17
Una Teselonaika
1 Biing ri sam soliwi e male ina Amfipolis ma ina Apolonia, ri la puek una Teselonaika ma e mel e felun nining kere fan Juda uwa. 2 Ususi e sinangu gii ka sagisu gowgow bingne, Pol e la ulo bala felun nining. Ma lo bala e tuul e Biing Sabat, i e fagon tura re tongge ma ka weswese sunwar pepe ma ka fatfatenu tifri. 3 I e fatenu e mara mok tifri ma ka peteng ine sunwar tikin lo Mesaiya*17:3 Mesaiya: pimpiku gii: “kaltu ri tipeni e wel talo paklu.” E ta ninis ri fanangsi lo biing ri wele kaltu. Mesaiya e ta kinen Ibru, Kristus e ta kinen Grik, un sunwar gii e ta tikii pimpik lo ru. Yesus e ta Kristus, Deo e wele una kepfamil re tongge., ini i e samusu kepe ongker ma ku matet mil kosnge minet. Ma ka peteng tifri, “Yesus gii ya ka gongon lo tif gam, e ta Mesaiya.” 4 Fa lo re tongge a ri la tikii balri tura Pol ma ri ka kaulek unais ru Sailas. Fa fuunfuun ming lo re gelefin lamlam tura singmat na galu lo re fang Grik a ri ka nining lo Deo, ri ming ri kaulek.
5 Safle fa lo re fan Juda ri songe, ri ka keptiim ire fa fan tongge saksak ulo bala male na umumat ma ri ka tofngeni e fagorot ulo bala siti. Ri la saupesak wilo fel ke Jeisen una la sik ine Pol ma Sailas, usi ini riu la uun suu i ru tifre tongge. 6 Ma biing ri tibi la tonge ru, ri ka su tatfe suu ine Jeisen ma fa lo re tongge na titinge, ri ka la fetiuf ri u famu ire fan ofisa tinglo siti, ma ri ka tautau: “Tongge gii ri kabuk tofngeni e tubiil ilo mara male gii lo nal, gii ri sau puek gii. 7 Ma Jeisen e sam uun ri, ri ka melmel ulo ke fel. Iri nano ri sam kere e fafanau ke Sisa, ri ka peteng ini e mel e neng e king kuriik, asow gii Yesus.” 8 Biing ri ongni e sunwar kere tongge a, tongge nano ma ge lamlam tinglo siti ri fakaunge. 9 Kala ge lamlam a ri ka onu e Jeisen ma fan taltalu ri ka fifiil famu una kepuf ri tinglo tubiil a ma wimi ri kam uun ri, ri ka la.
Una Beriya
10 E su la panambiing, tongge na titinge, ri ka tuleni e Pol ma Sailas ru ka la una Beriya. Biing ru la puek uwa, ru la kaulek ulo bala felun nining kere fan Juda. 11 Tongge tingna Beriya, sinsinangu ri e ten iyat ire fa ina Teselonaika, le ri ongne use fan warwar ke Pol tura singmat na fabur ma fam biing nano ri wese e sunwar pepe una pari ini fan sa Pol e seseng ini e tikin. 12 Fa fuunfuun lo re fan Juda ri titinge tiim tura fa lo re gelefin ming tingna Grik e mel e asri ma fa fuunfuun lo re antamat tingna Grik ming.
13 Ma biing fan Juda ina Teselonaika ri ong ini Pol e sesesngeni e sunwar ke Deo una Beriya, ri sa la uwa ming, ri ka sa tofnge una bero ma famtete balbalre tongge. 14 Biing a sekit, tongge na titinge ri tuleni e Pol kala ulo galu una kiin, sakle Sailas ma Timoti ru mel sok una Beriya. 15 Antamat ri la tura Pol ri ka la towfu una Atens. Wimi ri kam la mil tura sunwar tife Sailas ma Timoti ini le are ku gorot ruw la saupe use Pol.
