10
Hay Aat di Hiyan
(Mat. 19:1-12; Lk. 16:18)
1 Nakak da Jesus ad Capernaum, ya ene'wadah nan Provinciad Judea. Ya binad'angday Wangwang an Jordan ta immuyda goh hinan abablubabluy hidi. Ya do'olday tatagun immuy ay Hiya, ya intudtuduwana didan umat hinan ina'inatnah din hopapna.
2 Ya wadaday Pharisees an immuy ay Jesus ta tapnganda Hiya, ya inaliday, “Undan iyabulut di Uldin tu'u an ihiyan di lala'iy ahawana?”*Bahaom nan footnote di Mat. 19:3 ta innilaom di aat ten saludsudda.
3 Ya inalin Jesus ay diday, “Ngadan di inyuldin Apo Dios ay Moses hi aat di punhiyanan di nunhimbaluy?”
4 Ya inaliday, “Hay inyuldinan Moses ya mabalin an ihiyan nan lala'iy ahawana, mu mahapul an waday tudo' an mangibaag hi nunhiyananda ta idatnan nen ahawana.”†Deut. 24:1-4.
5 Ya inalin Jesus ay diday, “Manu ay intudo' Moses henen uldin ti un ayu ngumhay hi mituduwan! 6 Mu din nalmuwan tun luta ya ni'lumun Apo Dios di tagu ta lala'iy oha ya babaiy oha.‡Gen. 1:27. 7 At hiyaat un taynan nan lala'iy o'ommodna ta way atonan mi'yaddum hinan ahawana, 8 at paddungnay ohay odol an adi duwa.§Gen. 2:24. 9 At adi maphod hi un pakakon nan lala'iy ahawana ti hi Apo Dios di nangaddum ay dida.”
10 Ya unat goh himmigup da Jesus hinan abung ya hinanhanan din intudtuduwana goh di aat di punhiyanan nan nunhimbaluy. 11 Ya inalin Jesus ay diday, “Gulat ta ihiyan nan lalaiy ahawana ta mumbentan at inlugtapnah den babain ahawanah hopapna. 12 Ya umat goh hinan babai,*Bahaom nan footnote di Deut. 24:1 hi aat nan ad biyang an munhiyan. ti gulat ta ihiyanay ahawana ta mumbentan at inlugtapnah den lala'in ahawanah hopapna.”
Hay Namhodan Jesus hinan Ung'ungungnga†Mid mapto' ya na'at hidin 30 A.D., ya henen timpuy ma'alih Gutud di Nipaligligatan Jesus.
(Mat. 19:13-15; Lk. 18:15-17)
13 Inyuy nan tatagun Jesus din ung'ungungnga ta ipadapadan Hiya. Mu unat goh tinnig din intudtuduwana ya inhingalda dida. 14 Mu unat goh tinnig Jesus henen inat din intudtuduwana ya ma'ahhingal ay didan inalinay, “Abulutonyu nan ung'ungungngan umalin Ha"in! Ya adiyu ipawa dida ti nan tagun middum hinan Pumpapto'an Apo Dios ya umatdah aat di ung'ungungnga. 15 Ya umannung heten alyo' ay da'yu ti adi ay mumpa'ampa nan tagu ta adi umat hi ung'ungnga ya adi middum hinan Pumpapto'an Apo Dios.” 16 Ya inawitna nan ung'ungungnga ta hina'lina dida, ya dinapana didan amin an hinohha, ya inluwaluana dida.
Hay Aat di Adangyan an Lala'i‡Mid mapto' ya na'at hidin 30 A.D., ya henen timpuy ma'alih Gutud di Nipaligligatan Jesus.
(Mat. 19:16-30; Lk. 18:18-30)
17 Nala"uy da Jesus ta bimmataanda, ya otog di pundaldallananda ya timmagtag han lala'in immuy ay Jesus, ya nunhippih inayungana, ya inalinan Jesus di, “Maphod'a, Apu! Hay ato' nin an mi'tagun Apo Dios hi munnanannong?”
18 Ya inalin Jesus ay hiyay, “Anaad ta alyom di maphoda'? Ti hi Apo Dios ya anggay di maphod! 19 Ya hay pambal'uh nan inalim ya unudom di Uldin Apo Dios an inilam: adi'a pumatoy, ya adi'a umilugtap, ya adi'a mangakaw, ya adi'a munlayah, ya adim balbaliyan nan ibbam, ya e'gonam nan o'ommodyu.”§Ex. 20:12-16; Deut. 5:16-20.
20 Ya inalin den lala'in Hiyay, “Apu, an amin hana ya inunud'un nete"ah din a'ung'ungnga'.”
21 Ya penpenhod Jesus hiya, at teten'olna hiya, ya inalinay, “Wada goh di ohah mahapul hi atom. At umuy'a ta eka ila'un amin di gina'um, ya impiyapongmuh nan nun'awotwot, at hidid abuniyan di umadangyanam.*Bahaom nan footnote di Mat. 19:22 ta innilaom di aat te. Umat hinay atom ya un'a umunud ay Ha"in.”
