25
Bebeywurdbubuyika Nuyeni Abraham.
Genesis 25:1-6
Kaluk Abraham bimey ngalbuyika ngalbininjkobeng ngalbu ngeyyoy Keturah. Ngaleng bimarneyawmey Zimran, Jokshan, Medan, Midian, Ishbak dja Shuah. Kaluk Jokshan benbenebornang Sheba dja Dedan. Kaluk nawu nunganwali Dedan benkebmawahmeng bininj nawu birribebbehngeyyoy Ashur, dja mak Letush dja mak nawu Leumm. Dja Midian nuyeni bebeywurd wanjh Ephah, Epher, Hanoch, Abida dja Eldaah. Birrimekbe rowk wanjh Keturah benyawmey dja benkebmakkahmeng.
Abraham biyibawong Isaac yehyeng rowk nawu karrmi. Dja bu nungka Abraham djahdjaldarrkidni nungka burudjang benwong bebeywurd nuyeni nawu dalukbubuyika nawu nungka bendjalwohmey bindiyawmey. Wanjh benmunkeweng rowk kore kubolkwarlahbuyika, kaluk koyek, ba minj bedda birridjarrkraworrimeninj Isaac nawu beywurd nuye.
Bu Abraham Doweng.
Genesis 25:7-11
Abraham nuyeni mandjewk rowk bu djahdjalmimbini wanjh 175. Wanjh nungka ngolekdadjmeng, doweng bu wernhkohbanjminj duninjh, dja malngwam kore Mawah nuyeni birriyingkihmalngdokmeng. Bebeywurd nuye nawu Isaac dja Ishmael bedda wanjh benekukdudji kore kuwardderurrk kore kunred Machpelah darnkih Mamre, kaluk kore kabbal nuyeni Ephron beywurd nuyeni Zohar nawu mawahmawah nuye Heth.
10 Mahni kabbal nawu Abraham korrokoni karremulewam bu birribolkweykang bininj nawu Heth benkebmawahmeng. Wanjh kumekbe Abraham benekukdudji, dja Sarah kumekbe benemidjraworrinj ngalbu ngalbininjkobeng nuyeni.
11 Bu Abraham doweng wanjh God bimarnekurduyimeng kunmak Isaac nawu beywurd nuye Abraham, dja nungka Isaac yerrkang ni darnkih kore kunngad boyoy manbu bongadngeyyoy Beer Lahai Roi Genesis 16:14.
Nawu Ishmael Benbornang.
Genesis 25:12-18
12 Kuhni kabiyolyolme Abraham beywurd nuye nawu Ishmael nawu Hagar bimarneyawmey Abraham. Hagar ngaleng ngalkang Egyptbeh dja bimarnedurrkmirri Sarah. Wanjh nawu Ishmael benbornang dja benkebmawahmeng nahni bininj rowk. 13 Kuhni wanjh birringeyyoy bebeywurd nuye, nawernwarre kangeydi werrk, kabirringeydi rowk, kaluk yerre wanjh nayahwurd duninjh kangeydi. Kuhni wanjh birringeyyoy; Nebaioth nawu nadjdjaman nuyeni Ishmael, dja Kedar, Adbeel, Mibsam, 14 Mishma, Dumah, Massa, 15 Hadad, Tema, Jetur, Naphish dja Kedemah. 16 Kunmekbe wanjh birringeyyoy Ishmael nuyeni bebeywurd. Bedda wanjh birriyimerranj rowk bu birribebbehwohrnani namudbubuyika bedberre. Kunmekbe wanjh birribebbehbolkngeykenhkani warridj kubolkyahwuyahwurd bedberre kore birrireddi. 17 Ishmael nuyeni mandjewk rowk bu djahdjalmimbini wanjh 137. Wanjh nungka ngolekdadjmeng, doweng dja malngwam kore mawah nuyeni birriyingkihmalngdokmeng. 18 Dja nungka nawu benkebmawahmeng birrini kore kubolkwarlah, kaluk kabolkdedjdjingmang kore kunred Havilah, kadjalewi kabolkburnbun kore kunred Shur, darnkih kore Egypt, dja mak kore karribalhbolkyikan kunred Asshur. Dja bedda birriyidwernni bindimarneyidngalhngalkeyi bedberre birribuyika bininj nawu Abraham benkebmawahmeng.
Jacob dja Esau.
Genesis 25:19-34
