13
Arakan arakmau pachisa jintinkartuamu
(Mr 4.1-9; Lc 8.4-8)
Nu tsawantaik Jesús jea pujau jiinki, kuchanam jeaa nuna yantamen ekemsauwaiti. Tumamtai shuar aina iruuntraruiti. Tumawarmatai Jesús kanunam egkemar ajapeen nanamas shuar ainaka yaikminam iruuntrarmatai jintintu. Turak arakan arakmaun pachis jintinkartutan nagkama chichaak:
“Arakan arakmau arakan jigkain juki, ajariin nagkimak ikuuttsa wuwaiti. Tuma araka jigkain ajariin nagkimak ikuknaiti. Nu arakan jigkai nagkimam jintanam kakekaruiti, tumanka chigki kautak amukuiti. Araka jigkai nugka kayarnunam ujumak kakekaruiti, nu tumawaruka wári tsapainiaruiti. Turasha nugka nukapchau asamtai, etsa etsantuk kagkape init achimrachu asamtai, aesak ijinawaiti. Tura chikich ainaka jagki iruunmaunam kakekaruiti, tuma nusha tsapainiartatmaun jagki tsapainak yutuam jinawaruiti. Turamu asar arakka nerekcharuiti. Antsu nugka pegkernum kakekaruka shir tsapainiar, chikichik jigkai ainayat nukap nerekaruiti. Chikichka treinta jigkain, tura chikichka sesentan, tura chikichka cien jigkain nerekaruiti”. “Nita antutairi aramuka wii taja nuna antukarti”, tusa tinaiti.
Jesúsa unuinatairi aina arakan arakmau pachisa inimsamu
(Mr 4.10-12; Lc 8.9-10)
10 Nuna tusa jintinkartua ashimkamtai, nina unuinatairi aina ininak:
“Apuru, ¿urukamtai arakan arakmau pachismesha shir nekamainchausha jintinkartame?” tusar tuina. 11 Tusa tuinakai Jesús nina unuinatairi ainan chicharuk: “Atumnaka Yuus inammaurin pachisan timaj nunasha nekamtikramattsa wakerutmarme. Turasha chikich ainaka nuna takumpapi tawa tusarka nekamain ainatsui. 12 Wina chichamrun nekaspapita tusa antaunka nu nukap jintintattajai, turasha wina chichamrun antutan nakitanka ni antukmaurinka kajinmamtikittajai. 13 Nui nitanka arakan arakmaun pachisan ayatik jintinjai, nitaka wii pegker takámun wainainaksha, wainmachua numamtuk jainawai. Tura antuinaksha, empekua numamtuk jainawai, tumaina asar nunapi taku tawa tusar nekainatsui. 14 Juka yaunchuk Yuusa chichamen etserin Isaías timauwa nu imanisag uminui, ni juna pachis tinaiti:
‘Atumka antutka antuktinaitrume, turasha nekashtinaitrume, waintasha wainkatnaitrume, tumakrumsha nekaspapita tichatnaitrume. 15 Ju shuar aina juka iturchat enentaimaina asar, nekaspapita tichamnau nekapenawai. Tumaina asar ujamsha shir antuinatsui. Tura jiisha epetkamua numamtin ainawai. Nuna tumainaksha Yuus pegkermamtikramatji tusa tutanka nakitainawai, tumainak nita wakeramun takainawai’.
16-17 Nekas tajarme, yaunchuk Yuusa chichamen etseru jakarua nuka yamai, tura shuar pegker ajakaru ainasha atum waintrum juna wainkartasa wakerujakaru ainawai. Imatika wakeruinaksha wainkacharu ainawai, antutnasha yamai atum antarum juna antukartasa senchi wakeru jakaru ainawai. Tumainaksha nitaka ju chichamnaka antukcharuiti. Atumka nita wina waitkachmaunam waitaina asarum, tura chichaamusha antuku asarum shir aneasrum pujustarma”, tusa tinaiti.
