32
Yõkóbũ lẽ ĩvé ãsámvú ã adri Ị́sọ̃wụ̃ be múké
Yõkóbũ ní kpá ngazú ẹ̃cị̃ drị̃gé, mãlãyíkã Múngú vé rĩ pi ní ímụ́zú ĩri ị́sụ́zú. Yõkóbũ kã kộpi ndreé, ĩri ní ꞌyozú kĩnĩ, “Vũrã nõri Múngú vé ni.” Ĩri ní vũrã rĩ ã rụ́ ꞌdazú Mãhãnãyímũ.* 32:2 Mãhãnãyímũ: Rụ́ Mãhãnãyímũ ꞌdĩri vé ífífí, ngúlúmũ ị̃rị̃. Yõkóbũ vé ꞌbá rĩ pi sịkí ĩvé gãkũ vũrã Yõkóbũ ní mãlãyíkã rĩ pi ị́sụ́zú rĩ gé.
Yõkóbũ ní ꞌbá ụrụkọ pẽzú mụzú drị̃drị̃ ꞌí ẹ́drị́pị Ị́sọ̃wụ̃ vúgá Sẽyírĩ gé, ãngũ Ẽdómã vé rĩ gé. Ĩri ní ꞌyozú kộpi ní kĩnĩ, “Ĩmi lũkí mávé ãmbúgú Ị́sọ̃wụ̃ ní ꞌdíni, ‘Ma mívé ãtíꞌbá, má adri Lãbánã vúgá ꞌdãlé cĩmgbá ícázú ãndrũ sĩ. Ma tị́ be, dõngí be, kãbĩlõ be, ndrị̃ị́ be, ãtíꞌbá ãgõ rú ni pi be, ãtíꞌbá ũkú rú ni pi be. Ãmbúgú mávé rĩ, á pẽ ꞌbá ꞌdĩꞌbée mụzú mí vúgá, lẽ mî ꞌbã ẹ́sị́ múké má ní.’ ”
ꞌBá Yõkóbũ ní pẽé rĩ pi kâ ĩ újá ĩgõó Yõkóbũ vúgá nõlé, kộpi ní ꞌyozú ĩri ní kínĩ, “ꞌBá cakí mí ẹ́drị́pị Ị́sọ̃wụ̃ vúgá ꞌdãlé rá, nóni ĩri ri ímụ́ mí vúgá nõlé, kộpi ri ímụ́ ãgõ mụ̃dụ̃rụ̃lụ̃ sụ pi be.”
Yõkóbũ kã tã ꞌdĩri yịị́, ụ̃rị̃ fụ ĩri ambamba. Ĩri ní ꞌbá ívé rĩ pi awazú vũrã sĩ ị̃rị̃, awa kpá kãbĩlõ rĩ pi, ndrị̃ị́ rĩ pi, tị́ rĩ pi, kámĩlõ rĩ pi be vũrã sĩ ị̃rị̃ ị̃rị̃. Yõkóbũ ụ̃sụ̃ kĩnĩ, “Ị́sọ̃wụ̃ ímụ́ dõ ẹ̃ꞌdị́ ꞌdịị́ ngúlúmũ ãlu rĩ be, ngúlúmũ ãzi rĩ ã ápá rí rá.”
Kúru Yõkóbũ ní Múngú ri zịzú kĩnĩ, “Á, Múngú má ẹ́tẹ́pị Ãbũrámã vé rĩ, Múngú má ẹ́tẹ́pị Ĩsákã vé rĩ, Úpí Múngú ꞌyoópi má ní, ‘ꞌÍ mvi gõó vúlé ĩmivé ãngũ gé, mívé máríté rĩ pi vúgá, ma ímụ́ sẽ mi adri ngá be ambamba rĩ.’ 10 Ma ãtíꞌbá mívé ni, ẹ́sị́ múké mí ní ꞌbãá má ní, ãzini tã mí ní ꞌoó má ní ꞌdĩri, má ícó ãní bã ku. Má ní Yárídénĩ rĩ zongárá gá, ngá má drị́gé rĩ ꞌyéŋá túré, ꞌBo nóni ma ꞌbá be ngúlúmũ ị̃rị̃. 11 Á Úpí, ꞌí pa ma má ẹ́drị́pị Ị́sọ̃wụ̃ drị́gé sĩ, ma ri ꞌo ĩri sĩ ụ̃rị̃ sĩ, ãꞌdiãtãsĩyã ĩri ri ímụ́ ẹ̃ꞌdị́ ꞌdị má be, mávé ũkú rĩ pi be, ãzini mávé anjiŋá rĩ pi be. 12 ꞌBo mí kĩnĩ, ádarú mi ímụ́ sẽ ma adri ngá be ambamba, ãzini mi ímụ́ sẽ mávé úyú ri ízú kárákará sụ̃ cínyáfã vũgá ꞌdĩri tị́nị, ícókí lãá bã ku.”
