27
Yɨɨsu arahirwa kwa Piraato
(Maaroko 15:1; Ruuka 23:1‑2; Yoohana 18:28‑32)
1 Hanʉ bhwakɨɨrɨ, abhakʉrʉ bhʉʉsi bha abhakuhaani hamwɨmwɨ na abhakaruka bha Abhayaahudi bhakiisiriranʼya kʉbha bhamwitɨ Yɨɨsu. 2 Akʉmara bhakamobhoha, bhakaja nawe kʉmʉkangati wi Ikiruumi wʉnʉ aarɨ arabhirikirwa Piraato.
Yuuda ariingʼeeta
(Amahocha ga Abhatumwa 1:18‑19)
3 Mmbe Yuuda, wʉnʉ aamwichurirɨ Yɨɨsu, hanʉ aarʉʉzɨ Yɨɨsu atiniirwɨ iitwɨ, akiiyigwa kɨbhɨ bhʉkʉngʼu. Akagega zimpirya zirya merongo ɨtatʉ na kʉzɨgarucha kʉbhakʉrʉ bha abhakuhaani na abhakaruka bha Abhayaahudi. Akabhabhʉʉrɨra, “Nɨkʉrirɨ ʉbhʉbhɨ kʉmʉtʉʉra mʉmabhoko gaanyu ʉmʉʉtʉ wʉnʉ ataana bhʉbhɨ bhwʉbhwʉsi.”
4 Nawe ebho bhakabhuga, “Gayo garatutunʼyakɨ itwɨ? Nɨ‑nyaakʉ yaazʉ aumwene.”
5 Neho Yuuda akataasha zimpirya ziyo mukisikʉ cha rihekaaru, akaja, akiingʼeeta.
6 Abhakʉrʉ bha abhakuhaani bhakatoora zimpirya ziyo, bhakabhuga, “Ni‑mugirʉ kʉsanja zimpirya ziyo na zimpirya za rihekaaru, kʉ kʉbha zirihirwɨ ku kwitɨra amasaahɨ gʉ ʉmʉʉtʉ.” 7 Mmbe, bhakagambana na kuhitya kogega zimpirya ziyo na kʉgʉra ʉmʉgʉndʉ gwe ekesemo igʉrʉ wʉ ʉkʉbhɨɨka abhagini. 8 Necho ʉmʉgʉndʉ guyo gukubhirikirwa Ʉmʉgʉndʉ gwa Amasaahɨ.
9 Neho rɨkabha ringʼana rɨnʉ ʉmʉrʉʉtɨrɨri Yɨrɨmiya aandikirɨ, “Bhakagega zimpirya merongo ɨtatʉ, ubhuguri obhorebhe bhʉnʉ Abhiiziraɨri bhiisirirɨɨnʼyɨ igʉrʉ wabhwɨ. 10 Bhakagʉra ʉmʉgʉndʉ gwe ekesemo, chɨmbu Ʉmʉkʉrʉ answajiryɨ.”*Rora Yɨrɨmiya 19:1‑13, 32:6‑9; Zaakariya 11:12‑13.
Yɨɨsu aragambwa mʉbhʉtangɨ bhwa Piraato
(Maaroko 15:2‑15; Ruuka 23:1‑3, 18‑25; Yoohana 18:29–19:16)
11 Neho Yɨɨsu akiimɨɨrɨra mʉbhʉtangɨ bhwʉ ʉmʉkangati wi Ikiruumi. Ʉmʉkangati wuyo akamubhuurya, “Awɨ naawɨ ʉmʉtɨmi wa Abhayaahudi?”
Yɨɨsu akamʉgarukirya, “Awɨ ʉgambirɨ.”
12 Nawe hanʉ aagambirwɨ na abhakʉrʉ bha abhakuhaani na abhakaruka bha Abhayaahudi, ewe atabhagarukiiryɨ ryʉryʉsi. 13 Neho Piraato akamubhuurya, “Nangʉ, ʉtakwigwa gʉʉsi ganʉ bhakʉgamba igʉrʉ waazʉ?” 14 Nawe Yɨɨsu atagarukiiryɨ nʉʉrʉ ringʼana rɨmwɨ. Umwanangwa akarʉgʉʉra bhʉkʉngʼu.
