10
Nan Himpulu ta Duwan Intudtuduwan Jesus
(Mk. 3:13-19; Lk. 6:12-16)
1 Inayagan Jesus din himpulu ta duwan intudtuduwana ta na'amungda. Ya indatnay haadda ta abalinandan munla'ah hinan nun'appuhin lennawa, ya abalinanda goh an mangipa'adaog hinan dogoh nan tatagu. 2 Hiyatuy ngadan nan himpulu ta duwan intudtuduwan Jesus an numbalin hi a'apostoles: hi Simon*Hay pohdonan ibaga ya donglon. an mum-Peter,†Hay pohdonan ibaga ya batu. ya hi Andrew‡Hay pohdonan ibaga ya hay aatna ya immannung an lala'i. an pogtangna, ya da Jacob§Bahaom nan footnote di Mat. 4:21 ta innilaom di aat ten ngadan, ya hay pohdonan ibaga ya eyedonah mu'ud, ya hay ipa"elna ya nan bumalbali (Gen. 27:36). ay John*Hay pohdonan ibaga ya ma'ma'ullay hi Apo Dios. an hin'agi an imbabaluy Zebedee, 3 ya hi Philip,†Hay pohdonan ibaga ya nan mamhod hinan kabayu. ya hi Bartholomew,‡Hay pohdonan ibaga ya nan holag Tolmai. Hay ohan ngadana ya hi Nathanael (Jn. 1:45). ya hi Thomas,§Hay pohdonan ibaga ya nunduppel. ya hi Matthew*Hi Levi di ohan ngadana (Mk. 2:14). Ya mid di pohdon nan ngadanan ibaga. an din nun'am'amung hi buwit hidin hopapna, ya hi Jacob†Bahaom nan footnote di verse 2 ta innilaom di aat ten ngadan. an hina' Alphaeus, ya hi Thaddaeus,‡Mid di pohdon ten ngadanan ibaga. Hay ohan ngadana ya Judas an hina' Jacob (Lk. 6:16). 4 ya hi Simon§Hay pohdonan ibaga ya donglon. an niddum hinan himpampun an ma'alih Zealot,*Waday planun ten himpampun an mamakak hinan iRome an numpapto' ay didan Hudyu. ya hi Judas†Unu hi Judah. Ya hay pohdonan ibaga ya mipabagtu. Iscariot‡Hay pohdonan ibaga ya nan lala'in nalpud Kerioth (bahaom nan footnote di Jn. 6:71 ta innilaom di udumnan aat te). an mangitudun Jesus hi udum hi algaw ta dapoponda.
Hay Namaalan Jesus hinan Himpulu ta Duwan Intudtuduwana
Hay Intudun Jesus ay Dida
(Mk. 6:7-13; Lk. 9:1-6)
5 Hennag Jesus daten himpulu ta duwan intudtuduwana ta umuyda muntudtudu, ya tinuguna dida ya unda makak an inalinay, “Adi ayu ahan umuy hinan babluy di Hentil ya hinan babluy di iSamaria. 6 Mu hay umayanyu ya nan babluy nan i'ibba tu'un holag Israel an nan Hudyun agguy nabaliwan ti umatdah nan kalnilun mid ah mumpapto' ay dida. 7 Ya hay ulgudonyuh nan umayanyu ya alyonyuy, Hi Apo Dios an mumpapto' ad abuniyan ya magadyuh di pumpapto'ana goh hitun luta! 8 Ya ipa'adaogyu nan way dogohna, ya taguonyu nan nun'atoy, ya ipa'adaogyu nan nun'apalla', ya la'ahonyu nan nun'eh'op an nun'appuhin lennawa. Ya adiyu ipabayad ti agguy impabayad Apo Dios ay da'yu nan indatnan abalinanyu. 9 Ya adi ayu mun'odon hi pihhu, 10 ya adiyu odnan di makutuyu, ya nan punhukatanyuh lubungyu, ya hapatusyu, ya hul'udyu ti nan baal ya mahapul an midatan hi mahapulnah nan umayana.
11 At wa ay ta umuy ayuh nan ongol ya i"ikuy an babluy ya umuyyu hama'on nan ma'ammangili ta hiyay ihinanyu ta nangamung un ayu goh himmumbaat. 12 Ya wa ay ta dinatnganyu nan abung ya apngaonyu didan hina"ama! 13 Ya wa ay ta mundenol danen hina"amah dimmatnganyu ya alyonyun diday, Mid al'alin da'yuh tu! Mu adida ay ya adi mipa'annung, mu da'yuy ipa'annungana! 14 Ya gulat ta adida abuluton unu donglon nan ituduyu ya taynanyu dida. Ya hay akakanyu ya punyagyagyuy hupu' hinan hu'iyu ta way panginnilaandan du'gonyu dida.§Hay ugalin di Hudyuh unda makak hinan lugal hi awadan nan ma'alih nalugit an Hentil ya yagyaganday hupu' hi hu'ida. 15 Immannung heten alyo' ti heden algaw an punhumalyaan Apo Dios hinan tataguh tun luta ya nidugdugah di pummoltanan danen tatagun nen babluy ya un nan pummoltanad Sodom ya ad Gomorrah.”
