10
Ketsutsi kemɨti'ɨkitakai 'uki yɨ'ɨya muku'eiri hepaɨtsita
(Mar 10:1-12 – Mat 19:1-9)
1 Merikɨtsɨ mana kaniyeyani, Kureya kwieyaritsie kaneyani, Kurutani hatuxameyaritsie 'anutaɨye. Mana tawari teɨteri hetsɨana mekaniyukuxeɨrieni, kemɨtiyeiyarieyatɨkai, mɨkɨta katiniwaruti'ɨkitɨatɨyani.
2 Hikɨ 'ana, paritseutsixi hetsɨana mekaniu'axɨani me'ita'inɨatake, mɨpaɨ mekatenita'iwawiya:
—¿Tiyɨwe tewi yɨ'ɨya muku'eirieni?
3 Ketsutsi mɨpaɨ katiniwaruta'eiya:
—¿Ketixe'u'aitɨa Muitsexi?
4 Mɨkɨ mɨpaɨ mekatenitahɨawe:
—Muitsexi 'uki kaniupitɨani 'eiriya xapayari mitawewirienikɨ hikɨ 'ana miku'eirienikɨ.
5 Ketsutsi mɨpaɨ katiniwaruta'eiya:
—Yu'iyaritsie xemɨtsetse'ikɨ 'ayumieme 'ikɨ 'aitɨarika kanixe'uta'utɨirieni. 6 Peru matɨaripaitɨ naitɨ mɨtiunetɨarietsie Kakaɨyari “kaniwarutiwewieni 'uki meta 'uka”. 7 “'Ayumieme 'uki kaniyupatamɨkɨ, yupaapa yumaama wahetsɨa kaniyeyeimɨkɨ, yɨ'ɨyatsie katiniwiyamɨkɨ pɨta, 8 memɨyuhutakai xeiwaiyari mekanakɨnikuni meyuxewitɨ”. 'Ayumieme mepɨkayuhutari, matsi mekaniyuxewini. 9 'Ayumieme, Kakaɨyari mɨtiutaxewiriyaxɨkɨ, tewi pɨkawataxɨriexɨani.
10 Hikɨ kiita me'ayetetɨ, teyɨ'ɨkitɨwamete tawari mekanita'iwawiya 'ikɨ hepaɨtsita kemutayɨ.
11 Ketsutsi mɨpaɨ katiniwarutahɨawe:
—Kemɨ'ane miku'eiri yu'ɨya, xeime pɨta mutiwitɨ, mɨkɨ xeime 'ɨyaya kanikumaɨwani. 12 Meta 'uka xɨka yɨkɨna 'uku'eirieni, xeime pɨta xɨka 'utikɨnata, mɨkɨ kanikumaɨwani kemɨ'ane mɨkayukɨna.
Ketsutsi meta tɨɨri
(Mar 10:13-16 – Mat 19:13-15, Ruk 18:15-17)
13 Hikɨ hetsɨana mekaniwa'atɨwakaitɨni tɨɨri wahetsie mutimenikɨ, peru teyɨ'ɨkitɨwamete mekaniwarutate'akaitɨni memɨwa'atɨwakai. 14 Ketsutsi waruxeiyaka teyɨ'ɨkitɨwamete kememɨteyuriekai kaniuyeha'ani, mɨpaɨ katiniwarutahɨawe: «Xekeniwapitɨaka tɨɨri nehetsɨa memɨ'axenikɨ, wahɨxie xepɨka'u'uka, mɨpaɨ memɨ'anene kaniwahetsiemiemetɨni Kakaɨyari mɨra'aita. 15 Yurikɨ mɨpaɨ nepɨxerahɨawe, kemɨ'ane mɨka'itanaki'erieni Kakaɨyari kemɨti'aita nunutsi hepaɨ yuri ti'erietɨ pɨkayɨwe mana meutahani». 16 Hikɨ warutitɨkɨtɨ, wahetsie 'utimemetɨ 'aixɨa kaniwayuriekaitɨni.
