No Maganay A Dāmag A Intolas Ni Markos
No Pakatonngan so Paytābwan no Nya Libro
No nangitolas so nyaya a libro, ki si Markos a anak ni Maria a asa mabaknang a minyan do Jerosalem (Ara. 12:12). Sigon do kapakaāwat dan kadwan saya a nagadal so Biblya, ki si Markos a nangitolas so nyaya, ki abaw matarek, an dya si Juan Markos a kasinsin ni Bernabe (Kol. 4:10) kan rārayay ni Pablo do nakangay daw a nangasaba do porwaw a Chipre (Ara. 12:25; 13:4-5). Iya paw rārayay ni Pedro (1 Ped. 5:13), kan si Pedro nanginanawo dya so maynamot do byay ni Jesos do kayan naw do lōbongaya.
No nanoma a pakaboyan so maynamot do kabibyay ni Juan Markos, ki do Aramid (12:12) a inbahey na dyaten daw a myan iyaw no bahay ni Markos do Jerosalem. Siraw nagadal saw so Biblya, ki batahen da a iyaw bahayaya, ki iyaw nakakpehan daw no nanawhenaw do kayan daw do Jerosalem kan iyaw logaraw a nakaparinan kapanawdyanaw a nakapachipangmalem ni Jesos dyirad nananwhen naw. Do dya paw nangayanaw no Ispirito no Dyos dyirad nanawhenaw do arawaw a Pentekostes (Ara. 2:1-4).
Intolas ni Markos nyaya maynamot ta chakey na a mapatakan dan manganohed saw a Dya-Jodyo no panggep ni Jesos a nangay do lōbongaya. No tima na, ki maboya nyo do Markos 10:45 do kaibaheyaw ni Jesos a kāna, “Nangay akwaba dya a pagsīrbyan tawotawo, an dya yaken magsīrbi dyira.” Sigon do kapakaāwat ni Markos, ki si Jesos danaw pagmididan tawotawo. Naitolas do Markos 9:37 a, “No mangrawat dyaken, yaken aba lang rawaten na, an dyi pa iyaw nanoboyaw dyaken.”
Do dyaya libro, binata ni Markos dyirad nanganohedaw a machita mangay sa mangibahey so Maganay a Dāmag maynamot di Jesos. Akmas inbaheyaw ni Jesos do tawowaw a linoganan dan marahet saw a ispirito a kāna do Markos 5:19, “Mayam ka na a maybidid bahay nyo, kan ibahey mo dyirad rārayay mo saw maynamot do makasalidaya a pinarin no Dyos do nakāsi na dyimo,” komwan paw ibahey na dyirad manganohedaw dya. Chiban nyo pa do Markos 16:15.
Asa pa a tima ni Markos, ki iyaw kaipaneknek na so katoray ni Jesos a Anak no Dyos. Pinaneknekan Markos nya do kaibahey naw so āro a makaskasdāaw a pinarin Jesos, maypāngo nakapya na siras maganyit, kan nakapaksyat na siras marahet a ispirito do tawotawo.
Iyaw manawdyi saw a birsikolo do kapitolo 16:9-20, ki myan saba dyirad kadwan a kaaadanan a manyoskripto do chirin Griego. As dawa, siraw nagadalaw so Biblya, batahen da a dyi sa intolas ni Markos nya saya birsikolo.
No Naychakarwan no Nya Libro
No kapangasaba ni Juan a Bawtista 1:1-13
No kapangnanawo ni Jesos do Galilya 1:14-9:50
No kapangnanawo ni Jesos do Jerosalem 10:1-52
No kapanawdyan a kapangnanawo ni Jesos 11:1-14:42
No kadiman ni Jesos 14:43-15:47
No kapagōngar ni Jesos 16:1-8
No Maganay a Dāmag a Intolas ni
Markos
1
No Kapangasaba ni Juan a Bawtista
(Mt. 3:1-12; Lk. 3:1-18; Jn. 1:19-28)
1 Nyayaw nakaisiknan no Maganay a Dāmag a maynamot di Jeso-Kristo a Anak no Dyos.
2 Myan binata ni Āpo Dyos do Anak naya do kaychowa pa a inpaitolas na di Isayas a asa a propīta na a kāna,
“Panmahen konchi a toboyen pachirawatan ko
tan yay na paysonongen ayaman mo.* 1:2 Mal. 3:1
3 Iyanchiw mangingengengey do let-ang a mangibahebahey so nya a kāna,
‘Mamarin kamo so rarahan a para do Āpo,
kan paysonongen nyo pakono ayaman na.’ ”† 1:3 Isa. 40:3
4 Natongpal nya do nakapangbawtisaraw kan nakapangnanawowaw ni Juan siras tawotawo a romnapit dya do let-ang. Binatabata na dyira a kāna, “Magbabāwi kamo kan pabawtisaran kamo. Tan komwan, pakawanen naynyo no Dyos do gatogatos nyo.” 5 Do dawri a chimpo, reprep saw tawotawo a nangay di Juan a yapo do Jerosalem kan yapo do idiidi do probinsya a Jodya. Inpodno daw gatogatos da, as kan binawtisaran sa tabo ni Juan do oksongaw a mayngaran so Jordan.
