31
Jékọpu agbafụ lẹ kẹ Lébanu
1 A nọnyaa; Jékọpu anụlahaa l'ụnwu Lébanu ekfu l'ọ jịkowaru iphe, nna ẹphe nweru chịta; l'iphemiphe ọbule ono, o nweru ono bụkota ẹku nna ẹphe. 2 Jékọpu abya aphụkwaaphu l'ẹ tọ bụhedu umere, Lébanu shi emejeru iya b'o mekwaduru iya.
3 Ya ndono; Ojejoje asụ Jékọpu: “Tụgbua lakfu ndibe unu l'alị nna ngu phẹ. Ya a-nọ-ọ swiru ngu.”
4 Tọ dụ iya bụ; Jékọpu abya ezia t'e je ekuaru iya Rechẹlu yẹle Lii t'ẹphe byakfuta iya l'ẹgu l'ẹke elu iya nọ. 5 Ẹphe erua; yọ sụ ẹphe: “Lẹ ya phụwaru l'ẹ tọ bụhedu ẹge nna unu shi emejeru iya umere bẹ oomeru iya ẹya nta-a. Ọbule Nchileke kẹ nna iya bẹ swiru iya-a. 6 Unu makọtaru-a lẹ ya gude ike iya l'ọ ha jeeru nna unu ozi. 7 E megee; nna unu ekputale iya-a; gbanwee aswa ozi iya ugbo iri. Obenu lẹ Nchileke te kwekwanu t'o merua ya ẹhu. 8 Ọobuje; ọ -sụ l'ọo elu ndu ọphu tụru iphe poopoo bụ aswa ozi iya; elu ono -bya ọmu ụnwu; yọ mụshikota ụnwu, tụru iphe poopoo. Teke ọ sụru l'ọ bụ ndu ọphu dengashiru iphe edengashi a-bụru aswa ozi iya; elu ndu onanu -bya ọmu ụnwu; yọ mụshilephu ụnwu, dengashiru iphe edengashi. 9 Ọo ya bụ; l'ọ bụ Nchileke rutaru elu nna unu nụ yẹbedua.
10 “Oge teke elu agbajẹ l'òkéé; bẹ ya rọjeru nrọ; phụa mkpi ndu ọphu dengashiru iphe edengashi; phụa ndu ọphu tụru iphe poopoo; mẹ ndu ọphu deberu iphe edebe; l'ẹke oochi ndu ọphu. 11 Ojozi Nchileke abya ekua ya lẹ nrọ ono; sụ iya: ‘Jékọpu!’ Ya aza iya. 12 Yọ sụ iya: ‘Paliduduphu ẹnya apali; phụ lẹ mkpi ono, echikota elu ono bẹ bụkota mkpi, dengashiru iphe edengashi; ndu ọphu tụru iphe poopoo; mẹ ndu deberu iphe edebe. Iphe kparu iphe ọ dụ ẹge ono bụ lẹ ya phụwaru iphe Lébanu eme ngu. 13 Ọ bụ yẹbedua bụ Nchileke kẹ Bẹ́telu. Bẹ́telu bụ ẹke ono, ị wụru manụ l'eli mkpuma; bya abụru ẹke ono, i kweru yẹbe Nchileke ụkwa ono. Gbeshilekwaphu nta-a lụfu l'alị-a; la ẹke, a mụru ngu.’ ”
14 Tọ dụ iya bụ; Rechẹlu yẹle Lii abya eyeeru iya ọnu; sụ iya: “?O nwekwaduru òkè, gbaru ẹphe l'iphe nna ẹphe. 15 ?Nna ẹphe ta agụbedua ẹphe ndu ọhodo. Ẹ t'ọ bụlekwa l'e reru ẹphe erere; obenu l'okpoga, a kwaru l'ishi ẹphe b'ọ kpaphushiwaru. 16 O doru ẹnya l'iphe, bụ ẹku ono, Nchileke nataru nna ẹphe ono; bẹ bụ nk'ẹphe; mẹ k'ụnwu ẹphe. Ọo ya bụ t'i mee iphe, bụ iphe, Nchileke sụru t'i mee!”
