50
1 Yõsépã ní ọ̃vụ̃zú ẹ́tẹ́pị ri uꞌdezú bẹ̃drị̃ sĩ, ĩri ní íꞌdózú ngozú ĩzãngã ĩzãngã rú, ĩri ní ẹ́tẹ́pị ã gbángírí ndruzú. 2 Yõsépã ní ꞌyozú ívé ꞌbá riꞌbá ẹ̃zị́ dáwã vé rĩ ngaꞌbá rĩ pi ní, lẽ kộpi ã njõkí ꞌí ẹ́tẹ́pị Ĩsẽrélẽ vé ãvũ dáwã ãvũ ní ŋmazú ku rĩ sĩ. Kúru ꞌbá dáwã njõꞌbá rĩ pi ní ãvũ rĩ ã rụ́ꞌbá njõzú dáwã rĩ sĩ. 3 Dáwã rĩ vé njõngárá ꞌdụ ụ́ꞌdụ́ pụ̃kụ́ sụ, ãꞌdiãtãsĩyã ãrẽni dáwã rĩ vé njõngárá ĩri ụ́ꞌdụ́ ꞌdụ ꞌdĩri tị́nị. ꞌBá Ẽjẽpétõ vé rĩ pi ngokí Yõkóbũ ri caá ụ́ꞌdụ́ pụ̃kụ́ ẹ́zị̂rị̃.
4 Ụ́ꞌdụ́ ãvũ ngozú rĩ kã dẹẹ́, Yõsépã ní ꞌyozú ũgalaku ꞌbãgú rĩ vé rĩ pi ní kĩnĩ, “Lẽ ĩmi ꞌbãkí ẹ́sị́ múké má ní, lẽ ĩmi ꞌyokí ꞌbãgú rĩ ní ꞌdíni, 5 má ẹ́tẹ́pị sẽ ma ũyõ sõó ꞌí ẹndrẹtị gé, ꞌyo má ní kĩnĩ, ‘Ma ri drãdrã, á drã dõ gí, ꞌí jị ma mụụ́ sị̃ị́ ꞌbụ́ má ní gaá mâ úlúngu ní ãngũ Kãnánã vé rĩ agá ꞌdãá.’ Lẽ ꞌbãgú rĩ ọyụ ma, mâ jị má ẹ́tẹ́pị ri mụụ́ sị̃ị́. Á sị̃ dõ ĩri gí, ma ma újá ĩgõ rá.”
6 ꞌBãgú rĩ ãꞌyĩ tã Yõsépã ní zịị́ rĩ rá, ĩri ní ꞌyozú kĩnĩ, “ꞌÍ jị mí ẹ́tẹ́pị ri mụụ́ sị̃ị́ ĩyí, sụ̃ ĩri ní mi sẽé ũyõ sõó ꞌí ẹndrẹtị gé rĩ tị́nị.”
7 Kúru Yõsépã ní ꞌdezú mụzú ẹ́tẹ́pị ri sị̃zú. ꞌBãgú rĩ vé ũgalaku rĩ pi, ꞌbá ambugu ꞌbãgú rĩ vé kání agá rĩ pi, ãzini ꞌbá ambugu ãngũ Ẽjẽpétõ vé rĩ agá rĩ pi, kộpi ꞌdekí mụụ́ Yõsépã vúgá sĩ ĩndĩ. 8 Yõsépã jị ꞌbá ívé ꞌbẹ̃tị́ ãsámvú gé rĩ pi, ꞌí ẹ́drị́pị́ị be, ꞌbá adriꞌbá ẹ́tẹ́pị vé jó ãsámvú gé rĩ pi be mụzú ĩndĩ. Ku anjiŋá rĩ pi, kãbĩlõ rĩ pi, ndrị̃ị́ rĩ pi, tị́ rĩ pi be kú vúlé Gõsénĩ gé ꞌdãá. 9 Ãngáráwá rĩ pi útụ́kí ãrãbíyã hũsánĩ ní rií seé rĩ pi agá, ụrụkọꞌbée útụ́kí hũsánĩ drị̃gé, kộpi ꞌdekí mụụ́ Yõsépã vúgá sĩ ĩndĩ. ꞌBá mụꞌbá rĩ pi kárákará.
