Ndaa Yimbwe yasonuu
LUKA
Kotili a mukaanda
1
Taata Teofili, bu balayi bayesini usonuu mandaa mamayilimi nha kati a bisi. Bo baleeli mo, mbii bwayeelili bisi mo kwaa babali bambaangi ba mamono misi, umata mu mbaandili na bakitii bayiisi ba mandaa ma Nziaambi. Me ka bu naduki bubwe-bubwe moosi mamayilimi umata mu mbaandili, me natsimi ti bwafwaana, me sonuu kwaa we, mukuutu Teofili, mbii bu malandisini. Me nisa buu paa we yaaba bubwe, ngwanya a mandaa ma bayiisi we.
Tumu a Nziaambi ayaabisi mbutili a Yowani Mubootii
Mu taanga di Erode ali mutini a itinini kia Yuuda, mwali na ngaanga a Nziaambi mosi wa kuumbu Zakaria. Nde ali mu kaba la banguu ba bangaanga la kuumbu Abia. Mukari a nde ali Elisabeti, mosi wa mu likaanda la Aaroni. Bo baboolo bali balibweeye nha kulu a Nziaambi, na bo bakiduku bubwe-bubwe, mikele mioosi na tumini dia Pfumu. Ka bo a bali na mwaana pe, mundaa ti Elisabeti ali ikumbu, na bo baboolo ali aka binunu. Iluumbu imosi, Zakaria akisa isala kia nde kia bungaanga ba Nziaambi nha kulu a Nziaambi, mundaa ti kii ali iluumbu kia kaba la bo mu usala. Weti bwali ipfu kia isala kia bangaanga ba Nziaambi, bo bati zeke. Nha mbisi a uta zeke, Zakaria abwi mu ipa, mu ukoto mu mbuu ya ngira ya Pfumu, mu utsuu malimbi ma mupalisa luki la tsulu yimbwe. 10 Kaba loosi la baata lakuundi ku mbari mu taanga dia tsuyili a malimbi ma mupalisa luki la tsulu yimbwe.
11 Itsundu-a-tsundu, tumu a Pfumu amonii kwaa Zakaria, atemini nha koo kia babaala kia diki la tsuyili a malimbi ma mupalisa luki la tsulu yimbwe. 12 Bu Zakaria wamumoni, nde apamii na boomo bamubwiilili. 13 Ka tumu a Nziaambi aleeli kwaa nde: «Zakaria, aba na boomo pe, Nziaambi maayuu ndoombili a we, na mukari a we Elisabeti sa abutulu we mwaana wa baala. We sa luu nde kuumbu Yowani. 14 We sa yaanga na uba na kinyi, baata balaa sa bayaanga mu mbutili a nde. 15 Mundaa ti, nde sa aba wumunene nha kulu a Pfumu. Nde a unywa viinyi na mala makimi mamukolo pe, ka sa aluulu mu Muheebili wa Ngira, umata mu moonyo a nguu a nde. 16 Nde sa akiingili baana ba Iseraeli balaa kwaa Pfumu, Nziaambi a bo. 17 Yowani sa asa isala kia Nziaambi mu muheebili na lituu, weti bia mubili Eliya. Nde sa uvuutu mitimi mia bataayi na mia baana ba boNde sa uvuutu mitimi mia bataayi na mia baana ba bo Mal 3.23-24, mu ukiingili mayele ma bangaa kene paa baba balibweeye. Ni mu buu, nde sa ayiluu baata babayilimi mu Pfumu.»
18 Ka Zakaria aleeli kwaa tumu: «Buni me kaayaaba ti mii mia ngwanya, mundaa ti me na mukari a me bisi aka binunu?» 19 Tumu avutili, aleeli kwaa nde: «Me ni tumu Ngabriyeli, wu li mu utemene nha kiinzi kia Nziaambi. Nde maatsinduu me mu umoo na we na uleele ndaa yimbwe yi. 20 Bu we heli usa imiini mu mandaa ma me, we sa ba baba, natee mandaa maa muyilimi mu taanga dia mo.» 21 Mu diina taanga dii, baata babakikebe Zakaria bakimii bu adiingi nha mbuu ya ngira. 22 Ka bu nde apali, nde a atuuyi utsuu na bo pe. Baata bayaabi ti, nde bayi monini a Nziaambi nha mbuu ya ngira: nde makulu asi biliimbi kwaa bo mu umweese ti nde ka baba. 23 Bu biluumbu bia isala kia nde mu nzo a Nziaambi biakuyi, Zakaria avutii ku nzo a nde. 24 Biluumbu bu bialabii, mukari a nde, Elisabeti, ayolili yimi na asweemi batsuungi bataana. Nde aleeli kutso mutimi: 25 «Mono mi Pfumu amaayiluu mu me, mu taanga di, nde maakuulu me mu ndaa yaba mu usa litsoro la me nha kulu a baata.»
