18
Teke Hezekáya bụ eze ndu Jiuda
(2Iphe 29:1-2)
O be l'apha, kwe Hosiya nwa Ela apha ẹto, e -shi teke ọ watarụ abụru eze ndu Ízurẹlu; Hezekáya, bụ nwa Éhazu bahụ l'aba-eze ndu Jiuda. Ọ nọwaru ụkporo apha l'apha ise teke ọ watarụ abụru eze. Iphe, ọ nọru l'aba-eze lẹ Jierúsalẹmu bụru ụkporo apha l'apha tete. Ẹpha ne iya bụ Abi nwada Zekaraya. Hezekáya bẹ meru iphe, pfụru ọto l'ẹnya Chipfu ẹgube ochooroke iya, bụ Dévidi meru. Ọ lwụru ẹka aagwajẹ iphe; bya akụpyashia mkpuma, e doberu nsọ; bya egbutsushichaa itso Ashera. O tsupyashịkwarupho agwọ ono, Mósisu gudeje onyirubvu mee phọ; kẹle jasụ lẹ teke ono bẹ ndu Ízurẹlu shi akpọjekwadu ụ̀nwù-isẹnsu ọku anụ iya. E shi ekuje agwọ ono Nehushutanu.
Hezekáya bẹ dakoberu Chipfu, bụ Chileke kẹ Ízurẹlu. Ọ tọ dụdu onye eze ọzo, dụbaa g'ọo ya lẹ ndu eze ndu Jiuda g'ẹphe ha; mbụ je akpaa lẹ ndu ọphu vu iya ụzo bụru eze; mẹ ndu ọphu tsotaru iya nụ. Noo kẹle ọ tụru Chipfu swịswia. O to tsonyadaru Chipfu o tsobuhu iya. O dobekọtaru ekemu ono, Chipfu tụru nụ Mósisu ono. Chipfu swiru iya ọkpobe eswiru; k'ọphu bụ l'iphemiphe, o yeru ẹka l'abụjeru iya phọ ụpete. O kwefuru eze ndu Asiriya ike; ọphu o to jeduru iya ozi. Ọ lwụ-kperu ndu Filisitayinu; e -shi lẹ mkpụkpu, ha nwanshịi je akpaa lẹ mkpụkpu phẹ, a kpụru; o shihu ike; mbụ je akpaa lẹ mkpụkpu Gaza; yẹe mkpụkpu, gbapheru iya mgburugburu.
O be l'apha, kwe Hezekáya apha ẹno, e -shi teke ọ byaru abụru eze ndu Jiuda, bụ iya bụ apha, kwe Hosiya nwa Ela apha ẹsaa, e -shi teke ọ bahụru l'aba-eze ndu Ízurẹlu; Shalumanesa, bụ eze ndu Asiriya jee ọgu lẹ Samériya; je ekephee ya mgburugburu. 10 A nọepho apha ẹto; ẹphe naa mkpụkpu ono. Ọ bụru l'apha, kwe Hezekáya apha ishii bẹ a natarụ Samériya, bụ iya bụ apha, kwe Hosiya apha tete, e -shi teke ọ bahụru l'aba-eze ndu Ízurẹlu. 11 Eze ndu Asiriya chịta ndu Ízurẹlu lashịa Asiriya; je edobe phẹ lẹ mkpụkpu Hala; mẹ l'ụzo ẹnyimu Habọ lẹ mkpụkpu Gozanu; mẹ lẹ mkpụkpu lẹ mkpụkpu, dụ l'alị Midiya. 12 Iphe, kparụ iphe ọ dụ nno bụ lẹ ndu Ízurẹlu jịkaru eme iphe, Chipfu, bụ Chileke phẹ sụru g'ẹphe mee; ẹphe mebyiru ọgbandzu Chileke ono. Iphe, Mósisu, bụ onye-ozi Chipfu pfukọtaru phẹ bẹ ẹphe ta angadụru nchị; ọphu ẹphe emeduru iya.
Senakeribu eye ndu Jierúsalẹmu ebvu
(2Iphe 32:1-19; Azá 36:1-22)
13 Tọbudu iya bụ; o rwua l'apha, kwe eze, bụ Hezekáya apha iri l'ẹno, ọ watarụ abụru eze; Senakeribu, bụ eze ndu Asiriya bya ọgu l'alị ndu Jiuda; bya atụko mkpụkpu phẹ g'ọ ha, bụ mkpụkpu, a kpụshiru ike lwụa lwụta. 14 No iya; Hezekáya, bụ eze ndu Jiuda bya ezia ozi g'e je ezia eze ndu Asiriya l'ẹka ọ nọ lẹ mkpụkpu Lakishi sụ: “Mu chọwaru ngu opfu. Jiko laphurọ azụ. Iphe, ị sụkpoerupho gẹ mu pfụa bẹ mu a-pfụ.” Eze ndu Asiriya ono sụ Hezekáya, bụ eze ndu Jiuda g'ọ nụ iya mkpọla-ọchaa, ẹrwa iya dụ ụkporo talẹntu iri l'ise; yẹe mkpọla-ododo, ẹrwa iya dụ ụkporo talẹntu lẹ talẹntu iri. 15 Ọo ya bụ; Hezekáya chịtakota mkpọla-ọchaa, nọkota l'eze-ụlo Chipfu; mẹ l'ụlo ẹku ibe eze woru nụ eze ndu Asiriya ono.
