11
Ratsaru kemɨtiumɨ
1 Merikɨtsɨ tewi katinekuyekaitɨni Ratsaru titewatɨ, Wetaniya mekatei, Mariya kiekariena meta Marita mɨ'iwayatɨkai. 2 Mariya kanihɨkɨtɨkaitɨni kemɨ'ane Ti'aitame witsimu'ɨa mukawiri, ketateya mukawatsiɨxaxɨ yɨkɨpakɨ. 'Iwaya Ratsaru katinekuyekaitɨni. 3 Hikɨ 'iwamama 'ukari niuki Ketsutsi mekanenɨ'airieni mɨpaɨ me'utiyuatɨ: «Ti'aitame neuxei, 'iya kemɨ'ane peminaki'erie katinikuyeni».
4 Ketsutsi 'u'enaka mɨpaɨ kaniutayɨni: «'Ikɨ kwiniya mɨmɨnikɨ pɨka'ayumieme, matsi Kakaɨyari witsi'anetɨ mayeitɨarienikɨ pɨhɨkɨ, Kakaɨyari Nu'aya witsi'anetɨ mayeitɨarienikɨ mɨkɨ kwiniyakɨ».
5 Ketsutsi kaniwanaki'eriekaitɨni Marita, 'iwayata Mariya meta Ratsaru. 6 Mɨyatɨtɨ kepauka mu'enaxɨ kename Ratsaru rekuyekai, mana kaniyuhayewa huta tukari 'akuxi hakewa meyeikakai. 7 'Arikeke mɨpaɨ katiniwarutahɨawe teyɨ'ɨkitɨwamete:
—Kɨmɨ tawari Kureya tepuhu.
8 Teyɨ'ɨkitɨwamete mɨpaɨ mekatenitahɨawe:
—Ti'ɨkitame, xike huriyutsixi mepɨmetsikuwautɨwekai memetsituaxake. ¿Tawari petimie mana?
9 Ketsutsi mɨpaɨ katiniwaruta'eiya:
—¿Tamɨ tamamata heimana huta hurayari karexeiya xeitukari? Xɨka hekɨaripa 'uyeikani tewi, pɨkati'ɨkamɨre, 'ena kwiepa mieme hekɨariya mɨxeiyakɨ. 10 Xɨka yɨwipa 'uyeikani pɨtiketamɨre hekɨariya mɨmawekɨ hetsiena.
11 Mɨpaɨ 'utayɨka, tawarita mɨpaɨ katiniwarutahɨawe:
—Teminaki'erie Ratsaru kanekutsuni, peru ne nepɨmie nemenutahɨtɨanikɨ.
12 Teyɨ'ɨkitɨwamete mɨpaɨ mekatenitahɨawe:
—Ti'aitame, xɨka hekutsuni 'aixɨa reka'erietɨyani.
13 Ketsutsi mɨpaɨ putayɨ Ratsaru memɨkaikɨri, peru mɨkɨ kutɨ pe'uxipie haineme mepɨ'eriekai. 14 Hikɨ 'ayumieme Ketsutsi mɨpaɨ katiniwarutahɨawe heitseriemekɨ:
—Ratsaru kanemɨkini, 15 mana nemɨkaheyeikakaikɨ ne'iyari 'aixɨa puyɨ xehetsiemieme, yuri xemɨteta'erienikɨ. Peru matsi tepuhu hetsɨana.
16 Hikɨ Tumaxi Kwate mɨtitewakai mɨpaɨ katiniwarutahɨawe hipame teyɨ'ɨkitɨwamete:
—Hikɨmɨtɨka tepuhu tameta, hamatɨana temekwinikɨ.
Ketsutsi kemɨtiwarunɨtɨa Ratsaru 'iwamama
17 Merikɨtsɨ Ketsutsi henuaka mɨpaɨ katiniumarieni kename Ratsaru nauka tukari yuriekairi teukiyapa yekaitɨ. 18 Wetaniya Kerutsareme kanehurakaitɨni, haika kirumeturuyari xeikɨa petewakai. 19 Huriyutsixi yumɨiretɨ mekaniu'axɨani Marita, Mariya wahetsɨa memɨwanɨtɨanikɨ wa'iwa hepaɨtsita. 20 Hikɨ Marita kepauka mɨtiutamari kename Ketsutsi nuaximekai, kaneikunake, peru Mariya kiita kaniyuhayewa.