'Uki mɨxikutɨkai
(Mar 10:17-31 – Mat 19:16-30, Ruk 18:18-30)
17 Merikɨtsɨ Ketsutsi kepauka mɨyemieximekairi, hikɨ tewi 'unautsarɨmetɨ hetsɨana kaninuani, hɨxiena kaniutitunumakeni, mɨpaɨ tiku'iwawiyatɨ:
—Ti'ɨkitame 'aixɨa pemɨtiuka'iyari 'aku, ¿kenetiyurieni nehetsie mɨtinakekɨ tukari mɨkaxɨwe?
18 Ketsutsi mɨpaɨ katinita'eiya: ¿Titayari 'aixɨa netiuka'iyarime penetixata? Tewi 'aixɨa mɨtiuka'iyari 'apɨka'uyeika, Kakaɨyari yuxewitɨ 'aixɨa pɨtiuka'iyari pɨta. 19 'Ekɨtsɨ 'aitsikate pekanimaika: “Pepɨkati'amemiwani, xeime 'ɨyaya kɨnaya pepɨkakumaɨwani, pepɨkatinawayani, xeimetsie pepɨkarahɨpani peti'itawatɨ, pepɨkati'akwamanani, 'apaapa meta 'amaama keniwareu'enieka”.
20 'Uki mɨpaɨ katinitahɨawe:
—Ti'ɨkitame, mɨkɨ naimetsie yanepɨtikamie temaikɨyari paitɨ.
21 Ketsutsi kanixeiya 'inaki'erietɨ, hikɨ mɨpaɨ katinitahɨawe:
—Xewitɨ xeikɨa peuyewetseri yapemɨtiyurieni: kenemie, ketinetua naime 'apiinitɨarika meta ketiniwarumikwa tixaɨtɨ memɨkatehexeiya, mɨpaɨ petiyurieme waɨkawa pekaneukakemɨkɨ muyuawitsie. Hikɨ kenaye'a meta nehetsie ketineuwiya.
22 'Ikɨ niuki 'u'enieka, tewi putanutuixi, hikɨ kaneyani yuhiwerietɨ waɨkawa mɨrexeiyakaikɨ.
23 Hikɨ Ketsutsi yu'aurie hanieretɨyaka mɨpaɨ katiniwarutahɨawe teyɨ'ɨkitɨwamete:
—Pɨkwaniwe xikutsixi memeutahaxɨanikɨ Kakaɨyari mɨra'aitatsie.
24 Teyɨ'ɨkitɨwamete mekanihɨxiyakaitɨni niukieyakɨ.
Ketsutsi hutarieka mɨpaɨ katiniwarutahɨawe teyɨ'ɨkitɨwamete:
—Neniwema, pɨkwaniwe mɨkɨ yuri memɨte'erie tuminitsie memeutahaxɨanikɨ Kakaɨyari mɨra'aitatsie. 25 Pɨkakwaniwe kameyu 'iwipame hɨxieyatsie manuyehanikɨ matsi pɨkwaniwe xiku meutahanikɨ Kakaɨyari mɨra'aitatsie.
26 Mɨkɨ matsi waɨkawa mekanihɨxiyakaitɨni, mɨpaɨ mekateniyɨkɨhɨawekaitɨni: «Kamɨtsɨ, ¿kemɨ'ane pɨyɨwe mɨtawikweni?»
27 Hikɨ Ketsutsi kwi waxeiyatɨ mɨpaɨ katiniwarutahɨawe:
—Teɨteri mepɨkayɨwawe, peru Kakaɨyari mɨpaɨ pɨka'ane, naimekɨ Kakaɨyari katiniyɨweni.
28 Hikɨ Pekuru kanitsutɨani mɨpaɨ tikɨhɨawetɨ:
—Neuxei, tame naime tepɨte'uku'eiri, meta 'ahetsie tepɨte'uwi.