19 Kuhni wanjh kabiyolyolme Isaac nawu Abraham nuyeni beywurd. Abraham bibornang nawu Isaac. 20 Kaluk bu Isaac mandjewk nuyeni wanjh forty nungka benemarrinj Rebekah, ngalbu ngalbeywurd nuye Bethuel nawu Aramean bininj, nakang Paddan Aram kore kubolkwarlah Mesopotamia. Dja ngaleng wanjh benedanginj Laban nawu Aramean bininj. 21 Isaac nuyeni ngalbininjkobeng wanjh ngalwalirrngwarreni, wanjh kunu Isaac bimarnedanginj yiwarrudj bidjawam Yawey bu ngalengkenh. Wanjh Yawey bibekkang bu yiwarrudj dingihdi dja ngalbininjkobeng nuye ngalbu Rebekah ngaleng wanjh kanihkani wurdyaw. 22 Kaluk Rebekah bekkabekkarreni namekbe bokenh wurdyaw beneburreni kore kunjam ngalengngarre, wanjh yimeng, “Njalekenh mak ngaye ngahmimbi bu kuhni kurduyimerranj ngardduk?” Kunmekbekenh kunu wanjh ngaleng wam bidjawam Yawey.
23 Dja nungka Yawey bimarneyimeng, yimeng, “Nawu ngudda yibenbeneyawkan wanjh kabenebebbehyimerran benebebbehredbubuyika nawu kabenebebbehmud, nawu kaluk kabenebebbehkuklarlmiyindan. Kaluk mirndebuyika nawu nakudji nuye kabirriwernhngudjkimukmen, nabuyika nawu mirndebuyika nuye nanu wanjh birringudjwarre. Dja nawu kamdokme karrangen, nungka wanjh kabimarnedurrkmirri nawu yerre kamdangen.”
24 Kaluk bu kumwam ngarre wurdyaw bihbuni wanjh benedanginj narangem bokenh. 25 Nawu werrk danginj nungka wanjh kukkurlbakurlbahni, dja kunburrk rowk nuyeni wanjh muddubbeni. Wanjh kunmekbekenh kunu benengeykurrmeng Esau. * Kunekke kunngey kayime “Nawu muddubbe”. 26 Kaluk rerre wanjh nawu benedanginj wanjh danginj. Nungka wanjh bidjalmadkarrmi nawu nawernwarre Esau. Kunmekbekenh kunu nungka wanjh ngeyyoy Jacob. Kunekke kunngey kayime, “Nungka kabimadkarrme.” Mak kayime, “Nungka kabiyirrurrkmang.” Isaac wanjh mandjewk nuyeni yimerranj 60 bu Rebekah benbeneyawmey.
27 Kaluk namekbe narangem bokenh benedjordminj. Wanjh Esau yimerranj mayhmakni dja djareni djahdjalley kubehbeberrk. Dja Jacob nungka namodmikenhni, nungka djahdjalni kured, djahdjalwohrey kore dabburlin. 28 Isaac biwernhmarnedjareni Esau, djareni nguyihnguyi mayh nawu Esau bimarnedjangkani. Dja Rebekah ngaleng wanjh biwernhmarnedjareni Jacob.
29 Kaluk kunkudjikenh bu Jacob kinjehkinjeyi manme kunkalkkid, wanjh Esau kumbebmeng kuberrkbeh kore rengehrey, dja nungka bulkkidj djalwernhmarrwedoweng. 30 Wanjh nungka bimarneyimeng Jacob, yimeng, “Werrkwerrk kanwo yikah manmekbe mankukkurlba manme ngangun, dja ngaye ngadjalwernhmarrwedoweng bulkkidj.” (Kunmekbekenh kunu wanjh nungka ngeyyoy Edom warridj, dja Edom, kunekke kunngey kayime “Kukkurlba”.)
31 Dja Jacob biwokmey, yimeng, “Kanwo werrk yimweyka nawu nawernwarrekenh, yerre wanjh yingun manme.” 32 Esau yimeng, “Yina, ngaye bolk darnkih ngarrowen, dja njalekenh yimankek ngaburrbun nawernwarrekenh?” 33 Dja Jacob yimeng, “Kanmarnewokkurrmerrimen werrk kunwok kunrayek duninjh!” Wanjh Esau wokkurrmerrinj kunwok kunrayek duninjh bu bimarneweykang Jacob nawu nungan Esau nuyeni nawernwarrekenh, biwong Jacob. 34 Kunu wanjh Jacob biwong Esau buriddi mak manmekbe mankukkurlba manme kunkalkkid. Wanjh Esau nguneng dja bonguneng wanjh dolkkang wam. Kunu wanjh Esau warnyakminj djalbawong nawu nuyeni nawernwarrekenh.

25:11 Genesis 16:14

*25:25 Kunekke kunngey kayime “Nawu muddubbe”.

25:26 Kunekke kunngey kayime, “Nungka kabimadkarrme.” Mak kayime, “Nungka kabiyirrurrkmang.”