17
Rawiri Kuriyati kemɨtiumi
1 Merikɨtsɨ piritsiteutsixi yukuyaxima mekaniwarukuxeɨrieni memɨyukwiyukɨ, mekaniyukuxeɨrieni Tsuku mɨrakutewatsie 'aurie, mɨkɨ kiekari Kura kwieyaritsie pɨmieme. 'Epetsiramini mɨrakutewatsie mekanitiyaxe, mɨkɨ Tsuku meta 'Atseka wahixɨapa katini'anekaitɨni. 2 Yaxeikɨata Tsahuri kaniwarukuxeɨrieni 'ixaheritsixi, mayeweritsie 'Era mɨrayetewatsie mekaniu'axɨani, 'aixɨa mekateniuyu'uitɨani piritsiteutsixi mewatakwinike. 3 Piritsiteutsixi xeime hɨritsie mepɨkatekai, xeime hɨritsieta 'ixaheritsixi, wahixɨapa kanayewerikaitɨni 'aki hexeiyatɨ.
4 Merikɨte xewitɨ kuya yumemiwame piritsiteu tewiyari Kahati kiekame piritsiteutsixi mematiteitsie kanayeneni. Kuriyati pɨtitewakai, meta 'etsiwatɨkaku haika meturuyari putewikai. 5 Yumu'utsie wurunitse tepɨayari panakekai, kamixaya wurunitse tepɨayari peukamanekai, huta tewiyari heimana tamamata heimana 'auxɨwi kiruyari pɨrahetekai, 6 yu'ɨkatetsie neikamanakaitɨni wurunitse tepɨayari meta pitsika 'amɨtewi matɨkɨkai wurunitse tepɨayari pɨhɨkɨtɨkai. 7 'Ɨrɨ 'amɨtɨtɨ yumemiwame makwekai 'ɨkayari 'apupakai, kɨtsimeyaritsie tepɨa manuwekai 'atahuta kiruyari pɨrahetekai. Mɨkɨ hɨxie 'iparewiwame kaniumiekaitɨni tepɨa 'amɨyewa 'a'ɨtɨ hetsiena nunuwame.
8 Hikɨ Kuriyati kuyaxi 'ixaheritsixi wahɨxie 'utakeka, mɨpaɨ katiniwarutahiwieni wananaimatɨ: «¿Titayari 'aixɨa xeteyuku'uitɨwa xetatsitakwinike? Ne piritsiteu tewiyari nepɨhɨkɨ, xeme Tsahuri te'uximayatsiriwamete xepɨhɨkɨ. Xeime xekenanayexeiya mɨnetsitamienikɨ. 9 Xɨka heyutamieweni netsi'umieni, tame xehetsɨa tetenita'uximayatakuni, peru xɨka ne ne'imieni xeme xepɨtateta'uximayatsirieni waɨriyarika». 10 Piritsiteu tewiyari 'imatɨrieka mɨpaɨ kaniutayɨni: «Ne hikɨ kuyaxi 'ixaheritsixi nepɨxeta'iwa, xeime xekenanayexeiya nehamatɨa mɨyutamienikɨ». 11 Hikɨ Tsahuri yaxeikɨa 'ixaheritsixi, piritsiteu tewiyari me'u'enieka mepɨkayuwaɨri yamemɨtiyuanikɨ matsi waɨkawa mekaniutimamani.
12 Rawiri 'Itsahi kaninu'ayatɨkaitɨni, 'Epɨrata kiekame Wereni kiekame Kura kwieyaritsie. Tsahuri 'amuyeikakaitsie, 'Itsahi 'akaniyumaikaitɨniri, 'atahaikame yuniwema kaniwarexeiyakaitɨni. 13 Niwemama meyuhaikatɨ 'amepɨyumatekai mekanekɨnekaitɨni Tsahuri hamatɨa meheuyukwiyuka. 'Eriyáwi mexɨakame katinitewakaitɨni, hutarieka mieme, 'Awinarawi meta Tsama hairieka mieme pɨtitewakai. 14 Tsahuri 'ikɨ yuhaikatɨ mekaneweiya 'amemɨyumatekaikɨ. Matsi Rawiri 'etsimuyumaikai, 15 Tsahuri manuyeikakai kaneta'axekaitɨni, peru Wereni kani'axekaitɨni yupaapa muxatsimama mɨwahɨnekaikɨ.
