13
1 Lẹ chọchi, nọ lẹ Ántiyọku b'o nweru ndu nkfuchiru Nchileke, nọ iya nụ; mẹ ndu ezije okfu Nchileke. Ẹpha ẹphe bụ Bánabasu; mẹ Símiyọnu, onye ẹpha etushi iya bụ Náyija, bụ iya bụ Nwuji; mẹ Lúsiyọsu, bụ onye Sayiríni; mẹ Sọlu; mẹ Manéyenu, onye bụ yẹle Hérọdu, bụ eze b'e hefutaru l'ufu lanụ. 2 Yo be ujiku lanụ, ẹphe nọkobe; l'abaru Nchileke ẹja; aswị aswịswi ekfu anụ iya; Ume-dụ-Nsọ asụ ẹphe: “Unu fọfuru iya Bánabasu yẹle Sọlu t'ẹphe je ejeeru iya ozi, ya kuru ẹphe t'ẹphe jeeru iya.”
3 Ẹphe abya aswị-gee aswịswi ono; kfua nụ Nchileke bya bya ebyibe ẹphe ẹka; bya ezifu ẹphe t'ẹphe je.
Iphe meru lẹ Sáyipurọsu
4 Keshinu ọ bụ Ume-dụ-Nsọ ziru Bánabasu yẹle Sọlu t'ẹphe jeeru iya ozi; ẹphe atụgbua jeshia Selúsiya je abahụ l'ụgbo-mini; jeshia ikfuli Sáyipurọsu. 5 Ẹphe ejerua Sálamisu; bya ekfua kẹ Nchileke l'ụlo-ndzuko ndu Ju, nọgbaa l'ẹke ono. Ẹphe lẹ Jọnu Maku ayịkwaruphu t'ooyejeru ẹphe ẹka.
6 Ẹphe atụgbua kwasẹru ikfuli ono jeye: ẹphe abya erua Páfọsu. L'ẹke ono bẹ ẹphe phụru onye Ju, eme amamanshi; sụkwaphu lẹ ya ekfuchiru Nchileke. Ẹpha iya bụ Ba-Jisọsu. 7 Yẹle ọ-chị-ọha, achị ikfuli ono eshikwanu ọnya. Ẹpha ọ-chị-ọha ono bụ Sẹ́jiyosu Pọlosu. Ọ-chị-ọha ono bẹ bụ nwoke, kwata maru iphe nshinu. Yọ bya ekua Bánabasu yẹle Sọlu; okfu l'ọ dụ iya tẹ ya nụa okfu Nchileke. Ẹphe abyakfutashia ya. 8 Ya ndono; Ba-Jisọsu eselahaa tẹ ya kpọshia iphe Sọlu phẹ byaru; ẹke tọ dụdu iya t'eze nwoke ono kwe kẹ Nchileke. Iphe eekuje Ba-Jisọsu l'okfu Giríku bụ Élimasu, bụ iya bụ onye amamanshi. 9 Ya ndono; Ume-dụ-Nsọ abya eji Sọlu ẹhu. Ẹpha ọdo, eekujekwaphu Sọlu bụ Pọlu. Pọlu abya áphụ̀be onye amamanshi ono ẹnya; 10 sụ iya: “Nggụbe nwatibe Obutuswe-a! Nggụbe onye anọduje emebyishi iphemiphe ọbule, dụ mma emebyishi! Ẹ to nwedu egbe ụgho, ẹ tị ghọdu; to nwe egbe ẹregede, ẹ tị gbadu. ?Bụ teke ole b'ịi-hakpọo ogude ẹjo-ire ekfubyishi ọkpobe okfu kẹ Nchileke? 11 Nta-a bẹ Nchileke e-byi ngu ẹka. Tsube nta-a bẹ ịi-watalẹphu ọtsu ìshì. Yọ bụru ẹge ono bẹ ịi-tsụ iya nọo nwabalị olemole.”
Teke onophu; ẹnya agbawa iya phụ tsụbalangu. Yo bukulahaa ebuku; chọlahaa onye e-gude iya ẹka. 12 Ọ-chị-ọha ono aphụa iphe ono, meru nụ ono; woru onwiya ye Nnajiufu, bụ Jisọsu l'ẹka; kẹ l'iphe kẹ Jisọsu ono, e ziru iya ono bẹ dụru iya biribiri.
