Rukaxi
Niuki 'aixɨa manuyɨne kemɨraka'utɨa
1
Teukiru kemɨtiutawaɨritɨa
Yumɨiretɨ mekaniuyuwaɨriya memɨteti'utɨanikɨ naime hepaɨtsita kemɨtiuyɨ kemɨraye'a tatsata, yemekɨ kememɨtate'uxatɨa mɨkɨ matɨari paitɨ memunenierixɨ, nɨ'aritsixi memakɨ niuki 'aixɨa manuyɨne memɨkuxata. Neta, naitɨ kemɨtiuyɨ matɨari paitɨ nekatiniutiwauni kemɨtiwayakɨ neyukweriwayurietɨ. 'Ayumieme, pemɨmariwe Teukiru 'aku, nepɨnewaɨriya xexuime naime nemɨmaraka'utɨirienikɨ, mɨpaɨ yurikɨ yapemɨretimanikɨ kemɨtiyuri 'ikɨ niuki pemuta'ɨkitɨarie.
Wani Ti'ɨyame kemɨtitinuiwakekai
Merikɨtsɨ kepauka Herurexi mɨti'aitametɨkai Kureya kwieyaritsie, mawari wewiwame 'akaniuyeikakaitɨni Tsakariyaxi titewatɨ, mawari wewiwame 'Awiyaxi teɨterimama wahamatɨa katini'uximayakaitɨni. 'Ɨyaya 'Eritsaweti mɨkɨta 'Aruni nuiwarieyatsie mieme kanihɨkɨtɨkaitɨni. Yunaitɨ heitseriemekɨ yamekateniyuriekaitɨni Kakaɨyari hɨxie. Yamekatenikahukaitɨni Ti'aitame kemɨti'aitakai naimetsie, wahetsie karahɨiwakaku. Nunutsi mepɨkahexeiyakai 'Eritsaweti mɨkayɨwekaikɨ meta mekani'ukirawetsixitɨkaitɨniri.
Merikɨtsɨ heiwa Tsakariyaxi mawari wewiwametɨtɨ katini'uximayakaitɨni Kakaɨyari hɨxie kepauka 'Awiyaxi teɨterimama wahetsie mɨtiunakixɨ. Mawari wewiwamete kemɨtiwayeiyaritɨkai, hetsiena katiniunake heiwa Ti'aitame tukita meutahanikɨ pɨtsi mɨtaiyakɨ. 10 Kepauka maye'a pɨtsi mɨtaiyakɨ tukita, yunaitɨ teɨteri takwa mekaniyunenewiekaitɨni. 11 Hikɨ 'ana Tsakariyaxi niuki tuayame kaniuxeiya Ti'aitame hetsɨa mieme mana 'utiweme mexa pɨtsi taiyame tserieta. 12 Tsakariyaxi 'ixeiyatɨ kaniuyuitɨarieni yu'iyaritsie, kaniutimani. 13 Hikɨ niuki tuayame mɨpaɨ katinitahɨawe:
—Pepɨkamaka, Tsakariyaxi 'aku, 'anenewieri kaniu'enierieni. 'A'ɨya 'Eritsaweti nunutsi kanayexeiyamɨkɨ 'aniwetɨme, Wani pekatiniterɨwamɨkɨ. 14 Pekani'atemawiekamɨkɨ waɨkawa, 'a'iyari kwini mieme ninaki'akamɨkɨ, yumɨiretɨ mekaniyutemamawiekakuni kepauka mɨtinuiwa, 15 kanimariwemɨkɨ Kakaɨyari hɨxie. Kaxie winuyari yatɨni xeime winu pɨkaye'eni, 'Iyari Mɨtiyupata kaniwiyamɨkɨ mɨtinuiwatsie paitɨtɨ. 16 'Ixaheritsixi teɨteriyari yumɨireme ta'aurie kaniwaraxɨriemɨkɨ, Ti'aitame memayexeiyanikɨ yukakaɨyari. 17 Mɨkɨ meri kananuyeyerɨmɨkɨ, Ti'aitame hɨxie, 'Eriyaxi hepaɨ tiuka'iyaritɨ tɨrɨkariyaya hexeiyatɨ, wa'ukiyarima ta'aurie kaniwaraxɨriemɨkɨ yɨtɨriyama memɨwara'eriwanikɨ meta mɨkɨ memɨkaheu'enana ta'aurie kaniwaraxɨriemɨkɨ mɨkɨ heitseriemekɨ yamemɨtekahu wahepaɨ memɨteyɨkɨhɨawenikɨ. Mɨpaɨ katiniwakuha'aritɨamɨkɨ teɨteri, Ti'aitame memɨkwewiekakɨ.
