2
Yẹ́sụ̃ vé ꞌbá áyúãyũ rĩ pi ãꞌyĩkí tã Páũlũ ní ímbá rĩ rá
1 Kúru ílí mụdrị́ drị̃ ni sụ ã vụ́drị̃ gé, á gõ mụụ́ Yẹ̃rụ́sãlémã gá ꞌdãá dị̃ị́, ꞌbá mụkí Bãrụ́nábã be, á jị Tị́tọ̃ ri mụzú ĩndĩ. 2 Á ꞌde mụụ́ ꞌdãá, ãꞌdiãtãsĩyã Múngú iꞌda má ní nĩ kĩnĩ, mâ mụ. Á ca mụụ́ drị̃koma Yãhụ́dị̃ rĩ pi vé Yẹ́sụ̃ ri ẹ̃ꞌyị̃ꞌbá gí rĩ pi ị́sụ́ Yẹ̃rụ́sãlémã gá ꞌdãá, má ní ụ́ꞌdụ́kọ́ múké má ní rií ũlũú ꞌbá adriꞌbá Yãhụ́dị̃ rú ku rĩ pi ní rĩ ũlũzú kộpi ní. Á ꞌdụ tã ꞌdĩri ngaá ꞌdíni lũzú kínĩ, ụ́ꞌdụ́kọ́ má ní ũlũú ꞌdĩri ꞌbá ãzi ã ọwụ rí ku, ẹ̃zị́ má ní ngaá ꞌbá adriꞌbá Yãhụ́dị̃ rú ku rĩ pi ãsámvú gé rĩ ã drã rí kána ku. 3 Tị́tọ̃ ꞌbá ní mụụ́ ĩri be rĩ adri Yãhụ́dị̃gú kuyé, ĩri Gị̃rị́kị̃gú, lịkí ágélé ni ẽ tị kuyé, ꞌbo drị̃koma rĩ pi mĩkí ĩri sẽé ágélé ni ẽ tị lịị́ ũkpõ sĩ kuyé.*2:3 Ágélé ẽ tị lịngárá: Múngú lũ Ãbũrámã ní kĩnĩ, anji ãgõ Ãbũrámã vé rĩ pi adrikí dõ caá ụ́ꞌdụ́ ãrõ gí, lẽ ã úlị́kí kộpi ã ágélé ẽ tị rá, lũzú kínĩ, kộpi anji Múngú vé ni. ꞌBá rĩ ãꞌyĩ dõ ꞌî ágélé ẽ tị sẽé lịị́ gí, ĩri tãị́mbị́ Mósẽ vé rĩ ꞌdụ nga. ꞌÍ lã Íꞌdóngárá 17:9-14; Ẹ̃zị́ 15:1-5. 4 Á mụ Yẹ̃rụ́sãlémã gá ꞌdãá, ãꞌdiãtãsĩyã Yãhụ́dị̃ ụrụkọ ụ̃sụ̃ꞌbá kínĩ, ĩ ẹ̃ꞌyị̃kí Kúrísítõ Yẹ́sụ̃ ri gí rĩ pi ífíkí ꞌbâ ãsámvú gé, drị̃wãlã Yẹ́sụ̃ Kúrísítõ ní sẽé ꞌbá ní rĩ izaá ꞌdĩísĩ rá, kộpi lẽkí ꞌbâ ꞌbãá adrií tụ́gẹ̃rị̃ rú rií tãị́mbị́ Yãhụ́dị̃ rĩ pi vé rĩ ꞌdụụ́ ngaá. 5 ꞌBo ꞌbá ãꞌyĩkí kộpivé tã ꞌdĩri ãluŋáni kuyé, ꞌbá lẽkí ụ́ꞌdụ́kọ́ múké áda ꞌdĩri ã áwí adrií ĩmî ẹ́sị́ agá.