15 Imyaka jʉsi ji isigukuru yɨ Ɨpasaka, umwanangwa wi Ikiruumi aarɨ ni isimʉka yu ukutigʉrʉkɨra omobhohwa wʉmwɨ wʉnʉ abhaatʉ bhɨɨndirɨ. 16 Mmbe, ribhaga riyo, aareho omobhohwa wʉmwɨ wʉnʉ aarɨ arabhirikirwa Bharaabha. Omobhohwa wuyo akamenyekana bhʉkʉngʼu igʉrʉ wa amabhɨ ganʉ aarɨ arakora. 17 Hanʉ abhaatʉ bhiibhiringirɨ, Piraato akabhabhuurya, “Nɨ‑wɨɨwɨ wʉnʉ mukwenda nɨbhatazʉrɨrɨ gatɨ wa abhabhohwa bhabhɨrɨ bhanʉ? Bharaabha, hamwɨ Yɨɨsu wʉnʉ abhaatʉ bhakʉbhɨrɨkɨra Kiriisitʉ?” 18 Piraato akabhabhuuryabhu, kʉ kʉbha akamenya abhakʉrʉ bha Abhayaahudi bhakahira Yɨɨsu kwewe igʉrʉ we engʼeera yaabhʉbhu.
19 Mmbe, hanʉ Piraato iikɨɨrɨ kukitumbɨ chazɨ chɨ ɨtɨnɨrʉ, mʉkaazɨ akamʉtʉmɨra amangʼana, “Ʉtaaza komokorera ibhɨ ryʉryʉsi ʉmʉʉtʉ wuyo ataana bhʉbhɨ, kʉ kʉbha nɨnyaakirɨ bhʉkʉngʼu ubhutikʉ mokerooto igʉrʉ waazɨ.”
20 Nawe abhakʉrʉ bha abhakuhaani na abhakaruka bha Abhayaahudi bhakakorokomba abhaatʉ bhasabhɨ Piraato abhatazʉrɨrɨ Bharaabha na kʉtɨnɨra Yɨɨsu korereke iitwɨ.
21 Piraato akabhabhuurya naatu, “Nɨ‑wɨɨwɨ wʉnʉ mukwenda nɨbhatazʉrɨrɨ gatɨ wa abhabhohwa bhabhɨrɨ bhanʉ?”
Bhakamʉgarukirya, “Bharaabha!”
22 Piraato akabhabhuurya naatu, “Mmbe nekorebhwɨ Yɨɨsu wʉnʉ akubhirikirwa Kiriisitʉ?”
Abhaatʉ bhʉʉsi bhakarɨgɨsa bharabhuga, “Mʉmʉbhambɨ kʉmʉsarabha!”
23 Piraato akabhabhuurya naatu, “Asariryɨkɨ?”
Nawe ebho bhakoongera kʉrɨgɨsa bharabhuga, “Mʉmʉbhambɨ kʉmʉsarabha!”
24 Hanʉ Piraato ʉbhʉʉrirɨ kʉbha atakʉtʉra kuchʉra amiisɨɨgi ga abhaatʉ bharya na kʉbha bhatangirɨ rirɨgɨ, akagega amanzi na kwisaabha amabhoko gaazɨ mʉbhʉtangɨ bhwabhʉ. Akakorabhu kwerecha kʉbha ataana isoro ryʉryʉsi. Neho akabhabhʉʉrɨra, “Inyɨ nɨtaana bhʉbhɨ bhwʉbhwʉsi ku uruku rwʉ ʉmʉʉtʉ wʉnʉ we eheene. Ringʼana rɨnʉ ni‑gʉrʉ waanyu imubheene!”
25 Abhaatʉ bhʉʉsi bhakamʉgarukirya, “Risaahɨ ryu uruku rwa Yɨɨsu rɨbhɨ igʉrʉ wɨɨtʉ na abhaana bhɨɨtʉ!”
26 Akʉmara Piraato akatazʉra Bharaabha, na akaswaja abhasirikarɨ korereke bhateme Yɨɨsu ɨmɨzariti na kʉmʉbhamba kʉmʉsarabha.