Tumu a Nziaambi ayaabisa mbutili a Yiisu yikaayira
26 Mu tsuungi wa basamina, Nziaambi atsindii tumu Ngabriyeli ku ngaanda a Ngalili, ya kuumbu Nazareti, 27 kwaa nduumbu yali keni babaala uyaaba pe. Kuumbu a nduumbu me ali Mari. Ali balasina nde mu makweele kwaa baala la kuumbu Yoosefi, wa mu likaanda la Daavidi. 28 Tumu akoti mu nzo a nde, na wamuleeli: «Ba na kinyi, we luuli mu kolokolo! Pfumu li na we.» 29 Mari apamii kwa mifuri, mu mandaa maa. Nde atsimi mambiindili ma bwee la pili yi. 30 Ka tumu aleeli kwaa nde: «Mari, aba na boomo pe, mundaa ti we bayi bweese kwaa Nziaambi. 31 Mono, we sa yololo yimi na ubutu mwaana wa baala, we sa luu nde kuumbu Yiisu. 32 Nde sa aba muutu wumunene, na baata sa bata nde mwaana a Nziaambi wa ku kati a yula. Pfumu Nziaambi sa aha nde mbata a ipfumu kia kaa a nde Daavidi. 33 Sa aba mutini a nzo a Yaakobi bilimi na bilimi, ipfumu kia nde a iba na manini pe.» 34 Mari aleeli kwaa tumu: «Buni makaayilimi, mundaa ti me a nayaaba babaala pe?» 35 Tumu avutili, aleeli kwaa nde: «Muheebili wa Ngira sa ayiri nha yulu a we, na lituu la Nziaambi wa ku kati a yula, sa lifuu we mu posi a nde. Ni mu buu, mwaana wu we kaabutu, sa aba wa Ngira na sa bata nde Mwaana a Nziaambi. 36 Elisabeti, musi nzo a we, ka na yimi mu bununu ba nde. Nde sa abutu mwaana wa baala. Muutu wu bakita ikumbu, yimi la nde ka mu tsuungi wa basamina. 37 Mundaa ti, Nziaambi a ubaakono ndaa so mosi pe.» 38 Ka Mari aleeli: «Me mutee a Pfumu. Nyaala buba mbii buli mandaa ma we.» Na tumu asiisi nde.
Mari ayimono Elisabeti
39 Biluumbu biaduki, Mari atemini, ayeni mawasa ku tsi ya milaanda ku ngaanda a Yuuda. 40 Akoti mu nzo a Zakaria, na abii Elisabeti. 41 Bu Elisabeti ayuyi bwee la Mari, mwaana atsuli mu kinyi mu moonyo a nde, na Elisabeti aluuli mu Muheebili wa Ngira, 42 na aloyi mu mifuri: «Nziaambi siemi we nha kati a bakaasa boosi, na lisieme la nde sa liba nha yulu a mwaana wu we kaabutu. 43 Me na ndi, paa nguu a Pfumu a me ayiri kwaa me? 44 Ka mono, bunzuyi muniingi a bwee la we, mwaana tsuli mu kinyi mu moonyo a me. 45 Kinyi kwaa we. We siiri imiini ti, Pfumu sa akuusu mi nde aleeli!»
Mukuungu a Mari
46 Mari aleeli:
«Mu muwuumu a me woosi me nikiinzi Pfumu.
47 Muwuumu a me aluulu mu kinyi, mundaa ti:
Nziaambi ni Muyobili a me.
48 Ka nde tooni usuusu misi mia nde,
nha yulu a booyi la nde.
Umata lolo li natee mu mataanga makaayira,
makubu moosi sa mata me ngaa kinyi.
49 Ka Nziaambi Puungu-lituu maayiluu mandaa ma manene mu me.
Kuumbu a nde yili ya ngira.
