No Evanghelio ni San Lucas
Introduction
No Evanghelio aya a pinatolas ni San Lucas am ipresenta na si Jesus a nipromisa a Manlibri no Israel as kano Manlibri pa no atavo a tawo. Mavoya ta pa dia ta si Jesus o tinongdo no Espirito a “mapawnonong so Evanghelio aya dira do makasiasi.” Dawa oyod a aro o kavoyan ta sia o addaw ni Jesus dira do matatarek so pangaylanganan. Mavoya pa dia o rakoh a kasoyosoyotan a kanatonan do sitnanan no Evanghelio aya do nakapapanmo nia o nakawara ni Jesus as kan do kavosan na pa a katolasan no nakapayvidi narana do hanyit. No istoria no kapaypangay na kano kapaychawpit no kawnot aya di Jesus a nakarahan no nakatohos na do hanyit am patongtongen ya ni San Lucas do LIBRO DA NO APOSTOLES.
Aro o pinatolas ni San Lucas a di da pinatolas no kadwan a akma so istoria no kanta da no angheles, no bisita da no pastores do nakawara ni Jesus, no nakangay ni Jesus do templo do kadose no awan na as kano parabola sa no asa ka masisien a Samaritano kano anak a prodigo.
Masanib a malir dia o komapet do kapachahoahok, komapet do Masanto a Espirito, no kapakabo no Dios do gatogatos as kano sidong da no kamavavaksan do ministerio ni Jesus.
Outline
Introduction 1:1-4
No nakawara kano kametdeh da Juan Bawtista kani Jesus 1:5–2:52
No ministerio ni Juan Bawtista 3:1-20
No nakabawtismo dia kano nakahawahaway sia tentasionan si Jesus 3:21–4:13
No ministerio ni Jesus do Galilea 4:14–9:50
No nakayapo ni Jesus do Galilea a mangwan do Jerusalem 9:51–19:27
No nanawdi dana a dominggo ni Jesus do Jerusalem kan do omdivon aw 19:28–23:56
No nakapirwa na maviay ni Jesus kano nakapavoya na a manda do nakapayvidi narana do hanyit 24:1-53
1
1 Aniven a Teofilo, tayto dana sa aro o napatolas so komapet do mapaparin saya do panghovokan ta. 2 Sira ya am pinatolas da o nadngey da sa dira do mismo a nakavoya kano nachichasa di Jesus a sira so napawnonong so Evanghelio aya. 3 Amna makayamot do nakapachinanawo ko dia as kaintindi ko sia atavo a nakayapo do sitnanan na am tayto ko ya patolasen a mapia so katapatapang, 4 ta no ichahoho ko am no kapanmo mo sia so hosto o kakawyoran aya a pinapanmo dimo.
No nakapapanmo no manam a kawara ni Juan Bawtista
5 Nia o ivahevahey koaya dimo. Do tiempo a kapaypatol ni Herodes do Judea am mian o asa ka pali a mayngaran so Zacarias a machangay do gropo ni Abias do komwan do trabaho na. Mian o kakovot na nia a yapo do tayatayabo ni Aaron a mayngaran so Elizabeth. 6 Sira o asa aya vahay am oyod a mapia o kawnot da do Dios as arava o sadan da do komwan do panyokoyokoran no Dios. 7 Amna arava o kamanganakan da nia takwan si Elizabeth am makapaymanganak ava as kapayalit darana matoneng do awan.
8 Do naypisa am mian si Zacarias a mayserbi do templo aya do nakatongdo no gropo dawri kanaw. 9 Natovoy sia a manemtem so insenso kanaw takwan iya o napidi do nakapaysoswerte da a akma so paparinyen da. 10 Do gagan no templo aya am tori sa machahoahok o oyod aya aro a tawotawo do kaari na manemtem so insenso, 11 as do katayto na dia am nawara o asa ka anghel no Dios a mangay a maytetnek do kawananan sia no altar aya a panemteman so insenso. 12 Oyod a naychaknin as kano namo si Zacarias do akmaya sia naparin. 13 Vatan sia no anghel aya sia, “Mamo kava mo Zacarias. No dasal mo am tayto a nidngey no Dios as no kakovot moaya a si Elizabeth am mian anti o manganak na a mahakay as no ingaran nio anti sia am Juan. 14 Oyod anti a rakoh o kasoyot nio niaya as kaaro da pa anti no machipasoyot dinio do kawara na, 15 takwan mato anti sia a pachirawatan no Dios. Tomaham ava anti so palek kano aran ango a mamook as kafermi na anti a yanan no Masanto a Espirito a omkontrolado sia a makayapo do kawara na. 16 Pawnoten na sa anti o aro a Israelita a omonot do Apo daya a Dios. 17 Iya anti o matovoy a mayprepara so kawara no Apo taya as akma anti sia si Elias a pachirayayan kano torohan so ayet no Masanto aya Espirito as maparin na anti a pavidien o kapaypapanmo da no inyapoan kanira no kamanganakan da sa as sira o makekehnet kano machisobna so aktokto am manehseh sa as kanawri dana no onotan da o mayanong. Do akmaya anti sia a parinyen ni Juan am makaprepara anti o tawotawo do kawara no Apo taya.”
