6
Yiisu na iluumbu kia saba
(Mataayi 12.1-8; Malako 2.23-28)
1 Iluumbu imosi kia saba, Yiisu bu akisabuu matsiee ma bele, miyii mia nde miakabi bele, bakolili mbutu dia bele, banyonhinyi na badi. 2 Bafarisi ba bamosi baleeli kwaa bo: «Mu ima beni dili mu usa mandaa ma mikele mialii iluumbu kia saba?» 3 Yiisu avutili kwaa bo: «Ka a dia taangi pe masi Daavidi, bu nde akwi nzala na babali na nde? 4 Nde akoti mu nzo a Nziaambi, aholi mapa ma baha bungori kwaa Nziaambi, adi mo ahi mo kwaa baata bali na nde. Bunu, ndila bangaanga ba Nziaambi bali na muswa mu udia mo.» 5 Yiisu aleeli kwaa bo: «Mwaana a muutu li Pfumu a iluumbu kia saba.»
Muutu ngaa koo kiabobo
(Mataayi 12.9-14; Malako 3.1-6)
6 Mu iluumbu ikimi kia saba, Yiisu akoti mu nzo a makutunu ma Bayuudayo mu uyiisi. Muu mwali na muutu, wali koo kia nde kia babaala kiabobo. 7 Bayiisi ba mikele na bafarisi bakikete nde bubwe mu umono mbii ti Yiisu utuu ubeelese muutu mu iluumbu kia saba, paa basololo toono yi bo bufuundu nde. 8 Ka Yiisu ayaabi matsimi ma bo. Nde aleeli kwa muutu wali na koo kiabobo: «Temene, yiri nha, nha kati a baata boosi.» Muutu, atemini ayiiri nha kula bo. 9 Na Yiisu aleeli kwaa bo: «Me nifuulu kwaa beni: mu iluumbu kia saba, uli na muswa mu usa mandaa mamabwe so mamabi? Mu uvuusu muwuumu a muutu na so mu unyaala nde afuu?» 10 Nde atali baata boosi, aleeli kwaa ngaa koo kiabobo: «Sibili koo kia we.» Nde asibili kio na koo kia nde kiabeelii. 11 Bayiisi ba mikele na Bafarisi baluuli mu kesi, babayi imoo nha kati a bo mu yibafwaana usa kwaa Yiisu.
Yiisu asiooli batumu kuumi na boolo
(Mataayi 10.1-4; Malako 3.13-19)
12 Mu biluumbu bii, Yiisu ayeni ku mulaanda mu ukuundu. Butsuu ba bubiimbili, nde ali kuu mu ukuundu Nziaambi. 13 Bu bakieeri, Yiisu ati miyii mia nde mbila, asiooli kuumi na boolo, wabaluyi kuumbu batumu. 14 Simooni, wu nde aluyi kuumbu Peetero, Andere, mwaana a nguu a Peetero, Yaki, Yowani, Filipo, Baritelemi, 15 Mataayi, Toma, Yaki, ni mwaana a Alife, Simooni wu bubaata *Zelote: muutu watoono tsi a nde na uli mu ukala yo Zelote. 16 Na Yuuda mwaana a Yaakobi na Yuuda Isikarioti, wu ukituu muyeelili.
Yiisu ayiisi na abeelisi
(Mataayi 4.23-25)
17 Nde akulumini na bo, atemini nha mbuu ya ileese. Nhaa mwali na koongi yinene ya miyii mia nde, na koongi a baata balaa babamati mu tsi yoosi ya Yuuda, ku Yeruselemi. Babamosi ka bamati ku mangaanda ma Tiro na Sidoni, ni mangaanda mamali mu mukoo a mubu. 18 Bo bayiri mu uyuu nde na mu ubeeluu mu bibeeri bia bo. Ba miheebili mimibi miakikwaamisa, babeelii ka. 19 Koongi yoosi yasiayi mu ubeembe nde, mu ndaa lituu lakipala mu nde na lakibeelisi boosi.
Makinyi na mangebe
(Mataayi 5.1-12)
20 Yiisu bu asiimbili misi kwaa miyii mia nde, wabaleeli:
«Kinyi kwaa beni bali bawele,
ka Ipfumu kia Nziaambi ili kia beni!
21 Kinyi kwaa beni bali nzala mu taanga di,
ka beni sa diyutuu!
Kinyi kwaa beni bali mu ulili mu taanga di,
ka beni sa disiebe!»
22 «Kinyi kwaa beni, so baata bubele beni, so baata butunu beni, so baata butuu beni, so baata buleele mabi mu beni mu ndaa a Mwaana a Muutu. 23 Bu iluumbu kii ikaayira, diba na kinyi, diyaanga, ka mono, musieende a beni li wumunene ku yula, ka ni buu ka bwasi bataayi ba bo kwaa mibili.»
24 «Ka ngebe kwaa beni bisini,
beni dimaaholo mboondili a beni.
25 Aa ngebe kwaa beni badili diayutuu mu taanga di,
ka beni sa dikwa nzala!
Aa ngebe kwaa beni badili mu usiebe mu taanga di,
ka beni sa diba mu bukwiili na matsanga!