50 Ngebe a nde yili mu makubu na makubu, kwaa babubaankiinzanga nde.
51 Nde amweesi lituu mu mifuri mia nde, atsiali bangaa liwaa.
52 Nde abwiisi mitini mu mambata ma bipfumu bia bo,
na anaangili babakuluu, mu usuusu bo nha mbata ya tsiomi.
53 Nde ayutisi babakwa nzala mu biloo bibibwe.
Abingi bisini mioo na mioo.
54 Nde abaasili Iseraeli, ni booyi la nde:
mu ulibili ngebe a nde moonyi,
55 kwaa Abraami na bateeri ba nde, mu bilimi na bilimi,
weti bu alasini kwaa bakaa ba bisi.»
56 Mari adiaali na Elisabeti helape batsuungi batata, tumake nde avutii ku nzo a nde.
Mbutili a Yowani
57 Taanga dia Elisabeti dia ubutu bu diatoori, nde abuti mwaana wa baala. 58 Bambaayi ba nde ba bebele na basi nzo ba nde bu bayuyi ti Pfumu amweesi ngebe dia nde dialaa mu nde, bayaangi na nde. 59 Mu iluumbu kia pwoombo, bo bayiri mundaa ukese imwamwaana. Batooni uluu kio kuumbu a taayi a nde Zakaria. 60 Ka nguu a imwamwaana aleeli: «Pia, a kuumbu yii pe, sa bata nde Yowani.» 61 Ka bo baleeli kwaa nde: «Mu basi nzo ba we, a uli na muutu ngaa kuumbu yii pe!» 62 Ni mu buu, bo bafuuli taayi a mwaana mu biliimbi, ki kuumbu nde atooni uluu imwamwaana. 63 Zakaria aloombi itsuru kia bala mu usonuu, na asonii: «Yowani ni kuumbu a nde.» Boosi bakimii. 64 Nhaa-na-tsi, Zakaria abaandii utsuu. Nde abili Nziaambi mu ndaa yinene. 65 Boomo babwiilili bambaayi ba nde ba bebele boosi. Mvuungu a mandaa maa moosi, yayeni mu tsi yoosi ya milaanda mia Yuuda. 66 Bo boosi babayuyi mandaa maa, bakitsimi na bafulusunu: «Imwamwaana ki buni ikaaba?» Ngwanya, koo kia Pfumu kiali na nde.
Mukuungu a Zakaria
67 Zakaria, taayi a imwamwaana, aluuli mu Muheebili wa Ngira. Nde abaandii ubili, na aleeli:
68 «Mbilili kwaa Pfumu, Nziaambi a Iseraeli,
bu nde akiingii kwaa baata ba nde na wabakuuli.
69 Nde atsindii bisi Muyobili wa lituu,
mosi wa mu nzo a Daavidi, booyi la nde,
70 mbii bu nde atsuuyi mu minywa mia mibili mia nde mia ngira,
umata bele pe.
71 Nde alasini kuulili a bisi nha mioo mia mitaata mia bisi
na boosi ba bubaabele bisi,
72 nde amweesi bweese ba nde kwaa bataayi ba bisi
na a adiimbili pe lilasina la nde la ngira.
73 Mbii bu Nziaambi asi lilasina kwaa Abraami, ni taayi a bisi,
74 mu ndaa ukuulu bisi nha mioo mia mitaata, paa diamusalila kwahele a boomo,
75 paa diba bangira na balibweeye nha kiinzi kia nde,
mu pasi iluumbu kia idiingi kia bisi.
76 Ka we mwaana a me, we sa ba mubili a Nziaambi waku kati a yula,
we sa tswaamina nha kulu a Pfumu, mu uyiluu kuulu a nde,
77 mu uyaabisa baata ba nde ti, nde li mu uyiri mu uyobolo bo
mu nyaalili a masumu ma bo.
78 Mu ngebe na libweeye la nde,
Nziaambi a bisi sa ayalisa bisi mu liyalila la yula,
lafwaanina na liyalila la nyanga ya ngwaali.
79 Mu uyalisa ba bali mu uba kutso pimisi na pwosi ya likwa,
mu usuungusu taambi dia bisi mu kuulu a iyeengeYes 9.1
80 Na mwaana akikulu na akihama mu muheebili. Nde ali mu tsi ya tsata, natee iluumbu ki amonii kwaa Iseraeli.

1:17 Nde sa uvuutu mitimi mia bataayi na mia baana ba bo Mal 3.23-24

1:79 Yes 9.1