Jesús arakan arakmau taja nunaka takun tajai tusa etserkamu
(Mr 4.13-20; Lc 8.11-15)
18 “Yamaika shir nekaatarma, arakan arakmau taja nunaka juna takun tajai. 19 Araka jigkai jinta kakekaun chigki kautak amuku timaj nunaka shuar Yuus tu inamui tamaun antukiat enentaimtutsuk pujaun iwanch tarua, Yuusa chichame antukmaurin kajinmamtika nuna takun timajai. 20-21 Arakan jigkai nugka kayarnunam kakekaruka wári tsapainiartatmaun, etsa etsantuk arakan kagkape, nugka nukapchau asamtai, init achimrachun etsa sukua aeskau timaj nunaka, ujumak shuar yama chichaman antamuik wakerus umiktasa enentaimu waitainak, tura iturchattri aramu asar, Yuusa chichame antukmaurinka pachitsuk inaiyainak, yaunchuk puju jakmaun waketruina nuna takun timajai. 22 Araka jigkai jagki iruunmaunam kakekaru timaj nunasha, shuar aina Yuusa chichamenka antuinayat, nitak tsanumainak wiakchamartsuk shir pujumainaitti tu enentaimaina asar, wiakchamattsar ima senchi wakeruina nuna takun timajai. Ashi ju nugkanmaya warí aina nu chicham pegker antukmaunka emegkawai. Tuma asamtai Yuusa chichamenka enentaimtuinatsui. 23 Antsu araka jigkai nugka pegkernum kakekaru jinutsuk, ashi imanisag shir tsapainiaru asar, pegker nerekaru timaj nunaka, ujumak shuar Yuusa chichamen shir antukar, nekaspapita tusar iturchat aruinamsha umamkesar nepetak pujuina nuna takun timajai. Ujumak shuar cien jigkai, tura chikich sesenta, tura chikichka treinta jigkai nerekarua numamtincha ainawai”, tusa Jesús tinaiti.
Nupa pegkerchau árak arakmaunam tsapain pachisa jintinkartuamu
(Mr 4.30-33; Lc 13.18-19)
24 Jesús junasha jintinkartak: “Yuus inammauka chikichik shuar nina inatairi ainan araka jigkai pegkeran ajanam araktarma, tusa ishiakam arakmakua numamtinaiti. 25 Tura ishiakam arakmak umikar kanuinak matsatai, chikichik shuar ni shuari ajanam wayaa nupa pegkerchau ainan araawaiti, tura araa ikuak wuwaiti. 26 Turamu ai, arakan arakmauka nekachu asa, pachitsuk pujai trigo aramusha tsapainaiti, tuma nerektasa nere shikapchich nagkamnai, nupa pegkerchau aramusha tsapainaiti. 27 Tuma nupa pegkerchau tsapaimtai takau aina patrónkrin ujakartasa wearuiti. Tuma jeariar ujainak: ‘Apu, ame araka jigkai araktarma tusam sukartusmam nuka pegker armayi. ¿Turasha nupa pegkerchausha itursag tsapaini?’ 28 Tutai chichaak: ‘Aunka chikichik shuar aitkayi’, tusa tinaiti. Tusa tama inatai aina chichainak: ‘¿Turasha amesha uruk enentaimmea, ii ainatincha nupa pegkerchau ainan weri takariarti tatsumek?’ 29-30 Tutai chichaak: ‘Atsaa, nekas inaisatarma, nupa takamka trigosha uwenmainaiti, tuma asamtai trigojai metek tsakakmatai, trigo tsamak uminkamtai, takau ainan chikichan ishiaktajai. Turam nita nupa pegkerchau ainanka uwerar irumrar epeatnun jigkaawarti, antsu trigonka juukar trigo irumtainam irumrarti’ ”, tusa tinaiti.