26 Ngebe kwaa beni, mutaanga di baata boosi buleele ma mabwe mu beni, ka ni buu ka bwayilii bataayi ba bo kwaa mibili mia pia!»
Litoono mu mitaata
(Mataayi 5.38-48; 7.12)
27 «Ka kwaa beni ba dili mu uyuu me, me nadileeli: Ditoono mitaata mia beni, disa ma mabwe kwaa baata ba bali mu ubele beni. 28 Disieme babusibi beni, dikuundu mu ba butsoro beni. 29 So muutu teti we mu tama limosi, wamumweese ka lilimosi. So muutu holi iyungu kia we, nyaala nde aholo ka ikutu kia we. 30 Pasi wu uloombo we, wamuha; wu holi bia we, a bwaloombo bio pe. 31 Pasi bu ditooni ti baata badisa, ni buu beni disa kwaa bo. 32 So ditooni ndila babatoono beni, mu ima buvutulu beni matoondo? Bangaa masumu ka utoono ba batoono bo. 33 So dili mu usa mandaa mamabwe kwaa ba bali mu usa beni ma mabwe, mu ima buvutulu beni matoondo? Bangaa masumu bali mu usa ka pili mosi! 34 So dili mu usoombuso kwaa ba badiasa ilimbisi ti sa bafutu, mu ima buvutulu beni matoondo? Bangaa masumu ka bali mu usoombusono mu ndaa ubaa futu! 35 Ka ditoono mitaata mia beni, disa mandaa mamabwe, disoomboso kwahele a ukebe ndaanda. Musieende a beni sa aba wu munene, na beni sa diba baana ba Nziaambi wa ku kati a yula, mundaa ti, nde li wumubwe kwaa ba buhele uvutulu nde matoondo na kwaa bababi. 36 Diba bangaa ngebe weti taayi a beni ni ngaa ngebe.»
A difuundusu bambaayi pe
(Mataayi 7.1-5)
37 «A difuundusu pe, na mbari Nziaambi ka a ufuundusu beni pe. A dibwiisi pe, na mbari Nziaambi ka a ubwiisi pe beni. Disa bambaayi kolokolo, na Nziaambi ka sa wadisa kolokolo. 38 Dikaba kwaa bambaayi na Nziaambi ka sa wadikaba. Sa baluusu mu pfwoolo a ikutu kia we iteesi ki ibwe ki bakomo, ki banyingisi, na kiapfwaabula. Ka iteesi ki beni dileesele bambaayi, sa Nziaambi sa aleesele beni ka mu kio.» 39 Nde abwi ta bo tsaba: «ka ingimangimi utuu ubiti mbaayi ingimangimi? Ka bo baboolo a bubwa mutso dunu pe? 40 Muyii a avulu pe muyiisi a nde, ka pasi muyii wu ubaayii bubwe sa aba weti muyiisi a nde. 41 Ka mu ima li mu umono itiiti kili mu lisi la mwaana a nguu a we, ka muti uli mu lisi la weme amoni nde pe? 42 Buni utuu uleele kwaa mbaayi a we: Mbaayi, nyaala me maasa itiiti kili mu lisi la we, we makulu a amono muti uli mu lisi la we pe? We ngaa lisi kutso likaya, kwa maasa muti uli mu lisi la we makulu, tumake sa mono buni we utuu maasa itiiti kili mu lisi la mbaayi a we.»
Muti na mbutu dia nde
(Mataayi 7.16-20; 12.33-35)
43 «A uli na muti wu mubwe wu ubaabutu mbutu dimbi pe, a uli ka na muti wu mubi wu ubaabutu mbutu dimbwe pe. 44 Ka pasi muti ayaabina mu mbutu dia nde. A bubaakaba mbutu dia bafiike mu muti wa matsieende pe, a bubaakaba mbutu dia viinyi mu mingaamba pe. 45 Muutu wumubwe li mu upalisa mamabwe mu busini ba mutima a nde wumubwe. Muutu wumubi li mu upalisa mamabi mu mutima a nde wumubi. Mu ngwanya, munywa a muutu upalisa mamaluulu mu mutima nde.»
Manzo moolo
(Mataayi 7.24-27)
46 «Mu ima dibaata me “Pfumu, Pfumu”, ka a dibaayiluu pe ma nibaa leele beni? 47 Pasi wu uyira kwaa me na uyuu mandaa ma me na uyiluu mbii bu mali, me sa mweese beni wu nde afwaanina: 48 Nde afwaanina na muutu watuungu nzo. Akwi haa, asundisi na asuusi ibwa nha yulu a manya. Nyaamba ya mifuri yayiri, yabwiilili nzo yii, yo a yabwiiri pe, mu ndaa ti yo batuungu bubwe. 49 Ka wuli mu uyuu mandaa ma me, na ali mu usalila mo pe, afwaanina na muutu watuungu nzo nha yulu a tsieengi, kwahele a ibwa. Nyaamba yabwiilili yo: mawasa-mawasa yo uyaaba ubwa, na mbwiilili a nzo yii yali yinene!»