6 Naparin laylay ni Juan do boboh no kamilyo, kan iyaw barikis na, ki tod a nahathat a lalat. Kabaga kan tagapolot no yokan iyaw no chinabyay na.
7 Do nakapangasaba naw dyirad tawotawo saw daw, binatabata na dyira a kāna, “Myan anchiw manawnawdyi kan yaken a matortoray kan yaken, as kan maikari akwaba a magrōkob a mangwasak so kahot no tokap na. 8 Bawtisaran koynyo do ranom. Ki iya, ki bawtisaran nanchi inyo so Ispirito Santo.”
No Kapagpabawtisar ni Jesos di Juan
(Mt. 3:13-17; Lk. 3:21-22)
9 Do dawri a chimpo, nawaras Jesos a yapo do idi a Nasaret do probinsya a Galilya, as kan nagpabawtisar di Juan do oksongaw a Jordan. 10 Do nakapakaraya danaw ni Jesos, ki insigīda a naboya na naywangan hanyit, kan naboya na paw Ispirito Santo a akmay boyit a naypabodis dya. 11 Sinpangan na, myan timek a yapo do hanyit a nakabata so nya dya a kāna, “Imo Anak ko a oyod kos chadaw. Oltimo a mahwahok ako a maynamot dyimo.”
No Kasōot ni Satanas di Jesos
(Mt. 4:1-11; Lk. 4:1-13)
12 Do nakatayokaw no nyaya, nyeng a pinalongo no Ispirito Santo si Jesos do naychabongbongrwaw a let-ang. 13 Minyan daw so apat a poho a karaw, kan sinosōot ni Satanas. Myan pa saw bolaw a animal do dawri a yanan na, ki sinīrbyan dan anghil saw si Jesos.
No Kaisiknan ni Jesos so Tarabako Na do Galilya
(Mt. 4:12-22; Lk. 4:14-15)
14 Do nakabahod danaw ni Juan, nangay si Jesos do Galilya a nangikasaba so Maganay a Dāmag a yapo di Āpo Dyos. 15 Binata na a kāna, “Narapit danaw ōras a inkeddeng no Dyos, kan īto danaw kapagtoray na. Dawa, magbabāwi kamo na do gatogatos nyo, kan manganohed kamo na do Maganayaya Dāmag!”
No Kapanawag ni Jesos Siras Apataw a Mangalap
(Mt. 4:18-20; Lk. 5:1-11)
16 Do naypisaw do kayamaw ni Jesos do payisaw no Minanga a Galilya, naboya na saw dadwaw a mangālap a sa Simon kan kakteh na a si Andres. Myan sa magpakat so sigay. 17 Ki binatan Jesos dyira a kāna, “Onotan nyo yaken, kan payparinen koynyo a magkalap so tawo.”
18 Do nakadngey daw sya, nanyeng da kinarwan sigay da saw, as nakawnot da dya.
19 Do dawri, tinongtong da Jesos nayam. Ki do nakapakabawa daranaw so dēkey, naboya na saw dadwa paw a mangālap a sa Santiago kan kakteh na a si Juan a siraw anakaw ni Sebedeo. Myan sa do abang daw a madama mapaysoysonong so sigay da saw. 20 Insigīda a tinawagan san Jesos, as kan do dawri, ki kinarwan das āmang da a si Sebedeo do abangaw magrāman dyirad mahahakayaw a matangtangdanan, as nakawnot dad Jesos.
No Kapaksyat ni Jesos so Marahetaw a Ispirito
(Lk. 4:31-37)
21 Sinpangan na, nangay sa Jesos do idi a Kapernaom. Do Araw a Kapaynaynahah, somindep si Jesos do sinagoga daw no Jodyo saw, as kan inrogi naw nangnanawo. 22 Ki do nakadngey dan tawotawo saw daw so kapangnanawowaw ni Jesos, chinasdaaw da tabo maynamot ta myan toray na sigon do kapaychiychirin naw kan akmaba siras mangnanawowaw so linteg.
23 Do dawri, do kayanaw ni Jesos do sinagoga, myan daw mahakayaw a intorayan marahet a ispirito, kan nangagay mahakayaw a kāna, 24 “Anghen mo yamen, mo Jesos a taga Nasaret?‡ 1:24 Mt. 8:29; Mk. 5:7; Lk. 4:34; 8:28 Yangay mori yamen a rārayawen? Taywaran dyi namen imo a chapapatak? Imo abawriw Masantwanaw a tinoboy no Dyos?”
