Deuteronomy
Hay A'at Tuwen Liblu
Hay nipa'innila ituwen liblu ya nadan imbagabagan Moses hinadan tinanud Israel hi awadandah ad Moab an hidiye nan tugun Apu Dios i dida hidin eda immaninnabatan hinan agge naboblayan ta deen agagga mo ya dumatongdah ad Kanaan.
Hay Nitudo' Ituwen Liblu
1. Hay nangibagaan Apu Dios ta makakdah ad Sinai nadan tinanud Israel (Deuteronomy 1–4)
2. Hay nangipidwaan Moses an nangibagah nadan tugun Apu Dios hinadan tinanud Israel (Deuteronomy 5–26)
3. Hay tugun Moses hi atondah pangagwatandah nan wangwang an nungngadan hi Jordan (Deuteronomy 27–30)
4. Hay nihukkatan Joshua i Moses (Deuteronomy 31)
5. Nan kantan intuddun Moses (Deuteronomy 32)
6. Hay nunwagahan Moses hinadan tatagu (Deuteronomy 33)
7. Hay natayan Moses (Deuteronomy 34)
1
Hay Awadan Nadan Tinanud Israel Hinan Nihaggon Hi Ad Kanaan
Hay nitudo' ituwen liblu ya nadan imbagabagan Moses hinadan tinanud Israel hidin immohnongandah nan agge naboblayan an nangappit hi tuluwan di algo hi'onta wah nan wangwang an nungngadan hi Jordan. I diye ya nun'allungdah nan arabah an dommang*1:1 Hay alyon di udum an Biblia hinan dommang di ad Sup ya nihaggon hi ad Sup. di ad Sup an numbattanan di ad Paran ya nadan bobleh ad Topel ya hi ad Laban ya hi ad Haserot ya hi ad Disahab.
Ya dallanon'e an ihipun hinan billid hi ad Horeb1:2 Hay ohah ngadan nan billid hi ad Horeb ya hi ad Sinai. ta ingganah ad Kades-Barnea ya himpulut ohay (11) algo an i'wah nadan nabillid hi ad Edom.1:2 Hay ohah ngadan di ad Edom hinan Deuteronomy 1:9 ya hi ad Seir. Mu nihipun hi nakakandah ad Egypt ya napat (40) di tawon ot ahida dumatong i diyen nun'allunganda.
Ta hidin hopap di algoh nan mi'apulut ohay (11) bulan i diyen mi'anapat (40) hi tawon hi nakakandah ad Egypt ya imbagan Moses hinadan tinanud Israel an namin nadan imbagan Apu Dios i hiya. Ya i diye ya nagibbuh mon pinateda nan patul di tinanud Amor an hi Sihon an numpatul hi ad Hesbon. Ya hi ad Edrey ya impapaten bon Apu Dios i dida hi Og an patul nadan i Basan an nunhituh ad Astarot. Ta hidin awadandah ad Moab an nangappit hi tuluwan di algo hi'onta wah nan wangwang an nungngadan hi Jordan ya impa'innilan bon Moses nadan tugun Apu Dios hinadan tinanud Israel.
Ta alyon Moses di, Hidin awadan ta'uh nan way billid hi ad Horeb ya alyon nan Dios an dayawon ta'u di, Nadne moy immohnonganyuh tun way billid. Makak ayu ta ume ayuh nadan nun'abillid an numboblayan nadan tinanud Amor ya hinadan nun'ihaggon an boble hinan arabah ya hinadan udum an nun'abillid an boble ya hinadan pu"un di billid hi nangappit hi alimuhan di algo ya hinadan bobleh nan way baybay ya hinan negeb§1:7 Nan negeb ya hidiye nan mun'ohab an lutah nangappit hi muyyadna. ya an namin nadan boblen di tinanud Kanaan ya nadan bobleh nan way billid an nungngadan hi Lebanon ta ingganah nan wangwang an nungngadan hi Euprates. Te an namin dadiyen boble ya idat'un da'yu ya hinadan tanudanyuh inggana. Te hiyay imbaga' i handidan a'ammodyu an da Abraham ya hi Isaac ya hi Jacob. Ot hiya nan ume ayu ta da'yuy munhituhdi.
Hay Namto'an Apu Dios Hinadan Mangipangpangulu