16 Piritsiteu tewiyari Kuriyati, ximeri meta taikai kani'axekaitɨni 'ixaheritsixi wahɨxie yaxeikɨa tiwakuhɨawetɨ wananaimatɨ, huta tewiyari tukari mɨpaɨ kaniyɨanekaitɨni.
17 Merikɨte heiwa, 'Itsahi yuniwe Rawiri mɨpaɨ katiniutahɨawe: «'Ikɨ kɨtsiɨri tɨriku xarikiyari muyetei kenanuhani meta 'ikɨ tamamata paa, 'a'iwama mematiteitsie xeiya kenemie 'ikɨ pemɨwareyetɨirienikɨ. 18 'Ikɨta haikame kexiu kenanu'ɨiri kuyaxi tiwa'aitɨwame. Kenenierimie kememɨtehaka'iyuniwa 'a'iwama, xɨka 'aixɨa meteheu'erieka ya'ane pekaneni'atɨiriemɨkɨ. 19 'Era 'akiyari mayeweritsie pekaniwaretaxeiyamɨkɨ, Tsahuri kuyaximama 'ixaheritsixi wahamatɨa piritsiteutsixi memɨwarekwitɨwe».
20 Hikɨ Rawiri 'Itsahi kemɨtita'aitɨa katinaye'atɨani. Ximeri paitɨ kananukukeni, mana yumuxatsi xeime tihɨweme 'uhɨritɨaka kaneyani huyeta naime ratɨtɨ 'ikwaite. Kuyaxi mematiteitsie kaninuani yemekɨ, meyukuha'aritɨwakaku me'utihiwatɨ 'aixɨa meteku'uwekaku. 21 Piritsiteutsixi meta 'ixaheritsixi me'anuyutaxeiyatɨ mekateniu'uni. 22 Hikɨ Rawiri yu'ika tiuku'eirieka 'ikwaite tihɨweme hetsɨa, kaniutanautsa 'iwamama memati'utsie watahɨaweke. 23 Mexi tikuxatakai yu'iwama wahamatɨa, Kuriyati, piritsiteu tewiyari kuya Kahati kiekame kanayeyani piritsiteutsixi memati'utsie yaxeikɨata tawarita tiwatahɨaweke 'ixaheritsixi, hikɨ Rawiri kani'enieni. 24 Kepauka 'ixaheritsixi Kuriyati memuxei, waɨkawa mekaniutimamani mekaniyuta'una. 25 Mɨpaɨ mekaniutiyuanekaitɨni hipatɨ: «¿Mɨkɨ tewi xetexeiya 'ixaheritsixi tatsimariutatɨ tatsi'iwamɨtɨ mayeyeika? Kemɨ'ane mimieni me'iwa, ti'aitame waɨkawa katinipitɨamɨkɨ. Meta yuniwe kaniwitɨtɨamɨkɨ waniu meta 'iwamama mepɨkateyutuaka 'ikɨ kwieyaritsie».
26 Hikɨ Rawiri kaniwaruta'iwawiya hamatɨana memɨti'ukai:
—¿Keme'utiyuane xɨka 'ikɨ piritsiteu tewiyari 'umieni tita tiyetuiriyarieni meta 'ixaheritsixi kemɨtatinanaima mɨtihayewakɨ? ¿Ketita 'ikɨ tiyu'erie piritsiteu tewiyari Kakaɨyari mɨkamate, Kakaɨyari mayeniere kuyaximama mɨwananaima wakwimɨtɨ?
27 Mɨkɨ mɨpaɨ mekatenitahɨawe:
—Kemɨ'ane mimieni, tita mɨtiutaxatsie 'imikieri katiniyetuiriyariemɨkɨ.
28 'Eriyáwi Rawiri matsikaya teɨteri wahamatɨa tikuxatame kaniu'enieni, waɨkawa kaniuyeha'ani mɨkɨ hetsiemieme. Mɨpaɨ katinitatieni:
—¿Kepetikuyuriene 'ekɨ 'ena paitɨ? ¿Kepaikɨ rahetsɨa muxatsi 'etsimemuyupaɨme makumawetsie pepɨwarehɨritaxɨ? Ne nekamanimaika. 'Ekɨtsɨ 'axapekatiniuka'iyarini, 'ekɨ xeikɨa pekaneyeyani penierimɨtɨ mɨrayukwitɨnetsie.