29 Ketsutsi mɨpaɨ kaniutayɨni:
—Yurikɨ mɨpaɨ nepɨtixekɨhɨawe, kemɨ'ane nehetsiemieme meta niuki 'aixɨa manuyɨne hetsiemieme miku'eiri yukii, yu'iwama, yumaama, yupaapa, yuniwema, yukwie, 30 xeitsienituyari matsi warexeiyatɨ kanayeimɨkɨ hikɨ (kite, 'iwamarixi 'ukitsi 'ukari, yumaamama, yuniwema, kwie, tsepa 'uximatɨarietɨ 'uweiyarietɨ 'ena), meta tukari 'umamietsie kepauka maye'ani, tukari mɨkaxɨwe hexeiyatɨ kanayeimɨkɨ. 31 Peru yumɨiretɨ hikɨ miemete memɨmexɨakate 'imatɨremete mekanakɨnikuni, meta memɨ'imatɨremete mexɨakate mekanakɨnikuni.
Tawarita Ketsutsi kemutayɨ kemɨtimierienikekai
(Mar 10:32-34 – Mat 20:17-19, Ruk 18:31-33)
32 Merikɨtsɨ huyeta mekaniuhukaitɨni Kerutsareme meutiyune 'utɨa, hikɨ Ketsutsi kananuyeyerɨni. Teyɨ'ɨkitɨwamete mekanihɨxiyakaitɨni, hipatɨ wa'ɨtɨma memuhukai mekanimamakaitɨni. Hikɨ tawarita yatewa kaniwarewitɨni tamamata heimana memɨyuhuta, kanitsutɨani tiwakuxaxatɨwatɨ kemɨ'itɨarienikekai. 33 «Neuxei, Kerutsareme tepɨtiyune hikɨ, Yuri Tewi kenemɨtihɨkɨ nekaniyetuiyamɨkɨ mawari wewiwamete tewa'aitɨwamete wahetsɨa, meta 'inɨarikɨ memɨte'ɨkita wahetsɨa. Mɨkɨ yamekanitiyuakuni kename neke'umierieni, meta mekaneniyetuakuni mɨkɨ memɨkahuriyutsixi wahetsɨa. 34 Mɨkɨ mekanenitewiyatsitɨakuni, mekaneniti'aɨtsikawiyakuni, mekanenikuwaxɨakuni meta mekanenimiekuni. Peru hairieka tukari 'aye'ayu, nekananukukemɨkɨ».
Kakuwu meta Wani kememɨte'itawawiri
(Mar 10:35-45 – Mat 20:20-28)
35 Hikɨ Tsewereu niwemama Kakuwu meta Wani yuhutatɨ 'ahurawa me'akɨneka, mɨpaɨ mekatenitahɨawe:
—Ti'ɨkitame, pɨtatsinakekeyu tahetsiemieme yapemɨtiyurienikɨ, ketemɨmatetawawirieni.
36 Mɨkɨ mɨpaɨ katiniwaruta'eiya:
—¿Kekutatixenake yanemɨtiyurienikɨ xehetsiemieme?
37 Mɨpaɨ mekatenita'eiya:
—Ketaneupitɨa 'atemayaxekɨ xewitɨ 'atserieta xewitɨta 'a'utata, kepauka 'a'uweni witsimɨ'anetsie pemayerɨni.
38 Hikɨ Ketsutsi mɨpaɨ katiniwarutahɨawe:
—'Atsixepɨkatemate tita xemɨteku'iwawa. ¿Xeteyuwaɨriya xemɨteka'eniexɨani naimekɨ ne kenemɨtika'eniexɨani, nehepaɨ xeteyɨwawe xema'iwarienikɨ tewi kemɨranukanamie hepaɨ hakɨ kepauka muka'ɨyarie?
39 Mɨkɨ mɨpaɨ mekaniutiyuani:
—Huu, tepɨyɨwawe.