Alyon bon Moses di, Hidin awadan ta'uh nan billid hi ad Sinai ya imbaga' an adi' abalinan an mangipadutu' i da'yun namin. 10 Te nan Dios an dayawon ta'u ya impadakol dita'u ta umat ta'u hi dinakol di bittuwon hi ad lagud. 11 Ot hanat hi Apu Dios an dinayaw handidan a'ammod ta'u ya padakkodakkolon dita'u ya winagahan dita'u an umat hinan imbagana tuwali. 12 Mu inali' tuwali an nganney ato' an mangipanuh hinadan inomnomanyu ya nadan adiyu pun'u'unnudan hi'on ohaa' an mangat. 13 Ta hiya nan imbaga' ta pot'onyu dohah nadan linala'i an nun'anomnoman an waday lispitun di tatagu i dida hinadan himpahimpamu'un ta diday pumbalino' hi mun'ap'apu i da'yu. 14 Ya alyonyuy, Maphod hinaeh aton ta'u. 15 Ot hiya nan athidiy na'at ta wadaday pinto"u hi ukod an mangipanuh hi hinlibu (1,000) ya mangipanuh hi hinggahut (100) ya mangipanuh hi nabongle (50) ya mangipanuh hi himpulu (10) ya nada mohpen ap'apun di himpahimpamu'un. 16 Ta dadiyen napili an mangipanuh hi tatagu ya imbaga' an tigonda ta ma"id ha pangipangngelandah nadan mihahapit. Ya nipto' di atondan mangipanuh an ta'on on nan mihahapit an gapuh adi pun'unnudan di ohan tinanud Israel hinan ni'iboblen da'yu. 17 Ta ma"id nimpe ha pangipangngelanda an ta'on on kadangyan onu nawotwot. Ya ta adida tumakut hi aton nadan tatagu te hi Apu Dios di ud tamu i nae an indinolnan dida. Mu naen adida abalinan an ipanuh ya iyalidan ha"on. 18 Ot ibaga' bon namin nadan mahapul hi atonyu.
Hay Nannagandah Nadan Linala'in E Manigoh A'at Nan Bobleh Ad Kanaan
19 Ya alyon bon Moses di, Hidin imbagan Apu Dios an makak ta'uh nan billid hi ad Horeb ya hidiyey inunud ta'u. Ot ipluy ta'uh nan nun'abillid an boblen nadan tinanud Amor an ini'wa ta'uh nan damuna ya atatakut an agge naboblayan ta ingganaot dumatong ta'uh ad Kades-Barnea. 20 Ot alyo' i da'yuy, Dimmatong ta'u mo teeh tun nun'abillid an numboblayan nadan tinanud Amor an idat Apu Dios i dita'u. 21 Ot tigonyu tee nan indat Apu Dios i dita'u. Ot agayu ta ume ayu ta da'yuy munhituhdi te hidiyey imbagan Apu Dios i handidan a'ammod ta'u. Ot adi ayu tumakut ya adi ayu minomnoman. 22 Mu immali ayun ha"on ot alyonyuy, Indani ni' ta ituda' ta'u dohah nadan linala'i ta eda tigon di a'at diyen boble. Ta innilaon ta'u hi'on idanay maphod hi pangidalanan ta'un umehdi ya nganne i dadiyen boble di mamanguluh datngan ta'u. 23 Ot alyo' di maphod hidiyen imbagayu ta hiya nan pinto"u ha hinohhah nadan himpahimpamu'un. 24 Ot umeda ot tikidonda nan nun'abillid an boble ot ahida dumayyuh nan nundotal hi ad Eskol ta eda tinigoy a'atna. 25 Ot alanda dohah nan bungan di nitanom hidi ot ipatigodan dita'uh din numbangngadanda. Ot ibagadan dita'u an hidiyen idat Apu Dios i dita'u ya immannung an maphod an boble. 26 Mu inattan handidan a'ammodyu an agge inunud nan imbagan Apu Dios te aggeda pinhod an umehdi. 27 Ta way ohaon ahingongodo ya ahilililih nan awadana an alyonay, Ngalngalam di hihiwon Apu Dios i dita'u ta inyali dita'uhtu ta ahi dita'u ipapateh nadan tinanud Amor. 28 Ot undan attaon ta'un umehdi i ha athinay alyon tudan e nanigo i diyen boble. An alyonday nadan tataguhdi ya o"ongalda ya mun'abibikahda mu dita'u. Ya tinigoda bo udot anu nadan tinanud Anak an ayda kakabbakab. Ya o"ongal di bobleda an nun'atatagen ay adadatong hi ad lagud di aladda. 