18 Vatan sia ni Zacarias do anghel aya, “Ango mapasigoro so vinata moaya, ta malkem kami na kano kakovot koaya.” 19 Tinbay no anghel aya a makavata sia, “Yaken si Gabriel a mayserbi do yanan no Dios. As natovoy ako dimo a maparapit so mapia aya balita dimo. 20 As tiban mo a makayamot do kadi mo manganohdan do vinata koaya, ta makapayliliak kava anti a manda do kapakatongtong da nia do tinongdo no Dios a tiempo.”
21 As do gagan nawri no templo am tori da panayahen si Zacarias no tawotawo saya a maychaknin an ango ichahay nawri a mehbet. 22 Mawara o kahbet narana am makapayliliak ava. As nanyeng da mapanmo no tawotawo saya o nakayan no nangay sia a yapo do Dios do sahad ori no templo. Do kayan no patoyohen na dira am nanerbi dana so sinyas. 23 Do nakakavos na do kapayserbi na do templo aya am somnavat dana.
24 Kwanasaw am nangovot so metdeh si Elizabeth as do sinahad no dadima ka vohan am minehbet ava do vahay da. 25 Vatan na sia, “Ay so kapia diaken no Dios, ta tiya na pinakaro o kaparoan koaya do tawotawo a di makapaymanganak.”
No nakapapanmo nia no anghel o kawara ni Jesus
26 Do ichanem na a ka vohan am natovoy a yapo do Dios o anghel aya a si Gabriel do asa ka kavahayan no Galilea a mayngaran so Nazareth. 27 Nangay do asa ka virhen a logar a kakovoten ni Jose a asa do tayatayabo ni David. No ngaran no virhen aya am si Maria. 28 Vinata no anghel aya di Maria, “Mapalak ka, ta machasa dimo o Dios.”
29 Do akmaya sia a nadngey na am oyod a navakel si Maria as kaktokto na nia an ango ichakey na vatahen no naparin aya. 30 Vatan sia no anghel aya dia, “Mamo kava mo Maria, ta tayto naymo tinongdo no Dios a parawatan so grasia na. 31 As tiban mo ta mangovot ka anti so metdeh a mahakay as an mawara anti am ngaranan mo sia so Jesus. 32 Oyod anti a mato as tawagan anti so Manganak no makapamarin a Dios. As no Apo ta a Dios o maparawat sia dia o paypatolan no apoapo na a si David. 33 As maypatol anti a abo dana so pamandan dira do tayatayabo sa ni Jacob as no paypatolan naya am arava anti o kavosan na.”
34 Vatan sia ni Maria do anghel aya, “Maypango o kapakatongtong na nia as kayan no manganak ko, ta tayto pa abo kakovot ko.” 35 Tinbay sia no anghel aya a makavata sia, “Mangay anti dimo o Masanto aya a Espirito as do ipakapamarin no mato aya a Dios am parinyen na anti mo a mangovot so metdeh. Dawa no metdeh aya anti a mawara am masanto as tawagan so Manganak no Dios. 36 As tiban mo pa ta no kataysa moaya a si Elizabeth a aran oyod dana matoneng am tayto mangovot so metdeh a mahakay as sichangoriaw am ichanem narana a ka vohan no adan aya a di makapaymanganak. 37 Ta do ipakapamarin no Dios am arava o imposible.”
38 Vatan sia ni Maria, “Asa ako a pachirawatan no Apo ta a Dios as pakatongtongay no ichahoho na diaken a akma so vinata moaya.” Katayoka na nia am komnaro o anghel aya.
No bisita ni Maria di Elizabeth
39 Dekey a tiempo as kangay ni Maria do asa ka kavahayan do provinsia no Judea. No kavahayan aya am mian do tokon. 40 Nangay do vahay ni Zacarias as kapachisisirin na do kakovot na a si Elizabeth. 41 Kapayliliak ni Maria am nanyeng a mayjiwajiway o metdeh aya a kovoten ni Elizabeth as kawara na di Elizabeth no Masanto a Espirito, 42 as vinata ni Elizabeth so oyod a maliak, “Mapalak ka do atavo a mavavakes as mabendito o kovoten moaya a metdeh. 43 Sino ako paro a iyangay a bisitahen no ina no Apohen ko! 44 As do nakasdep mo as kapayliliak mo am nanyeng a mayjiwajiway o kovoten koaya a metdeh do kasoyot na. 45 So kapalak mo a masaray no Dios, ta marawat mo o promisa dimo no Dios.”