Jesús mostaza jigkaijai pachis Yuusa chichamen jintinkartuamu
(Mr 4.30-34; Lc 13.18-19)
31 Jesús junasha jintinkartak: “Yuus shuarnum inammauka mostaza jigkaiya numamtinaiti. Shuar nuna jigkain ajariin araawai. 32 Mostaza jigkaiya nuka chikich araka jigkai aina nu shikapchiti. Tumauwaitiat araamka tsapai, chikich númi aina nujai metek jawai. Iman jasmatai nui chigki ainasha nuna kanawen pasugmak jurena numamtuk Yuuscha ishichik shuarnum inamki nukap amajeawai”, tusa tinaiti.
Pan najanku pachimtai levadura pachisa jintinkartuamu
(Lc 13.20-21)
33 Jesús junasha jintinkartak: “Yuus shuarnum inammauka nuwa pankan najanuk levadura tutain ishichik ajunta pachimar uuntan wampushmamtikna numamtuk, Yuuscha ishichik shuarnum inamki nukap amajeawai”, tusa tinaiti.
34 Jesúska shuar ainan jintinkugka, aujmatmaun pachis tuke jinti jakuiti. Tura aujmatmaun pachis tutsukka jintinkartu jakchauwaiti. 35 Jesús tu jintinkartu jakua nunaka Yuusa chichamen etserin aarua nuna umiak turawaiti. Nuka tu aarmauwaiti:
“Yuus nugkan yama najanaigkisha nekaachmaun jintinkartaksha,
aujmatmaun pachisan tuke jintinkartitnaitjai”.
Árak arakmaunam nupa pegkerchau tsapaku taja nunaka juna takun tajai tusa Jesús timau
36 Nuna tusa jinti jintinkartakua, shuar ainan awakear ikuak, nisha waketki jea jeamtai, nina unuinatairi aina jeariaruiti. Tumawar chicharainak:
“Unuikartina, ame nupa pegkerchau árak arakmaunam tsapakuiti tusam timam nusha, ¿wari pachisam takumea timame? Shir ujakratkata, isha nekaami”, tusa tuina.
37 Tama Jesús nitan chicharuk: “Araka jigkain pegkeran arakmau timaj nunaka, wii shuarnum akinawaitaj nuna wiki tumamkun timajai. 38 Tura ajan pachisan timaj nunaka ashi shuar nugkanmaya ainan takun timajai. Araka jigkai pegker timaj nunaka shuar Yuusan nemarainan takun timajai. Antsu nupa pegkerchau timaj nunaka iwanchin umirin ainan pachisan takun timajai. 39 Shuar nupa pegkerchaun ara timaj nunaka iwanchin takun timajai. Arak nereku juwamu timaj nunaka atak nugka mesera nagkanmaunam shuar pegker aina pegkerchau ainajai etegkatna nuna takun timajai. Tura araka juu aina timaj nunaka nayaimpinmaya shuar ainan wii ishiaktinaitaj nuna takun timajai. 40-41 Atak nugka mesera nagkanmaunam nayaimpinmaya shuar ainan wii ishiaktinaitjai, turam nupa pegkerchau etegkra uwera yaruakar jinum aestaiya numamtuk, chikichan pegkerchau amajkau ainan, tura tunaun takau ainajai etegkratnaiti. 42 Tura tunau takau ainaka ji kajinchauwa nui chumpimsar, senchi waitainak útainak nainka takertu matsamtinaiti. 43 Turasha Yuus wakeramurinak umirkau ainaka nayaimpinam Yuusan pujutairiya nui, nita iyashi ainanka yapajiakar shir winchamtin etsa imainchauwa iman jasar, nayaimpinmaya shuar aina nujai metek iruuntrar, shir nakuru matsamtinaiti. Nita antutairi aramuka wii taja nuna antukarti”, tusa tinaiti.