Iphe, meru lẹ
Ántiyọku Pyisídiya
Ántiyọku Pyisídiya
13 Pọlu phẹ abya abahụ l'ụgbo lẹ Páfọsu; jeshia Péga, bụ mkpụkpu, nọ lẹ Pamfíliya. Ẹphe erua ẹke ono; Jọnu Maku aparu ẹphe haa; laphushia azụ lẹ Jerúsalemu. 14 Ẹphe eshi lẹ Péga tụgbua jeshia Ántiyọku Pyisídiya. Yo be mbọku ọtu-ume; ẹphe abahụshia l'ụlo-ndzuko ndu Ju; je adụgaru anọdu. 15 A gụebe iphe aagụ agụgu, shi l'ẹkwo ekemu Mósisu; mẹ ọphu shi l'ẹkwo ndu nkfuchiru Nchileke; ndu ishi ụlo-ndzuko ono asụ t'e kfuru Pọlu phẹ: “Ndibe ayi; ọ -bụru l'o nweru iphe, unu e-kfu gude dụa ndu-wa, nọ l'ẹke-a ike; unu kfua ya-o.” 16 Ya ndono; Pọlu egbeshi; bya apaliaru ẹphe ẹka t'ẹphe nọdu nwandoo.
Yọ sụ ẹphe: “Unubẹ ndu Ízurẹlu ibe iya; mẹ ndu ẹ-ta bụdu ndu Ju; unubẹ ndu Nchileke dụru lẹ nsọ. 17 Nchileke kẹ ndu-wa, bụ ndu Ízurẹlu-a; bẹ fọtaru ndiche ẹphe; mee ẹphe; ẹphe aha l'igwe teke ẹphe shi bụru ndu mbyamubya l'alị Íjiputu. Nchileke gude eze ike nk'iya dufuta ẹphe l'alị Íjiputu. 18 Yọ takpẹlephu nshi; dua ẹphe ụkporo afa ugbo ẹbo l'echi-ẹgu. 19 Yọ lụa; lụfu mba ẹsaa l'alị Kénanu; bya ewota ndibe iya dochia ẹke ono, ndu ono shi buru ono. 20 Ẹphe abya ebua l'alị ono ụnu afa l'ụkporo afa labụ l'afa iri.
“Yọ bya eyelahaaru ẹphe ndu ikpe jeye l'ọgbo kẹ onye nkfuchiru iya, bụ Sámuwelu. 21 Yo be teke a nọnyaaru; yọ dụ ẹphe t'a sụ l'ẹphe nweru eze; Nchileke abya afọtaru ẹphe Sọlu, bụ iya bụ nwatibe Kịshu, shi l'eri Bénjaminu t'ọ bụru eze ẹphe. Yọ bụru eze ono; chịa ẹphe ụkporo afa ugbo ẹbo. 22 Nchileke ewofulephu onye onanu; bya afọta Dévidi t'ọ bụru eze ẹphe. Nchileke kfuru okfu ẹhu Dévidi; sụ: ‘L'ọo Dévidi, bụ nwatibe Jesi bụ onye nọ iya l'obu; onye e-mekota iphemiphe ọbule, ya tụberu.’
23 “Ọ bụ o-shi-l'eri Dévidi ono, bụ iya bụ Jisọsu bẹ Nchileke meru Onye Ndzọta kẹ ndu Ízurẹlu, bụkwanu iya bụ iphe Nchileke kweru ụkwa iya. 24 Tẹmanu Jisọsu abya bẹ Jọnu vuhawaru ụzo raaru iya ndu Ízurẹlu mgburumgburu arara t'ẹphe taa onwẹphe ụta iphe dụ ẹji, ẹphe meru; ghaa umere lakfuta Nchileke t'e mee ẹphe baputizimu. 25 Yo rudelephu teke Jọnu abyawa ojege ozi iya; yọ sụ ẹphe: ‘?Bụ onye bẹ unu tubesu lẹ ya bụ? Ẹ tọ kwa yẹbedua bụ onye ono, unu ele ẹnya iya ono. Obenu l'onye onanu e-mekochaa tso iya l'azụ; mbụ onye ya te dzukpoduanu kẹ tẹ ya tọfu eri akpọkpa, o yeru l'ọkpa.’
