5
Nan Tagun Apo Dios an Paddungnay Mumpahtul
Da'yun paddung'un mangipangpanguluh nan kimmulug, donglonyu ahan tun itugun'un da'yu. Ha"in an nanninannig hi nunholholtapan Kristu*Hay nipaddungana ya nitudo' hinan Mat. 26:58, ya Mk. 14:54, ya Lk. 22:60-62, ya Jn. 18:10-11, 15-16. ya midduma' hi ipabagbagtuanah tun pumbangngadana.Niddum hi Apostoles Peter hinan udumnan nipabagbagtuan Jesus hidin numbo'onana (Mat. 17:1-8), at kulugonan middum goh hinan udumnan ipabagbagtuanah awni ti hiyah ne impa'innilan Jesus ay hiyah ma'at ay hiya (Mat. 16:27). Hay pohdo' ya ipapto'yu ahan nan kimmulug an inyokod Apo Dios ay da'yu. Maphod hi un ayu umamlong an mangipapto' ay dida ta adi ayu un hay mapilpilitan, ya bo'on hay bo'laonyuy dedenlonyu, mu un tuwaliy hay malpuh puhuyuy pangipapto'anyun dida ti hiyah ne pohdon Apo Dios. Hay aton tu'un mangipangpanguluh nan nidat ay ditu'u ya adi tu'u ipapilit ay diday pohdon tu'un atonda, mu hay maphod ya nan gun tu'u aton di pangiyunnudanda. At hitun umalian nan na'abbagbagtun Mumpahtul hi tagun hi Jesu Kristu ya odowon tu'uy idatnan lagbu tu'u an hiyah ne idduman tu'un Hiyan mipabagbagtuh mid pogpogna.
Da'yu goh an ungunga ya un'unnud ayuh nan mina'ma'ellog ya un da'yu. Ya an amin ayu ya maphod hi un ayu mumpa'ampa ti nitudo' hinan Hapit Apo Dios an inalinay,
“Boholon Apo Dios nan mumpahiya,
mu badangana nan mumpa'ampa.”Prov. 3:34.
At hiyanan mumpa'ampa tu'un Apo Dios ta udum hi algaw ya ipabagtu ditu'un Hiya. At an amin di numanomnomanyu ya e'kodyun Hiya ta Hiyay okod hi mangipapto' ay ditu'u.
Mahapul an topngon tu'uy aton tu'u, ya hihi'alon tu'u! Ti hi Satanas an buhul tu'u ya manama' hi pa"iona an umat hinan layon an manama' hi patayona ta ihdana. At ihamad tu'uy pangulug tu'u ta waday abalinan tu'un manangga ay Satanas. Ti inilayu an ta"on un nan i'ibba tu'un kimmulug hi abablubabluy ya paligligaton goh Satanas dida.
10 Mu hay alpahan di punligligatan tu'u ya paphodon ditu'un Apo Dios, ya ihamadnay pangulug tu'u, ya pabi'ahon ditu'u ti ma'ahhimo' ay ditu'u. Hiyay namto' ay ditu'un middum hinan ipabagbagtuanan mi'id di pogpogna an dumalat di nangulugan tu'un Kristu. 11 Hay maphod ya hi Apo Dios an adi mapogpog di pumpapto'anay dayawon tu'uh enggana! Amen.§Bahaom nan footnote di I Pet. 4:11 ta innilaom di pohdonan ibaga.
Hay Angunuh hi Intudo' Peter
12 Heten he'he'dod an tudo"un da'yu ya impitudo"un Silas an ohan ibilang'un nahamad an tulang tu'u.*Inila tu'u an hi Apostoles Peter ya ohan manidu' (Mat. 4:18), ya gangayna hinan manidu' hinan Provinciad Galilee eden timpu ya adi ustuh abalinandan humapit hinan hapit di iGreece an nan na'abbagbagtun hapit anuh din penghanah amataguna. Adagwiy panudo' an hapit di iGreece an na'usal hinan alibluliblu an I Peter ya II Peter ti ma"ap'aphod hi na'usalanah nan Liblu an I Peter an ta"on un hi Peter din nangiyulgud enen duwa (ti nan panudo'nah nan Liblu an II Peter ya umat hinan bunag an munhapit mu nan Liblu an I Peter ya umat hinan tagun nidugah an nanginnila). Mu mattig hitu an hi Silas di bimmadang ay Peter an nuntudo' eten liblu an I Peter, at mid mapto' ya impaphopaphodnay panudo'na ti nala'eng hiyan humapit hi hapit di iGreece. (Bahaom goh nan footnote di II Pet. 1:1). Nuntudo'a' ay da'yu ti pohdo' an tumulid ayun mangunud ay Jesu Kristu, ya ipa'innila' ay da'yuy makulug an aat di homo' Apo Dios ta hiyay punnonngon tu'un pangiyokodan.
13 An amin tun i'ibba tu'un kimmulug hitud BabylonBo'on hiyay dadan an Babylon (an wadah nan nasyon ad Iraq ad ugwan) ti nabaybayag an napa"in den timpu, mu hay aatna mah? Nan udum ya alyonday hiyay higib an mungngadan hi Babylon an wah nan pingit di Wangwang an Euphrates an i"ihnah din amatagun Peter. Mu hay kulugon nan do'ol an kimmulug ya hiyay babluy ad Rome, ya impa"el Peter anu ta adi ma'awatan nan gubilnuh diy awadana an muntudo'. Nu makulug henen miyadwan interpretation an hiyay nipa"el at mabalin goh an hiyay nangusalan Apostoles John hi aatnah nan Liblu an Revelation ta hay ibalinan nan babluy ad Babylon ya nan immannung an siudad ad Rome an kapitulyun di Pumpapto'an di iRome (Rev. 18:2). Mu mid mapto'. an pento' Apo Dios an umat ay da'yu ya alyonday apngaon da'yu. Umat goh ay Mark an ibilang'un imbaluy'u an alyonay apngaon da'yu.Mid mapto' ya hi Apostoles Peter di mangipa'abulut ay Mark, at hiyay ommodnah espiritual. 14 Ya maphod hi un wa ay ta nundadaan ayun kimmulug ya ipattigyuy pumpopohhodanyu.§Hiyah ne agape hinan hapit di iGreece.
Olom ni' ya malenggop ayun kimmulug ay Kristu!*Henen inalinan malenggop ayu (unu shalom) an apngan di Hudyu (bahaom nan footnote di I Pet. 1:2) mu mabalin goh an hiyay alyondah un way makak an umat hinan hapit tu'u an Okod ayu!