29 Mu imbaga' i didan adi ta'u tumakut. 30 Ot hi Apu Dios an dayawon ta'u ya hiyay mangipangulun dita'u. Ta abakona nadan tataguhdi an umat hinan tinigoyun inatnah ad Egypt. 31 Ya inamtan ta'uy nangipapto'nan dita'uh nan agge naboblayan. Te nan pangat nan amah nan imbabalena ya hiyay ina'inatnan dita'u. Ot teen ad uwani ya indatong dita'un hiyahtu. 32 Mu ta'on on athidi ya aggeda damdama nundinol i Apu Dios 33 an ta'on on hiyay nangipangulun dita'uh nadan maphod an e ta'u pun'allungan te mapatal'e ya wada nan bugut ya nahdom'e on mundalang ta panilag ta'u. 34 Ta hiya nan nunhiglay bungot Apu Dios hidin nangngolanah nan punliliyan nadan a'ammodyu. Ta hiya nan alyonay, 35 Ibaga' tee i da'yun tinanud an adi maphod di nomnomna an ma"id i da'yu ha mi'datong hinan boblen imbaga' i handidan a'ammodyu hi idat'un da'yu 36 ta ammunah Kaleb an imbabalen Jepunneh. Te hiya ya immannung an na'na'unnud i ha"on. Ot hiya ya nadan tanudanay mabalin an pangidata' hi udum hinan lutan diyen boblen ena tinigo.
Ya alyon Moses di, 37 Ya gapu i da'yu ya bimmungot boh Apu Dios i ha"on ot alyonay, Ta'on di he"a Moses ya adi'a dumatong i diyen boble. 38 Ta nan bimmoddaboddang i he"a an hi Joshua an imbabalen Nun di dumatong hidi. Ot tigom ta waday dinolnan mangipangpanguluh nadan tinanud Israel ta midat i didah diyen boble. 39 Ya nada'en imbabaleyun ma"id ni' ha innilada an alyonyuy alina ya alan nadan binuhulyu ya dida otahan di e mumboblehdi. 40 Mu da'yu'en a'ammodda ya ibangngadyuh nan baybay an mumbolah*1:40 Nan baybay an mumbolah ya mumbolah di tigona te gapuh nan holo' an wah dallomna ya nan panag an wah pingngitna. an i'wayuh nan agge naboblayan.
41 Ot alyon bon Moses di, Nadan a'ammodyu ya alyonda mohpey, Abulutonmin numbahul amin Apu Dios. Ot ad uwani ya unudonmi nan imbagana ta e ami mi'gubat.
Ya nundadaanda mohpe nadan linala'i an alyondah on nalakah eda pi'gubatan. 42 Mu alyon Apu Dios i ha"on di, Ibagam an adi pamaag ya nangeda te adiya' mi'yen dida. Ot umannung an abakon nadan binuhulyu dida.
43 Ta hidiyey imbaga' i dida mu adida donglon ta ipilitda mohpe bon umen e mi'gubat hidih nan nun'abillid an boble. 44 Mu hidin immeda ya himmawwang nadan nunhituhdin tinanud Amor an ay dinakol di lumabung1:44 Nan lumabung ya dadiye nan hi inan di iyukan an dakkodakkol. di dinakolda ta numpudugda dida an nihipun hinadan nun'abillid an boble hi ad Edom ta ingganah ad Hormah. 45 Ot ahida ibangngad ot kumgadan mumpaboddang i Apu Dios mu aggena timbal. 46 Ta hiya nan nadney nun'allungan ta'uh ad Kades.

*1:1 1:1 Hay alyon di udum an Biblia hinan dommang di ad Sup ya nihaggon hi ad Sup.

1:2 1:2 Hay ohah ngadan nan billid hi ad Horeb ya hi ad Sinai.

1:2 1:2 Hay ohah ngadan di ad Edom hinan Deuteronomy 1:9 ya hi ad Seir.

§1:7 1:7 Nan negeb ya hidiye nan mun'ohab an lutah nangappit hi muyyadna.

*1:40 1:40 Nan baybay an mumbolah ya mumbolah di tigona te gapuh nan holo' an wah dallomna ya nan panag an wah pingngitna.

1:44 1:44 Nan lumabung ya dadiye nan hi inan di iyukan an dakkodakkol.