29 Rawiri mɨpaɨ katinita'eiya:
—¿Kenetiuyuri kuta? Hikɨketɨ nepaniuka.
30 Hikɨ yu'iwa 'uku'eirieka kaneyani hipameta pɨta yaxeikɨa katiniwaruta'iwawiya, yaxeikɨata mɨkɨ mekatenitahɨawe. 31 Hipatɨ Rawiri memu'eni kemutainekai, Tsahuri mekateniutaxatɨani, hikɨ mɨwitɨkiemiekɨ katiniuta'aita. 32 Merikɨte Rawiri Tsahuri mɨpaɨ katiniutahɨawe:
—Pɨkaheuyewetse xemɨmamaka 'ikɨ Piritsiteu tewiyari hepaɨtsita. Ne nekanitamiemɨkɨ.
33 Hikɨ Tsahuri mɨpaɨ katinita'eiya:
—Pepɨkayɨwe pemitamieni 'ekɨ 'axaɨta 'ikɨ piritsiteu tewiyari. Mɨkɨ yumienetɨ kepauka mɨreitsutɨa, 'ekɨ matsi pekaninunutsitɨni 'akuxi.
34 Hikɨ Rawiri mɨpaɨ kaniutayɨni:
—Ne nepaapa muxatsimama nekaniwahɨka. Merikɨte kepauka maye yanutsutɨni hutse muxa xeime 'uwiyame xɨka heihana, 35 nematsi nekanenukuweiyamɨkɨ ne'ikuwayatɨ kepaukake mitatuani. Kepauka ne 'ɨrawe netsikwaimɨtɨ mɨnetsi'anukuweiya, nepitiwaxɨani kepaukake nemimieni. 36 Xɨka ne mati'uximayatsiriwame nehɨkɨtɨtɨ mayetsi hutseri newatakukuyani, 'ikɨta yaxeikɨa piritsiteu tewiyari nepɨyurieni, Kakaɨyari mɨkamate hikɨ Kakaɨyari mayeniere kuyaximama mɨwananaima. 37 Kepauka maye meta hutse mɨnetsikuwiwiyakaitsie Yawé kemɨnetiutawikweitsitɨa, hikɨta yaxeikɨa 'ikɨ piritsiteu tewiyari hepaɨtsita kaneniparewimɨkɨ.
Tsahuri mɨpaɨ katinitahɨawe:
—Kenemietsɨ Yawé kematsihe'ɨwiyani.
38 Hikɨ Tsahuri Rawiri kaniutikemaritɨani kuya kamixaya kanenakatɨtɨani. Mu'uyatsie miemeta wurunitse tepɨayari kanenaketsirieni meta kɨmana meuyukunama yutawitsie. 39 Hikɨ Rawiri yu'ixipara kananatatɨni, yeyanike matsi pɨka'uyɨwekaxɨa mɨka'iyamakaikɨ. Tsahuri mɨpaɨ katiniutahɨawe:
—Nepɨkayɨwe 'ikɨ naime neratɨtɨ nemɨyeyani, matsi mɨpaɨ nepɨkati'iyamate.
Hikɨ mɨkɨ naime katinanutihɨnaxɨani. 40 Yu'itsɨ 'utikweka, hatɨa kaneyani 'auxɨwime ha'ute teteyari 'utiteɨxɨka yukɨtsiurita kaneikayatsa, yutexɨpame 'ahurietɨ piritsiteu tewiyari hɨxie 'ahurawa kaniuyani. 41 Yaxeikɨata Kuriyati 'ahurawa kanayani Rawiri hɨxie, yuparewiwame 'utɨa. 42 Rawiri kwi kaniuxeiya, mɨtemaikɨtɨkaikɨ kanitanenixeiya, 'aixɨa katiniyuxexeiyakaitɨni witsiraka'erietɨ yuhɨxie. 43 Mɨpaɨ katinitahɨawe 'inanaimatɨ:
—¿Nekuta netitsɨkɨ titayari kɨye pe'akwetɨ mana peramie?
Rawiri 'axakatinikɨhɨawekaitɨni, yukakaɨyarixima pɨwawawiriekai 'axamemiyurienikɨ. 44 Mɨpaɨta katinitahɨawe:
—Kenaye'a nekamanimiemɨkɨ, wirɨkɨxi meta yeutari 'awaiyari nekaniwatimimɨkɨ.
