Luka i shi-ñu
Ĝiwbraw
Bzüga go kako ĝiwbraw na vyow vew a vetsü se ye he kako ye Luk i ĝiw cheñe, sünda he kako yo danghuda i galyiw ksü go veksüw Kristan cheñe. Ñom-niti go homeje, i utro ĝübye küĝüw go da. I Tawgyew i shi-ñu truw nüna. I Tawgyew i shi-ñu seyo Tawgyew i shürhaw ná kako ĝida. Ije Polus idra ye Kristan na chiĝa daw Tawgyew ichi chiĝa daw nüna (Kulu. 4:14, 2 Timu. 4:11; 11:1).
Ĝiwbraw i djaga
Odje 60-80 kuw.
Luka i he kako í Kesriya ge ĝilyeñe seyo Rome ge kakuñe ĝimdzoadabi. Kako ĝidaw dzaga na Betlehem, Galil, yahudiya seyo Yerusalemjo du.
Lajovo
Luka ubo yo Tawgyew i shi-ñu ye Tiyufilus í ĝiilyeda. Tiyufilus chemeje “Tawgyew i nülvo daw.” I Kristan í küĝüw ma mo i lyaĝoñ dawma se ye usu-upa yo madanghume. Luka í ĝidaw ge í “Dyewfo” cheñe 1: 3 ge ĝidaw í homeje i Roman gow babu dyew vedujo a du. Añe ge kako ngüdaw ná holaimeje he ye utro ĝübye gojo du. Ichi ĝidaw ge ana vedufodame, “Tawgyew i nüna” seyo “Tawgyew i ĝadz” (Luka 5:24; 19:10; 17:20-21; 13:18).
Ha ma a vew
Jisu iñiñ lañe trumkoige, Luka i Jisu í “Nüna üsañe” cheda. I Tiyufilus í ana ĝida, í ha ñu ná dadrüdama se na se í uw yo danghulafijodawe (Luka 1:4). Luka í ñiku-ñisüw djüngkoi ge í ĝiw yo i kristan nabo hado chemeje Tiyufilus i danghulajobi Tawgyew i shüraw na nüna mauw mow cheñe.
Ñustu gow
Jisu - Nüna uw a.
Udrüla
Jisu i saw seyo ichi kutcho shüw___ 1:5-2:52
2. Jisu i nüna nabo chiĝa daw ___ 3:1 - 4:13
3. Jisu ĝaksüivo übraw ___ 4:14-9:50
4. Jisu i kros ge jiw ___ 9:51-19:27
5. Jerusalem ge Jisu i lüshüw paw, dzüw seyo üshükülyetcho ___ 19:28-24:53
1
Luka i galyiw
1 Ñimko a ha ha lyilyedama, se ná nüna añe na galyiw ĝipüñejoñe dada. 2 Sünda he ñu ná dju nudzoĝ iñiyo hohusedama se naje, seyo, Tawgyew i shi-ñu truñe kahisedaw se naje, se ñu ná ütrüyomdo ñí trukuida. 3 Sünambo, no je ütrüyomdo, he na he í, usupa yo hoksüñe kalyisedaw no, süvzüw Tiyofilus bábo, he na he í magabolyiw ĝi vyeimeje ujoñe vyeda. 4 Hado cheholye, bá ha trudrülyedama, se ná umsowgo ba danghuweñe no vyedame.
Dzakariya ñe Elizabet
5 Nugo Herodes i Yahudiya ñetrü go ñetrü nugo dañe shüi ñeto ge ana lyikülye: Abiya müga go Jakariya cheñe mügaw a du. Üfum ye, mügaw Arõ yo samtolyiw namko yo a, iñiñi ye Elishiba. 6 Sünda se naksü Tawgyew uvro ge chiñifoñe, seyo Prabhu ichi shotuko dügyew ná je da shüw. Ǘĝü dadrülyedaw ná je madatruw-makitruw da shüw. 7 Sünda Elishiba i ügübzümdá naksü agü je ñiwbi. Sünda se naksü kewje keahubi.