Una Atens
16 Biing Pol e nene i uwa e Sailas ma Timoti una Atens, i e ongen saksak bakir ine fow, anwarow e pari e fam poksenge fuunfuun ulo bala siti a. 17 Iya i ka la ulo bala felun nining ka la fagon tiim tura fan Juda ma fang Grik, gii ri ka titinge lo Deo. E gorot aiya ming ulo fan male na umumat lo fam biing nano tura seri a, i ka tonge ri ilo fan mok a. 18 Fa lo re fan tongge parfat tinglo galun Epikurien ma fan Stoik ri tofnge una fatinge tura Pol. Fa lo ri, ri ka gatom, “Sa le gii kaltu na tibi ongong ma laes karef gii e bala seseng ini?” Fa ri ka koso, “E ngo areini e seseng ine fan deo kuriik.” Ri war aiya, anwarow Pol e sesngeni e konona sunwar lo Yesus ma matmatet mil kia. 19 Wimi ri ka onu e Pol ka la ti u famu ire galung kaonsiil tinglo siti ri foteng ri ini fan Eriopegas ma ri ka la war, “Kemeu bur parfat ini fabenge fuu gii o ka fafabenge ini e ta sa. 20 O kep puek ine fan sangsang e ngo kuriik sekit talo balbalumem, ma kemeu bur parfat ini sese bala.” 21 (Tongge tuman tingna Atens ma fan ses a ri ka melmel ina Atens, ri bura ini riu su melmel, ri ku fafagon ma ri ku ongongne use fan sangsang fuu.)
22 Wimi Pol kam ti ulo bala tiim kere fan Eriopegas ma ka war, “Tongge tingna Atens, ya pari ini ilo mara sal, e ta gam na tongge na nining. 23 Anwarow, biing ya fes fawet ulo bala siti ya ka par lala ulo bala fan male na nining sing kemi, ya la tongeni e altar ri siisiit aregii ulo, ‘TIFE DEO KEMEM TIBI PARFAT LO.’ Iya, sa a gam ka nining lo ma e tikin ini gam tibi parfat lo, i gii yau, ya ka sesesngeni tif gam.
24 “Deo gii ka lamlames makrau ine nal ma mara mok nano ilo, i e ta Taufi lo balambat ma nal. Ma i e tibi melmel ilo fam Felun Nining Bakir tongge ri gow ine limlimri. 25 Ma i e tibi pospos use ti mok, gii ini tongge ri ku faim una ulsi ine limlimri, anwarow i tibom e tow e ninliu, minange ma mara mok nano tifre tongge. 26 Tinglo tikii kaltu i e gow e mara galgalun tongge, ini ri ku mel fawet ilo nal. Famu ine mara mok gii, i e sau fagati riis e biing ma male riis riu la mel ilo. 27 Deo e gow e mok gii usi ini tongge ri ku sa la usi, ma antalu le ri ku siksik ini, riu sikseni, safle Deo e tibi ta i tapak ine tikii neng, tikii neng lo kiar. 28 Ri sam seti aregii, ‘Le lo Taufi, kiar ka liuliu, kiar fasi una doi faliu ma kiar ka melmel.’ Aregii fa lo re tongge parfat kemi ri kabuk peteng ini, ‘Kerer ming, kiar ta fan siksikow.’
29 “Are lea, le kabuk ta kiar na fan siksikow e Deo, kerer u tibi sangfi ini Deo e ngo are gol, silwa, tam fat, kaltu e poksenge lo parfat ma lo rawas kia. 30 Nangen Deo e tibi fakutun are tongge a, ri ka tibi parfat lo. Safle gii, i e tungen re tongge nano ilo an mara male una sangikis. 31 Anwarow i e sau fagatiufu e neng e biing una anganggon singre tongge nano gii lo nal ine sinang riis kia. I e sam siikii e neng e kaltu una efe lo biing a. I e sau fanangsi e sa e tikin lo mok gii tifre mara tongge, lo sinang i e sam gow. I e sau famtete mil e kaltu a tinglo minet.”
32 Biing ri ongni e Pol e war lo matmatet mil, fa lo ri, ri tumaru, sakle fa ri war aregii, “Kemeu bur ongne lo o ma o ku warwar mil lo mok a.” 33 Ma Pol ka matet kala kosngi e tiim a. 34 Fa ri titinge ma ri ka tiim tura. Ulo falifu lo ri e mel e neng e kaltu, asow gii Daionisius, i e ta neng lo re fan Eriopegas. Una balri, e mel e neng e fefin ming, asow gii Damaris ma fanenger fan tongge ming.
*17:3 17:3 Mesaiya: pimpiku gii: “kaltu ri tipeni e wel talo paklu.” E ta ninis ri fanangsi lo biing ri wele kaltu. Mesaiya e ta kinen Ibru, Kristus e ta kinen Grik, un sunwar gii e ta tikii pimpik lo ru. Yesus e ta Kristus, Deo e wele una kepfamil re tongge.