9
Hay Nangabakan nan Hudyuh nan Buhulda
Unat goh nadatngan nan miyapulu ta han tuluh algaw hidin miyapulu ta han duwah bulan an ma'alih Adar* Unu March 7, 473 B.C. an hiyay algaw hi pangabakan nan buhul di Hudyun dida mu agguy na'at ti un at goh numbaliang ta nan Hudyuy nangabak ay dida. Ya an amin nan Hudyun ni'hituh nan babluy eden pumpapto'an nan Alin hi Xerxes ya nun'u'unnudanda ta midadaandah un way mangubat ay dida. At hiyanan nan udum an tatagu ya tuma'otdan dida, ya mi'id ah mangitulid an mangubat ay dida. At an amin nan a'ap'apuh nan abablubabluy, ya nan mumpumpapto', ya nan gogobelnadol, ya nan u'upihyal ya hay badanganda ya nan Hudyu ti ta'tandah Mordecai. Ti nundengwah nan abablubabluy an hi Mordecai, ya nipabagtuy haadna, ya gun umal'allay abalinana.
Ya numpatoy nan Hudyuy buhulda, ya inatday penhoddah nan bumobohhol ay dida. At hay pinatoy nan Hudyuh did Susa an babluy nan ali ya lemay gahut an tatagu. Ya ni'patoyda goh da Parshandatha, ya hi Dalphon, ya hi Aspatha, ya hi Poratha, ya hi Adalia, ya hi Aridatha, ya hi Parmashta, ya hi Arisal, ya hi Aridai, ya hi Vaizatha 10 an nan himpulun linala'in imbabaluy Haman an holag Hammedatha an buhul nan Hudyu. Mu agguyda hinamham di gina'un nan numpatoyda. Ta"on un inabulut nan ali ta hamhamonday gina'un nan buhulda mu nan Hudyu ya agguyda inat ti immandal Apo Dios hidin amatagun nan Alin hi Saul ta adida ahan hamhamon nan gina'un di holag Amalek (I Sam. 15:3).
11 Ya henen algaw ya waday nangipa'innilah nan alih bilang nan tatagun nun'apatoy hi ad Susa. 12 Ya inalin nan ali ay ahawanan nan Queen an hi Esther di, “Ammunad Susa ya lemay gahut di tataguh napatoy ya un at nan himpulun linala'in imbabaluy Haman, at mid mapto' ya inyal'allanay na'at hinan udum an babluy! Ya hay udumnah pohdom goh hi ma'at? Ibaagmun ha"in, at ma'at an amin nan pohdom!”
13 Ya tembal Esther an inalinay, “Un ay ni' goh pohdom ya iyabulutmu ta aton nan Hudyu goh hi ma'et din inatdad annad. Ya pun'itayunda nan odol din himpulun nun'apatoy an imbabaluy Haman.”
14 At immandal nan ali an ma'at an amin hanad Susa. At nun'ipitayuna din odol nan imbabaluy Haman. 15 Ya heden miyapulu ta han opat hi algaw den bulan an ma'alih Adar Unu March 8, 473 B.C. ya na'amung goh nan Hudyu ta ni'gubatda goh ad Susa, ya pinatoyda goh di tuluy gahut an tatagu. Mu agguyda hinamham di gina'un nan numpatoyda.§ Bahaom nan footnote di verse 10 hi bagtuna.
16 Ya nan Hudyun wah nan udum an babluy ya na'amungda goh ta himbabaliwda, ya pinatoyday napitu ta lemay libuh nan buhulda. Mu umat goh an agguyda hinamham nan gina'uda.* Bahaom nan footnote di verse 10 hi bagtuna. 17 Ya heden nangatanda ya nan miyapulu ta han tuluh algaw den bulan an ma'alih Adar. Ya heden nabiggat hi miyapulu ta han opat an algaw ya nun'eblayda ta nun'am'amlongda ya nunggotadda.
18 Mu nan Hudyun wah did Susa ya nan miyapulu ta han lemay algaw di nun'am'amlonganda ya nunggotadanda ti hidin miyapulu ta han tulu ya miyapulu ta han opat an algaw di numpamatayandah nan buhulda. 19 At engganad ugwan ya nan miyapulu ta han opat an algaw di bulan an ma'alih Adar di punggotadan ya pun'am'amlongan nan Hudyuh atawotawon an numpunhituh nan bababbabluy. Ta"on ad ugwan an timpu ya waday duwan algaw hi punggotadan nan Hudyud Israel ti munggotaddah nan miyapulu ta opat an algaw di bulan an Adar, mu nan iJerusalem ya hay miyapulu ta leman algaw di punggotadanda.
