No Manōma A Libro Ni Samwel
No Pakatonngan so Paytābwan no Nya Libro
Nya libro a Manma Samwel, ki naitolas a maynamot do kapagbāliw no chimpo dan okom do Israel a nayparin a chimpo no ar-āri. Myan tatdo a tawo a masisīta do dyaya kapagbāliw. No asa, ki si Samwel a iyaw kapanawdyan a okom a nangidaōlo siras Israelita kan iyaw pinakainawan no Dyos dyira. No somarono, ki si Saulo a iyaw dāmo a āri no Israel. As no chatatdo da, ki si Dabid. An maynamot di Dabid, ki naibahey do dyaya libro napariparin dya do kasakbay no nakapagāri na do kayan da paw da Samwel kan Saulo.
No tīma no nya libro, ki myan ballīgi an mapodno no tawo do Dyos. Amnan dya mapodno kan dya manganohed, nyaw mangyangay so didigra. Malawag a maboyaw nya do minsāhi ni ĀPO di Eli a pādi do 2:30: “Siraw magdāyaw dyaken, ki dayāwen ko. Ki an sino saw mahanyinyi dyaken, ki ichipa ko.”
Naitolas do dya libro maytarek a kapangtokto a maynamot do kapatnek no kapagāri. Iyaw oyod a āri no Israel, si ĀPO a mismo. Ki pinidi ni ĀPO asa a tawo a mayparin a āri maynamot do kapangdakdaw dan tawotawo. No masisīta a minsāhi do dyaya a libro, ki aran iyaw napidi a āri kan siraw tawotawo a Israel machita sa a maybibyay do sirong no kapagtoray kan kapangokom no Dyos (2:7-10). Dawa, no kinalinteg dan tabo tawotawo aran mabaknang mana mapobri, ki basta monot do linlinteg no Dyos.
No Naychakarwan no Nya Libro
No kaiyanak ni Samwel kan kapagpādi na (1:1-7:17)
No kapayparin ni Saulo a āri (8:1-10:27)
No kapagāri ni Saulo (11:1-15:35)
No kapidi ni Dabid a tādi ni Saulo (16:1-30:31)
No kadiman ni Saulo kan siraw pōtot na (31:1-13)
1 Samwel
1
1 Myan asa mahakay a mayngaran so Elkana a yapo do idi a Ramataim-sopim*1:1 Mana “Rama.” 1 Sam. 1:19 do katokotokonan no Epraim. Iya, ki pōtot ni Jeroham a pōtot ni Eliho. As si Eliho, ki pōtot ni Toho a pōtot ni Sop a yapo do trībo no Epraim. 2 Myan saw dadwa kabahay na a sa Hanna kan Peninna. Si Peninna, ki myan saw anak na. Ki si Hanna, ki aba.
3 Tinawen a somongesonget si Elkana a yapo do idi na a mangay do Silo†1:3Silo do tana a Epraim, ki makalo a 30 kilomitro do ammyānan no Jerosalem. Do dāwri a chimpo, Silo iyaw yanan no tabirnakolo kan yanan no Lakāsan no Tōlag. Jos. 18:1 tan mangay a magdaydāyaw kan mangidāton di ĀPO a Manakabalin do Tābo. Do dāwri, sa Hopni kan Pinehas a pōtot ni Eli, ki papādi sa ni ĀPO. 4 Do karapit naw no araw a kapangidāton ni Elkana so binyay, bininglayan na‡1:4 No binyay a maidāton, ki masosohan kadwan saw. As no kadwan, ki kanen no tawotawo. Leb. 7:11-19 si Peninna kan siraw anak na saw a mahahakay kan mababakes. 5 Ki si Hanna, tinorohan na so dadwa a kabinglayan maynamot ta taywaraw nakadaw na sya,§1:5 Mana “Aran oyod no kadaw na si Hanna, intoroh naw asa lang a kabinglayan.” as kan pinayhopes ni ĀPO. 6 As maynamot ta pinayhopes ni ĀPO, pirmi a iroromen ni Peninna tan pasolihen na iya. 7 Tinawen a napariparin nyaya. Kāda somonget sa do bahay ni ĀPO, inroromen ni Peninnah si Hanna mandan tomanyis kan dya koman. 8 Inyahes narana ni lakay na a si Elkana a kāna, “Hanna, āngo ta tomanyis ka? Āngo ta dyi ka koman? Āngo ta maliday ka? Mapatpateg ako abawri dyimo kan iyaw asa poho a anak?”
9 Myan naypisa, do nakatayoka daw a komninan kan mininom do Silo, komnaro si Hanna a nangay a naytēnek do salapen ni ĀPO. Do dāwri, myan a maydisnaw pādyaw a si Eli do masngenaw do pantaw naw no timplowaw ni ĀPO.*1:9 Iyaw timplo ni ĀPO, ki ari na pad napatnek do dāwri a chimpo. Ki iyaw Lakāsan no Tōlag, ki nakapya dana do napatnek a bahay. 10 Do oltimo a kaliday ni Hanna, taywaraw nakaitanyis na kan naydasal di ĀPO. 11 As insapata na a kāna, “ĀPO a Manakabalin do Tābo, an chāsi mo yaken, chiban mo paw pakatoōkan kwaya. Nakmen mo yaken a dya kawayakan a pachirawatan mo, as torohan mo yaken so anak a mahakay. An komwan, itoroh konchi dyimom ĀPO tabo byay na, kan mapagogod abanchi a polos.”