16 Teke ono bẹ Hezekáya kweshiru mkpọla-ododo, o kweru lẹ mgbo; mẹ ọphu o kweru l'ọkpa mgbo eze-ụlo Chipfu woru nụ eze ndu Asiriya ono.
17 No iya; eze ndu Asiriya ono bya agbẹ lẹ mkpụkpu Lakishi zia ụmadzu ẹto, bụ ndu-ishi ojọgu iya; yeru phẹ ndu ojọgu, dụ igwerigwe g'ẹphe jepfu eze, bụ Hezekáya lẹ Jierúsalẹmu. Ẹphe jerwua Jierúsalẹmu; bya eje apfụru l'ishi mgba-mini okpuru ụzo eli, dụ l'ụzo ono, eeshije eje ẹka aasajẹ uwe. 18 Ẹphe zia g'e je ekuaru phẹ eze; ọ bụru Ẹliyakimu nwa Hilikaya, bụ onye-ishi l'ibe eze; waa Shebuna, onye edeje ẹkwo; waa Jiowa nwa Asafu, bụ onye nkwakọbe bẹ lụfutaru byapfutashịa phẹ.
19 Onye-ishi ndu ojọgu ono bya asụ phẹ: “Unu je akaru Hezekáya lẹ-a: Wakwa iphe, o pfuru; mbụ Ọkalibe eze, bụ eze ndu Asiriya. Ọ sụru-a: ?Bụ lẹ gụnu bẹ ị chịru nwụpfu ọphu i nweru kwẹe? 20 Ị sụru l'ị machawaru ẹregede ọgu bya enweru ike, e gude alwụ ọgu. Obenu l'opfu ngu bụ okorobo opfu. ?Bụ onye bẹ ị dakoberu ekwefụru yẹbe eze ndu Asiriya ike? 21 Lenu nta-a; ọ kwa ndu Ijiputu bẹ ị dakoberu; mbụ Ijiputu ono, bụ mgbawa-ẹchara, abụjeru: onye dakoberu iya nụ; l'o yejashịa ya ẹka meka iya iphe onoya. Ọ kwa ẹgube ono bẹ Fero dụ; mbụ eze ndu Ijiputu. Ọ kwa nno bụ g'ọ dụru iphe, bụkpoo ndu dakoberu iya nụ. 22 Teke ị sụkwanuru mu l'ọo Chipfu, bụ Chileke unu bẹ unu dakoberu; ?tọ bụdu Chipfu ọbu bụ ọphu Hezekáya lwụru ẹka aagwajẹ iya; bya emebyishia ọru-ngwẹja iya; bya asụ ndu Jiuda ẹphe lẹ ndu Jierúsalẹmu g'ẹphe byajẹ abaarụ ọru-ngwẹja ono, dụ lẹ Jierúsalẹmu ono ẹja-a?
23 “Byalẹkwa-a g'ìdzù bụru unu lẹ nnajịuphu mu, bụ eze ndu Asiriya nanụ. Mu a-kpụru ụnu ịnya ise kpẹe ngu; mẹ ọ -bụru l'ịi-dụ ike yechaa ya ndu a-nọdu agba iya nụ. 24 Ọdumeka; ?dẹnu g'ị rịru l'ịi-dụ ike kpafụ l'iphu onye-ishi ndu ojọgu nnajịuphu mu; m'obeta ọ bụru onye ẹnya kachaa alwalwa lẹ ndu-ishi ndu ojọgu iya; l'ẹka ọ bụ ndu Ijiputu bẹ ị dakoberu g'ẹphe chiẹ ngu ụgbo-ịnya; chiẹ ngu ndu agbajẹ ịnya-ọgu? 25 Ọzo bụ lẹ-a; ?i dobesụ l'ọ tọ bụdu Chipfu bẹ mu nọ l'ẹka bya ọgu l'ẹka-a gẹ mu mebyishia ya? Ọ kwa Chipfu l'onwiya ziru mu gẹ mu bya ọgu l'alị-a mebyishia ya.”
