22
Neɨkiya 'ixɨarariyari 'ɨxatsiyarikɨ kemɨti'ɨkitakai
1 Merikɨtsɨ tawarita Ketsutsi 'ɨxatsikɨ katiniwa'ɨkitɨakaitɨni, mɨpaɨ 'utaitɨ: 2 «Kakaɨyari kemɨti'aita, tewi yukwiepa mɨti'aitametɨkai hepaɨ kani'aneni, neɨkiya 'ixɨarariyari muwewi yuniwe hetsiemieme. 3 Yuhetsɨa miemete te'uximayatamete kaniwarutanɨ'ani memɨwa'iniyukɨri mɨkɨ meripaitɨ memuta'inierie neɨkiyapa, peru mɨkɨ mepɨka'uyuwaɨri memayenexɨani. 4 Hikɨ tawari kaniwarutanɨ'ani te'uximayatamete hipame, mɨpaɨ tiwarutahɨaweka: “Memuta'inierie mɨpaɨ xeketeniwaretahɨawi kename 'ari ne'ikwai netiukawewi: 'Ari netuurutsixi mepukwi'iwaxɨ meta newakaitsixi memɨwaiyatɨka, 'ari naitɨ pɨtiha'aritsie. Xekenahu neɨkiya 'ixɨarariyaripa”. 5 Peru memuta'inierie mepɨkahanu'enana matsi meneutayeixɨani: xewitɨ kaneyani yukwie heuxeiyamieka, xewitɨta kaneyani mɨretuakakɨ. 6 Hipatɨta mekaniwarutiwiya te'uximayatamete, mekaniwarutiwani meta mekaniwarukwini. 7 Hikɨ ti'aitame kaniuyeha'ani. Yukuyaxima kaniwarutanɨ'ani memɨwakwinikɨ mɨkɨ teyumiekate meta wakiekari memɨtataiyakɨ. 8 Hikɨta mɨpaɨ katiniwarutahɨawe yuhetsɨa miemete te'uximayatamete: “Neɨkiya 'ixɨarariyari pɨkuha'aritsieri, peru 'iya memuta'inieriekai 'aixɨa pɨka'anekai memayenexɨanikekai. 9 'Ayumieme, xekenehu huyeta manuxexuitsie, hikɨ xekeniwareta'ini neɨkiya 'ixɨarariyaripa yunaime keyupaɨmeme xemɨwarekaxeiya”. 10 Hikɨ te'uximayatamete huyeta meheutayeixɨaka mekaniwarukuxeɨrieni yunaime keyupaɨmeme memɨwaretaxei, 'axamemɨte'u'iyari meta 'aixɨa memɨte'u'iyari, hikɨ mekaniutahɨne memuta'inierie hakewa neɨkiya mewewiyakai.
11 »Merikɨte ti'aitame kepauka meutaha waxeiyake memuta'inierie, xeime tewi kaniuxeiya muwa 'ayekaime neɨkiyapa mieme 'ixuriki mɨka'anakatɨkɨkai. 12 Mɨpaɨ katinitahɨawe: “Nehamiku, ¿kepetiuha 'uwa neɨkiyapa mieme 'ixuriki peka'anakatɨtɨ?” Mɨkɨ kayuwatɨ tinikateitɨni. 13 Hikɨ ti'aitame mɨpaɨ katiniwarutahɨawe yuparewiwamete: “Xekenanahɨa 'ɨkateyatsie meta mamateyatsie, xekenanuyehɨwa takwa yɨwipa, mana putatsuakani meta puyutikeweni”. 14 Karikɨ yumɨiretɨ meputa'inierie, peru hipatɨ xeikɨa mepanayexeiyarie».