12 Do nakatongtongaw ni Hanna a maydaydasal di ĀPO, myan a chichiban ni Eliw dangoy naw. 13 Maolimek nakapaydasal ni Hanna. Tod a naymonyimonyiw bibi na saw, ki abaw nadngey a ōni na. Dawa, iniktokto ni Eli, ki nabok. 14 Binata na dya a kāna, “Maypāngo pa so kahay kapaybobok mwaya? Dichanan mo naw palek mwaya.”
15 “Na enggaw mo āpo,” initbay ni Hanna. “Yaken mabakesaw a oltimo a mariribokan. Mininom akwaba so palek mana arak. Ibokbok ko lang di ĀPO parikot kwaya. 16 Iktokto mwaba yaken a pachirawatan mo a abos sinpaspangan a mabakes. Mangdakdaw ako do taywara kariribok kan kaliday ko.”
17 Tominbay si Eli a kāna, “Mangay pakono dyimo kapya, kan itoroh pakono no Dyos no Israel iyaw akdakdawen mwaya.”
18 “Sapay ta nāw mo a mangtokto so maganay dyaken a pachirawatan mo,” initbay ni Hanna. As nakangay narana a komninan, kan maliday paba.
19 Kamabekas naw, nasāpa sa nayokay, kan katayoka daw a magdaydāyaw di ĀPO, naybidi dana sa do bahay da do Rama. Inoknod ni Elkana si Hanna a baket na, kan tinbay ni ĀPO dasal na. 20 Dawa, nabōgi si Hanna. As do nakapaypahabas no chimpo, naymanganak so mahakay. Pinangaranan na so Samwel a kāna, “Inakdaw ko di ĀPO.”
No Nakaididikar ni Hanna di Samwel
21 Do nakarapit dana no arawaw a kasonget da Elkana kan pamilya na a mangay a mangidāton so tinawenaw a dāton da di ĀPO kan mangtongpal so sapata naw, 22 ki do dāwri nangay aba si Hanna. Binata na di lakay na a kāna, “Anchan maposin adekeyaya, iyangay konchi do salapen ni ĀPO, as kan nāw narananchi a omyan daw do ōnos no kabyay na.”
23 Initbay ni lakay na dya a kāna, “Na, parinen mo an āngo iktokto mo a kaganayan mo ah. Myan ka pa dya mandan maposin iyaw adekeyaya. Sapay ta tongpalen ni ĀPO kari mo.” Dawa, minyan si Hanna do bahay da a napasoso sya, kan pinanaya na a nandan naposin.†1:23 No gagāngay da, posinen daw tagībi da do katatdo no tawen da.
24 Do nakaposin naranaw sya, inyangay ni Hanna si Samwel kontodo tatdwaw so tawen a malloko a bāka, asa epah‡1:24 Do Hebreo a chirin a “epah,” ki malābit papito a kasālop. Eks. 16:36; Rot. 2:17 a arina, kan palek do lālat a sopot do bahay ni ĀPO do Silo. 25 Do nakaparti kan nakaidāton daranaw so bākaw, inyangay daw adekeyaw di Eli. 26 Binata dya ni Hanna a kāna, “Manakem mo pawri yaken mo āpo? Isapata ko a akmas kasigorādo no kasibibyay ni ĀPO, yakenaw mabakesaw a naytēnek do salapen mwaya a maydaydasal di ĀPO. 27 Pinaydasal ko nya adekey, kan intoroh naw inakdaw ko dya. 28 Dawa, sichangori, itoroh ko na di ĀPO. Ta tābo no byay na, ki maitoroh di ĀPO.” Do dāwri, dinaydāyaw da si ĀPO.§1:28 Mana “Do dāwri, dinaydāyaw na si ĀPO.”
*1:1 1:1 Mana “Rama.” 1 Sam. 1:19
†1:3 1:3Silo do tana a Epraim, ki makalo a 30 kilomitro do ammyānan no Jerosalem. Do dāwri a chimpo, Silo iyaw yanan no tabirnakolo kan yanan no Lakāsan no Tōlag. Jos. 18:1
‡1:4 1:4 No binyay a maidāton, ki masosohan kadwan saw. As no kadwan, ki kanen no tawotawo. Leb. 7:11-19
§1:5 1:5 Mana “Aran oyod no kadaw na si Hanna, intoroh naw asa lang a kabinglayan.”
*1:9 1:9 Iyaw timplo ni ĀPO, ki ari na pad napatnek do dāwri a chimpo. Ki iyaw Lakāsan no Tōlag, ki nakapya dana do napatnek a bahay.
†1:23 1:23 No gagāngay da, posinen daw tagībi da do katatdo no tawen da.
‡1:24 1:24 Do Hebreo a chirin a “epah,” ki malābit papito a kasālop. Eks. 16:36; Rot. 2:17
§1:28 1:28 Mana “Do dāwri, dinaydāyaw na si ĀPO.”