Philemon
Hay Aat Ten Liblu
Hay Nangitudo' eten Liblu: hi Apostoles Paul di nangipitudo', ya hi Timothy di nangitudo' (1:1).
Hay Nangitud'anda eten Liblu: (1) hi Philemon (1:1), ya (2) hi Apphia (1:2), ya (3) hi Archippus (1:2), ya (4) nan kimmulug an ma'amu'amung hi abung Philemon (1:2).
Hay Pohdon nan Ngadan ten Liblun Ibaga: nan pamhod an phileo (mattig di aatnah nan spellingna an Philemon), ya hiyah ne pamhod di nunhin'agi.
Hay Gutud hi Nangitud'anan ten Liblu: hidin 56 A.D. nin.
Hay Teman ten Liblu: al'alu'on Apostoles Paul an nabalud ta aliwan Philemon di bahol Onesimus an himbutnan limmayaw.
Hay Outline ten Liblu:
Hay NIPAꞋINNILAH umal'alu'an Apostoles Paul ay Philemon hi aat Onesimus an himbutna (1:1-3)
Hay PUNDENOLAN hi umal'alu'an Apostoles Paul ay Philemon hi aat Onesimus an himbutna (1:4-7)
Hay AAT di umal'alu'an Apostoles Paul ay Philemon hi aat Onesimus an himbutna (1:8-22)
Hay HOGAT di umal'alu'an Apostoles Paul ay Philemon hi aat Onesimus an himbutna (1:23-25).
1
1 Heten tudo' ya nalpun ha"in an hi Paul an wah tun nabalud an dimmalat nan pangitudtuduwa' hi aat Jesu Kristu, ya nalpu goh ay Timothy an ibba tu'u.
Ipa'alimin he"a, Philemon, an nahamad an ligwamin ni'tamu, 2 ya hinan i'ibba tu'un kimmulug an gun ma'amung hi abungyu, ya hi Apphia an ibba tu'un babain kimmulug, ya hi Archippus an ibba tu'un tindalun Jesu Kristu.
3 Hi Apo Dios ni' an hi Ama tu'u ya hi Jesu Kristun hi Apu tu'u ya hom'on ya palenggopon da'yu.*Inusal Apostoles Paul nan duwan apngan den timpu. Nan nahhun an alyona an hom'on da'yu (unu charis) ya apngan di iGreece, ya nan netob an alyonay palenggopon da'yu (unu shalom) ya apngan di Hudyu.
Hay Aat di Pamhod ya Pangulug Philemon
4 An amin hinan punluwalua' ya adi' aliwan an munyaman ay Apo Dios an dumalat ay he"a, ibba' Philemon, 5 ti dengngol'uy aat di anahamad di pangulug ya pamhodmun Apu tu'un hi Jesus ya nan pamhodmuh nan i'ibba tu'un tatagun Apo Dios. 6 Ya iluwalu' goh an dumalat hinan pangulug tu'un amin ya innilaon tu'u nan do'ol an pumhodan tu'un kimmulug ay Kristu. 7 Ya impa'anlaa' ya impatulida' an dumalat nan nahamad an pamhodmu ya nan nangipa'amlongam hinan i'ibba tu'un tatagun Apo Dios.
Hay Inyal'alu' Paul ay Philemon hi Atonan Onesimus
8 Hay dumalat hi un gulat ta ipapilit'uy pohdo' hi atom ya nan nunhin'agianta an dumalat hi niddumantan Kristu, 9 mu adi' pohdon an umat hinay ato'. Manu ay ya inila' an nahamad di pamhodmuh†Hiyah ne agape hinan hapit di iGreece. i'ibbam. Hay oha goh ya ten nala'aya' ya ten wah tua' hituh baludan an dumalat di pangunuda' ay Jesu Kristu, 10 ya hay pohdo' ahan an alyon ay he"a ya hom'om nan himbutmun hi Onesimus‡Hay pohdonan ibaga ya hulbi. an din limmayaw ti hiya ya imbilang'uh imbaluy'u ti hidin immalianah tun baludan ya gun'u intudtuduwan ta kimmulug ay Jesu Kristu. 11 Inila' an hidin limmayawana ya mi'id di hulbinan he"a, mu maphod ta ad ugwan ya pinumhod di ugalina ta way bumadang ay ditan duwa.§Inusal Paul nan meaning di ngadan Onesimus an Hulbi ta ibaagnay mensahenan Philemon.