22 Ya unat goh dengngolnah nen inalin Jesus ya ma'allungdayan nakak ti adangyan ahan an tagu.
23 Ya inwingin Jesus hidin intudtuduwana, ya inalinan diday, “Na'alligat di adangyan an umuy hinan Pumpapto'an Apo Dios!” 24 Ya ma'annoh'a din intudtuduwanan nen inalina. Mu innayun Jesus an himmapit an inalina goh di, “Da'yun ungunga, immannung an na'alligat tuwaliy middum hinan Pumpapto'an Apo Dios! 25 Madadawoh nan kamilu an humgop hinan Puntalunayan hi Tantan ya un nan idduman di adangyan hinan pumpapto'an Apo Dios.”†Do'ol di mangali an heten Puntalunayan hinan Tantan ya ngadan di it'ittang an pantaw ad Jerusalem an hiyay pange'wan nan tatagun maladaw an umanamut hi un mitangob nan ongol an pantaw.
26 Ya unat goh dengngol din intudtuduwanah ne ya nidugah di amanoh'aanda, ya nunhahapitdan inaliday, “Ooat hay mabaliwan mah?”
27 Ya teten'ol Jesus dida, ya inalinay, “Mid olog di tagun mamaliw hi odolna, mu olog Apo Dios an mangat hi an amin di logom.”
28 Ya himmapit hi Peter, ya inalinay, “Tigom an tinaynanmin amin di gina'umi ya pamilyami ta nitnud amin He"a!”
29 Ya inalin Jesus ay diday, “Umannung heten alyo' ti nan tagun taynanay abungna, unu a'agina, unu o'ommodna, unu imbabaluyna, unu lutana ti Ha"in ya nan Tugun'uy dumalat hi unudona 30 ya do'do"ol di midat ay hiyah ataguanah tun luta an paddungnay midat di hinggahut hi abungna, ya a'agina, ya o'ommodna, ya imbabaluyna, ya payawna. Ya middum goh di ipaligligatana. Mu hay amahuana ya hiyay mi'tagun Apo Dios hi mid pogpogna. 31 At do'olday mumpahiya an mangalih un diday mahhun hinan tatagu, mu la'tot ya diday miyangunuh, ya nan na'ampad ugwan ya diday mipabagtuh udum di algaw.”
Hay Nangipitluan Jesus an Nangibaag hinan Aat di Atayana‡Mid mapto' ya na'at hidin 30 A.D., ya henen timpuy ma'alih Gutud di Nipaligligatan Jesus.
(Mat. 20:17-19; Lk. 18:31-34)
32 Hidin awadan da Jesus hinan dalan hi immayandad Jerusalem ya Hiyay nammang. Ya manoh'ada din intudtuduwana ya din tatagun nangun'unud, ya timmata'otda goh. Ya inyohhan goh Jesus din himpulu ta duwan intudtuduwana, ya inulgudnan diday aat di ma'ma'at ay Hiyah awni. 33 Ya inalinan diday, “Ten magadyuh tu'un umatam ad Jerusalem, at hay dumatngan tu'uh di ya Ha"in an Imbaluy di Tagu ya madpapa', ya iyuya' hinan a'ap'apun di papadi ya nan muntudtuduh nan Uldin ta humalyaona' ay dida ta ipapatoya'. Ya midata' hinan Hentil ta diday mamatoy ay Ha"in. 34 Ya layalayahana' ay dida, ya puntukpaana', ya haplatona', ya patayona'. Mu hinan miyatluh algaw ya mamahuana'.”
Hay Imbagan da Jacob ay John hi Aton Jesus ay Dida
(Mat. 20:20-28)
35 Immuy ay Jesus da Jacob§Bahaom nan footnote di Mat. 4:21 ta innilaom di aat ten ngadan. ay John an imbabaluy Zebedee, ya inalidan Hiyay, “Apu, waday pohdonmih atom ay da'mi.”
36 Ya inalin Jesus ay diday, “Ngadan ne han pohdonyuh ato'?”
37 Ya tembaldan inaliday, “Hitun pumpapto'am ni' ya hay pohdonmi ya abulutom ni' an ipabunmuy ohan da'mih immapit hi agwanmu, ya ipabunmuy ohah immapit hi iggidmu ta mi'papto' amin He"a.”
38 Ya inalin Jesus ay diday, “Mid inilayuh aat nen ibagayu ti undan abalinanyun mi'yinum hinan ipa'inumdan Ha"in an paddungnay ipaligligata', unu undan goh abalinanyu nan ipadildilaha' an ay ibonyagdan Ha"in?”
39 Ya inaliday, “Ologmin aton hana.”
Ya inalin Jesus ay dida goh di, “Umannung an paddungnay mi'yinum ayuh nan mun'aklit an inumo' ti mipaligligat ayun umat ay Ha"in.*Bahaom nan footnote di Mat. 20:23 ta innilaom di ma'at ay daten duwa. 40 Mu bo'on Ha"in ad poto' an mamto' hi umbun hi immapit hi agwan'u ya iggid'u ti pepento' Apo Dios di pohdonan mi'yibun ay Ha"in.”