Hay Ipaligligatan nan Baal Jesus
16 Ya intuluy Jesus an inalinay, “Donglonyuh ten alyo'! Heten pannaga' ay da'yu ya umat ayuh kalnilun ma'ma"uyan honogo' ta umuy ayuh nan awadan di do'ol ya atata'ot an ahuh*Unu wolves. inalahan an umihdah kalnilu. At hay mahapul ya manomnoman ayun umat hi ulog, ya umat ayu goh hinan balug an ma'ma'ullay. 17 Emayaanyu ti waday mamhod an mampap ay da'yuh nan Hudyu, ya ipiyuy da'yuh nan punhumalyaanda, ya ipahaplat da'yu goh hinan himba'an di Hudyu. 18 Ya ipiyuy da'yu goh hinan a'ap'apuda ya hinan a'alida, at humalyaon da'yu ti Ha"in dumalat. At hiyah ne gutudnah pangul'ulgudanyun dida ya nan Hentil hinan Maphod an Ulgud. 19 At wa ay ta iyuy da'yu goh hinan punhumalyaan ya adi ayu mun'od'od hi pambalyu. Ti hay gutud di humapitanyu ya tuntunon Apo Dios di alyonyu. 20 Ya henen hapitonyu ya bo'on da'yuy ad hapit ti nan Lennawan Ama tu'un nan Na'abuniyanan an Lennawa.
21 Nan udumnan mangunud ya ta"on un nan a'agida ya dapoponda ta iyuyda ipapatoy hinan upihyal, ya nan udumna ya umat hina goh di aton amadan dida, ya aton goh di udumnah nan o'ommodda ti iyuyda ipapatoy. 22 Ya do'do"olday tatagun mamohol ay da'yu ti Ha"in dumalat. Mu nan mange'edpol ta nangamung di angunuhna ya diday mabaliwan. 23 Adya paligaton da'yuh nan ohan babluy ya lumayaw ayu ta umuy ayu goh hinan udumnan babluy. Immannung an adiyu aminon an ba'ilon nan abablubabluy hitud Israel ya mumbangngada' an Imbaluy di Tagu.
24 Nabagbagtu nan muntudtudu ya un nan intudtuduwana, ya nabagbagtu nan apun di himbut ya un nan himbutna. 25 Ya ma'abohlan ay nan muntudtudu at maphod hi un abuluton goh nan intudtuduwanay a'abohlanda, ya ma'abohlan ay nan apun di tagala at maphod goh hi un abuluton nan tagalay a'abohlanda. Ha"in an ommod nan Himpampun an Tagu' ya ma'abohlana' ti alyonday Ha"in hi Beelzebub†Bahaom nan footnotes di II Ki. 1:2 ya Mat. 12:24 ta innilaom di aat ten ngadan Satanas. an hi Satanas an ap'apun di dimunyu. At iyal'alladan mamohol ay da'yun tagu'!”
Hay Tuma'tan Tu'u
26 Ya intuluy Jesus an inalinay, “Adi ayu tuma'ot hinan mangipaligligat ay da'yu ti udum hi algaw at an amin tu'un tatagu ya ma'innila mahkay di ina'inat tu'u an ta"on un nipo"oy ad ugwan. 27 Nan inulgud'un da'yu ya agguy dengngol nan tatagud ugwan, mu udum hi algaw at ulgudonyu ta donglondan amin. 28 Adi ayu tuma'ot hinan pumatoy an mid ologdan mangat hi nappuhih nan lennawa tu'u. Mu hi Apo Dios di tuma'tanyu ti olognan pumatoy, ya ologna goh an mangipiyuy hinan lennawad imbelnu. 29 Duwa unu tulun pihhu nin di pallog nan duwan uhhili, mu ta"on un nahnot di nginada mu adi al'alliwan Ama tu'u dida ti mahapul an iyabulutnah unda magah an matoy. 30 At iyal'allanan da'yu an i'innilanay aatyu ti ta"on un nan buu'yu ya inilanay uyapna. 31 At adi ayu numanomnom ti nabalbalul di punnomnoman Apo Dios ay da'yu ya un nan uhhili!”