45 Hikɨ Rawiri mɨpaɨ katinita'eiya:
—'Ekɨ mana pekanamieni 'ixipara pe'akwetɨ, pitsika 'amɨtewi meta 'ɨrɨ, ne matsi mana nekaniumieni 'ahepa Yawé Naimekɨmɨtɨrɨkaɨye ne'ayexeiyatɨ, 'Ixaheri kuyaxiyari wakakaɨyari pemɨwananaima pewakwimɨtɨ. 46 Yawé hikɨ kwitɨwa kamaniyetuamɨkɨ, nemɨmatsimienikɨ 'amu'u nekananutixitemɨkɨ. Hikɨ kwitɨwa kuyaxi piritsiteutsixi wawaiyari nekaniwatimimɨkɨ wirɨkɨxi meta yeutari, 'ana mɨpaɨ mekatenetimaikuni naitsarie kwiepa memɨtama kename 'Ixaheri kwieyaritsie yuri Kakaɨyari 'uyeika. 47 Mɨpaɨ mekatenetimaikuni yunaitɨ hikɨ 'ena memɨ'uwa, Yawé 'ixipara meta pitsika pɨkaheuyehɨwa mɨtatsitawikweitsitɨanikɨ. Matsi Yawé pɨyumiene, mɨkɨ kanixeyetuamɨkɨ temɨxeha'iwakɨ.
48 Kepauka piritsiteu mayetɨa Rawiri mienike, mɨkɨta payetɨa yapauka 'unautsarɨmetɨ hepana hɨxiena mɨtakenikɨ. 49 Hikɨ yukɨtsiurita kaneukameni tete kaniwatituni, yutexupametsie 'ikayeka piritsiteu tewiyari kaniutatuaxa, kanatana tete kaneuyerɨni. Yuhɨximakɨ kwiepa kaneweni piritsiteu tewiyari. 50 Rawiri mɨpaɨ katine'iwa piritsiteu tewiyari: Kanimieni tete texɨpametsie yekaimekɨ, 'ixipara kahauyehɨatɨ. 51 Piritsiteu tewiyari manukateitsie kaniutanautsa, 'ixiparaya watihanaka kaniheyetsitɨani mu'uya kananutiwiteni.
Kepauka piritsiteutsixi yu'ukiyari waɨkawa mauyutamiewe mɨkime memuxei mekaniutinautsa mekaniyuta'unaxɨani. 52 Hikɨ 'ixaheritsixi kuyaxi yaxeikɨa Kura hetsɨa miemete, mekanitsutɨani mewakwitɨwetɨ me'utihiwatɨ, Kahati mɨrakutewatsie paitɨ mekaniye'axɨani mewakwitɨwetɨ metatsiere 'Ekuruni kitenieyaritsie paitɨ. Tsakarahini huyeyari 'utɨma Kahati mautayune meta 'Ekuruni, naitɨ mɨkɨ 'utɨma piritsiteutsixi mekwikwi'itɨ mekaneutiheteitɨni. 53 Kepauka 'ixaheritsixi memɨte'uhayewaxɨ piritsiteutsixi mewaruweiyatɨ, mekanakunuaxɨani memakutekaitsie wapiinite metehanupinike. 54 Hikɨ Kerutsareme paitɨ Rawiri Kuriyati mu'uya kanetuni, peru 'ixiparateya yu'ixuriki kiiyarita katiniuti'uta.
55 Kepauka Rawiri muyumienekai piritsiteu tewiyari hamatɨa, Tsahuri 'ixeiyatɨ, 'Awinexi kuyaxi tiwa'aitɨwame mɨpaɨ katiniuta'iwawiya:
—'Awinexi 'aku, ¿Kemɨ'ane mɨkɨ temaikɨ pupaapaya?
—Neuxei ti'aitame, ne 'atsinepɨkatimate.
56 Ti'aitame mɨpaɨ katinita'aitɨani:
—Kepaikɨ pɨhɨkɨ keneuti'iwau.
57 Hikɨ Rawiri kepauka munua, Kuriyati hemiekari 'akuxi piritsiteu mu'uya 'atutɨ, 'Awinexi Tsahuri hɨxie kaneiwitɨni. 58 Tsahuri mɨpaɨ katinita'iwawiya.
—¿'Ekɨ temaikɨ, kemɨ'ane pepɨraniwe?
Rawiri mɨpaɨ katinita'eiya:
—'Itsahi Wereni kiekame nepunu'aya, katini'a'uximayatsiriwametɨni.