41 Ya unat goh dengngol din himpulun intudtuduwan Jesus heden inalin da Jacob†Bahaom nan footnote di Mat. 4:21 ta innilaom di aat ten ngadan. ay John ya ma'abbungotda. 42 Ya inayagan Jesus didan amin ta na'amungda, ya inalinan diday, “Inilayu an nan ma'alih a'ap'apun di Hentil ya pohdondan babbaalon nan tatagu ta way mandalonda. 43 Mu da'yu ya adi maphod heneh aton, ti gulat ta han mamhod an mun'ap'apu ya hay mahapul ya ibilangnay odolnah baal di i'ibbana. 44 Ya nan mamhod an mipabagbagtu ya un nan ibbana ya mahapul an ibilangnay odolnah tagalan di i'ibbana. 45 Ti ta"on un Ha"in an Imbaluy di Tagu ya bo'on hay pamaala' hinan tataguy dimmalat hi immalia' hitun luta, ti manu ay immalia' ya ta baalona' hinan tatagu, ya ta mihandia' hinan atayan di do'ol an tataguh baholda ta Ha"in di pallogna.”
Hay Nangipa'adaogan Jesus hinan Nabulaw an hi Bartimaeus‡Mid mapto' ya na'at hidin 30 A.D., ya henen timpuy ma'alih Gutud di Nipaligligatan Jesus.
(Mat. 20:29-34; Lk. 18:35-43)
46 Ene'wan da Jesus ya din intudtuduwanad Jericho. Ya unat goh nakakdan den babluy ya nitnud goh din do'ol an tatagu. Ya wada han lala'in nabulaw an hay ngadana ya hi Bartimaeus§Hay pohdonan ibaga ya imbaluy Timaeus. an hina' Timaeus, ya inum'umbun hinan pingit di kalata ta mun'adaw hinan maluh. 47 Ya unat goh dengngolnan maluh hi Jesus an iNazareth at nuntu'u' an inalinay, “He"a, Jesus an Ap'apun David, igohgohana' ni'!”
48 Ya inhingal din do'ol an tatagu hiyan inaliday, “Dindinong'a!”
Mu inyal'allanan nuntu'u' an inalinay, “He"an Ap'apun David, igohgohana' ni'!”
49 Ya inta'dog Jesus, ya inalinay, “Ayaganyu hiya.”
Ya inayaganda din nabulaw, ya inalidan hiyay, “Mundenol'a, at tuma'dog'a ti awiton da'a.” 50 Ya inaanay jacketna, ya natana'dog, ya immuy ay Jesus.
51 Ya inalin Jesus ay hiyay, “Hay pohdom hi ato' ay he"a?”
Ya inalin din nabulaw ay Hiyay, “Apu, pohdo' an mittig tun mata'!”
52 Ya inalin Jesus ay hiyay, “Umuy'a ti mittig nan matam ti hay pangulugmuy dumalat hi immadaogam.” Ya himbumagga ya mittig di matana, at nitnud ay Jesus hinan kalata.
*10:2 Bahaom nan footnote di Mat. 19:3 ta innilaom di aat ten saludsudda.
†10:4 Deut. 24:1-4.
‡10:6 Gen. 1:27.
§10:8 Gen. 2:24.
*10:12 Bahaom nan footnote di Deut. 24:1 hi aat nan ad biyang an munhiyan.
†10:12 Mid mapto' ya na'at hidin 30 A.D., ya henen timpuy ma'alih Gutud di Nipaligligatan Jesus.
‡10:16 Mid mapto' ya na'at hidin 30 A.D., ya henen timpuy ma'alih Gutud di Nipaligligatan Jesus.
§10:19 Ex. 20:12-16; Deut. 5:16-20.
*10:21 Bahaom nan footnote di Mat. 19:22 ta innilaom di aat te.
†10:25 Do'ol di mangali an heten Puntalunayan hinan Tantan ya ngadan di it'ittang an pantaw ad Jerusalem an hiyay pange'wan nan tatagun maladaw an umanamut hi un mitangob nan ongol an pantaw.
‡10:31 Mid mapto' ya na'at hidin 30 A.D., ya henen timpuy ma'alih Gutud di Nipaligligatan Jesus.
§10:35 Bahaom nan footnote di Mat. 4:21 ta innilaom di aat ten ngadan.
*10:39 Bahaom nan footnote di Mat. 20:23 ta innilaom di ma'at ay daten duwa.
†10:41 Bahaom nan footnote di Mat. 4:21 ta innilaom di aat ten ngadan.
‡10:45 Mid mapto' ya na'at hidin 30 A.D., ya henen timpuy ma'alih Gutud di Nipaligligatan Jesus.
§10:46 Hay pohdonan ibaga ya imbaluy Timaeus.