21 Hikɨ Marita Ketsutsi mɨpaɨ katiniutahɨawe:
—Ti'aitame, xɨka 'ena pe'uyeikanike, ne'iwa pɨkamɨnikekai. 22 Peru hikɨ mɨpaɨ nepɨtimate naime kepemɨtitawawirieni Kakaɨyari pɨmetipitɨani.
23 Ketsutsi mɨpaɨ katinitahɨawe:
—'A'iwa kananukukemɨkɨ.
24 Marita mɨpaɨ katinita'eiya:
—Ne nepɨtimate manukukeni tukari 'aye'ayu kepauka mɨtapare, kepauka memanuku'unitsie.
25 Ketsutsi mɨpaɨ katinitahɨawe:
—Ne nekanihɨkɨtɨni wa'uitɨwame, tukari netihɨkɨta. Kemɨ'ane nehetsie yuri mɨti'erie, tsepa mɨmɨki, kanayenierekamɨkɨ. 26 Yunaitɨ memayeneniere, nehetsie yuri memɨte'erie, hatsuakuri mepɨkakwini. ¿'Ipaɨ yuri peti'erie 'ekɨ?
27 Mɨpaɨ katinitahɨawe:
—Huu, Ti'aitame. Ne yuri nekatini'erieka 'ekɨ Kɨritsitu pepɨhɨkɨ, 'ekɨ Kakaɨyari Nu'aya kwiepa 'umamiekai pepɨhɨkɨ.
28 Mɨpaɨ 'utayɨka kaneyani, yɨhɨkɨate me'ayetekaku kanitahɨawe yu'iwa Mariya, mɨpaɨ katinitahɨawe 'awie:
—Ti'ɨkitame kaninuani, pɨmatsitahɨawe.
29 Mɨkɨ 'u'enaka kwitɨwa kananukukeni, hetsɨana kaneyani. 30 Ketsutsi kiekaritsie pɨkanuawekai 'akuxi, mana 'akuxi kaniutiwekaitɨni Marita menukunakixɨtsie. 31 Hikɨ huriyutsixi Mariya hamatɨa memayetekai kiita, meminɨtɨakai, me'ixeiyaka Mariya kwitɨwa 'anukukeka metɨakɨ, mekaneiweiya, teukiyapa petɨa mana tatsuanike meteku'eriwatɨ.
32 Hikɨ Mariya kepauka munua Ketsutsi manutiwekaitsie, 'ixeiyaka, hetɨana kaniutitunumakeni mɨpaɨ tikɨhɨawetɨ:
—Ti'aitame, xɨka 'ena pe'uyeikanike ne'iwa pɨkamɨnikekai.
33 Ketsutsi kepauka mixei Mariya 'utatsuakame huriyutsixi hamatɨana memu'axɨa me'utitsuaname, yu'iyaritsie kaniyumuinanekaitɨni, kaniyu'uximatɨakaitɨni.
34 Mɨpaɨ kaniutayɨni:
—¿Hakewa xepeikateukixɨ?
Mɨpaɨ mekatenitahɨawe:
—Ti'aitame kenaye'a keneuxeiya.
35 Ketsutsi kaniutatsuani.
36 Huriyutsixi 'ayumieme mɨpaɨ mekaniutiyuanekaitɨni:
—Neuxei ketinaki'eriekai.
37 Hipatɨ mɨkɨ mɨpaɨ mekaniutiyuanekaitɨni:
—'Ikɨ makɨpe manutanieritɨa, ¿katiyɨwekaita Ratsaru mɨmɨnikɨ mɨkapitɨanikekaikɨ?
Ratsaru kemɨranukuketɨarie
38 Hikɨ Ketsutsi tawarita yumuinatɨ yu'iyaritsie teukiyapa kaninuani, mɨkɨ terɨ kanihɨkɨtɨkaitɨni, tetekɨ katineunakaitɨni kitenie.
39 Ketsutsi mɨpaɨ kaniutayɨni:
—Xekeneuhɨwa tete.
Mɨki 'iwaya Marita mɨpaɨ katinitahɨawe:
—Ti'aitame, xɨari pukuri'ɨari, nauka tukari panukamie.
40 Ketsutsi mɨpaɨ katinitahɨawe:
—¿Mɨpaɨ nekametiutahɨawixɨ, xɨka yuri peti'erieka pekanixeiyamɨkɨ kemɨtimariwe Kakaɨyari?