12 At ten pumbangngado' hiya ay he"a ti nidugah di namhod'un hiya. 13 Pohdo' an mihinan ha"in ta badangana' ti ten wah tua' hi baludan an dimmalat di nangitudtuduwa' hinan Maphod an Ulgud Apo Dios ta paddungnay wah tu'a an bumadang ay ha"in. 14 Mu okod'a ti adi' piliton he"an bumadang ay ha"in ti odolnah un he"ay ad nomnom.
15 Manu ay nin tinaynan da'an Onesimus ti gulat ta mumbangngad at mihina mahkay ay he"ah enggana! 16 Ad ugwan mahkay ya bo'on himbut ya anggay di pangibilangam ay hiya, mu ibilangmun tulangmu ti pa"appohdo' hiya, mu inyal'allanan he"an ad himbut ay hiya. Ya bo'on himbutmu ya anggay, mu nahamad an tulangmu mahkay an dumalat nan kimmuluganan Apu tu'un hi Jesu Kristu an umat ay dita.
17 At gulat ta ibilanga' an ligwam ya abuluton hi Onesimus an umat hi pangabulutam ay ha"in! 18 Ya gulat ta way inatnan he"ah nappuhi unu waday utangna ya ha"in di mamayad. 19 Ten ha"in an hi Paul di mangitudo' eten mehnod an mitudo':*Hi Paul ya maligatan an muntudo' an dumalat nan dogohnah mata, at hiyaat un waday secretarynan gun muntudo' hinan ipitudo'na (bahaom nan footnote di Gal. 6:11).
“Abuluto' an ha"in di mamayad hi un waday utangnan he"a. At abulutom ni' ahan hiya.”
Ongol di denol'u an atom ti inila' an agguymu inaliwan an paddungnay waday utangmun ha"in ti ha"in di nuntudtudun he"a ya un'a kumulug ta mi'tagu'ah mid pogpogna! 20 At ibaga' ni' ahan ay he"a, ibba', an dumalat di niddumantan Kristu ya atom ni' danen inali' ta pa'amlongona'. 21 Denlo' he"a an unudom hanan inali' ay he"a, ya inila' an nidugdugah di pamhodmun hiya ya un nan inali' hi atom.
22 Wa ay ta abuluton Apo Dios di luwaluyu ta umalia' hina ya nangin'a'alia' an mannig ay da'yu. At hiyanan ten ipa'innila' ay he"a an mabalin ay ya idadaanyuy ihina' hi abungyu.
Hay Angunuh hi Inalin Paul ay Philemon
23 Hi Epaphras an wah tu goh hi baludan an dumalat nan pangitudtuduwanah aat Jesu Kristu ya inalinay apngaon da'yuh na. 24 Ya umat goh hinay inalin nan i'ibba' an muntamuh tu an da Mark, ya hi Aristarchus, ya hi Demas, ya hi Luke.
25 Nan homo' ni' Apu tu'un hi Jesu Kristu di wan da'yu.
*1:3 Inusal Apostoles Paul nan duwan apngan den timpu. Nan nahhun an alyona an hom'on da'yu (unu charis) ya apngan di iGreece, ya nan netob an alyonay palenggopon da'yu (unu shalom) ya apngan di Hudyu.
†1:9 Hiyah ne agape hinan hapit di iGreece.
‡1:10 Hay pohdonan ibaga ya hulbi.
§1:11 Inusal Paul nan meaning di ngadan Onesimus an Hulbi ta ibaagnay mensahenan Philemon.
*1:19 Hi Paul ya maligatan an muntudo' an dumalat nan dogohnah mata, at hiyaat un waday secretarynan gun muntudo' hinan ipitudo'na (bahaom nan footnote di Gal. 6:11).