12
Hay Aat di Ngilin an Habadu
(Mk. 2:23-28; Lk. 6:1-5)
Agguy nadnoy ya immuy da Jesus an nunle'le'od hinan apayapayaw, ya henen algaw ya Habadu an ngilin di Hudyu. Ya munhinaang din intudtuduwan Jesus, at nangultudda ta linu"ibanda ta inanda. Ya waday Pharisees an nannig eden inatda, ya inalidan Jesus di, “Tigom danen intudtuduwam an atonday mapaniaw ti ngilin an Habadu!”
Ya tembal Jesus an inalinay, “Dan agguyyu binaha din inat David hidin penghanah nunhinaangandah nan ni'yibbana? At himmigup hinan Tabernacle Apo Dios, ya innalna din tinapay an ne'nong ay Apo Dios, ya inana, ya ne"onona din ni'yibbana an ta"on un paniaw ti ammunay papadih mangan. Mu agguyyu pinahiw henen inatda, at anaad ta pahiwon da'mi?* I Sam. 21:3-6. Hinan I Sam. 21:3-6 ya inalinay un ohah David hi nangan ti mi'id nan i'ibbana, mu mid mapto' ya inta'ina ta unna idat ay dida. Ya dan agguyyu goh binahah din Uldin Apo Dios an indatnan Moses an nan papadi ya muntamudah nan Timplun Apo Dios ad Jerusalem an ta"on hi un Habadun ngilin, mu agguyda numbahol enen inatda. Num. 28:9-10. Ya waday nabagbagtud ugwan ya un nan Timplun Apo Dios ad Jerusalem! Hay impitudo' goh Apo Dios ya inalinay,
Nan homo'yuh nan ibbayuy pohpohdo' ya un nan e'nongyu. Hos. 6:6.
Ya adya inilayuy itudun nan nitudo', at adiyu alyon hi un nabaholan nan tagun mid inatdah nappuhi. Ya Ha"in an Imbaluy di Tagu ya ta"on un Habadu ya Ha"in di ad hakup hi mangalih ma'at enen algaw.”
Hay Nangipa'adaogan Jesus hinan Na'akke' di Ngamayna
(Mk. 3:1-6; Lk. 6:6-11)
Tinaynan da Jesus heden babluy ta immuydah nan himba'an di Hudyu. 10 Ya wah di han na'akke' di ngamayna, ya inalidan Jesus di, “Undan paniaw an mumpa'adaog hi dogoh hi un ngilin an Habadu, unu adi?”§ Intudun nan muntudtudu an paniaw an mumpa'adaog hi dogoh nan taguh nan Habadu ti mabalin an atonah mabiggat. Mu gulat an magadyuh an matoy enen algaw ya mabalin an aton. Inaliday umat hina ta pangidalatandah abaholan Jesus.
11 Ya tembalnan inalinay, “Gulatna ta hinan ngilin an Habadu ya nagah di kalniluyuh nan bitu ya undan adiyu umuy alan ti paniaw? 12 At iyal'allanah nan tagun hiyay nahamad hi mabadangan, at adi paniaw hinan ngilin an Habaduh pangipa'adaogan hi dogohna.”
13 Ya inalinah din na'akke' di ngamaynay, “Uyadom nan ngamaymu.” At inuyadna, ya pinumhod an nipaddung hidin oha! 14 Ya nun'akakda din Pharisees ta hahapitonday atondan mamatoy ay Jesus.
Nan Pento' Apo Dios hi Baalna
(Mk. 3:7-12; Lk. 6:17-19)
15 I'innilan Jesus heden ninomnom nan Pharisees an hay pamatayandan Hiya, at nakak eden babluy. Ya do'olday tataguh nitnud ay Hiya, ya impa'adaognan amin di way dogohna. 16 Ya immandalnan dida ta adida ibabbaag di aatnah nan udumna. 17 Ya hanan inatnay nangipa'annung hidin impitudo' Apo Dios hinan propetan hi Isaiah an inalinay,
18 “Tayay baal'un pento"u,
ya Hiyay pohpohdo' ya mangipadenol ay Ha"in.
Ya honogo' nan Lennawa' ay Hiya
ta Hiyay mangibaag hinan panumalya' hi an amin hinan tatagu.
19 Mu Hiya ya adi mi'hongngel,
ya adi goh umuy hinan kulhan tumu'utu'u'.
20 Ya badangana nan mahmo' an manghan di pangulugda an ayda bilaun ma'ipu'ipung,
ya adina goh inganuy nan tagun mid ah namnamada an ayda hilaw an mun'ud'udimit
ta nangamung un umameh di Tuguna.