Ketsutsi mɨpaɨ katiniwarutahɨawe:
—Xemetsɨ nehepaɨ xekatenikwinikuni, meta nemɨka'ɨyarieni hepaɨ xekanika'ɨyariekuni, 40 peru heitserie nepɨkahexeiya nemɨxepitɨanikɨ netserieta meta ne'utata xemayaxekɨ. Matsi mɨkɨ wahetsiemieme mukuha'aritsie xeikɨa, mɨkɨ yamekatenipitɨariekuni.
41 Hipatɨ tamamata kepauka memu'enana kememutiyuanekai, mekanitsutɨani mewahekatɨ Kakuwu meta Wani. 42 Hikɨ Ketsutsi yu'aurie waruta'inieka, mɨpaɨ katiniwarutahɨawe:
—Xeme mɨpaɨ xepɨtemate, mɨkɨ nuiwarite wa'ukiyarima memuyuxata mekateniwa'uxitɨaka yuteɨterima, meta ti'aitame hurawa parewiwametemama mepanutikɨka mete'aitatɨ kememɨtepitɨarie. 43 Peru mɨpaɨ pɨkatiyɨni xeme xetsata. Matsi pɨta, xeme kemɨ'ane mariwetɨ mɨyeimɨkɨni, mɨkɨ yunaime xeparewiwame kehɨkɨtɨni. 44 Meta kemɨ'ane mexɨakame mɨyeimɨkɨ xeme xewitɨ, yunaime xehetsiemieme waɨriyarika ti'uximayatame kehɨkɨtɨni. 45 Metsɨ Yuri Tewi kenemɨtihɨkɨ nepɨkanua nemɨparewiyanikɨ, matsi pɨta hipame newaparewienike nekaninuani meta netukari nemɨyetuanikɨ, yumɨireme nemɨwaxɨnakɨ.
Kemɨranutanierixɨ Warutimeyu mɨkaheunierekai
(Mar 10:46-52 – Mat 20:29-34, Ruk 18:35-43)
46 Merikɨtsɨ Keriku mekaneta'axɨani. 'Arike, mana kanayeyani Ketsutsi teyɨ'ɨkitɨwametemama yunaitɨ meta yumɨiretɨ teɨteri hamatɨana. Xewitɨ tewi mɨkaheunierekai mana kaniukateitɨni huye tetsita tiwautɨ, Warutimeyu titewatɨ (Timeyu nu'ayatɨtɨ). 47 Hikɨ 'u'enaka kename Ketsutsi natsaretitanaka mana 'uyemiekai, kanitsutɨani mɨpaɨ tiuhiwatɨ:
—Ketsutsi, Rawiri pemɨnu'aya, keneneutinenimayata kwerietɨ.
48 Yumɨiretɨ mekanitate'akaitɨni kayuwatɨ mɨtikanikɨ, peru matsi mɨkɨ karima mɨpaɨ katiniuhiwakaitɨni:
—Rawiri pemɨnu'aya 'aku, keneneutinenimayata kwerietɨ.
49 Ketsutsi mana 'utakeka, mɨpaɨ kaniutayɨni:
—Xekeneuta'ini.
Mɨkɨ mehekɨneka mekanita'inieni mɨkaheunierekaikɨ, mɨpaɨ mete'ikɨhɨawetɨ:
—Pepɨkamaka. Kenanukukexi. Ketsutsi pɨmatsiha'iniwa.
50 Mɨkɨ yɨ'ɨkari hewiwieka, 'anukukeka, Ketsutsi hetsɨa kaneyani.
51 Ketsutsi mɨpaɨ katinitahɨawe:
—¿Tita pereuyehɨwa kenetiyurieni 'ahetsiemieme?
Mɨkaheunierekai mɨpaɨ kaniutayɨni:
—Ti'ɨkitame, nepeunierenikeyu.
52 Ketsutsi mɨpaɨ katinitahɨawe:
—Kenemie, yuri pemɨtiuta'erikɨ 'aixɨa pepu'itɨarie.
Hikɨ yapauka heunieretɨ kanayani, meta huyeta Ketsutsi 'utɨa kaneyani.