6 ꞌBá ní ꞌbâ úmúngárá gá Yẹ̃rụ́sãlémã gá ꞌdãá, ꞌbá drị̃koma rú rĩ pi ꞌbãkí tró tã ãzi tã má ní ũlũú ꞌdĩꞌbée drị̃gé kuyé. Múngú mịlé gá, ꞌbá rĩ pi céré trõtrõ, kúru á ꞌdụ drị̃koma rĩ pi vé tã ꞌbãá tã ãmbúgú rú kuyé. 7 Kộpi ãꞌyĩkí rá kínĩ, Múngú pẽ ma mụụ́ ụ́ꞌdụ́kọ́ múké rĩ ũlũú ꞌbá adriꞌbá Yãhụ́dị̃ rú ku rĩ pi ní, sụ̃ ĩri ní Pétẽró ri pẽé mụụ́ ụ́ꞌdụ́kọ́ múké ãlu ãlu ꞌdĩri ũlũú Yãhụ́dị̃ rĩ pi ní rĩ tị́nị. 8 Múngú Pétẽró ri pẽépi mụụ́pi ụ́ꞌdụ́kọ́ múké rĩ ũlũúpi Yãhụ́dị̃ rĩ pi ní ꞌdĩri, ĩri nóni ri ma áyú ụ́ꞌdụ́kọ́ múké rĩ ũlũ ꞌbá adriꞌbá Yãhụ́dị̃ rú ku rĩ pi ní. 9 Yõkóbũ pi Pétẽró be, Yũwánĩ sĩ, kộpi ágófe kãnísã vé rĩ, kộpi yịkí ẹ́sị́ múké Múngú ní sẽé má ní rĩ vé tã rá, kộpi ẹzịkí ꞌbâ Bãrụ́nábã be drị́ ị̃rị̃ sĩ. Lũzú kínĩ, kộpi ãꞌyĩkí tã Yẹ́sụ̃ Kúrísítõ vé ꞌbá ní ímbá rĩ rá, ãzini kộpi ẹ̃tị̃kí rá kínĩ, ꞌbâ ũlũkí ụ́ꞌdụ́kọ́ múké rĩ mụzú ꞌbá adriꞌbá Yãhụ́dị̃ rú ku rĩ pi ní, ĩ ĩvé rĩ ũlũ mụzú Yãhụ́dị̃ rĩ pi ní. 10 Tã kộpi ní zịị́ rĩ, kộpi kínĩ, ícó dõ rá, lẽ ꞌbâ kokí Kũrĩsĩtĩyánĩ adriꞌbá Yẹ̃rụ́sãlémã gá, ngá ãkó rĩ pi ẽ ĩzã, tã ꞌdĩri má ẹ́sị́ agá nõlé anigé má ní lẽé ꞌoó rĩ.
Páũlũ átá tã Pétẽró drị̃gé ũkpó ũkpó
11 Pétẽró kã ícá Ãnĩtĩyókã gá nõlé, á ꞌyo tã rĩ drị̃ ni gé, ãꞌdiãtãsĩyã tã ĩri ní ꞌoó rĩ ũnjí. 12 ꞌBá ímụ́ꞌbá Yõkóbũ vé ãngálésĩ rĩ pi ní drĩ ícázú kuyé rĩ gé, Pétẽró ri ínyá nyaá†2:12 Ínyá nyangárá: Tãị́mbị́ Mósẽ vé rĩ ãꞌyĩ Yãhụ́dị̃ rĩ pi ã nyakí ãnyãpá ụrụkọꞌbée ku. Tã ꞌdĩri sẽ Yãhụ́dị̃ rĩ pi ní ínyá nyazú ꞌbá adriꞌbá Yãhụ́dị̃ rú ku rĩ pi be ku ãní. ꞌÍ lã Dẽtõrõnómẽ 14:1-21, Ẹ̃zị́ 10:9-15. ꞌbá adriꞌbá Yãhụ́dị̃ rú ku rĩ pi be trụ́. ꞌBo ꞌbá ꞌdĩꞌbée kâ ícá, gõ ꞌi njeé fũú ꞌbá adriꞌbá Yãhụ́dị̃ rú ku rĩ pi ãsámvú gé sĩ rá, ãꞌdiãtãsĩyã ꞌo ụ̃rị̃ sĩ Yãhụ́dị̃ ꞌyoꞌbá kínĩ, Kũrĩsĩtĩyánĩ adriꞌbá Yãhụ́dị̃ rú ku rĩ pi ã úlị́kí kộpi ã ágélé ẽ tị rá rĩ sĩ. 13 Yãhụ́dị̃ ụrụkọ adriꞌbá Kũrĩsĩtĩyánĩ rú rĩ pi íꞌdókí tã rĩ ꞌoó sụ̃ Pétẽró ní ꞌoó rĩ tị́nị, kộpi gõkí ínyá nyangárá ꞌbá adriꞌbá Yãhụ́dị̃ rú ku rĩ pi be rĩ kuú rá. Tã kộpi ní ꞌoó ꞌdĩri sẽ Bãrụ́nábã ꞌde kpá rií tã rĩ ꞌoó sụ̃ kộpi ní ꞌoó rĩ tị́nị.
14 Má kã mụụ́ ndreé kộpi ꞌdụkí ụ́ꞌdụ́kọ́ múké áda rĩ vé tã ngaá pịrị kuyé, má ní ꞌyozú Pétẽró ní kộpi ẹndrẹtị gé ꞌdĩgé, “Mi Yãhụ́dị̃gú, ꞌbo mi ri tã rĩ ꞌdụ nga sụ̃ ꞌbá adriípi Yãhụ́dị̃ rú ku rĩ tị́nị. Ngá mí ní rizú Kũrĩsĩtĩyánĩ adriꞌbá Yãhụ́dị̃ rú ku rĩ pi mĩzú mẽrẽ Yãhụ́dị̃ rĩ pi vé rĩ ꞌdụzú ngazú rĩ ãꞌdi?