17 Tọ dụ iya bụ; Jékọpu abya achịta ụnwu iya; mẹ unyomu iya ye l'eli ịnya-ivu; 18 bya achịru elu iya l'ọ ha yee l'ifu; mẹ l'iphemiphe ọbule, o setakotaru lẹ Padanu Áramu; yọ bụru ẹphe ọla kẹ nna iya, bụ Áyizaku l'alị Kénanu.
19 Teke Lébanu jeru tẹ ya je ebyishia atụru iya ẹji bẹ Rechẹlu jeru je ezikoo ụnwu ntẹkpe nna iya ono. 20 Jékọpu agbakpuru Lébanu, bụ onye Áramu l'akọ; kẹ l'ẹ to kfuduru iya lẹ ya abyawa agbala. 21 Yọ chịta iphemiphe ọbule, o nweru gbalaa; je adaa Ẹnyimu Yufurétusu; tụgbua ụzo, nọ l'e gude eje l'alị ugvu Gíledu.
Lébanu achị Jékọpu t'o gude
22 Ya ndono; yo be mbọku k'ẹto k'ọphu Jékọpu gbalaru; ama eje agbaaru Lébanu lẹ Jékọpu gbalaakwaru. 23 Yọ chịtawaphu ndu abụbu iya; ẹphe achịru Jékọpu tụgbua. Yo be lẹ mbọku k'ẹsaa ya; ẹphe agbakfu iya l'alị ugvu Gíledu. 24 Obenu lẹ Nchileke byakfutaru Lébanu, bụ onye Áramu lẹ nrọ l'ẹnyashi; sụ iya: “T'ọ kwabẹnuphu ẹnya: t'ẹ b'ọ dụkwa iphe, oo-kfuru nụ Jékọpu! T'ẹ b'o kfukwaru iya k'ọma; to kfuru iya k'ẹjo iya!”
25 Teke Lébanu chị-kfuru Jékọpu bẹ Jékọpu gvubewaru ụlo-ẹ́kwà iya l'alị ugvu Gíledu. Lébanu yẹle ndu abụbu iya ono ẹphe l'iya yị ono abya egvukwaaphu ụlo-ẹ́kwà nk'ẹphe l'ẹke ono. 26 Lébanu asụ Jékọpu: “?Bụ ngụnu b'i meru iya ẹge-a; gude ụgho; chịta ụnwu iya, ya keru ngu l'ọ bụ ndu a lụtaru l'ọgu? 27 ?Bụ ngụnu meru iphe ị ghọru iya ụgho; gbalaa l'edomi? ?Bụ ngụnu kparu iphe ẹ ti kfuduru iya ẹya; k'ọphu ya ga egude ẹhu-ọtso-ẹna; gude egvu; mẹ nkwa; mẹ une dua unu? 28 Nggu emee tẹ ya ba anma ụnwunwa iya; mẹ ụnwegirima ono, ya keru ngu ono akpa; sụ ẹphe t'ẹphe lawaru. I mekwaru umere onye eswe. 29 Ya ga emekwa ngu iphe; ọ kwa-a lẹ Nchileke kẹ nna ngu bẹ byakfutaru iya nụ lẹ nrọ l'ẹnyashi; sụ iya: ‘Tẹ ya kwabẹnuphu ẹnya: t'ẹ b'ọ dụkwa iphe, ya e-kfuru nụ ngu! Tẹ ya be ekfukwaru ngu k'ọma; ya te ekfuru ngu k'ẹjo iya!’ 30 Nta-a b'ị tụgburu alala; kẹ l'obu ufu nna ngu dụwa ngu. Ọ bụ; ?bụ ngụnu kparu iphe i zitaru ụnwu ntẹkpe iya.”