18 Hikɨ Tsakariyaxi mɨpaɨ niuki tuayame katiniutahɨawe:
—¿Ke'aneme 'inɨarikɨ yanepɨtimaika? Nekani'ukiratsitɨniri meta ne'ɨya tukarieya ranutitɨari.
19 Hikɨ niuki tuayame mɨpaɨ katinitahɨawe:
—Ne Kɨrawieri nekanihɨkɨtɨni, Kakaɨyari hɨxie nekaniuweni. Yanemɨmatitahɨawekɨ nekaneyenɨ'arieni, nemɨmatsitaxatɨanikɨ 'ikɨ niuki 'aixɨa manuyɨne. 20 Peru, 'ekɨ yuri pemɨkatiuta'erikɨ neniukitsie, kayuwatɨ pepɨtiyerɨni, pekaniuwetɨ pekanayeimɨkɨ mexi ka'aye'aweni. Pepɨka'utaniukani kepaukake tukari maye'ani naitɨ yamɨtiyɨni.
21 Merikɨtsɨ teɨteri Tsakariyaxi mekanikwewiekaitɨni, mekani'iyarixiekaitɨni 'emɨreutewikaikɨ tukita. 22 Hikɨ kepauka muwayetɨa kaniyutatexieni warahɨawetɨ, hikɨ mɨkɨ yamekatenetimani kename tixaɨtɨ tiuxei tukita, yumamakɨ xeikɨa kaniwaku'inɨaritɨwakaitɨni, 'aniukateitɨni kaniuwetɨ.
23 Hikɨ heutipareku 'uximayatsikaya, yukie kaneyani. 24 Hikɨ 'ana reutiyetana 'ɨyaya 'ayehukatɨ kanayani 'Eritsaweti, hikɨ kaniyu'awietakaitɨni 'auxɨwi metseri mɨpaɨ 'utaitɨ: 25 «Kamɨ, 'ipaɨ katiniuyurieni Ti'aitame, yuwaɨriyatɨ 'aixɨa mɨnetsiyurienikɨ, teɨteri memɨkanetsinanaimakakɨ».
Mariya kemɨtiutahɨawarie Ketsutsi kemɨtitinuiwakekai
26 Merikɨtsɨ 'ataxewirieka metseritsie Kakaɨyari yuniuki tuayame Kɨrawieri kaniutanɨ'ani, Karereya kwieyaritsie kiekari Natsareti mɨrakutewatsie, 27 'ɨimari mɨyuxewikai hetsɨa kanitanɨ'ani Mariya mɨtitewakai hetsɨa, kanitiwikieximekaitɨni, 'uki Kutse titewatɨ kanitiwitɨnikekaitɨni, Kutse Rawiri kaninuiwarieyatɨkaitɨni. 28 Hikɨ Mariya hetsɨa heutahaka niuki tuayame, mɨpaɨ katinitahɨawe:
—Ke'aku. Ti'aitame 'aixɨa katiniuka'iyarini 'ahetsiemieme, 'ahamatɨa puyeika.