21 Ya an amin di tatagu ya namnamaonda Hiya.”* Isa. 42:1-4.
Hay Aat Jesus ya Hi Satanas
(Mk. 3:22-30; Lk. 11:14-23)
22 Inyuy nan tatagun Jesus han nabulaw ya nawe'we' ti nahe'pan hi dimunyu. Ya lina'ah Jesus, at humapit mahkay, ya mittig goh din matana. 23 Ya manoh'ada din tatagu, ya inaliday, “Mid mapto' ya Hiyay Alin Pento' Apo Dios an ap'apun David an nan hohoddon tu'uh umali!”
24 Ya unat goh dengngol din Pharisees heden inalida ya inaliday, “Hi Beelzebub Hiyay ohan ngadan Satanas (unu hi Ba'al-Zebub) (bahaom nan footnote di II Ki. 1:2 ta innilaom di pohdonan ibaga). an ap'apun di nun'appuhin lennaway nangidat hi abalinan Jesus ta way atonan munla'ah hinan nihu'lung an dimunyu!”
25 Ya unat goh inilan Jesus henen ninomnomda ya inalinan diday, “Gulat ta han himpangili ta madughayda at mumpapattoyda, ya la'tot ya na'ubahda. Ya umat goh hinan babluy ya hinan hina"ama, ti gulat ta madughayda at mumpapattoyda, ya umat goh hinah nan hina"ama. 26 Ya umat goh ay Satanas ya hinan baalna ti gulat ta la'ahon Satanas di baalna at mumpapattoyda, at hiyah ne panginnilaan hi unda nadughay, ya la'tot ya ma'ubah nan hakup Satanas. 27 Ya gulat ta hi Beelzebub di nangidat hi abalina' an munla'ah hinan dimunyu ya hay alyonyu mah hi nangidat hi abalinan nan intudtuduwanyun munla'ah hinan nun'appuhin lennawa? At nan aton di intudtuduwanyuy mangipattig an nibahhaw nan inaliyuh aat'u. 28 At gulat ta nan abalinan di Na'abuniyanan an Lennawan Apo Dios an nidat ay Ha"in di punla'ah'uh nan dimunyu at hiyay pangimmatunan an wah tuh tun lutay Pumpapto'an Apo Dios.”
29 Ya inalina goh di, “Undan nonong ya henggop nan mangakaw di abung nan mabi'ah an lala'i ta akawonay gina'una? Mahapul an hawidonah mahhun ya unna akawon nan gina'un pohdona.
30 Nan tagun adi middum ay Ha"in ya hiyay panginnilaan an unna' adi pohdon. Ya nan adi bumadang hi idduman di tatagun Ha"in ya hiyay paddungnay mangabul ay dida. 31 At hiyanan alyo' ay da'yuy, An amin di bahol ya nan pamihupihulan hi ibbah tagu ya aliwan Apo Dios. Mu nan tagun mamihul hinan Na'abuniyanan an Lennawa ya adi ahan al'alliwan Apo Dios ta nangamung. 32 Ya aliwan goh Apo Dios di pamilupiluh nan tagun Ha"in an Imbaluy di Tagu, mu nan tagun mamihul hinan Na'abuniyanan an Lennawa ya adina ahan al'alliwan hi enggana.”
Hay Aat di Ayiw ya nan Bungana
33 Ya inalina goh di, “Mahapul an munlutbu nan ayiw ya un maphod di bungana ti munhaguti ay ya nappuhiy bungana. Hay bunganay panginnilaan hi un munhaguti unu munlutbu. 34 At da'yun mangamangat hi nappuhi, mid ahan maphod hi hapitonyu an un hay nappuhiy hapihapitonyu ti hay nun'appuhiy nomnomnomonyu, at hiyaat un nan adi maphod di hapihapitonyu. 35 Nahamad ay di ugalin di tagu ya maphod di hapitona, mu nappuhi ay di ugalina ya nappuhi goh di hapitona. 36 Mu umat hituy alyo' ay da'yu ti heden algaw an punhumalyaan Apo Dios ya an amin di tatagun mid upid di hinapihapitna ya mamolta, 37 ya hanan nanapityuy ihumalyan Apo Dios ay da'yu, at Hiyay mangipanuh hi un nappuhi unu adi.”
Hay Pumbagan nan Tatagun Jesus hi Umipanoh'a
(Lk. 11:29-32)
38 Waday udum hinan muntudtuduh nan Uldin di Hudyu ya hinan Pharisees an nangalin Jesus di, “Apu, pohdonmin tigon di atom hi umipanoh'a.”