31 Jékọpu asụ Lébanu: “L'ọ kwa égvù bẹ ya shi atsụ; kẹle ya rịru l'ịi-nata iya ụnwu ngu ono, i keru iya ono k'ẹhuka. 32 A bya lẹ k'ụnwu ntẹkpe ngu; ọ -bụru l'ị phụru onye gude iya nụ bẹ ndzụ ta aphọdukwaru onye ọbu. Nta-a kwa t'ị nọdu l'ifu ndu abụbu ayi-wa; gude ẹka ngu chọo t'ị maru; ?o nweru iphe ngu, ya gude? O -nweru ọphu i phụru; nggu ewota iya!” Jékọpu ta ma lẹ Rechẹlu zikoru ụnwu ntẹkpe ọbu.
33 Tọ dụ iya bụ; Lébanu abya abahụ l'ụlo-ẹ́kwà Jékọpu; mẹ kẹ Lii; mẹ k'ụnwanyi labụ ono, ejeru unyomu iya ozi ono; chọkota iya; ọphu ọ dụdu iphe, ọ phụru. Yo shi l'ụlo-ẹ́kwà Lii bahụ lẹ kẹ Rechẹlu. 34 Ama lẹ Rechẹlu bẹ woru ụnwu ntẹkpe ono nwua l'iphe, aanọduje anọdu l'eli ịnya-ivu; nọpyabe iya. Lébanu abya achịko iphe, nọ l'ụlo-ẹ́kwà ono vọshia avọshi; tọ dụ iphe ọ phụru.
35 Rechẹlu asụ nna iya ono: “Onye nwe mu nụ; t'ẹ b'o ghukwa ngu eghughu; lẹ ya te gbeshidu egbeshi l'ị byaru-a; ọ kwa nsọ eme iya.” Lébanu ekwe iya; bya achọo ụnwu ntẹkpe ono nta; chọo ya imo; tọ phụ iya.
36 Iphe awata oghu Jékọpu eghughu; yọ sụ Lébanu: “?Bụkpo awe bẹ ya mesweru ngu ono?” Mbụ; “?bụ egbe ẹjo iphe ngụnu bẹ ya mekpooru, kparu iphe ịichi iya kẹ kparakpara ẹge-a? 37 Nta-a, ị tụkowa iphe iya vọo avọvo-a; ?bụ ngụnu b'ị phụru, bụ nke ngu, nọ iya nụ. Ọ -bụru l'o nweru iphe ị phụru; wofuta nụ iya l'ifu ndibe unu-a mẹ ndu nk'iya-a; t'ẹphe kfua onye achọ ibe iya okfu lẹ nggu l'iya!
38 “L'ime ụkporo afa-a, nggu lẹ iya buru-a; ?o nweru atụru ngu; mẹ eghu ngu m'ọo nanụ, phejeru nwa. ?Tẹ ya wotajeru anụ ebyila ngu m'ọo nanụ taa. 39 Ọ -bụru l'o nweru elu ngu ọphu anụ-ẹgu-ẹgbudu taru; ?ya vulatajeru ngu odzu iya; ?tọ bụdu yẹbedua gẹdegede bẹ ọobujeru ụsu sụa. Iphe bụ iphe ngu, e zitaru l'eswe; m'ọ bụ l'ẹnyashi: ?o nweru ọphu ẹ tịi sụjedu tẹ ya kfụa ngu ụgwo iya. 40 Lewaru iphe yẹbe Jékọpu shi ejeje: Anwụ shi egheje iya egheghe l'eswe; oyi eshi abyajẹ iya atsụ-gbu l'ẹnyashi; mgbẹnya te edzubua ya. 41 Ọ bụ ẹge ono bẹ ya jekotaru ngu iya ụkporo afa ophu. L'ime ụkporo afa ono bẹ ya gude afa iri l'ẹno jeeru ngu ozi l'ishi ụnwu ngu ẹphe ẹbo. Afa ishingu ọphu phọduru nụ bẹ ya gude cheeru ngu elu ngu. Ụgwo ozi yẹbe Jékọpu b'i gbanweru ugbo l'ugbo iri. 42 Ndẹge Nchileke kẹ nna mu; mbụ Nchileke kẹ Ébirihamu; mbụ onye Áyizaku atsụ egvu ta anọru swiru mu; m'ị gbabẹ mu ẹka ọtu; chịa mu. Obenu lẹ Nchileke phụwaru ntakfuru, mu eje; mẹ ẹge mu esetabe akanya, kparụ iphe ọ baru ngu mba l'ẹnyashi ụnyaphua.”