25 Ki pinaydabdab ni Jesos marahetaw a ispirito, as nakaibahey na sya dya a kāna, “Magolimek ka, kan komaro ka do dawri a tawo!”
26 Nanyeng a pinaychamirpirpir no marahetaw a ispirito iyaw tawowaw, as nakapangagay na sya, as kan do dawri, kinarwan na.
27 Chinasdaaw da tabo no tawotawowaw nawri a pinarin Jesos, kan naysin-iiyahes sa a kon da, “O! Āngo paro nyaya? Bayori a kapangnanawo? Matorayaya magmandar a aran sirayaw marahetaya ispirito, as kan tongpalen dāya. Samna!”
28 Do dawri, nalisto a nagdināmag do intīro a probinsya a Galilya iyaw maynamot di Jesos.
Pyahen Ni Jesos Āro a Tawotawo
(Mt. 8:14-17; Lk. 4:38-41)
29 Do nakakaro daranaw da Jesos kan siraw nanawhen naw do sinagoga, nagtaros sa a kominwan do bahay da Simon kan Andres. Nachangay sa Santiago kan Juan dyira. 30 Do dawri, myan do apin a madama magbāra iyaw mabakesaw a katogangan ni Simon, kan nyeng da a yangay a inbahey di Jesos. 31 Ki naypasngen si Jesos dya, as nakaigpet nas tanoro naw a pinaybangon. Ki nyeng na binawan, kan nakangay dana nangidasar so kanen da.
32 Do kasdep danaw no araw, do kapaysarisari naranaw, inyangay da sa di Jesos āro saw a tawotawo a maychagaganyit kan siraw sindep saw no marahet a ispirito. 33 Tabo tawotawo a yapo do dawri a idi, ki naychipeh sa daw do salapenaw no bahayaw a yanan Jesos. 34 Sinpangan na, pinapya sa ni Jesos maychagaganyit saw a matatarek so ganyit, as nakapaksyat nas āro saw a marahet a ispirito, as kan pinalobōsan na saba a maychirin, ta chapapatak da an sino iya.
No Kapangasaba ni Jesos do Galilya
(Lk. 4:42-44)
35 Sinpangan na, do kamabekasan naranaw, nakamasari si Jesos a komnaro do bahayaw, kan nangay a naydasal do kabwan naw no matawotawo a logar. 36 Ki do nakapaybangon daw da Simon kan rārayay na saw, yangay da kinadyaw si Jesos.
37 Do nakadongso daw sya, inbahey da dya, “Ari daw imo a kadikadyawen āro saw a tawotawo!”
38 Ki tinbay sa ni Jesos a kāna, “Mangay ta do masngen saya a idiidi tan makapangasaba ako pa dyirad tawotawo saw daw, ta nawriw nangayan ko dya.”
39 Do dawri, minidibidi sa Jesos do intīro a probinsya a Galilya a nangasaba do sinagoga dan Jodyo saw kan namakpaksyat so marahet saw a ispirito.
Pyahen ni Jesos Asa a Nagliproso
(Mt. 8:1-4; Lk. 5:12-16)
40 Do asa karaw, myan asa mahakay a nagliproso a nangay di Jesos, kan naydogod do salapen naw a nachikakaāsi dya a kāna, “Āpo, an chakey mo a mapyan ako, masigorādo ko a maparin mo.”
41 Ki oyod ni Jesos so nakāsi sya, kan tinodah naw tachay naw a sinalid, as nakabata na sya dya a kāna, “Naon, chakey ko. Mapyan ka na!” 42 Ki nanyeng a napyan, kan nabo ganyit naw a liproso.
43 Do dawri, sakbay a pinayam ni Jesos, inmandar na pa a maganay a kāna, 44 “Ibahebahey mwabaw nya naparin dyimo do aran sino, ah basbāli a nyeng ka mangay a mapaboyad padyaw tan sakangwan maboya na a napyan ka na. As katayoka no nawri, mangidāton ka a para do nakapakadalos mo a akmas inbilinaw ni Moyses do kaychowa pa a pangipaneknek mo do tawotawo a napyan ka na.”§ 1:44 Leb. 14:1-32
45 Ki do nakakaro naranaw, napenpen nabaw dangoy na, kan basbāli a inbahebahey na do tawotawo naparinaw dya. Nawriw nakayapwan na a dyi dana makasdep si Jesos do idiidi a makantad do kārwan tawo. Dawa, minyan danas Jesos do gaganaw no idiidi do logar saw a kabwan matawotawo. Ki alit na, romnapit sa dyaw āro saw a tawotawo a yapo do matatarek saw a loglogar.