Sorgomuko i yo Yohañ í sakülyew ñihowtrü
8 Dzakariyas i í ñeŝü ná daĝañ kuwñe, Tawgyew uvro ge, i ñegru ge müga chew daw. 9 Sündada mügaw ná daw basha yo dañe kako dzulaw ge iñiñi kakülye, Tawgyew í küĝüw ñegru ge jiñe shobrovzü foweñe. 10 Sündada shobrovzü fomkoi sese vyew na nopsü ge kahuañe küĝütsü. 11 Sese Tawgyew ichi sorgomuko a ye shobrovzü fodaw südzüvyepsüĝ vyego psüĝañe ge gudzukülyedaw ye, í hohu. 12 Sünda Jakariya í hoglye ŝüpo lamosha, sünda í ĝew vyehua. 13 Seŝo ye sorgomuko i í che, “Jakariya, djuĝejodawe hado chemeje bá küĝüdaw ye dzühujemme sündada bafum Elishiba yo babó saw a sakülyejome, sünda ba se iñiñi ye Yohañ ñe ñijodawe. 14 Sünda ba agü saahuñe ŝüpyo lüshüñe, lüshümfoajome seyo ŝüpyo nüna na agü sadabi cheñe lüshüjome.” 15 Hado chemeje i Tawgyew üvro ge sawlyiw chiñifojome; seyo tsü keje matujome; seyo iyañ ulhu ge duluge yo ĝulo güdraw yo güdraavojobi. 16 Seyo Israyel yo naje ŝüpo nüna na Tawgyew ichi ge kakultrujome. 17 I ñihow Eliya í ĝulo seyo küña dafidama dañe üvro üvro kutrojome hado chemeje awu na na üdrü-ulu ye agü nachi ge tchodügyejo; seyo zew chew madzüw na Tawgyewchi ge chiñidrüñe lakujo sünda Tawgyew ibó dafimsofiw dashütrüvojo. 18 Jakariya i sorgomuko í dzü, hei no künda danghujowa; hado chemeje nobó mukroadabi seyo nofum boje mukromyadabi. 19 Sorgomuko i í trutcho, “No Gebriyalwa, Tawgyew ichi mukow kewwa sünda üdra gudzusaw ye wa; sündada nó badra chitruweñe seyo bá he ñu ye truweñe kiadaw yewa. 20 Seyo hojo dawe, he ñu ye umsow makalu kuw ba mulyo ĝyojome, sünda mazefijomme, hado chemeje ba nó ñu ye, i ke damdrüñe dafiajoma, sei umsow mavye.” 21 Nüna na Jakariya í ĝyokrütsü, sünda mavyenghuahuw lyatsü, hado cheme ñegru ge aña künda uwalajemañe? Vyeñe. 22 Sünda i ñopsü kahuadabi abó ñu mazefibi, sündawñe na danghuladabi i ñegru ulunge hama ñita homadadañe, sünda i sei vyeĝelalye seyo mulyo lyadabiñe. 23 Sünda i sehu datunofiahuñe i í ñe ge katcho. 24 Setasaĝa yo ifum Elishiba somafobi, sünda hubye pom kuw i nudzoĝ ana cheñe müŝüñe vye. 25 “Nüna nafo ge nó bümazeamedañe nobó Tawgyew i he ñeto ye ana daidawa.”