26 “Ụnwunna iya; unubẹ ndu, shi l'eri Ébirihamu; mẹ ndu ẹ-ta bụdu ndu Ju, nọ l'ẹke-a; unubẹ ndu ọphu Nchileke dụru lẹ nsọ: Ọ bụ unu l'ẹphe; bẹ Nchileke ziru ozi ono t'e zia l'ọo Jisọsu adzọ ndzụ. 27 Ndu bu lẹ Jerúsalemu; mẹ ndu ishi ẹphe ta makpọkwaanu l'ọo Jisọsu bụ Onye Ndzọta ono. Ẹ to dokpoduanu ẹphe ẹnya; mbụ okfu, ndu nkfuchiru Nchileke, aagụru ẹphe iphe bụ mbọku ọtu-ume, mụtaru amụta. E meebe; ẹphe egbe mee nụ t'iphe ndu nkfuchiru Nchileke ono kfuru rekota ẹge e kfuru iya; bụ iya bụ teke ẹphe kperu Jisọsu nkfugbu. 28 Ẹphe asụ tẹ Páyileti haa t'e gbua ya; l'ẹ-ba bụ l'o nweru iphe, ẹphe maru, ẹphe a-sụ l'ọo iphe kparu iphe e gude egbu iya. 29 Ẹphe emeebelephu iphemiphe ọbule, ẹkwo okfu Nchileke kfuru lẹ nk'iya; bya eshi l'oshi-osweru ono pazita iya; lia. 30 Obenu lẹ Nchileke meru t'o shi l'ọnwu teta nọdu ndzụ. 31 E meebe; yo woru onwiya koshi ndu ẹphe l'iya shi lẹ Gálili yịri jee Jerúsalemu. O koshiru ẹphe onwiya abalị olemole. Nta-a bẹ ẹphe vudotsua ekfuru ndu Ízurẹlu iphe ẹphe phụ-butaru lẹ kẹ nk'iya. 32 Iphe ẹphe byaru bụ t'ẹphe bya akọoru unu ozi-ọma ono, bụ iya bụ l'iphe ono, Nchileke kweru ndiche ẹphe ụkwa iya ono 33 b'o meekwaru ẹphebe o-shi-l'eri ẹphe teke ono, o meru Jisọsu; yo shi l'ọnwu teta nọdu ndzụ ono. Yọ bụru iphe ono bụ iphe e deru lẹ Egvu-ọma k'ẹbo; sụ:
“ ‘Ị bụ Nwatibe iya kẹ nwoke;
tsube ntanụ; bẹ ya bụwa
Nna, mụru ngu nụ.’*13:33 Egvu 2:7.
34 Nchileke kfukwaruphu lẹ k'oshi l'ọnwu mee ya t'o teta nọdu ndzụ t'ẹ b'ọ nwụhuhe anwụhu; ọphu ọ bụru k'orehu erehu; sụ:
“ ‘Ya e-meru unu iphe-ọma ono, dụ nsọ,
ẹ-ta arụhudu arụhu ono,
ya kweru Dévidi ụkwa iya ono.’†13:34 Azá 55:3.
35 Ọo ya meru iphe o kfukwaruphu l'ẹke ọdo; sụ:
“ ‘Ẹ tii kwedu t'onye nke ngu,
i yeru obu rehu erehu.’‡13:35 Egvu 16:10.
36 “Iphe ono ta bụkwa Dévidi b'e kfuturu iya; kẹle Dévidi meru uche-obu Nchileke l'ọgbo nk'iya. Yọ bya anwụhu; e lia ya l'ẹke, e liru nna ayi oche phẹ; yọ nọdu l'ẹke ono rehu. 37 Obenu l'onye ono, Nchileke meru; yo shi l'ọnwu teta nọdu ndzụ ono te rehudu erehu.