29 Mɨkɨ yu'iyaritsie kaniuyuitɨarieni, yatiniku'eriwakaitɨni titayari mɨpaɨ mɨtiwaɨritɨa.
30 Niuki tuayame mɨpaɨ katinitahɨawe:
—Pepɨkamaka, Mariya 'aku. Kakaɨyari 'aixɨa pɨtiuka'iyari 'ahetsiemieme. 31 Hikɨri pe'ayehukatɨ pekanayeimɨkɨ, 'ukitɨme pekanitiniwemɨkɨ meta Ketsutsi pekatiniterɨwamɨkɨ. 32 Mɨkɨ mariwetɨ kanayeimɨkɨ, 'Amutewi Nu'aya katiniuterɨwarɨwamɨkɨ. Ti'aitame Kakaɨyari kanipitɨamɨkɨ Rawiri 'uwenieyatsie mayerɨnikɨ, tutsieya. 33 'Ixaheritsixi teɨteriyari katiniwata'aitɨamɨkɨ yuheyemekɨ. Kemɨtita'aita pɨkaheutipare hatsuaku.
34 Hikɨ Mariya mɨpaɨ niuki tuayame katiniutahɨawe:
—Merikɨte, ¿kepaɨtɨtɨ mɨpaɨ pɨtiyɨni, 'uki nepɨkamate?
35 Niuki tuayame mɨpaɨ katinitahɨawe:
—'Iyari Mɨtiyupata 'ahetsie kaninuamɨkɨ, kemɨ'ane 'Amutewi yutɨrɨkariyakɨ kamani'etɨriwiyamɨkɨ. 'Ayumieme nunutsi mɨtinuiwa kanipatsiemɨkɨ Kakaɨyaritsie mieme, Kakaɨyari Nu'aya katiniuterɨwarɨwamɨkɨ. 36 Kamɨ, 'a'iwa yatewa 'Eritsaweti 'ayehukatɨ kanayani 'ukaratsitɨtɨri, 'ataxewime metseri kaniyurieka 'iya kaniweweme memɨxatakai. 37 Kakaɨyari pɨkayutatexieni, naimekɨ kaniyɨweni.
38 Mariya mɨpaɨ katinitahɨawe:
—Merikɨte, ne Ti'aitame nekatini'uximayatameyatɨni. Kepemaine yaketiuyɨni.
Hikɨ niuki tuayame kaneyani.
Mariya kemɨreku'iwataxɨ 'Eritsaweti hetsɨa
39 Hikɨ mɨixa tukari ka'anukayeiwekaku yukuha'aritɨaka kaneyani Mariya, yumexɨitɨatɨ kiekaritsie kaneta'ani mɨhɨriyatsie Kureya kwieyaritsie. 40 Tsakariyaxi kiita heutahaka 'Eritsaweti kaniutawaɨritɨani. 41 Merikɨtsɨ 'Eritsaweti kepauka Mariya waɨritsikaya mu'eni, nunutsi neukuyuaxɨani yuriepana. Hikɨ 'Iyari Mɨtiyupata kaniwiya 'Eritsaweti. 42 Mɨpaɨ kaniutayɨni karima:
—Waɨkawa 'ekɨ 'aixɨa pepɨ'itɨarie, hipatɨ 'ukari temɨka'itɨarie hepaɨ, meta 'aixɨa kani'itɨariemɨkɨ kemɨ'ane pemɨtinuiwitɨani. 43 ¿Nehetsie ketinake neti'aitɨwame warutsieya mɨnetsi'iwatamiekɨ? 44 Kamɨ, 'awaɨritsika ne'u'enieku, nunutsi yutemawietɨ neukuyuaxɨani neyuriepa. 45 'Aixɨa pekani'itɨariemɨkɨ yuri pemɨtiuta'erikɨ kename 'aye'ani naitɨ kepemɨtiutahɨawarie, Ti'aitame kemɨmaretahɨawixɨ.