No kanta ni Maria a omdaday so Dios
46 Itbay ni Maria a makavata sia,
“Oyod a rakoh o kadaday kano kapamato ko so Apo ta Dios, 47 as rakoh o kasoyosoyotan ko a makayamot do Dios a Mangahwad ko, 48 ta tayto na yaken a nanakem a asa ka mahbo a pachirawatan na. As sincharan ako anti a mapalak a manda anchowa, 49 takwan no makapamarin aya a Dios am tayto a makakniknin o pinariparin na diaken. So pakakniknin no Dios aya, 50 as no kasisien na am parawaten na do atavo a sominchad as manganohed sia. 51 Oyod a matalamad o ipakapamarin na. As no plano da no madaay a tawo am rarayawen na. 52 Iya o mapamahbo sira so tawo a mian do mato a payanongan as kaiya pa no mapamato sira so mahbo kano makasiasi. 53 Iya o tayto a tomoroh so kanen do mapteng kano mapakamia sira, as sira o maynakem am somavat sa a abo so mahap. 54 Ara na sava kawayakan o tawotawo na sa a Israel, ta tayto na sa sidongen, 55 ta nia o promisa na di Abraham kanira no apoapo ta sa a mangay do atavo a tayatayabo na,”
kwana ni Maria.
56 As natda si Maria so tatdo a ka vohan dira da Elizabeth as do kwanasaw am somnavat dana.
No nakawara ni Juan Bawtista
57 Do kalogar narana a mawara no kovoten aya ni Elizabeth am nawara o asa ka metdeh a mahakay, 58 as do nakadngey da sia no katokatohong kano lipolipos da o narawat daya bendision a yapo do Dios am nachipasoyot sa dira.
59 Do ichawaho na a karaw do kalogar da omtoli so metdeh aya am chinahoho da ngaranan so Zacarias a akma so ama naya, 60 amna vinata no ina naya, “Maparin ava awri. Ngaranan sia so Juan.” 61 Vatan da sia di Elizabeth, “Arava o mayngaran so akmaya sia dira do lipolipos nio sa.” 62 Naysinyas sa di ama naya as kahes da nia an ango o ngaran no metdeh aya. 63 Napahap so paytolasan as kapatolas na so, “No ngaran na am Juan,” as no akmaya sia am oyod da pinaychaknin. 64 As do oras ori am nanyeng a makapayliliak si Zacarias as nidaday na kano pinamahmahsan na o Dios. 65 Naychaknin sa o katokatohong da sawri. As nia am navahey do kavahayan sawri a omdivon do Judea. 66 As sira atavo a nakadngey sia o naparin aya am naychaknin sa as kavata da sia, “Ango paro o kametdeh na nia,” ta matalamad o kayan sia no Dios.
No profesia ni Zacarias
67 As si Zacarias am nayliliak a pawnoten no Masanto a Espirito a makavata sia,
68 “Dadayen o Dios a Apo no Israel, ta nawara a tomoroh so kalibrian dira do tawotawo na sa. 69 As tayto sia tomoroh so asa ka tayabo ni David a asa ka Manlibri. 70 Vinata na kaychowa a pinanahan na dira do profeta sira 71 o kalibri na diaten dira do kalaban ta sa as kagom na niaten dira do komontra diaten. 72 Tayto na patongtongen diaten o nipromisa naya a kasisien dira do apoapo ta sa. 73 Promisa na do apoapo taya a si Abraham 74 o kalibri na diaten dira do kalaban ta sa tapian kapayserbian ta sia a abo so kamoamo, 75 as manamonamo kano omonot do inolay na diaten a mintras maviay ta. 76 As imo a metdeh am tawagan ka anti so profeta no makapamarin aya a Dios, ta imo anti o manoma a mangay a mayprepara so kawara no Apo taya 77 do kapapanmo mo so kalibrian da no tawotawo do kapakabo so gatogatos da. 78 Nia am makayamot do kasisien no Dios a mawara a akmay sehdang do kamalatiat. 79 Romial anti o sehdang aya dira do tayto do kasarisarian as machipanghovok do kamo no kadiman da*1:79 Anmana: dira do tayto a maywayam do kasarisarian kanira no mian do panayahboan no kadimanan. as kapawnot na diaten a maypakwan do karadinepan.”
80 No metdeh aya am nayparakoh as kapaypatoneng pa no kasolivan na. As natda do desierto a manda do kalogar narana mangay dira do Israelita sawri.
*1:79 1:79 Anmana: dira do tayto a maywayam do kasarisarian kanira no mian do panayahboan no kadimanan.