Abhasirikarɨ bharasiihya Yɨɨsu
(Maaroko 15:16‑20; Yoohana 19:2‑3)
27 Neho abhasirikarɨ bhu umwanangwa wi Ikiruumi bhakagega Yɨɨsu, bhakaja nawe mwikʉrʉ ryu umwanangwa. Bhakabhiringa riribhita ikʉrʉ rya abhasirikarɨ, bhakamwiruguura. 28 Bhakamuruusha zengebho zaazɨ, bhakamwibhohya ɨkanzʉ imbiriiri. 29 Bhakagisa ɨkɨrʉngʉ cha amahwa, bhakamwibhohya kumutwɨ na rikʉrɨ kokobhoko kwazɨ ku ubhuryʉ korereke arorekanɨ nchʉ ʉmʉtɨmi. Bhakahigama mʉbhʉtangɨ bhwazɨ, akʉmara bhakatanga komorega bharabhuga, “Morembe, ʉmʉtɨmi wa Abhayaahudi!” 30 Akʉmara bhakamutwɨra amatɨ, bhakagega rikʉrɨ rirya bhakamotema naryʉ kumutwɨ. 31 Hanʉ abhasirikarɨ bhayo bhaamarirɨ kumusiihya, bhakamuruusha ɨkanzʉ yirya na kumwibhohya zengebho zaazɨ. Akʉmara, bhakaja nawe kʉmʉbhamba kʉmʉsarabha.
Yɨɨsu arabhambwa kʉmʉsarabha
(Maaroko 15:21‑32; Ruuka 23:26‑43; Yoohana 19:17‑27)
32 Hanʉ bhaarɨ bhararwa mʉrʉbhɨri rwa Yɨrusarɨɨmu, bhakabhona ʉmʉʉtʉ wʉmwɨ Mukireene, wʉnʉ akubhirikirwa Simʉʉni. Abhasirikarɨ bhayo bhakamʉhatɨka kogega ʉmʉsarabha gwa Yɨɨsu. 33 Akʉmara, bhakahika ahagero hanʉ haabhirikiirwɨ Gʉrigʉʉta, enzobhooro yaku nɨ‑kʉKɨhanga chu Umutwɨ. 34 Bhakaha Yɨɨsu idivaayi yɨnʉ bhaarɨ bhasangiryɨ nɨ ɨndʉrʉ.†Rora Zabhuri 69:21. Nawe hanʉ aabhʉnjiryɨ, akaanga kunywa. 35 Bhakamʉbhamba kʉmʉsarabha, akʉmara bhakatwana zengebho zaazɨ kwa kokora ubhwitʉʉri. [Neho rɨkabha ringʼana rɨnʉ ryagambirwɨ nʉ ʉmʉrʉʉtɨrɨri igʉrʉ wa Yɨɨsu kʉbha “Bhakatwana zengebho zaanɨ na bhakakora ubhwitʉʉri igʉrʉ wa amiibhoho gaanɨ.”‡Rora Zabhuri 22:18.] 36 Bhakiikara hayo korereke bhamuriibhɨ. 37 Bhakatʉʉra ʉrʉbhao igʉrʉ wu umutwɨ gwazɨ. Ʉrʉbhao ruyo rwarɨ rwandikirwɨ amangʼana gʉ ʉkʉmʉgamba kʉbha, “Wʉnʉ nɨ‑Yɨɨsu, Ʉmʉtɨmi wa Abhayaahudi.”
38 Ahagero hayo, bhaareho abhasaakuri bhabhɨrɨ, bhakabhambwa hamwɨmwɨ na Yɨɨsu, ʉwʉmwɨ ʉrʉbhaara rwu ubhuryʉ nʉ ʉwʉndɨ ʉrʉbhaara rwʉ ʉbhʉmʉsi. 39 Abhaatʉ bhanʉ bhaarɨ bhakʉhɨta kʉnzɨra hayo, bhakamʉtʉka, bharasingisha imitwɨ jabhʉ bharabhuga, 40 “Nangʉ, ʉtarɨ naawɨ wabhugirɨ ʉraasha rihekaaru rya Mungu na kuryʉmbaka kwa sikʉ isatʉ? Nangʉ, arɨɨbhɨ awɨ ni‑Mwana wa Mungu, wiituuryɨ aumwene, wiikɨ kʉmʉsarabha!”
41 Ɨbhuɨbhu, abhakʉrʉ bha abhakuhaani, abhiija bhi imigirʉ ja Musa hamwɨmwɨ na abhakaruka bha Abhayaahudi bhakamorega bharabhuga, “Akasabhʉra abhandɨ, nawe atakʉtʉra kwisabhʉra umwene! 42 Arɨɨbhɨ nɨ‑mʉtɨmi wa Abhiiziraɨri, mmbe iikɨ kʉmʉsarabha, neho na niitwɨ tukumwisirirya. 43 Ewe aramwisega Mungu, na abhugirɨ, ‘Inyɨ ni‑Mwana wa Mungu.’ Mmbe, nangʉ arɨɨbhɨ heene Mungu amʉsɨɨgirɨ, amʉsabhʉrɨ.” 44 Abhasaakuri bhanʉ bhaabhambirwɨ hamwɨmwɨ nawe, bhʉʉsi bhakamʉtʉka.