Mariya kwikarieya
(Ruk 1:46-53 – 1Tsam 2:1-10)
46 Hikɨ Mariya mɨpaɨ kaniutayɨni:
—Ne'iyari mɨpaɨ paine, Ti'aitame kanitɨrɨkaɨyeni,
47 ne'iyari kaniyutemawieka Kakaɨyari hetsie Netsiwikweitsitɨwame,
48 kaneniuxeiya ti'uximayatameya kenemɨtihɨkɨ hetsiena mieme tsepa tixaɨtɨ nemɨkatihɨkɨ.
Kamɨ, 'uxa'a warie yunaitɨ nuiwarite 'aixɨa ne'itɨariekame mekaneni'eriekakuni,
49 kemɨ'ane mɨtɨrɨkaɨye mariwemekɨ kaneniuyurieni.
Mɨkɨ Patsiekame kanixatsiwani.
50 Kaniwanenimayaka yunaitɨ memeyemakaxe,
meta waniwema kaniwanenimayaka.
51 Yɨkɨmana kemɨtiyuriene kanimatsiɨkɨni kemɨtitɨrɨkaɨye,
kaniwareutaweiyaxɨani mɨkɨ memɨteyukatawe'erie yu'iyaritsie kememɨteku'eriwa.
52 Kwiepa te'aitamete kaniwarunawairieni tita memɨte'aita,
mɨkɨ tixaɨ memɨkatehɨme pɨta kaniwaruhɨritɨani waɨkawa.
53 Memeuhakakwikukai kaniwarutihɨniya 'aixɨa mɨti'anekɨ,
peru memeuka'ukai kaniwareutanɨ'axɨani memamaweme.
54-55 Kanitsutɨani tatsiparewietɨ 'ixaheritsixi teɨteriyari hetsɨana mieme temɨte'uximayatamete,
he'eriwatɨ kemɨtiwarutahɨawixɨ ta'ukiyarima,
'Apɨrahami kaninenimayaka,
meta kataninenimayaka yuheyemekɨ tame hetsiena temɨyekɨ.
56 Merikɨtsɨ Mariya 'Eritsaweti hetsɨa kaniukateitɨni 'etsiwatɨkaku haika metseri, 'arike yukie kaneyani.
Wani Ti'ɨyame kemɨtiutinuiwaxɨ
57 Merikɨtsɨ tukari kanaye'ani 'Eritsaweti mɨtiniwenikɨ, 'ukitɨme kaniutiniweni. 58 Hikɨ 'ahurawatari maremama yunaitɨ mete'utamarieka Ti'aitame waɨkawa kemɨtitanenimayataxɨ, hamatɨana mekaniyutemamawiekaitɨni.
59 Hikɨ 'atahairieka tukaritsie mekaniu'axɨani me'i'inɨaritɨanike nu'etsi huriyutsixi waxitekiyakɨ. Tsakariyaxi mekateniterɨwakekaitɨni 'ukiyarieya hepaɨ, 60 'ana warutsieya mɨpaɨ kaniutayɨni:
—Tixaɨtsietɨ. Wani katinitewakamɨkɨ pɨta.
61 Mɨkɨ mɨpaɨ mekatenitahɨawe:
—Peru 'amare mɨpaɨ titewatɨ pumawe.
62 Yumamakɨ mekanitahɨawe paapaya, kemɨtinake mɨpaɨ mɨtiterɨwarienikɨ. 63 Xapa 'uta'iwauka, mana mɨpaɨ katiniu'utɨani: «Wani katinitewaka». Yunaitɨ mekaniuhɨxiyani. 64 Hikɨ yapauka nenieya kaniuxɨnarieni, kaniutaniuni, hikɨ 'aixɨa 'utaitɨ Kakaɨyari hepaɨtsita kanayani. 65 'Ahurawatari yunaitɨ mekanimamakaitɨni, meta naitsarie Kureya hɨriyaritsie kemɨtiuyɨ mɨpaɨ katinikuxaxatsiwakaitɨni. 66 Yunaitɨ memɨ'enanakai mekaniyu'iyaritɨakaitɨni mɨpaɨ meteyɨkɨhɨawetɨ: «¿Ke'anetɨ payani 'ikɨ nunutsi?» Mɨkɨ meta, Ti'aitame yɨtɨrɨkariyakɨ kaniparewiekaitɨni.