15 “ꞌBâ nõꞌbée, Yãhụ́dị̃ rĩ pi tịkí ꞌbâ nĩ, ꞌbá adrikí sụ̃ ꞌbá adriꞌbá Yãhụ́dị̃ rú ku ũnjĩkãnyã ꞌoꞌbá rĩ pi tị́nị ku. 16 ꞌBá nị̃kí ámá rá ꞌyozú kínĩ, ꞌbá ãzi ícó adrií pịrị Múngú ẹndrẹtị gé ĩri ní tãị́mbị́ rĩ ꞌdụụ́ ngaá rĩ sĩ ku, ꞌbá rĩ ícó adri pịrị Múngú ẹndrẹtị gé, ĩri ní Yẹ́sụ̃ Kúrísítõ ꞌbâ paápi rĩ ẹ̃ꞌyị̃ị́ rĩ sĩ. Tã ni sĩ, ꞌbá ní kpá ẹ́sị́ ꞌbãzú Kúrísítõ Yẹ́sụ̃ drị̃gé ãní, ꞌbâ adrikí rí ãní pịrị Múngú ẹndrẹtị gé, adri ꞌyozú kínĩ ꞌbá ní tãị́mbị́ rĩ ꞌdụụ́ ngaá rĩ sĩ kuyé. Ãꞌdiãtãsĩyã ꞌbá rĩ ícó adrií pịrị ĩri ní tãị́mbị́ rĩ ꞌdụụ́ ngaá rĩ sĩ ku.
17 “ꞌBá ꞌbãkí dõ ẹ́sị́ Kúrísítõ ri ẹ̃ꞌyị̃zú, ĩri sẽ ꞌbâ adri pịrị Múngú ẹndrẹtị gé, ꞌbo ꞌbâ drĩ ri ũnjĩkãnyã ꞌo, ꞌdĩri nyo lũ ꞌyozú kínĩ, Kúrísítõ sẽ ꞌbâ fií ũnjĩkãnyã ꞌoó nĩ? Adri ꞌdíni ku! 18 ꞌBo á gõ dõ fií tãị́mbị́ Yãhụ́dị̃ rĩ pi vé rĩ ꞌdụụ́ ngaá ĩndĩ, tãị́mbị́ rĩ lũ ꞌyozú kínĩ, á ꞌo ũnjĩkãnyã gí, ãꞌdiãtãsĩyã á ꞌdụ tãị́mbị́ rĩ ngaá céré kuyé. 19 Ọ́tụ́ á ri adrií tãị́mbị́ rĩ ã pálé gá, ꞌbo kâ ma ọyụụ́ tãị́mbị́ rĩ agásĩ, á gõ tã Múngú vé rĩ ꞌdụụ́ ngaá rá. 20 Yẹ́sụ̃ Kúrísítõ kã drãá pẹtị alambaku sị́gé ꞌdãá, ꞌdụ mávé rụ́ꞌbá ũnjĩkãnyã ꞌozú nõri gbãá pẹtị alambaku sị́gé ꞌdãá ĩndĩ. Má adri nóni sụ̃ má ní adrií ụ̃kụ rĩ tị́nị ku. Nóni Kúrísítõ ri adri má agá. Má ní rizú adrizú vũ drị̃gé nõgó rĩ gé, ma ri ẹ́sị́ ꞌbã Múngú Mvọ́pị ma lẽépi lẽlẽ rĩ drị̃gé, ãzini drãápi mávé tã ũnjí sĩ rĩ drị̃gé. 21 Má ícó ẹ́sị́ múké Múngú ní ꞌbâ pazú ũnjĩkãnyã agásĩ ꞌdĩri gãá ku, té dõ adringárá pịrị Múngú ẹndrẹtị gé rĩ ĩ ị́sụ́ tãị́mbị́ Mósẽ vé rĩ ã ꞌdụngárá ã tã sĩ, drãngárá Yẹ́sụ̃ Kúrísítõ vé rĩ té adri ẹ̃zị́ ãkó.”
*2:3 2:3 Ágélé ẽ tị lịngárá: Múngú lũ Ãbũrámã ní kĩnĩ, anji ãgõ Ãbũrámã vé rĩ pi adrikí dõ caá ụ́ꞌdụ́ ãrõ gí, lẽ ã úlị́kí kộpi ã ágélé ẽ tị rá, lũzú kínĩ, kộpi anji Múngú vé ni. ꞌBá rĩ ãꞌyĩ dõ ꞌî ágélé ẽ tị sẽé lịị́ gí, ĩri tãị́mbị́ Mósẽ vé rĩ ꞌdụ nga. ꞌÍ lã Íꞌdóngárá 17:9-14; Ẹ̃zị́ 15:1-5.
†2:12 2:12 Ínyá nyangárá: Tãị́mbị́ Mósẽ vé rĩ ãꞌyĩ Yãhụ́dị̃ rĩ pi ã nyakí ãnyãpá ụrụkọꞌbée ku. Tã ꞌdĩri sẽ Yãhụ́dị̃ rĩ pi ní ínyá nyazú ꞌbá adriꞌbá Yãhụ́dị̃ rú ku rĩ pi be ku ãní. ꞌÍ lã Dẽtõrõnómẽ 14:1-21, Ẹ̃zị́ 10:9-15.