26 Tọbudu iya bụ; Ẹliyakimu nwa Hilikaya; yẹe Shebuna; waa Jiowa bya asụ onye-ishi ndu ojọgu ono-a: “Jiko gude opfu-alị ndu Arámu*18:26 Bụ iya bụ ‘Aramaic’ lẹ mbekee. pfuru yeru anyịbe ndu-ozi ngu; eshinu anyi anụ iya ree. Te egudeshi opfu-alị ndu Jiuda18:26 Bụ iya bụ ‘Hebrew’ lẹ mbekee. pfuru yeru anyi; kẹle ndu nọ l'eli igbulọ anụkwa iya.”
27 Onye-ishi ndu ojọgu ono sụ phẹ: “?Bụ unu lẹ nnajịuphu unu kpoloko bẹ ọ dụ unu gẹ nnajịuphu mu ziru mu gẹ mu bya ezia ozi-a? Waawakwa. Ọ kwa unu lẹ ndu ono, nọ l'eli igbulọ ono; mbụ ndu ono, unu l'ẹphe e-mechaa ria nshị unu l'ọnu; ngụa mamịni, unu gbọru bẹ mu epfuru iya.”
28 Onye-ishi ndu ojọgu ono bya apfụru bya egude opfu ndu Jiuda bya arashịa ya ike sụ: “Unu nụmakwa iphe, o pfuru; mbụ Ọkalibe eze ono, bụ eze ndu Asiriya! 29 Wakwa iphe, eze ndu Asiriya pfuru: Unu te ekwekwa gẹ Hezekáya dephua unu. Ọ tọo dụkwa ike adzọta unu l'ẹka mu! 30 Ọphu unu ekwekwa gẹ Hezekáya deta unu g'unu dakobe Chipfu; l'ẹka oopfuru unu asụje lẹ Chipfu ta adụkwa iphe, e-me g'ọ tọ dzọta unu. Lẹ mkpụkpu-a taa lakwa l'ẹka eze ndu Asiriya. 31 Unu ta angakwaru Hezekáya nchị; kẹle eze ndu Asiriya sụkwaru g'unu wụfutakwa wụ-pfuta iya gẹ yẹle unu doshia. Ọo ya bụ g'onyemonye lẹ g'unu ha eria akpụru shi lẹ vayịnu iya; ria akpụru, shi l'oshi figu iya; bya angụa mini, dụ lẹ wẹlu iya; 32 jasụ teke ya a-bya eduta unu; lashịa alị, dụ gẹ k'unu; mbụ alị, ereshi dụ; mẹe ọ̀phúú dụ iya; alị, nri dụ; tẹme opfu-vayịnu dụ iya; oshi olivu dụ iya; bya abụru alị, manụ-ẹnwu dụ; k'ọphu unu a-nọdu ndzụ; haa anwụhu.
“Unu ta angakwaru Hezekáya nchị l'ẹka oodephu unu edephu asụje unu lẹ Chipfu l'a-dzọta-a unu. 33 ?Ọ dụkporu ọha ọphu agwa alị phẹ nafụtajewaru l'ẹka eze ndu Asiriya? 34 ?Bụ awe bẹ agwa ndu Hamatu yẹe kẹ ndu Apadu nọ? Agwa ndu Sefavayimu; mẹ kẹ ndu Hena; mẹ kẹ ndu Iva; ?ẹphe nọ l'awe? ?Ẹphe dụru-a ike dzọo ndu Samériya l'ẹka yẹbe eze ndu Asiriya tọo? 35 ?Bụ agwa ole l'ime agwa ndu alị ono bẹ dụru ike nafụta ndu alị iya l'ẹka iya? ?Dẹnu gẹ Chipfu e-shi dụ ike nafụta ndu Jierúsalẹmu l'ẹka iya?”
36 Ndu Jiuda ono, oopfu eyeru ono nọduepho nggujingguji; ọphu ọ dụdu onye ọphu pfuru opfu yeru iya; kẹle eze, bụ Hezekáya tụru ekemu sụ g'ọ tọ dụkwa onye e-yeru iya ọnu.
37 Tọbudu iya bụ; Ẹliyakimu nwa Hilikaya, bụ onye-ishi l'ibe eze; yẹe Shebuna, bụ onye edeje ẹkwo; waa Jiowa nwa Asafu, bụ onye nkwakọbe tụgbua; ọ bụru phẹ ejepfu Hezekáya. Ẹphe gbajachaa uwe phẹ agbaja. Ẹphe jerwua bya eje akọoru iya iphe, onye-ishi ndu ojọgu ono pfuru.

*18:26 18:26 Bụ iya bụ ‘Aramaic’ lẹ mbekee.

18:26 18:26 Bụ iya bụ ‘Hebrew’ lẹ mbekee.