12
Te'ɨwiyamete 'axamemɨte'u'iyari
(Mar 12:1-12 – Mat 21:33-46, Ruk 20:9-19)
1 Hikɨ kanitsutɨani tiwakuxaxatɨwatɨ, 'ɨxatsi hepaɨtsita ti'ɨkitatɨ, mɨpaɨ kaniutayɨni: «Tewi kaxie haraweriyari kaniutawewieni. Kanikurarutɨiya, kaxie pɨname kaniwati'inieni, tuxiyu kaniutawewieni ti'ɨwiyame hetsiemieme. Hikɨ te'ɨwiyamete waruhɨritɨaka, 'ateewa kaneyani. 2 Hikɨ tukari 'aye'aku matikwakwaxetsie, xeime ti'uximayatame kaniutanɨ'ani te'ɨwiyamete wahetsɨa, menutɨnikɨ 'ikwaxi yapaɨmeme kutsiyari hetsiemieme. 3 Peru mɨkɨ mekaniwiya, mekanitiwaxɨani, meta yumaweme mekanenɨ'ani. 4 Hikɨ hutarieka xeimeta ti'uximayatame kaniutanɨ'ani wahetsɨa, mɨkɨta mekanituaxa mu'uyatsie meta 'axamekatenitihɨawe. 5 Xeimeta kaniutanɨ'ani, mɨkɨta mekaniumieni. Kaniwarutanɨ'anita hipame yuwaɨkawame, mɨkɨ hipame mekaniwarutiwani, hipameta mekaniwarukwini.
6 »Xeime 'akuxi kanexeiyakaitɨni, yuniwe minaki'eriekai. 'Imatɨrieka, mɨkɨ kaniutanɨ'ani, mɨpaɨ 'utaitɨ: “Neniwe hɨrixɨa mekanetimakakuni”. 7 Peru 'iya te'ɨwiyamete mɨpaɨ mekateniuxata: “'Ikɨ hetsie 'arike katininakimɨkɨ kutsiyari tipiinieya. Hikɨmɨ tepimieni, tita hetsiena mɨtinakekekai tapiini pɨrayani”. 8 Hikɨ mekaniwiya meta mekanimieni, haraweri warie mekaneikahɨani.
9 »Merikɨte, ¿ketiyurieni haraweri kutsiyari? Kaninuamɨkɨ, te'ɨwiyamete kaniwakwimɨkɨ, meta hipame kaniwahɨritɨamɨkɨ pɨta yuharaweri. 10 ¿Xekate'ekaterɨwawawe xeme 'ikɨ niuki:
»“Mɨkɨ teté memitixani'eri kii wewiwamete
mɨkɨ teté 'itsikina mieme kanayani,
11 Ti'aitame mɨya katiniuyurieni,
meta kanimariweni ketemɨte'ixeiya”?»
12 Mɨpaɨ metehetimaika mɨwaxatakaikɨ 'ɨxatsi hepaɨtsita ti'ɨkitatɨ, 'ayumieme mekatenikuwautɨwekaitɨni kememɨte'iwiyakɨ. Peru mekaniwamakarɨkaitɨni teɨteri, hikɨ me'iku'eirieka mekanekɨne.
Kuwiyexinu tuminieya
(Mar 12:13-17 – Mat 22:15-22, Ruk 20:20-26)
13 Hikɨ hetsɨana mekaniwarutanɨ'ani paritseutsixi hipame meta Herurexi hetsie memɨtewiyakai meyɨnɨkame, niukieyatsie memiwiyakɨ. 14 Mana me'u'axɨaka mɨpaɨ mekatenitahɨawe:
—Neuxei ti'ɨkitame, tame tepɨmatsimate 'ekɨ yuri pemutainekɨ, pemɨka'akweriwayuriekɨ tsepa xewitɨ kemɨtiyɨkɨhɨawe, yɨkɨ pemɨkatiwaxeiyakɨ teɨteri, matsi Kakaɨyari huyeya hepaɨtsita pepɨti'ɨkita yurikɨ. ¿Ti'aitame Tsetsaxi tumini kemɨtiwawa, 'aixɨa ti'ane temɨteyutuaka nutsutɨ pɨkatixaɨ? 15 ¿Teteyutuaka nutsutɨ hawaikɨ?
Ketsutsi yatimaitɨ yakɨ memutiyuanekaikɨ, mɨpaɨ katiniwarutahɨawe:
—¿Titayari xenete'inɨatatɨwe? Xumatari watumini xekenena'ɨiri nemixeiyakɨ.
16 Mɨkɨ xeime mekani'atɨirieni, hikɨ mɨpaɨ katiniwarutahɨawe:
—¿Kemɨ'ane 'ikɨ pɨra'ɨkiya, kemɨ'ane pɨra'utɨarika 'ikɨ?