Nan Gotad di Purim
20 Ya intudo' Mordecai an amin din na'na'at, Hiyaat un alyon nan udum an hi Mordecai di nangitudo' eten Liblu an Esther, mu mid mapto'. ya impiwa'atnan amin hinan Hudyun wah nan numbino'ob'on an babluy an pumpapto'an nan Alin hi Xerxes. 21 Ya hay intudo'na ya inalinan dida ta egtadanda nan miyapulu ta han opat ya hinan miyapulu ta han lemah algaw hi bulan an ma'alih Adar di pun'am'amlongandah atawotawon 22 ti danen algaw di nangabakan nan Hudyuh nan buhulda, at adida mahkay munlungdaya ta undaat umamlong an munggotad, ya mun'i'iddatandah ma'an, ya idatandah adaw nan nun'awotwot.
23 At inunudda din intudo' Mordecai hi ma'at, ya inabulutdan wa ay ta madatngan danen algaw ya hiyay gutud di gunda punggotadandah atawotawon 24 ti hi Haman an hina' Hammedatha an nalpuh holag Agag an buhul nan Hudyuy nunnomnom hi mangubah ay dida. At inyu'nuhda§ Hiyah ne pur hinan hapit di Hudyu, hiyaat un Purim di ngadan ten gotad. ta panginnilaandah gutud di pumpangipapatayanah nan Hudyu. 25 Mu immuy ni'hapit hi Esther hinan Alin hi Xerxes ta ibaliwna nan tataguna. At impiyuyna din nitudo' an uldin an mangibaag hi ma'at ay da Haman ya nan imbabaluyna an numbaliang din ninomnom Haman an atonah nan Hudyu ta hiya ya nan imbabaluynay na'atana ti diday nun'itayun hidin nun'ipiyammana. 26 Ya danen algaw an pun'am'amlongan nan Hudyu ya nginadnandah Purim (an hay pohdonah ibaga ya miyu'nuh). Ya dumalat hinan intudo' Mordecai ya nan na'na'at ay didan Hudyu 27 at numbalinon nan Hudyuh uldinda an ta"on nan imbabaluyda, ya nan holagdah pidwa, ya ta"on goh nan namhod an mumbalin hi Hudyu. Ya atawotawon eden agtudan nan duwan algaw eden bulan ya munggotadda ta pun'am'amlonganda ta atonda nan intugun Mordecai. 28 At mahapul an atondan amin an Hudyu, ya ta"on un nan holagdah udum hi algaw, ya an amindan numpunhituh nan abablubabluy heden gotad di ma'alih Purim.
29 At da Esther an hina' Abihail ya nan aginan hi Mordecai ya pinelmaanda nan miyadwan tudo' hi aat nan gotad di ma'alih Purim. 30 Ya impiyuy Mordecai heden tudo' hinan Hudyun numpi'hitun amin hinan hinggahut ta han duwampulu ta han pitun provincian hinakup di pumpapto'an nan Alin hi Xerxes ta ipa'innilanan dida an malenggopda mahkay. 31 Ya immandalda goh an mahapul an waday punlungdayaanda an middum hinan gutud di gotad di Purim hi atawotawon hi un madatngan heden algaw an umat hinan pangunudandah nan punlangduanda. 32 Ya intudo'dah nan libludah den uldin nan ahawan di ali an hi Esther an din ma'unud hi gutud di gotad nan ma'alih Purim.

*9:1 Unu March 7, 473 B.C.

9:10 Ta"on un inabulut nan ali ta hamhamonday gina'un nan buhulda mu nan Hudyu ya agguyda inat ti immandal Apo Dios hidin amatagun nan Alin hi Saul ta adida ahan hamhamon nan gina'un di holag Amalek (I Sam. 15:3).

9:15 Unu March 8, 473 B.C.

§9:15 Bahaom nan footnote di verse 10 hi bagtuna.

*9:16 Bahaom nan footnote di verse 10 hi bagtuna.

9:19 Ta"on ad ugwan an timpu ya waday duwan algaw hi punggotadan nan Hudyud Israel ti munggotaddah nan miyapulu ta opat an algaw di bulan an Adar, mu nan iJerusalem ya hay miyapulu ta leman algaw di punggotadanda.

9:20 Hiyaat un alyon nan udum an hi Mordecai di nangitudo' eten Liblu an Esther, mu mid mapto'.

§9:24 Hiyah ne pur hinan hapit di Hudyu, hiyaat un Purim di ngadan ten gotad.