41 Hikɨ tete mekaneuhɨani. Ketsutsi yuheima heutiniereka mɨpaɨ kaniutayɨni:
—Ne'ukiyari, pamɨpariyutsi nekamanipitɨaka pemɨnetsi'u'enikɨ. 42 Netsɨ nepɨtimaikai 'aheyemekɨ pemɨnetsi'enie, matsi teɨteri ne'aurie memɨti'u wahetsiemieme, mɨpaɨ neputayɨ, yuri memɨteta'erienikɨ kename penetsiheyenɨ'a 'ekɨ.
43 Mɨpaɨ 'utayɨka karima kaniutahiwa:
—Ratsaru, kenewayeye'a.
44 Hikɨ mɨmɨkikai kaniwayeyani 'ixurikitekɨ 'eimetɨ ketateyatsie mamateyatsie. Yuhɨxie tuwaxakɨ panakɨhɨakai.
Ketsutsi mɨpaɨ katiniwarutahɨawe:
—Xekeneuxɨna. Xekeneupitɨa mɨyemiekɨ.
Ketsutsi kememɨtemienikekai
45 Hikɨ huriyutsixi yumɨiretɨ Mariya hetsɨa memu'axɨa memunenierixɨ kemɨtiuyuri, yuri mekateniuta'erieni hetsiena. 46 Matsi hipatɨ mɨkɨ paritseutsixi wahetsɨa mekanekɨne, mekateniwaretaxatɨani kemɨtiuyuri Ketsutsi. 47 'Ayumieme mawari wewiwamete tewa'aitɨwamete paritseutsixi wahamatɨa mekaniyukuxeɨrieni meyu'enienike, mɨpaɨ mekateniyutahɨawe:
—¿Keteteyurieni? 'Ikɨ tewi waɨkawa 'inɨari katiniyurieneni. 48 Xɨka te'ipitɨaka mɨpaɨ mɨtiyurienenikɨ, yunaitɨ yuri mekatenita'erikuni hetsiena. 'Anari Xumatari mekani'axɨakuni, mepɨtatsinawairieni tuki mɨpatsie, meta tateɨterima mepɨtatsinawairieni.
49 Xewitɨ mɨkɨ Kaipatsi mɨtitewakai, mawari wewiwamete tiwa'aitɨwame mɨhɨkɨtɨkai mɨkɨ wiyaritsie, mɨpaɨ katiniwarutahɨawe:
—Xeme 'atsixepɨkatemate. 50 Mɨpaɨ xepɨkatehetimaiwawe matsi 'aixɨa mɨyɨnikɨ tahetsiemieme, xewitɨ tewi mɨmɨnikɨ teɨteri wahetsiemieme, kapa meheuyewenikɨ tateɨterima.
51 Mɨpaɨ pɨka'utayɨ yɨkɨmana, mɨkɨ wiyaritsie mawari wewiwamete tiwa'aitɨwame mɨhɨkɨtɨkaikɨ yakatinikuxatakaitɨni kename Ketsutsi wateɨterima wahetsiemieme mɨnikekai. 52 Mɨkɨ wateɨterima wahetsiemieme xeikɨa pɨkamɨnikekai, matsi pɨmɨnikekai mɨwakuxeɨrienikɨ Kakaɨyari niwemama memeutaxɨriexɨa memɨyutaxewirekɨ. 53 Hikɨ mɨkɨ tukaritsie mekanitsutɨani meyu'enietɨ memimienikɨ.
54 'Ayumieme Ketsutsi teɨteri wahɨxie pɨka'uyeikakairi huriyutsixi watsata. Xeime kwieyaritsie pɨta makumawe 'aurie kaneyani, kiekari 'Epɨraini mɨrakutewatsie. Mana kaniyuhayewa teyɨ'ɨkitɨwamete wahamatɨa.
55 Merikɨtsɨ huriyutsixi wa'ixɨarari Patsikwa mɨtitewa kanahurakaitɨni. Yumɨiretɨ 'etsimɨyeyeutsie kiekatari mekanekɨne Kerutsareme 'ixɨarari katsutɨariewekaku 'akuxi memɨyu'itienikɨ. 56 Ketsutsi mekanikuwautɨwekaitɨni. Tuki kuraruyarita me'aye'utɨ mɨpaɨ mekateniyɨkɨhɨawekaitɨni: «¿Kexeteku'eriwa, xɨka mɨkɨ ha'ixɨaramieni?» 57 Mawari wewiwamete tewa'aitɨwamete meta paritseutsixi mɨpaɨ mekateniuta'aita, xɨka xewitɨ tewi retimanike hakewa meyeika, ketiutaxatake memiwiyakɨ.