Sorgomuko i mariyam itrü a jiku
26 Elishiba agü ñiw yo hubye ĝe kuw sa a Tawgyewchi go sorgomuko Gebriyal i Galili iñiñi Nazrat ñetrü ge, 27 Mimsa nano makaw a ichi ge kiku. Djú Joseb cheñe Dawud í ñeŝü go Muhusa a idra ĝulo daida, se nano makaw mimsa iñiñi ye Mariyamwa 28 Sünda Sorgomuko i ichi ge ñelunge jimyoñe che, ba hu je adjüdjüw no je aĝimiw lüshütukoaiwe, Djú Tawgyew í nülvow tukoaidama! Tawgyew i badraŝome. 29 I se ñu yo ŝüpyo ĝelamoag, sünda vyemche, hei küna ñu a djüjemma? 30 Séŝo Sorgomuko i í che, Mariyamya; djuĝejoda, hado cheme Tawgyew í nülvo bá tukoaidawa. 31 Sünda hojodawe, ba somafojome, sünda ba saw a sakülyejome, ba iñiñi ye Jisu ñe ñijodawe. 32 I ŝüĝlyiĝjome; seyo bá Soĝgro-yaloñe üsaw chejome; sünda Tawgyew i í awu Dawud i psüĝa ye í djüjome. 33 Sünda i Yakub í ñeŝü ge shüwa nugo da shükejome; sünda í ĝadzü da shükyew ye keje mamütrajome. 34 Mariyam i Sorgomuko í che, “Hei künda lyijowa? Nobó muhuje madanghulubi.” 35 Sorgomuko i í trutcho “ĝulo güdraw ye baso ge kamyojome, seyo Toĝgroyama í Ĝagra ye badru ge duñgudrujome; Hado chemeje í ĝulo güdraw yo sakülyalaibi, Í Tawgyew üsaw chejome. 36 Sünda hojo dawe, bá ñeŝüĝ go Elishiba i je mukromyadabi a saw sakülyemkoiba, hei ichimsoba í na Ügübzüm chebabi, i so mafow hubye ĝe kudaba. 37 Hado chemeje Tawgyew ichi ge ha ñu je madafiwjo che ñiwme.” 38 Mariyam i che, “Howe, no Tawgyew i chiĝadambabi, bachi ñu trudo trüduyo dubroñe nodra ana lyimeje.” Sese sorgomuko ye itrü yo katrükralye.
Elizabet ichi ge Mariyam i jiw
39 Sündaw se ñeto Mariyam i kutcho yo gudzuñe pufo go Yahudi na ñetrü a ge ji. 40 Sünda Jakariya iñe ge jiñe Elishiba í gagañe da. 41 Elishiba i Mariyam ichi gaga chewye dzühuhuwñe, seŝügudoye ulhu go agü yeje gog, sünda Ilishiba i ĝulo güdraw yo tukoa. 42 Sünda i gow yo ŝogzuñe che, ba mim naĝi yo süvzüfowmme, seyo balhu go sheje ye ŝüvzüw me. 43 Sünda noje hango yo nülvojema, no Tawgyew üyañ ye notrüĝañ a jikuda. 44 Sünda holabya bachi gaga chew ye nofu ge dzühubyo dzühuĝyowñe seŝügudo ye nolhu go agü yeje lüshülye gogje. 45 Sündada seiye ŝüvzüwmme, se í djuyo umsow vyeñe Tawgyew ichi go, ha ñu ye idra chedama, sei damsojebi.
Mariyam i Tawgyew í troi.
46 Sese Mariyam i che, “Nodrü-nolu yo Tawgyew i troime.
47 Sünda noĝulo ye, nó gudraw choakejo Tawgyew yo lüshü damme.
48 Hado chemeje i í chiĝadam idru ge nülvo hoida, sündada holabya, ayo dalalye shüwa shüw pumnüshüĝi kuw nüna na nó ŝüvzübram chejome.