*5:1 Hay nipaddungana ya nitudo' hinan Mat. 26:58, ya Mk. 14:54, ya Lk. 22:60-62, ya Jn. 18:10-11, 15-16.

5:1 Niddum hi Apostoles Peter hinan udumnan nipabagbagtuan Jesus hidin numbo'onana (Mat. 17:1-8), at kulugonan middum goh hinan udumnan ipabagbagtuanah awni ti hiyah ne impa'innilan Jesus ay hiyah ma'at ay hiya (Mat. 16:27).

5:5 Prov. 3:34.

§5:11 Bahaom nan footnote di I Pet. 4:11 ta innilaom di pohdonan ibaga.

*5:12 Inila tu'u an hi Apostoles Peter ya ohan manidu' (Mat. 4:18), ya gangayna hinan manidu' hinan Provinciad Galilee eden timpu ya adi ustuh abalinandan humapit hinan hapit di iGreece an nan na'abbagbagtun hapit anuh din penghanah amataguna. Adagwiy panudo' an hapit di iGreece an na'usal hinan alibluliblu an I Peter ya II Peter ti ma"ap'aphod hi na'usalanah nan Liblu an I Peter an ta"on un hi Peter din nangiyulgud enen duwa (ti nan panudo'nah nan Liblu an II Peter ya umat hinan bunag an munhapit mu nan Liblu an I Peter ya umat hinan tagun nidugah an nanginnila). Mu mattig hitu an hi Silas di bimmadang ay Peter an nuntudo' eten liblu an I Peter, at mid mapto' ya impaphopaphodnay panudo'na ti nala'eng hiyan humapit hi hapit di iGreece. (Bahaom goh nan footnote di II Pet. 1:1).

5:13 Bo'on hiyay dadan an Babylon (an wadah nan nasyon ad Iraq ad ugwan) ti nabaybayag an napa"in den timpu, mu hay aatna mah? Nan udum ya alyonday hiyay higib an mungngadan hi Babylon an wah nan pingit di Wangwang an Euphrates an i"ihnah din amatagun Peter. Mu hay kulugon nan do'ol an kimmulug ya hiyay babluy ad Rome, ya impa"el Peter anu ta adi ma'awatan nan gubilnuh diy awadana an muntudo'. Nu makulug henen miyadwan interpretation an hiyay nipa"el at mabalin goh an hiyay nangusalan Apostoles John hi aatnah nan Liblu an Revelation ta hay ibalinan nan babluy ad Babylon ya nan immannung an siudad ad Rome an kapitulyun di Pumpapto'an di iRome (Rev. 18:2). Mu mid mapto'.

5:13 Mid mapto' ya hi Apostoles Peter di mangipa'abulut ay Mark, at hiyay ommodnah espiritual.

§5:14 Hiyah ne agape hinan hapit di iGreece.

*5:14 Henen inalinan malenggop ayu (unu shalom) an apngan di Hudyu (bahaom nan footnote di I Pet. 1:2) mu mabalin goh an hiyay alyondah un way makak an umat hinan hapit tu'u an Okod ayu!