Yuusa pujutarigka oro pegker asamtai wakerin aina numamtinaiti tusa Jesús jintinkartuamu
44 “Yuus shuarnum inammauka oro aimkamu juki nugkanam yutua uukmauwa numamtinaiti. Chikichik shuar nu uukmaun wainak juki, ekesag chikichnaka ujatsuk yutua ikuak waketki pujus, nu nugkan oro uukmaurin ima senchi wakera asa, nuna sumaktasa ashi warí ninu ainanka suruk, ni nugka ima senchi wakeramun sumakua numamtinaiti”.
Yuusa pujutairigka shuar aina perla tutain pegker asamtai wakerin aina numamtinaiti tusa jintinkartuamu
45 “Yuus shuarnum inammauka chikichik shuar warín surin nayantsanmaya kayan pegkeran akikan wainkattsa yáki imannasha takaka tusa, 46 ea wekaas, chikichik shuar imanun takakun wainak ikuak, jeen jea ashi ni waríri ainanka surur ashimak perla tutain sumakua numamtinaiti”.
Jesús redtan pachis jintinkartuamu
47 “Shuar redjai namakramin aina kuchanam ajugkar, ashi chikich namak yuchatai ainan irumar achina numamtuk, Yuuscha shuarnumsha inamui. 48 Namakan achirar japi japinakua kukar ajuiniar, nui iruunturar namak yutai ainan yarumainak namak yuchatai ainanka entsa ataksha utsain ainawai. 49 Numamtuk Yuuscha tsawan nugka mesera nagkanmau jeakaigka, nayaimpinmaya shuar ainan, shuar pegker ainan, tura shuar tunaun takau ainajai irumar ikaankati tusa ashi nugkanam ishiaktinaiti. 50 Nuna juur tunau ainanka ji kajinchaunam tuke waitu matsamtin arti tusa utsawartinaiti. Turawaram senchi waitainak útu matsamtinaiti”, tusa Jesús tinaiti.
51 Nuna pachis uja ujakua nitan iniak:
“¿Atumsha wii taja nusha shirak antukuram?” tusa iniam nita aimainak:
“Ee, apu, shir antukji”, tusa tuina.
52 Tuinakai nitan chicharuk:
“Chikichik shuar chicham umiktinan, Moisés aarua nuna jintinkartin, tura wii Yuus inammaurin pachisan etseraj nuna shir antuk, nekaspapita tusa nemartauka jeentin warí yaunchuk ikaankamurin, tura chikich warí yamai ikaankamurijai chikichan sumaina numamtuketi”, tusa tinaiti.
Jesús Nazaretnum pujusmau
(Mr 6.1-6; Lc 4.16-30)
53 Nu pachis jintinkartamun Jesús ashimak, 54 ni pujusa tsakarmaunam wuwaiti. Tuma nui jeaa, jea judío aina iruuntairin jintinkartutan nagkamawaiti. Tuma nui chicham pegkeran nita nekachmaun jintinkartakai, shuar aina enentai jearcharuiti. Tumawar chichainak:
“¿Tuiyana unuimaru asampa wainchatai ainancha iwainawa? 55 ¿José tablan takauwa nuna uchirinchukait, nukurisha Maríachukait, tura Santiago, José, Simón, Judas aina nuna yachiya nuchaukait? 56 Tura nina umai ainasha jui matsataisha, ¿tuiyanak nisha junasha imatiksasha nekawa?” tusa nitak tunaiyaina.
57 Tusa anturtan nakitaina. Turam Jesús chichaak:
“Shuar Yuusa chichamen etserin nina nugkeen, tura nina jeen pujus etserkaigka, anturchau ainawai. Turasha chikich nugkanmagka shir aneas anturkartasa wakerin ainawai”, tusa tinaiti.
58 Nuna tusa chikishcha wainkarti tusa, iwainaka takámun wainainaksha nekaspapi senchirtinaita tuinachmau asa, nukapka wainchatai ainanka iwainakchauwaiti.