Mɨkɨ mɨpaɨ mekatenita'eiya:
—Tsetsaxi.
17 Ketsutsi mɨpaɨ katiniwarutahɨawe:
—Tsetsaxi xeketeneyetuirieka tita Tsetsaxi hetsɨa mɨtimieme, meta Kakaɨyari xeketeneyetuirieka tita Kakaɨyari hetsɨa mɨtimieme.
Hikɨ mɨkɨ mekaniuhɨxiyani mɨyamutayɨkɨ.
Mɨkite kememɨte'anuku'uni hepaɨtsita
(Mar 12:18-27 – Mat 22:23-33, Ruk 20:27-38)
18 Hikɨ hetsɨana mekaniu'axɨani tsarutseutsixi, mɨkɨ mɨpaɨ meputiyuanekai kename mɨkite meka'anuku'uwe, hikɨ mɨpaɨ mekatenita'iwawiya:
19 —Ti'ɨkitame, Muitsexi mɨpaɨ katiniu'utɨani tahetsiemieme, tewi xɨka 'umɨni xɨka 'uka 'uku'eirieni tɨɨri kawarayexeiyawetɨ, mutaya kanitiwitɨmɨkɨ yukwe, tɨɨri mɨwarayexeiya matsieya nuiwarieya memakɨnekɨ. 20 Merikɨtsɨ 'amenititekaitɨni 'iwamarixi 'atahuta meyupaɨmetɨ. Wamatsika 'utineɨkeka kaniumɨni tɨɨri kawarayexeiyawetɨ. 21 Hutarieka mieme yu'iwa wiuraya kaniutiwitɨni, peru mɨkɨta kaniumɨni tɨɨri kawarayexeiyawetɨ. Hairieka mieme yaxeikɨa kaniuyɨni. 22 Yunaitɨ 'atahuta 'iwamarixi yaxeikɨa mekaniuyɨni, meta tɨɨri mepɨkawarayexei. 'Imatɨriekata, 'ukaratsi kaniumɨni. 23 Merikɨte, kepauka xeniu memanuku'uni, ¿'atahutatɨ memitiwitɨ kemɨ'ane ra'ɨya pɨrayani?
24 Hikɨ Ketsutsi mɨpaɨ katiniwaruta'eiya:
—Xeme pɨta xekateheuyexɨri, xemɨka'imatekɨ 'utɨarika xapayari meta Kakaɨyari kemɨtitɨrɨkaɨye. 25 Kepauka mɨkite memanuku'uni, mepɨkatineɨkixɨani meta mepɨkatiwikitɨariexɨani, matsi Kakaɨyari niukieya tuayametemama taheima miemete wahepaɨ mepɨ'aneneni. 26 Mɨkite wahepaɨtsita kemɨre'uxa kememɨte'anuku'uni, ¿kaukatɨ xeka'ekaterɨwawawe Muitsexi xapayatsie hakewa 'ɨtsitsie mexaxata, Kakaɨyari kemɨtitahɨawixɨ: “Ne 'Apɨrahami, 'Itsahaki meta Kakuwu wakakaɨyari nekanihɨkɨtɨni”? 27 'Ayumieme mɨkite pɨkawaxata kename wakakaɨyari maine, memayeyuyuri pɨta wakakaɨyari kaniyuxatani tsepa memukwi. Xeme yemekɨ xepeuyexɨri.
'Aitɨarika mɨwariwe
(Mar 12:28-34 – Mat 22:34-40)
28 Hikɨ xewitɨ 'inɨarikɨ mɨti'ɨkitametɨkai 'ahurawa 'ayaka, waru'enieka niuki mexɨatɨakame, katinimaikaitɨni 'aixɨa mɨtiwaru'eikɨ, mɨpaɨ Ketsutsi katiniuta'iwawiya:
—Naitɨ 'inɨari niukiyarite, ¿kemɨ'ane 'aitɨarika matsi peuyewetse?
29 Ketsutsi mɨpaɨ katinita'eiya:
—'Ipaɨ kananuyɨneni 'aitɨarika mɨmariwe: “Xekeneu'enana 'ixaheritsixi. Ti'aitame mɨtakakaɨyari, mɨkɨ Ti'aitame kaniyuxewini. 30 Peninaki'eriekamɨkɨ Ti'aitame mɨ'akakaɨyari naime 'a'iyarikɨ, naime kepemɨti'amatekɨ, naime 'a'eriwamekɨ, naime 'atɨrɨkariyakɨ”. 31 'Utɨmana mieme hepaɨna kananuyɨneni: “'Ahepaɨ tewi kenenaki'erieka kepemɨti'anaki'erie 'ekɨ”. Xewitɨ 'aitɨarika pɨkaxuawe tawarita matsi mariwetɨ, 'ikɨ hutatɨ xeikɨa.