Hay Mangibaag hi Iddumanan Jesus ya Hay Mangihaut
32 Ya intuluy Jesus an inalinay, “Nan tagun makulug di ibaagnah nan ibbanan tatagun alyonay, Ha"in di tagun Jesus! ya ibaag'u goh ta alyo' ay Amad abuniyan di, Hiyah te tagu'! 33 Mu wada ay di mangihaut an mangalih nan tataguy, Bo'ona' tagun Jesus! ya inhaut'u goh ta alyo' ay Amad abuniyan di, Bo'on hete tagu'!”
Hay Inalia' di Dumalat hi Pumbobohholan di Hina"ama
34 Ya intuluy Jesus an inalinay, “Mid mapto' ya alyonyuy malenggopday tataguh tun luta ti nan inalia', mu adida ti undaat goh mumbobohhol. Ti nan udum ya unudona', ya nan udum ya adida umunud. 35 Dumalat di inalia' ya
mi'bohhol di linala'in amada,
ya umat goh hinan binabai ti mi'bohholdan inada ya hinan inan di ahawada,
36 at hay pi'bohholan nan ohan tagu ya nan pamilyana.
37 Nan tagun ong'ongngol di pamhodnah nan o'ommodna ya un Ha"in ya agguy nidadaan hi tagu', ya nan ong'ongngol di pamhodnah nan imbabaluyna ya un Ha"in ya agguy nidadaan hi tagu'. 38 Hay mahapul ya e'edpolyuy ligatyu an ta"on hi un ayu mapatoy ta iluludyun mangunud ay Ha"in, ti adiyu ay ya adi ayu mibilang hi tagu'. 39 Ya nan tagun hay nitaguanay pahhunonan halimunan ya din umangunuh ya milahhin ay Apo Dios hi mid pogpogna. Mu nan mipaligligat unu mapatoy ti nan pangunudandan Ha"in ya hay umangunuh ya mi'tagudan Apo Dios hi mid pogpogna.”
Hay Aat di Lagbu Tu'ud Abuniyan
40 Ya intuluy Jesus an inalinay, “Nan mundenol an mangabulut ay da'yuh nunhituwanda ya hiyay pangimmatunan hi unda abuluton an diday tagu'. Ya nan mangabulut an diday tagu' ya dida goh di mangabulut an diday tagun di nannag ay Ha"in. 41 Ya nan mangabulut hinan propeta ti ininnilanan propetan Apo Dios ya pi'yidat Apo Dios goh di lagbunan umat hinan midat hi lagbun nan propeta. Ya nan mangabulut ay da'yun nahamad di ugalina ti inilanan immannung an nahamad di ugaliyu ya pi'yidat Apo Dios goh di lagbunan umat hinan midat an lagbun di nahamad di ugalina. 42 At adiyu aliwan heten alyo' ti nan tagun bumadang hinan baal'u an ta"on hi unda na'ampa ya umannung an waday lagbuda an ta"on hi un danum di idatda.”
*10:2 Hay pohdonan ibaga ya donglon.
†10:2 Hay pohdonan ibaga ya batu.
‡10:2 Hay pohdonan ibaga ya hay aatna ya immannung an lala'i.
§10:2 Bahaom nan footnote di Mat. 4:21 ta innilaom di aat ten ngadan, ya hay pohdonan ibaga ya eyedonah mu'ud, ya hay ipa"elna ya nan bumalbali (Gen. 27:36).
*10:2 Hay pohdonan ibaga ya ma'ma'ullay hi Apo Dios.
†10:3 Hay pohdonan ibaga ya nan mamhod hinan kabayu.
‡10:3 Hay pohdonan ibaga ya nan holag Tolmai. Hay ohan ngadana ya hi Nathanael (Jn. 1:45).
§10:3 Hay pohdonan ibaga ya nunduppel.
*10:3 Hi Levi di ohan ngadana (Mk. 2:14). Ya mid di pohdon nan ngadanan ibaga.
†10:3 Bahaom nan footnote di verse 2 ta innilaom di aat ten ngadan.
‡10:3 Mid di pohdon ten ngadanan ibaga. Hay ohan ngadana ya Judas an hina' Jacob (Lk. 6:16).
§10:4 Hay pohdonan ibaga ya donglon.
*10:4 Waday planun ten himpampun an mamakak hinan iRome an numpapto' ay didan Hudyu.
†10:4 Unu hi Judah. Ya hay pohdonan ibaga ya mipabagtu.
‡10:4 Hay pohdonan ibaga ya nan lala'in nalpud Kerioth (bahaom nan footnote di Jn. 6:71 ta innilaom di udumnan aat te).
§10:14 Hay ugalin di Hudyuh unda makak hinan lugal hi awadan nan ma'alih nalugit an Hentil ya yagyaganday hupu' hi hu'ida.
*10:16 Unu wolves.
†10:25 Bahaom nan footnotes di II Ki. 1:2 ya Mat. 12:24 ta innilaom di aat ten ngadan Satanas.