Uruku rwa Yɨɨsu
(Maaroko 15:33‑41; Ruuka 23:44‑49; Yoohana 19:28‑30)
45 Mmbe, kwɨma ribhaga rya zɨɨsa isaasabha umwise kuhika zɨɨsa kenda, ɨkabha ikiirimya kucharʉ chʉsi. 46 Zɨɨsa kenda, Yɨɨsu akarɨra kwiraka ikʉrʉ arabhuga, “Ɨrʉʉyi, Ɨrʉʉyi! Raama sabhakitaani?” Enzobhooro yaku, “Mungu waanɨ, Mungu waanɨ! Ndora untigirɨ?”§Rora Zabhuri 22:1.
47 Hanʉ abhaatʉ bhanʉ bhaarɨ hayo bhiigwirɨ amangʼana gayo, abhandɨ bhakabhuga, “Wʉnʉ arabhɨrɨkɨra Ɨɨriya ʉmʉrʉʉtɨrɨri wa Mungu.”*Ɨɨriya aragambwa hanʉ kʉ kʉbha Abhayaahudi bhaaru bhaarɨ bhariisirirya kʉbha Ɨɨriya atakuurɨ, nawe Mungu akamogega kʉʉsɨ hanʉ mʉhʉru na kuja nawe mwisaarʉ. Na bhaarɨ bhariisega kʉbha Ɨɨriya aragarʉka kwikɨ kʉʉsɨ. Rora 2 Abhatɨmi 2:11; Maraaki 4:5.
48 Hayohayo, wʉmwɨ waabhʉ akaryara mwega, akagega ripuupya, akakorya mʉmarwa amarʉrʉ gi idivaayi, akatʉʉra ripuupya kwikʉrɨ, akamoha Yɨɨsu anywɨ. 49 Nawe abhandɨ bhakabhuga, “Tiga torore arɨɨbhɨ Ɨɨriya araaza kʉmʉsabhʉra!” 50 Neho Yɨɨsu akarɨra kwikɨ kwiraka ikʉrʉ, akatinʼya.
51 Hayohayo, ripaziya ryu ukusikɨra Aharɨndu ha Aharɨndu mwihekaaru†Ripaziya ryu ukusikɨra Aharɨndu ha Aharɨndu mwihekaaru riyo ryarɨ mwihekaaru, rɨrakɨnga abhaatʉ bhatasikɨra Aharɨndu ha Aharɨndu, hanʉ ubhwɨrʉ bhwa Mungu bhwikɨɨrɨ. Rora Abhɨɨbhuraaniya 6:19, 10:19‑22. Kʉmaragɨrɨra bhʉkʉngʼu, rora ringʼana rihekaaru muKiniibhasa. rɨkabhaarʉka mbaara ibhɨrɨ kurwa igʉrʉ kuhika iyaasɨ. Ɨɨsɨ ɨkarigita, zikurungutarɨ zɨkabhaarʉka. 52 Zimbihɨra zikiigʉka nɨ ɨmɨbhɨrɨ myaru ja abharɨndu bha Mungu gɨkaryʉka. 53 Hanʉ Yɨɨsu aaryukirɨ bhakarwa muzimbihɨra zaabhʉ, bhakasikɨra Yɨrusarɨɨmu, bhakarorwa na abhaatʉ bhaaru.
54 Hanʉ ʉmʉkʉrʉ wa abhasirikarɨ hamwɨmwɨ na bhanʉ bhaarɨ bhakuriibha Yɨɨsu bhaarʉʉzɨ ikirigitʉ chɨ ɨɨsɨ na agandɨ gʉʉsi ganʉ gakʉriibhwɨ, bhakʉʉbhaha bhʉkʉngʼu, bhakabhuga, “Heene, ʉmʉʉtʉ wʉnʉ aarɨ Umwana wa Mungu!”
55 Hayo bhaareho na abhakari bhaaru bhanʉ bhaarɨ bhakutuna Yɨɨsu kurwa Gariraaya na komohokerya. Abhakari bhayo bhiimiiriirɨ kwa kore bhararora gʉʉsi ganʉ gaarɨ gakokorebhwa. 56 Mʉbhakari bhayo, bhaarɨmu Mariyamu wa Magidarena, Mariyamu unina Yaakobho na Yuusufu, na unina wa abhaana bha Zebhedaayo.