32 Hikɨ 'iya ti'ɨkitame mɨpaɨ katiniutahɨawe:
—'Aixɨa pɨ'ane ti'ɨkitame. Yuri pekaniutaineni, Kakaɨyari kaniyuxewini, xewitɨta 'apɨka'uyeika hepaɨna 'anetɨ, kepemaine. 33 Xɨka tewi 'inaki'erieka naime yu'iyarikɨ, naime kemɨtiyumatekɨ naime yutɨrɨkariyakɨ, xɨka yuhepaɨ tewi naki'erieka kemɨtiyunaki'erie hepaɨ, matsi mɨpaɨ 'aixɨa kani'aneni, keyuri mawari taiyariyari meta hipame mawarika.
34 Hikɨ Ketsutsi 'i'enieka timaiweme hepaɨ kemɨtita'ei mɨpaɨ katinitahɨawe:
—'Ateewa pepɨka'uyeika pemaye'anikɨ, Kakaɨyari mɨra'aitatsie.
'Anatɨtɨ tawariri xewitɨ pɨkayuwaɨri tixaɨtɨkɨ mɨtita'iwawiyakɨ.
Kɨritsitu kemɨ'ane pɨraniwe kemɨtiwaruta'iwawiyaxɨ
(Mar 12:35-40 – Mat 22:41-46, 23:1-7, Ruk 20:41-47)
35 Ketsutsi mɨpaɨ kaniutayɨni tukita ti'ɨkitatɨ:
—¿Titayari mɨpaɨ mete'utiyuane mɨkɨ 'inɨarikɨ memɨte'ɨkitamete, kename waniu Kɨritsitu Rawiri nuiwarieya hɨkɨtɨni? 36 Mɨkɨ Rawiri tɨtɨ mɨpaɨ kaniutayɨni 'Iyari Mɨtiyupata 'ikuyuitɨwakaku:
»“Ti'aitame mɨpaɨ katinitahɨawe kemɨ'ane Mɨneti'aitɨwame:
‘Netserieta kenakani,
mexi mɨkɨ memɨmatsi'aka'unie
'ahetɨapai newa'atɨani’ ”.
37 Xɨka Rawiri tɨtɨ “Neti'aitɨwame” titerɨwa, ¿kehapaɨtɨtɨ nu'aya pɨhɨkɨtɨni?
Teɨteri meyutemamawietɨ mekani'eniekaitɨni yuwaɨkawatɨ.
38 Ti'ɨkitatɨ mɨpaɨ katiniwarutahɨawe:
—Xekeneyukweriwayurieka mɨkɨ 'inɨarikɨ memɨte'ɨkitamete wahepaɨtsita. Mɨkɨ pɨwanake memeu'uwanikɨ 'etɨtɨme me'anakatɨtɨ meta kiekari hixɨapa waɨritsika memɨpitɨarienikɨ, 39 teɨteri wahɨxie memayaxekɨ tuki 'etsimɨpepeta meta kiekame 'aurie memayaxekɨ 'ixɨararipa. 40 Wiuratsixi wapiini mepɨtewarutixɨtɨiri meta 'amepɨteheutetere meyunenewietɨ mɨkamatsiɨkɨnikɨ kememɨteyurie. Mɨkɨ wahetsie matsi waɨkawa katinahɨiyamɨkɨ.
Wiura tumini kemɨti'atɨiri Kakaɨyari
(Mar 12:41-44 – Ruk 21:1-4)
41 Hikɨ tumini makaxɨriwa kakuniyari hɨxie kaniutayerɨni Ketsutsi, teɨteri kaniwaxeiyakaitɨni tumini me'akaxɨrɨwame kakunitsie. Xikutsixi yumɨiretɨ waɨkawa mekaneukaxɨrɨwakaitɨni. 42 Merikɨtsɨ xewitɨ wiura kaninuani tumini kahexeiyatɨ, hutame kaneukaxɨrieni xeitsenitawuyari mɨraye'atɨka xeikɨa.
43 Hikɨ yu'aurie warutakwewieka teyɨ'ɨkitɨwamete, mɨpaɨ katiniwarutahɨawe Ketsutsi: «Niuki kanitseɨyeni kenemɨtixekɨhɨawe, 'ikɨ wiura tumini kahexeiyatɨ kakunitsie kaneukaxɨrieni waɨkawa, mɨkɨ yunaitɨ memeikaxɨrɨwa 'etsiwa xeikɨa mekaneikaxɨrieni. 44 Yunaitɨ mɨkɨ mekaneikaxɨrieni tita mɨranayuhayewa, peru 'iya yuhaweri mieme kaneukaxɨrieni, naime kɨmana mɨtiyumikwakai».