39 Ya tembal Jesus an inalinay, “Nappuhi ayu ahan an tatagud ugwan ti mid pangulugyu! Ya mumbaga ayuh umipanoh'ah pangimmatunanyu, mu un ohay mipattig ay da'yu an umat hidin nangimmatunan din tataguh penghanah na'at hinan propetan hi Jonah. 40 Hiya ya inaminul din ongol an ekan, ya nihinah putunah tuluy algaw ya tuluy labi. Bahaom nan footnote di Jon. 1:17 ta innilaom di aat ten tulun algawna. Ya umat goh ay Ha"in an Imbaluy di Tagu ti tuluy algaw ya tuluy labih ilubu'a', at hiyay pangimmatunan. 41 At heden algaw an agtudan di ahumalyaan di tatagu ya mahumalya ayu, ya umat goh hinan tatagud Nineveh. Ya tuma'dogdah ahumalyaanyu ta amuyuan da'yu ta mamolta ayu. Ti hidin nangituduwan Jonah hidin Tugun ay didad Nineveh ya kinulugda, ya din'ugday baholda.§ Jon. 3:1-10. Mu ad ugwan an wan da'yu han tagun nabagbagtu ya un hi Jonah, mu adiyu damdama du'gon di baholyu! 42 Ya umat goh hidin queen ad Sheba* Unu ad Yemen (mu nan i'Ethiopia ya alyonday ad Ethiopia di awadan ten lugal). hidin penghana ya tuma'dog goh ta amuyuan da'yu ta mamolta ayu. Ti hiya ya nalpuh adagwin babluy ta donglonay nahamad an tugun Solomon. I Ki. 10:1-13; II Chron. 9:1-12. Mu ad ugwan ya wan da'yu han tagun nabagbagtu ya un hi Solomon, mu adiyu donglon damdama!”
Hay Numbangngadan nan Nappuhin Lennawah nan Niyo'odolana
(Lk. 11:24-26)
43 Ya inalina goh di, “Gulat ta mala'ah han dimunyuh nan niyo'odolanan tagu at umuy munle'le'od hinan mapulun ta manama' hi ihinana. Mu gulat ta mid ah'upana 44 ya alyonah nomnomnay, Mumbangngada' hidin niyodola' tuwali! Ya unat goh numbangngad ya tinnignan mi'id ah niyodol an paddungnay baun abung an nahigidan ya nidadaan. 45 At umuy mun'ayag di pituh na"appuhin lennawa ya un hiya ta meh'opdan amin enen tagu. Ya inyal'allan nen tagun pimmuhi ya un din hopapna! Ya umat hinay ma'at hinan tatagud ugwan an nun'appuhiy ugalida.”
Hay Aat di Tutulang Jesus
(Mk. 3:31-35; Lk. 8:19-21)
46 Otog di punhaphapitan Jesus hinan tatagu ya immuy da inana ya din a'aginah Hay ngadan nan a'agina ya nitudo' hi Mat. 13:55. wadana ti pohdondan mi'hapit ay Hiya. 47 Ya impa'innilan di ohan Hiyay, “Tigom an wah di da inam ya nan a'agim an pohdondan mi'hapit ay He"a.”
48 Ya tembal Jesus an inalinay, “Hay immannung hi ina' ya a'agi ya nan tatagun mangat hinan pohdon Ama an wad abuniyan. Ya tun intudtuduwa' di immannung hi ina' ya a'agi'.” 49 Ya tinuduna din intudtuduwana, ya inalinay, “Didanay hi ina' ya a'agi'! 50 Ti nan mangat hi pohdon Ama an wad abuniyan di hiyay ina' ya agi'.”

*12:4 I Sam. 21:3-6. Hinan I Sam. 21:3-6 ya inalinay un ohah David hi nangan ti mi'id nan i'ibbana, mu mid mapto' ya inta'ina ta unna idat ay dida.

12:5 Num. 28:9-10.

12:7 Hos. 6:6.

§12:10 Intudun nan muntudtudu an paniaw an mumpa'adaog hi dogoh nan taguh nan Habadu ti mabalin an atonah mabiggat. Mu gulat an magadyuh an matoy enen algaw ya mabalin an aton.

*12:21 Isa. 42:1-4.

12:24 Hiyay ohan ngadan Satanas (unu hi Ba'al-Zebub) (bahaom nan footnote di II Ki. 1:2 ta innilaom di pohdonan ibaga).

12:40 Bahaom nan footnote di Jon. 1:17 ta innilaom di aat ten tulun algawna.

§12:41 Jon. 3:1-10.

*12:42 Unu ad Yemen (mu nan i'Ethiopia ya alyonday ad Ethiopia di awadan ten lugal).

12:42 I Ki. 10:1-13; II Chron. 9:1-12.

12:46 Hay ngadan nan a'agina ya nitudo' hi Mat. 13:55.