Tsakariyaxi kwikarieya
67 'Ana Kakaɨyari 'Iyarieya Mɨtiyupata 'iwiyakaku nunutsi 'ukiyarieya Tsakariyaxi kaniutaniuni Kakaɨyaritsie mieme mɨpaɨ 'utaitɨ:
68 «'Aixɨa ketikɨhɨawarɨwani Ti'aitame, kemɨ'ane 'ixaheritsixi mɨtakakaɨyari.
Kanitsutɨani yuteɨterima wa'ɨwiyatɨ, 'aixɨa 'iyurienetɨ memɨxɨnarienikɨ.
69 Tatsiwikweitsitɨwame tɨrɨkaɨyeme kataneyenɨ'airieni,
Rawiri kie mieme, ti'uximayatsiriwame
70 (meripaitɨ kemutayɨkai yametekuxatakaku niukametemama memɨpatsie hetsiena mieme),
71 mɨtatsitawikweitsitɨanikɨ mɨkɨ memɨtatsi'aye'unie memɨkatatsi'a'iwakɨ,
meta mɨkɨ memɨtatsi'uxiwe'erie memɨkatatsi'a'iwakɨ,
72 mɨpaɨ mɨtiwatinenimayatakɨ ta'ukiyarima
kemɨraye'eri tɨratu mɨpatsie kemɨtiuwewi.
73 Kemɨtiuyuhɨritɨa yatikɨhɨawetɨ ta'ukiyari 'Apɨrahami:
74 Kename tatsipitɨanikekai tekamamatɨ 'atemu'uwanikɨ,
tatsi'utawikweitsitɨaka mɨkɨ memɨtatsi'aye'unie wahetsɨa,
temeyexeiyanikɨ kemɨtinake, 75 hetsiena mieme tepatsietɨ, heitseriemekɨ yatetekahutɨ,
hɨxiena te'u'uwatɨ mexi te'ayeneniereni.
 
76 'Ekɨ meta, nunutsi 'aku, kemɨ'ane 'Amutewi niukameya pekatiniuterɨwarɨwamɨkɨ.
Karikɨ Ti'aitame pepanukuhaitɨiya huyeya 'aixɨa pemɨyurienikɨ.
77 Teɨterimama wikweitsitɨarika pekaniwatahekɨatɨamɨkɨ,
kemɨtiwareuyehɨwirieni mɨkɨ 'axamemɨte'uyuri pehaitɨ.
78 Mɨpaɨ katiniyuriemɨkɨ takakaɨyari mɨtiyukanenimayakɨ.
Mɨpaɨ kemɨ'ane taheima mɨmieme kaninuamɨkɨ.
79 Mɨwahekɨariwiyakɨ mɨkɨ yɨwipa memu'uwa,
meta mɨkɨ mekwi'iwarɨmetɨ memɨyɨriyarie niwahekɨariwiyamɨkɨ,
ta'ɨkate katanitseiriyamɨkɨ temeu'uwanikɨ hake 'aixɨa temɨtetaxeiyanikɨ Kakaɨyari matɨa».
80 Merikɨtsɨ nunutsi kaniwerekaitɨni, 'Iyarieya tɨrɨkaɨyetɨ kanayani, makumawetsie kaneyeikakaitɨni mexi tukarieya ka'aye'awekai 'akuxi matsiɨkɨtɨ mayanikɨ 'ixaheritsixi wahɨxie.