Kuwiyexinu tuminieya
(Mat 22:15-22 – Mar 12:13-17, Ruk 20:20-26)
15 Hikɨ paritseutsixi mekanekɨne meta mepuyu'eni kememɨte'iwiyakɨ niukieyatsie. 16 Mekaniwarenɨ'ani yuhetsɨa miemete teyɨ'ɨkitɨwamete hetsɨana meta hipame Herurexi hetsie memɨtewiyakai, mɨpaɨ memɨte'itahɨawekɨ:
—Ti'ɨkitame, tame mɨpaɨ tepɨtemate yurikɨ yapepɨtikamie, meta Kakaɨyari huyeya hepaɨtsita pepɨti'ɨkita yurikɨ. Yunaime yaxeikɨa pepɨtiwaxeiya, yayupaɨmeme xeikɨa pepɨkawanaki'erie. 17 Kamɨtsɨ ketatineutaxatɨa kepetiku'eriwa: ¿Ti'aitame Tsetsaxi tumini kemɨtiwawa, 'aixɨa ti'ane temɨteyutuaka nutsu pɨkatixaɨ?
18 Ketsutsi timaitɨ 'axameteniukutɨ memutiyuanekaikɨ mɨpaɨ kaniutayɨni:
—Xemɨte'itawamete. ¿Titayarikuta xenetewiniyatɨwe? 19 Tumini xeime xekeneneuxeitsitɨa kɨmana mɨtiuyutuani.
Hikɨ xeituminiyari mekani'ɨitɨani.
20 Hikɨ mɨpaɨ katiniwarutahɨawe:
—¿Kepai ramu'u pɨra'uxa, kepai pɨra'utɨarika 'ikɨ?
21 Mɨkɨ mɨpaɨ mekatenitahɨawe:
—Tsetsaxi.
Hikɨ mɨpaɨ katiniwarutahɨawe:
—Kamɨtsɨ xeketeneyetua Tsetsaxi hetsɨa tita Tsetsaxi hetsɨa mɨtimieme, meta xeketeneyetua Kakaɨyari hetsɨa tita Kakaɨyari hetsɨa mɨtimieme.
22 Hikɨ me'i'enieka mekaniutimamani, meta mekanekɨne mekaniku'eirieni.
'Iwaurika mɨkite kememɨte'anuku'uni hepaɨtsita
(Mat 22:23-33 – Mar 12:18-27, Ruk 20:27-40)
23 Mɨkɨ tukaritsietsiere tsarutseutsixi hetsɨana mekaniu'axɨani, mɨkɨ mɨpaɨ meputiyuanekai kename mɨkite meka'anuku'uwe, hikɨ mɨpaɨ mekatenita'iwawiya:
24 —Ti'ɨkitame, Muitsexi mɨpaɨ kaniutayɨni, tewi xɨka 'umɨni tɨɨri kawarayexeiyawetɨ, mutaya kanitiwitɨmɨkɨ yukwe, tɨɨri mɨwarayexeiya matsieya nuiwarieya memakɨnekɨ. 25 Merikɨte, tahetsɨa 'amenititekaitɨni 'iwamarixi 'atahuta meyupaɨmetɨ. Wamatsika 'utineɨkeka kaniumɨni, tɨɨri mɨkawarexeiyakaikɨ, yɨ'ɨya kaniuku'eirieni mutaya mitiwitɨnikɨ. 26 Mutaya yaxeikɨa katiniyurieni, 'itiwitɨka kaniumɨni, hairieka mieme meta, mɨpaɨ mekaniuyɨni yunaitɨ 'atahuta meyupaɨmetɨ. 27 'Imatɨrieka, kaniumɨni 'uka. 28 Merikɨte, kepauka xeniu memanuku'uni, ¿'atahuta meyupaɨmetɨ memitiwitɨ 'ikɨ 'uka, kemɨ'ane ra'ɨya pɨrayani?