Yɨɨsu arabhiikwa
(Maaroko 15:42‑47; Ruuka 23:50‑56; Yoohana 19:38‑42)
57 Hanʉ ryahikirɨ rigoroobha, akaaza umwɨga wʉmwɨ wa Yɨɨsu iriina ryazɨ Yuusufu. Yuusufu wuyo aarɨ muniibhi kurwa ʉrʉbhɨri rwa Arimataaya. 58 Yuusufu akaja kwa Piraato, akamʉsabha ɨkɨtʉndʉ cha Yɨɨsu. Piraato akaswaja abhasirikarɨ bhaazɨ bhamohe ɨkɨtʉndʉ kiyo. 59 Akaja, akagega ɨkɨtʉndʉ, akakiringɨra mʉsanda. 60 Akatʉʉra ɨkɨtʉndʉ mumbihɨra yaazɨ iihya ya ribhigi rɨnʉ ryarɨ ritukirwɨ kwitarɨ. Akʉmara akahiringitya riibhwɨ ikʉrʉ akakundikirya ikisikʉ chi imbihɨra, akarweho. 61 Ribhaga riyo, Mariyamu wa Magidarena na Mariyamu ʉwʉndɨ wurya, bhaarɨ bhiikɨɨrɨ bhɨɨrɨkɨɨrɨ imbihɨra.
Abhasirikarɨ bharariibha imbihɨra
62 Urusikʉ rwa kabhɨrɨ, rʉnʉ rwarɨ urusikʉ rwʉ ʉbhʉtʉʉrʉ, abhakʉrʉ bha abhakuhaani na Abhafarisaayo bhakiibhiringa kwa Piraato. 63 Bhakabhʉʉrɨra Piraato, “Ʉmʉkʉrʉ, tʉrahiita kʉbha hanʉ ʉmʉbhɨɨhi wurya aarɨ akɨɨrɨ mʉhʉru, akabhuga, ‘Urusikʉ rwa katatʉ, nɨraryʉka.’ 64 Nangʉ tʉrasabha ʉbhatʉmɨ abhasirikarɨ bhariibhɨ imbihɨra kuhika urusikʉ rwa katatʉ. Arɨɨbhɨ ʉtakʉtʉʉra abhariibhi, abhɨɨga bhaazɨ bharatʉra bhakaaza kwibha ɨkɨtʉndʉ chazɨ na kʉkangirirya abhaatʉ kʉbha aryukirɨ kurwa mʉbhaku. Bharaakorebhu, ʉrʉrɨmɨ ruyo rʉrabha rʉbhɨ bhʉkʉngʼu kʉkɨra rʉnʉ rwakangatirɨ.”
65 Piraato akabhagarukirya, “Mogege abhasirikarɨ, mujɨ muriibhɨ kwa amanaga gaanyu gʉʉsi.” 66 Neho bhakaja kumbihɨra, bhakatʉʉra ʉrʉkaamʉ kwibhwɨ, korereke rihiringitibhwɨ, bhamenye. Bhakabhatiga abhasirikarɨ hayo korereke bhariibhɨ imbihɨra.
*27:10 Rora Yɨrɨmiya 19:1‑13, 32:6‑9; Zaakariya 11:12‑13.
†27:34 Rora Zabhuri 69:21.
‡27:35 Rora Zabhuri 22:18.
§27:46 Rora Zabhuri 22:1.
*27:47 Ɨɨriya aragambwa hanʉ kʉ kʉbha Abhayaahudi bhaaru bhaarɨ bhariisirirya kʉbha Ɨɨriya atakuurɨ, nawe Mungu akamogega kʉʉsɨ hanʉ mʉhʉru na kuja nawe mwisaarʉ. Na bhaarɨ bhariisega kʉbha Ɨɨriya aragarʉka kwikɨ kʉʉsɨ. Rora 2 Abhatɨmi 2:11; Maraaki 4:5.
†27:51 Ripaziya ryu ukusikɨra Aharɨndu ha Aharɨndu mwihekaaru riyo ryarɨ mwihekaaru, rɨrakɨnga abhaatʉ bhatasikɨra Aharɨndu ha Aharɨndu, hanʉ ubhwɨrʉ bhwa Mungu bhwikɨɨrɨ. Rora Abhɨɨbhuraaniya 6:19, 10:19‑22. Kʉmaragɨrɨra bhʉkʉngʼu, rora ringʼana rihekaaru muKiniibhasa.