43 Lébanu asụ Jékọpu: “Ụnwanyi-a kwa ụnwu mu; ụnwegirima-a abụru ụnwegirima mu; elu-a abụkotaru elu mu. Iphemiphe ọbule-a, iile ẹnya-a l'ọ ha bụkota nke mu. Ọ bụ; ?bụ ngụnu bẹ mu e-me l'okfu ẹhu ụnwu mu-a; mẹ ụnwegirima-a, ẹphe mụshiru-a. 44 Ngwa-a; bya t'ayi gbaa ndzụ t'ọ bụru ekebe nọduru nggu l'iya!”
45 Tọ dụ iya bụ; Jékọpu abya apata mkpuma gvube; yo gvuru l'ọ bụ itso. 46 Yọ sụ ndibe ẹphe ono t'ẹphe kpakọo mkpuma. Ẹphe abya akpaa mkpuma kụbe. Ẹphe anọdu l'iku ikpo mkpuma ono ria nri. 47 Lébanu agụa ẹke ono Jega Sahaduta;*31:47 Iphe “Jiga Sahaduta” bụ l'okfu Áramu bụ “Ikpo-mkpuma, l'agba ekebe”. Jékọpu agụa ya Gálidu.†31:47 Iphe “Gálidu” bụ bụ “Ikpo mkpuma, l'agba ekebe.”
48 Lébanu asụ: “Ikpo mkpuma-a bẹ bụ ekebe nggu l'iya ntanụ-a.” Ọ bụ iya kparu iphe a gụru iya Gíledu 49 E kukwaru iya phụ Mizúpa‡31:49 Iphe Mizúpa bụ bụ “Ụlo-eli ẹke nche.” kẹ l'ọ sụru: “Tẹ Ojejoje chejekwa ẹphe nche teke ẹphe gbakahụtsuaru tụgbua. 50 I -mee ụnwu mu-a ẹji; ọ dụdu bụru l'i jeru je alụa ụnwanyi ọdo; a gụfu ẹphe ẹbo; a makwaru-a l'ẹ tọ nwedu onye, ayi ẹya nọ l'ẹke-a; ọ bu; nyatakwa lẹ Nchileke bụ onye ekebe nggu l'iya.”
51 Lébanu asụkwaphu Jékọpu: “Ọwaa bụ ikpo mkpuma-a; mẹ itso-mkpuma-a, ya kpọberu t'ọ nọkahu nggu l'iya. 52 Ikpo mkpuma-a bụ iphe ekebe. Ẹge ono kwaphu bẹ itso mkpuma ono bụ iphe ekebe l'ẹke nggu l'iya nọ. Ya te eswetakwa ikpo mkpuma-a bya ọcho iphe e-me ngu nụ l'ẹka iya ọphu. Ọphu nggụbedua 'eswetakwanu ikpo mkpuma ono; mẹ itso mkpuma ono bya ọcho iphe e-me mu nụ. 53 Tẹ Nchileke kẹ Ébirihamu, bụ Nchileke kẹ Nahọ; bụkwaruphu Nchileke kẹ nna ẹphe kpee nggu l'iya ikpe!”
Tọ dụ iya bụ: Jékọpu abya egude ẹpha Nchileke ono, nna iya, bụ Áyizaku atsụ egvu ono riaru iya angụ lẹ ya ta adakadu ndzụ ono, ẹphe gbaru ono. 54 Jékọpu abya anọdu l'eli ugvu ono gwoo ẹja; bya ekukoo ndu abụbu iya; ẹphe abya eria nri. Ẹphe eriebetsua nri ono; jịko radụ l'ẹke ono l'ẹnyashi mbọku ono.
55 Yo be l'ọnmewa ụtsu; Lébanu abya anmatatsụa ụnwunwa iya; mẹ ụnwu iya ono akpa; bya agọoru ẹphe ọnu. Yo metsua; laphushia azụ l'ufu iya.