29 Ketsutsi mɨpaɨ katiniwaruta'eiya:
—Xeme xepeuyexɨri xemɨka'imatekɨ 'utɨarika xapayari kemaine meta Kakaɨyari kemɨtitɨrɨkaɨye. 30 Kepauka mɨkite memanuku'uni mepɨkatineɨkixɨani meta mepɨkatiwikitɨariexɨani, matsi Kakaɨyari niukieya tuayamete taheima miemete wahepaɨ mepɨ'aneneni. 31 Peru, mɨkite kememɨte'anuku'uni kemɨre'uxa ¿kauka xeka'ekaterɨwawawe Kakaɨyari kemɨtixe'utahɨawixɨ, mɨpaɨ 'utaitɨ: 32 “Ne 'Apɨrahami, 'Itsahaki meta Kakuwu wakakaɨyari nekanihɨkɨtɨni”? Mɨkɨ mɨkite pɨkawaxata, kename wakakaɨyari maine. Memayeneniere pɨta wakakaɨyari kaniyuxatani, tsepa memukwi.
33 Teɨteri me'u'enanaka, mekanimamakaitɨni 'ɨkitsikayakɨ.
'Aitɨarika waɨkawa meuyewetse
(Mat 22:34-40 – Mar 12:28-31)
34 Hikɨ paritseutsixi mekaniuyukuxeɨrieni me'u'enanaka kayuwatɨ kememɨte'uyatsariekai tsarutseutsixi. 35 Hikɨ xewitɨ mɨkɨ, 'inɨari niukiyari mɨmaikai, kanita'inɨata mɨpaɨ tiku'iwawiyatɨ:
36 —Ti'ɨkitame, ¿kemɨ'ane 'aitɨarika matsi peuyewetse 'inɨari niukiyari hetsiemieme?
37 Ketsutsi mɨpaɨ katinitahɨawe:
—“Kenenaki'erieka Ti'aitame 'akakaɨyari, naimekɨ kepemɨtiuka'iyari, naimekɨ kepemɨti'amate, naimekɨ pemɨtimaiwekɨ”. 38 'Ikɨ 'aitɨarika mexɨakame kanihɨkɨtɨni meta yemekɨ matsi waɨkawa meuyewetse. 39 'Utɨmana mieme hepaɨna kananuyɨneni: “'Ahepaɨ tewi kenenaki'erieka kepemɨti'anaki'erie 'ekɨ”. 40 'Ikɨ 'aitɨarika hutametsie naitɨ 'inɨari niukiyari hetsiena katiniwiyani meta texaxatamete waniuki naitɨ.
Kɨritsitu kemɨ'ane pɨraniwe
(Mat 22:41-46 – Mar 12:35-37, Ruk 20:41-44)
41 Hikɨ mexi paritseutsixi meyuxeɨriekai, Ketsutsi mɨpaɨ katiniwaruta'iwawiya:
42 —¿Kexeteku'eriwa Kɨritsitu hepaɨtsita? ¿Kemɨ'ane pɨranuiwari?
Mɨkɨ mɨpaɨ mekatenita'eiya:
—Rawiri kaninuiwarieyatɨni.
43 Mɨkɨ mɨpaɨ katiniwarutahɨawe:
—Titayaritsɨkamɨ, Kakaɨyari 'Iyarieya 'ikuyuitɨwakaku, Rawiri “Neti'aitɨwame” titerɨwaxɨ? Mɨpaɨ kaniutayɨni:
44 »“Ti'aitame mɨpaɨ katinitahɨawe kemɨ'ane Mɨneti'aitɨwame:
‘Netserieta kenakani,
mexi mɨkɨ memɨmatsi'aka'unie,
'ahetɨapai newa'atɨani’ ”.
45 Merikɨte, xɨka Rawiri “Neti'aitɨwame” Kɨritsitu tiuterɨwani, ¿kehapaɨtɨtɨ nu'aya pɨhɨkɨtɨni?»
46 Nixewitɨ pɨkayɨwekai mita'eiyakɨ, tawari nixewitɨ pɨkayuwaɨri tixaɨtɨkɨ mɨtita'iwawiyakɨ.