49 Hado chemeje se bolugobraw Tawgyew i nobo chiĝa dew dew daida, sündada iñiñ ye güdraw me.
50 Sünda i nülvo ye se nadra jome, dju í ĝeima, saltso saltsow daw kuw sünañgudrujome.
51 I í bolugow ye sheiwa, seyo dju nudzo drü-lu ge dafowŝoñe daima sena daame-kiame vye.
52 I shotuko dümbraw na psüĝa go dügaaha; Sünda nülvodaw i udruda vye.
53 Luhuŝümgraado na gañ uwyo da djü, séso dzomo-külyimodaw na ügzü ufobüla lyadügye.
54 I í nüdzoĝ aki-awu na, kulo Israyel na ĝaksüla, hado chemeje se nülvo ye büvyesüdañe.
55 Shüwa Abraham ñe i saltsoahuw nadra shüwa duñgudrujo, I küna ñi bupye-ñipye nadra chedama süna.”
56 Mariyam i hubye dzü kuw idra ĝyoselyeñe, i ñe ge katcho.
Yohañ Baptisma djüw i sawfo
57 Sese Elishiba i samdrü kudabi, sünda i saw sakülye. 58 I ĝafopsüĝ-ĝampsüĝ seyo i ñeŝüĝ-ñepeĝ na sei dzühulye, Tawgyew i ídru ge ŝüpyo nülvo dadañe, idra ye lüshütuno. 59 Sündalye ana a dadawa ñegi ŝügzü kuwñe se agü í fyuw ñeto kudabi sünda i ñiñi ye ichi awu Jakariya í iñiñ ye ñiweñeda. 60 Séŝo iyañ i che, mowwe; i ñiñi ye Yohañ ñe ñijo dawe. 61 Sünda na í che, bá ñeŝüĝ ge ana üñiñi djuchije ñiwa. 62 Sese i ichi awu i damcheñe dzü, ba iñiñi í ha ñiĝoñda? 63 Sündawñe i ĝijo kako prülañe ĝiag, iñiñi ye Yohañ me, sündawñe vyew na mavyenghuatsüg. 64 Sündawñe ichi umdzu ñe zebüla naksü seŝügudo ye zefikülye; Sünda i ñu zehuahuw ye Tawgyew i trokülye. 65 Sündawñe iñisa ye ĝyodo na vyew ĝemoatsü; sünda se ñu ye vyew se Yahudiya nachi ñetrü üñisa üñisa naje ŝüĝeatsü. 66 Sünda vyew dzühudo na nudzoĝ nudzoĝ drü-lu ge vyelatsü che, “He agü ye künajojeŝoma?” Hado chemeje Tawgyew i ügzü ye idra dubi.
Dzakeriya i ñihow
67 Sünda iyaw Jakariya i ĝulo güdraw yo tukoa, sünda ñihokülye.
68 Israyel go Tawgyew í ŝüvzüwe.
Hado chemeje i í nudzo nüna ná hokrüvo,
Sünda ná ĝaksüivo,
69 Seyo i kulo Dawud i ñe ge ñibo muchoaijo hosüw üŝüvzü a lahuaida.
70 Sünambo i bzüga yomdo güdraw ñihow truw bupye-ñipye nayo, dju ñedzü üña no üña gomdo dulyisema, senayo trulyeida.
71 Chemeje ñi vyeñiw-vyeĝaw nayo, seyo ñi homsüsew nagzü yo ñi muchoaida;
72 Sei ye ñi bupye-ñipye na nülvo dañe nudzoĝ güdraw ñu i vyesüweñe,
73 Seyo se trasĝa sei, se í i ñi awu Abraham yo todoye,
74 I ñi hei djüjo, sei ye ñí vyeñido nayo kahajoñe,
75 Ivro ge chiñiw seyo güdraw ĝabo kaw ge shüdzowkuw maĝew ichi chiĝa dañgudruweñe.
76 Seyo ba ye muhusa agüsa, Toĝgroyama i ñihobraw chejome, hado cheme ba Tawgyew ichi ĝabo dashütrüvojoñe uvro uvro kutrojome,
77 Sei ichi nüna na djumuchoawe, dju, ná lalo yo güdraw pawma.
78 Hei ñi Tawgyew í nülvo dado yo lyijome, seiyo ñidru ge udrugo yo müsaw a dzüto-rünokülyejo.
79 Sei ye nukuĝuw seyo dzüjo ĝabo ge ĝyodo na müsaw djü, seyo ñishi í lüshüw ĝabo gudow lakutrokewe.
80 Seyo se muhusa angasa ye Yohañ, shülyifi shülyi seyo ĝulo ge gokülyefi gokülye seyo Israyel ge kakujo ñeto kuw i bye ge ĝyo.