Hosea
Hay A'at Tuwen Liblu An Hosea
Hi Hosea ya propeta an nangipa'innilah hapit Apu Dios hinadan tinanud Israel ta idinongdan mundayaw ya munhilbih nadan dios di udum an tatagu ta ibangngaddan mangun'unud i Apu Dios.
Hay ahawan Hosea ya hi Gomer ta waday tulun imbabaleda. Mu indani ya tinaynan Gomer ot e mi'ilala'i. Mu ta'on on athidi ya tinugun Apu Dios hi Hosea ta ena damdama hama'on hidiyen ahawana ta iyanamutnah baleda.
Ta hi Gomer ya mi'alig hinadan tinanud Israel te inwalongdan mangun'unud i Apu Dios ot eda mundayaw hinadan dios di udum an tatagu. Ta hay impa'anhanda hi nunhilbiyanda ya nan iniphod di tagu an hi Baal an ohah nadan dios di tataguh ad Kanaan. Ta hiyay nundinolanda te alyondah on hiyay mangdat hi dakol an apitonda ya dakol an imbabaleda. Ya gapuh nunhilbiyan nadan tinanud Israel i diyen dios ya inun'unudda mo nadan adi maphod an pangat nadan i Kanaan ot dusaon Apu Dios dida. (2 Patul 17:7-17)
Ya nan a'at Apu Dios ya matigoh nan pangat Hosea te ta'on on ongal di numbahulan Gomer i hiya ya pinakawana damdama ot iyanamutnah balena. Te athidiy inat Apu Dios hinadan tinanud Israel an innaynayunan impatigoy pamhodna i dida. Ta ta'on hi ingnganuy nadan tataguy pangun'unudda i hiya ya pinhodna damdama an bangngadon dida ta ipapto'na dida hi'on muntutuyudah numbahulanda. Mu dida an tinanud Israel ya adida pinhod an muntutuyuh nadan adi maphod an pangatda ta hiya nan inyabulut Apu Dios an gubaton nadan i Assyria ot baludonda dida ot iyeda didah bobleda hidin pituy gahut ta han baintit duway (722) tawon ot ahi miyayyam hi Jesus.
Hay Nitudo' Ituwen Liblu
1. Hay nangahawaan Hosea ya hay nanaynan Gomer i hiya ya hay namangngadan Hosea i hiya ya hay nunnomnoman Apu Dios an mangibangngad hi maphod an pi'hayyupanah nadan tinanud Israel (Hosea 1–3)
2. Hay nangipa'innilaan Apu Dios an dusaona nadan tinanud Israel an gapuh ngoheda ya bahulda (Hosea 4–13)
3. Hay nangibagaan Apu Dios an pakawanona nadan tinanud Israel ya ipapto'na dida hi'on muntutuyudah bahulda (Hosea 14)
1
Hituwey impa'innilan Apu Dios i ha"on an hi Hosea an imbabalen Beeri hidin numpatulan Ussiah ot ahi hi Jotam ot ahi hi Ahas ot ahi hi Hesekiah hi ad Judah ya hidi bon numpatulan Jeroboam an imbabalen Jehoas hi ad Israel.
Hay Pamilyan Hosea
Hidin himmapit hi Apu Dios i ha"on ya alyonay, Mangahawa'a mu nan iyahawam ya mi'ilala'i. Ta hiya nan nadan udum an imbabalena ya imbabalen di udum an linala'i. Ta hiyah tuwey ipaddunganyu an tinanud Israel te aggeyu innaynayun di naminhodyun ha''on ta nan dios di udum an tataguy dinayawyu.
Ta inyahawa' hi Gomer an imbabalen Diblaim. Ta nun'imbabale ami i han lala'i. Ot alyon Apu Dios i ha"on di, Ngadanam nan imbabaleyu ta hi Jesreel te agagga ya dusao' nan patul hi ad Israel ta iballoh'u din inat apunan hi Jehu an namatepateh nadan i Jesreel. Ya pogpogo' boy pun'ap'apuwanda hi ad Israel. Ta i diye ya dadago' nadan mun'abikah an tindalun di i Israel hinan nundotal hi ad Jesreel.
Indani bo ya inyayyam Gomer han babai. Ya inalin bon Apu Dios i ha"on di, Ngadanam hi Lo-Ruhama an hay ibalinana ya ma"id ha naminhod an mammo' i hiya. Te adi' mo hom'on ya adi' mo pakawanon di bahul nadan i Israel. Mu nada'e an i Judah ya hom'o' dida. Ya hay pangihwang'u i dida ya bokon hay pana*1:7 Nan pana ya hidiye nan bokang an usalondan e mi'gubat. ya ispada ya bokon hay titindalu an nungkakabayu mu gapuh nan ongal an abalina'.
Ya hidin naphuh hi Lo-Ruhama ya nawadaan boh Gomer ot iyayyamna han oha bon lala'i. Ya inalin Apu Dios i ha"on di, Ngadanam hi Lo-Ami te hay ibalinana ya adi da'yu mo ibilang hi tatagu' te bokon ha"on di Dios an dayawonyu.
Hay A'ohhaan Nadan I Judah Ya I Israel
10 Imbagan bon Apu Dios an alyonay, Manu te imbaga' an adi da'yu ibilang hi tatagu' mu udum hi algo ya ibaga' an imbabale da'yun ha"on an wadawada an Dios. Ta dumakkodakkol ayun umat ayuh nan panag1:10 Hay pangalin di udum hinan panag ya gahal. hinan pingngit di baybay an adi mabilang. 11 Ta mun'ohha ayu mohpe an da'yu an i Israel ya i Judah ta piliyonyuy ohah mun'ap'apu i da'yu. Te taynanyu nadan boblen nangiyayan di binuhulyu i da'yu ta umanamut ayu ta ipaphod'uy nitaguwanyu. Ta hidiyey ap'aphodan an ma'at hinan bobleh ad Jesreel.

*1:7 1:7 Nan pana ya hidiye nan bokang an usalondan e mi'gubat.

1:10 1:10 Hay pangalin di udum hinan panag ya gahal.