38 “T'o dokwaa unu ẹnya; ụnwunna mu; l'ọo Jisọsu ono bẹ Nchileke shi l'ẹka iya tọ-fuaru unu ụzo, unu e-shi t'ọ gụaru unu nvụ l'iphe dụ ẹji, unu meru. 39 L'ekemu Mósisu ta dụkwa ike mee unu t'unu bụru ndu doberu ẹka ndoo l'ifu Nchileke. Obenu lẹ teke unu gudewa obu unu l'ọ ha woru onwunu ye Jisọsu ono l'ẹka bẹ Nchileke a-gụkotaru unu nvụ l'iphe bụ iphe dụ ẹji, unu meru. 40 Ọo ya bụ; t'unu letakwa ẹnya tẹ iphe ono, ndu nkfuchiru Nchileke kfuru ono be me unu. Lẹ ẹphe sụkwaru:
41 “ ‘Unu nenu; unubẹ ndu
ono, akpọ Nchileke
ẹbo-ẹbo l'afụ ono;
T'o jikwa unu ẹnya;
t'unu laa l'iyi;
kẹ l'iphe ya e-me l'ọgbo unu-a
bẹ unu ta byadụ bya
ekweta l'ọ bụ oswi-okfu;
m'o -ruhuru e kfuaru iya unu.’ ”§13:41 Hab 1:5.
42 Pọlu yẹle Bánabasu alụfudelephu l'ụlo-ndzuko ono; ndu ono arọo ẹphe t'ẹphe lafụkwaa azụ mbọku ọtu-ume ọphu tso iya nụ; bya akọfuaru ẹphe iphe ono. 43 Ndu ono agbakashịhulephu; ndu Ju; mẹ ndu ọhodo, meru onwẹphe ndu Ju etsoru Pọlu yẹle Bánabasu phẹ. Pọlu phẹ ekfushiaru iya ẹphe ike; t'ẹphe ba ahakwa eze-iphe-ọma, Nchileke meru ẹphe.
44 Yo be mbọku ọtu-ume ọdo; yọ phọdu nwanshị mẹ iphe bụ mkpụkpu ono phuu awụfutakota bya l'ụlo-ndzuko ono ọnu okfu Nchileke. 45 Ndu Ju aphụlephu igwe ọha ono; jilahaaru ẹphe ijimẹnya; wata ọnashi iphe Pọlu ezi anashị; l'ephu iya iphu. 46 Pọlu mẹ Bánabasu awata iya okfushi ike; mbụ ẹphe ta tsụ egvu. Ẹphe asụ: “Ọo unubẹdua, bụ ndu Ju b'ọ gbaru kẹ t'e vuru ụzo zia ozi-ọma-wa. Obenu lẹ keshinu unu jịkaru iya; unu te kwe l'unu dụ k'onwe ndzụ gbururu jeye bẹ ayi a-ha unu; cheeru ndu ẹ-ta bụdu ndu Ju ifu nta-a. 47 L'ọ kwa iphe ono bụ iphe Nnajiufu fọtaru ayi; zia ayi teke ono, ọ sụru:
“ ‘Ya fọtaru unu t'unu bụru
iphoro kẹ ndu ẹ-ta bụdu ndu Ju.
T'unu gude ozi ono,
Nchileke e-shi dzọfuta ndiphe ono
jegbaru mgboko.’ ”*13:47 Azá 49:6.
48 Ndu ẹ-ta bụdu ndu Ju anụa ya; ẹhu atsọo ẹphe ẹna; ẹphe ajalahaa ozi-ọma kẹ Nnajiufu, bụ Jisọsu ajaja. Ndu ono, Nchileke gụhawaru lẹ ndu e-nwe ndzụ gbururu jeye ono abya ekweta kẹ Kuráyisutu; woru onwẹphe ye iya l'ẹka.
49 Ozi-ọma kẹ Nnajiufu edzuru ẹkemeke ọbule l'uswe iya ono. 50 Ndu Ju akpalia ụnwanyi, ẹ-ta bụdu ndu Ju, bụ ndu nweru ẹnya lẹ mkpụkpu ono; bụkwaruphu ndu amụ ẹka ndu Ju. Ndu Ju ono akpalia ụnwanyi ono; mẹ ndu bụ ishi lẹ mkpụkpu ono; l'eyeshiru ẹphe ọku t'ẹphe chịfu Pọlu phẹ. Ẹphe awata ọkpa Pọlu yẹle Bánabasu ẹhu; chịfu ẹphe l'alị ono. 51 Ndu ishi-ozi ono ajịshiaru ẹphe udzu-ẹja, nọ ẹphe l'ọkpa; tụgbua; yọ bụru ẹphe oje Ayikóniyomu. 52 Ẹhu atsọo ndu kẹ Kuráyisutu, nọ lẹ Ántiyọku ẹna. Ume-dụ-Nsọ ejikota ẹphe ẹhu.