13 Ị́nị́ŋá ꞌdãri sĩ, Yõkóbũ áwí laá ꞌdãlé, íꞌdụ́ ngá ívé rĩ pi ã ụrụkọ sẽé ẹ́drị́pị Ị́sọ̃wụ̃ ní fẽfẽ rú. 14 Ngá ĩri ní íꞌdụ́ sẽé rĩ pi, ndrị̃ị́ ũkú rĩ pi mụ̃dụ̃rụ̃lụ̃ ị̃rị̃ (200), ndrị̃ị́ ãgõ rĩ pi pụ̃kụ́ ị̃rị̃ (20), kãbĩlõ ũkú rĩ pi mụ̃dụ̃rụ̃lụ̃ ị̃rị̃ (200), kãbĩlõ ãgõ rĩ pi pụ̃kụ́ ị̃rị̃ (20), 15 kámĩlõ ũkú rĩ pi pụ̃kụ́ na (30) ẹnjịpị́ị be, tị́ ũkú rĩ pi pụ̃kụ́ sụ (40), tị́ ãgõ rĩ pi mụdrị́ (10), dõngí ũkú rĩ pi pụ̃kụ́ ị̃rị̃ (20), dõngí ãgõ rĩ pi mụdrị́ (10). 16 Yõkóbũ awa ívé ãnyãpá rĩ pi sẽé ívé ãtíꞌbá rĩ pi drị́gé, kộpi rikí úcé nĩ. Ĩri ní ꞌyozú ãtíꞌbá rĩ pi ní kĩnĩ, “Ĩmi ꞌdekí mụụ́ má ẹndrẹtị gé sĩ drị̃drị̃, ĩmi awakí ãnyãpá rĩ pi, kộpi ã adrikí ãsámvú sĩ.”
17 Ĩri ní ꞌyozú ꞌbá ãnyãpá jịꞌbá drị̃drị̃ rĩ pi ní kĩnĩ, “Má ẹ́drị́pị Ị́sọ̃wụ̃ ị́sụ́ dõ ĩmi, zị dõ ĩmi, ‘Ĩmi ꞌbá ãꞌdi vé ni pi,’ ãzini ꞌyo dõ ‘Ĩmi ri mụ ngõlé, ãnyãpá ĩmi ní rií jịị́ mụzú ĩmi ẹndrẹtị gé ꞌdĩꞌbée ãꞌdi vé ni?’ 18 Ĩmi ꞌyokí ĩri ní, ‘Ãnyãpá rĩ pi mívé ãtíꞌbá Yõkóbũ vé ni. Ĩsẽ ãnyãpá nõꞌbée ímụ́zú ívé ãmbúgú Ị́sọ̃wụ̃ ní fẽfẽ rú, ĩri ri ímụ́ ꞌbâ vụ́drị̃ gé vúlé ꞌdĩíꞌdĩ.’ ”
19 Ĩri ní kpá ꞌyozú ꞌbá ãnyãpá jịꞌbá ꞌdeꞌbá drị̃drị̃ rĩ pi ã vụ́drị̃ gé rĩ pi ní, ãzini ꞌdeꞌbá ꞌdĩꞌbée ã vụ́drị̃ gé rĩ pi ní ụrụkọꞌbée be kĩnĩ, “Ĩmi ị́sụ́kí dõ Ị́sọ̃wụ̃ ri, ĩmi ꞌyokí ĩri ní tã ãlu ãlu má ní té ꞌyoó ĩmi ní rĩ. 20 Ĩmi lũkí Ị́sọ̃wụ̃ ní ꞌyozú kínĩ, ádarú ĩrivé ãtíꞌbá Yõkóbũ ri ímụ́ ĩmi vụ́drị̃ gé vúlé ꞌdĩíꞌdĩ.” Yõkóbũ ụ̃sụ̃ ꞌí ẹ́sị́ agá ꞌdãá kĩnĩ, ngá ꞌí ní sẽé ꞌí ẹ́drị́pị Ị́sọ̃wụ̃ ní fẽfẽ rú ꞌdĩꞌbée, ĩri sẽ ẹ́sị́ ni ri adri ãní ꞌí ní múké. ꞌÍ kãdõ caá vú ni gé ꞌdãá, sâ ãzi sĩ, ĩri ícó ꞌi ẹ́ꞌyị́ rá. 21 Kúru Yõkóbũ pẽ ngá ꞌí ní lẽé sẽé fẽfẽ rú ẹ́drị́pị ní rĩ pi mụzú drị̃drị̃, ꞌBo ị́nị́ŋá ꞌdãri sĩ, áwí laá vũrã 32:21 Íꞌdóngárá 32:2 ꞌdãri gé.
Yõkóbũ pi fụkí ũmbã Múngú be kúpé sĩ
22 Ị́nị́ŋá ꞌdãri sĩ, Yõkóbũ ní ívé ũkú ị̃rị̃ ꞌdĩꞌbée ꞌdụzú, ívé ãtíꞌbá ũkú rú ị̃rị̃ rĩ pi be, ívé anji ãgõ mụdrị́ drị̃ ni ãlu rĩ pi be, ĩri ní yị̃ị́ Jãbókĩ rĩ zozú kộpi be. 23 Kộpi kâ yị̃ị́ rĩ zoó álé ꞌdãá, vụ́drị̃ ni gé, Yõkóbũ ní ꞌi újázú gõzú vúlé. Ĩri ní ívé ngá rĩ pi ãrẽvú pẽzú mụzú céré yị̃ị́ rĩ gé álésĩ. 24 Kukí ĩri kú vúlé ꞌdãlé ọ́ꞌdụ́kụ́lẹ. Ágó ãzi ímụ́ ũmbã fụụ́ ĩri be kúpé sĩ, kộpi fụkí ĩ ị́nị́ be rã cĩmgbá cazú ụ̃ꞌbụ́tịŋá gá. 25 Ágó rĩ kã ndreé ꞌí ndẽ Yõkóbũ ã ũkpõ kuyé, ĩri ní Yõkóbũ ã ụ̃lụ́gbẹ́ sị̃zú ãtrũzú. 26 Ágó rĩ ní ꞌyozú kĩnĩ, “ꞌÍ ku mâ mụ, ãꞌdiãtãsĩyã ãngũ rĩ ọ́wụ́ gí.” Yõkóbũ ní újázú ĩri ní kĩnĩ, “ꞌÍ sẽ dõ má ní tãkíri kuyé, á ku mi mụụ́ ku.” 27 Ágó rĩ ní ĩri zịzú kĩnĩ, “Mî rụ́ ãꞌdi ꞌi?” Ĩri ní újázú kĩnĩ, “Mâ rụ́ Yõkóbũ ꞌi.” 28 Ágó rĩ ní ꞌyozú kĩnĩ, “Zịkí nóni mî rụ́ Yõkóbũ ꞌi ku, ĩ mî rụ́ zị Ĩsẽrélẽ, 32:28 Ĩsẽrélẽ: Múngú gõ Yõkóbũ ã rụ́ újá zịị́ Ĩsẽrélẽ. Rụ́ Ĩsẽrélẽ ꞌdĩri Ẽbérẽ tị sĩ, ĩrivé ífífí, ꞌbá ũmbã fụụ́pi kúpé sĩ Múngú be ni. ãꞌdiãtãsĩyã ꞌí fụ ũmbã kúpé sĩ Múngú be, ãzini ãgõ rĩ pi be, ꞌí ndẽ kộpi ã ũkpõ rá.” 29 Yõkóbũ ní ꞌyozú ĩri ní kĩnĩ, “ꞌÍ lũ mî rụ́ má ní.” Ĩri ní újázú kĩnĩ, “Ngá mí ní lẽzú mâ rụ́ nị̃zú rĩ ãꞌdi?” Ĩri ní kúru tãkíri sẽzú Yõkóbũ ní.
30 Yõkóbũ ní vũrã rĩ ã rụ́ ꞌdazú Pẽnĩyélẽ, 32:30 Pẽnĩyélẽ: Vũrã ĩ ní rụ́ ni ꞌdãá Pẽnĩyélẽ ꞌdĩri vé ífífí, Múngú ã rụ́ꞌbá. ĩri ní ꞌyozú kĩnĩ, “Á ndre Múngú ã rụ́ꞌbá gí, á drã kuyé, ma ídri rú.” 31 Ụ̃tụ́ rĩ kã rií ĩfũú, Yõkóbũ fũ Pẽnĩyélẽ agásĩ, ri mụụ́ ụ̃dụ́ ãlu drị̃gé, ãꞌdiãtãsĩyã ụ̃lụ́gbẹ́ ni ãtrũ ꞌi gí. 32 Tã ꞌdĩri sẽ cĩmgbá ícázú ãndrũ sĩ, ꞌbá Ĩsẽrélẽ vé rĩ pi nyakí ị́sụ́bãá ụ̃lụ́gbẹ́ rụ́ꞌbá gá rĩ ku, ãꞌdiãtãsĩyã ĩ ní Yõkóbũ ã ụ̃lụ́gbẹ́ sị̃ị́ ãtrũú rĩ sĩ.

*32:2 32:2 Mãhãnãyímũ: Rụ́ Mãhãnãyímũ ꞌdĩri vé ífífí, ngúlúmũ ị̃rị̃. Yõkóbũ vé ꞌbá rĩ pi sịkí ĩvé gãkũ vũrã Yõkóbũ ní mãlãyíkã rĩ pi ị́sụ́zú rĩ gé.

32:21 32:21 Íꞌdóngárá 32:2

32:28 32:28 Ĩsẽrélẽ: Múngú gõ Yõkóbũ ã rụ́ újá zịị́ Ĩsẽrélẽ. Rụ́ Ĩsẽrélẽ ꞌdĩri Ẽbérẽ tị sĩ, ĩrivé ífífí, ꞌbá ũmbã fụụ́pi kúpé sĩ Múngú be ni.

32:30 32:30 Pẽnĩyélẽ: Vũrã ĩ ní rụ́ ni ꞌdãá Pẽnĩyélẽ ꞌdĩri vé ífífí, Múngú ã rụ́ꞌbá.