10 Kộpi kâ mụụ́ caá Ãtádĩ gé, vũrã ĩ ní rizú ãnyãngã fífí cozú ĩnyiŋá yị̃ị́ Yárídénĩ ã gãrã gá rĩ gé, kộpi íꞌdókí rií ãá ngoó ĩzãngã ĩzãngã rú, kộpi ẹ́sị́ ŋõ ambamba, Yõsépã ꞌbã ẹ́tẹ́pị vé ãá ngoó ụ́ꞌdụ́ ẹ́zị̂rị̃. 11 ꞌBá Kãnánã vé rĩ pi kâ ndreé kộpi ri ãá ngo vũrã ãnyãngã fífí cozú rĩ gé Ãtádĩ gé ꞌdãá, kộpi ní ꞌyozú kínĩ, “ꞌBá Ẽjẽpétõ vé rĩ pi ri ãá rĩ ngo ĩzãngã ĩzãngã rú nĩ.” Sẽ ĩ ní vũrã Yárídénĩ ã jẽlé gá ꞌdãri ã rụ́ zịzú Ẽbélẽ Mĩzĩrãyímũ ãní.*50:11 Ẽbélẽ Mĩsĩrãyímũ: Ẽbélẽ Mĩsĩrãyímũ vé ífífí, ꞌbá Ẽjẽpétõ vé rĩ pi ri ãá ngo.
12 Yõkóbũ vé anji ãgõ rĩ pi ꞌdụkí tã rĩ ngaá sụ̃ ĩ ẹ́tẹ́pị ní ẹzịị́ ĩ ní rĩ tị́nị. 13 Kộpi ꞌdụkí ĩrivé ãvũ jịị́ mụzú Kãnánã gá, kộpi sị̃kí ĩri ụ̃jị́ adriípi nyọ̃ọ́kụ́ Mãkãpélã vé rĩ agá, ĩnyiŋá Mãmúrẽ be, nyọ̃ọ́kụ́ rĩ Ãbũrámã je Ẽfõrónã Hị́tị̃gú rĩ drị́gé rizú ãvũ sị̃zú ãní. 14 Yõsépã kã ẹ́tẹ́pị ri sị̃ị́ gí, ĩri ní ꞌi újázú gõzú vúlé Ẽjẽpétõ gá ꞌdãá, kộpi újákí ĩ gõó ẹ́drị́pị́ị be, ꞌbá mụꞌbá vú ni gé sĩ ẹ́tẹ́pị ri sị̃ngárá gá rĩ pi be.
Yõsépã ũmĩ ꞌí ẹ́drị́pị́ị ẽ ẹ́sị́
15 Yõkóbũ ní drãá gí rĩ sĩ, Yõsépã ẹ́drị́pị́ị gõkí adrií ụ̃rị̃ sĩ, kộpi ní ꞌyozú kínĩ, “Yõsépã ꞌbã dõ tã ꞌbá ní ọ́tụ́ ꞌi ꞌozú ũnjí ꞌdãri ꞌí ẹ́sị́ agá, ũfẽ dõ tã rĩ ãrígó, ꞌo dõ ꞌbâ ũnjí, ꞌbâ ꞌokí rí íngóni?”
16 Kúru kộpi ní ụ́ꞌdụ́kọ́ pẽzú mụzú Yõsépã ní, kộpi kínĩ, “Mí ẹ́tẹ́pị ní drĩ drãzú kuyé rĩ gé, ẹzị ꞌdíni kĩnĩ, 17 ‘Ĩmi lũkí Yõsépã ní ꞌdíni, lẽ mî trũ mí ẹ́drị́pị́ị ũnjĩkãnyã kộpi ní mi ꞌozú ũnjí ꞌdĩri agásĩ rá.’ ꞌBâ ãtíꞌbá Múngú mí ẹ́tẹ́pị vé rĩ vé ni, lẽ mî trũ ꞌbâ ũnjĩkãnyã ꞌbá ní ꞌoó mí ní rĩ agásĩ rá.” Ụ́ꞌdụ́kọ́ rĩ kã caá Yõsépã vúgá ꞌdãá, Yõsépã ní íꞌdózú ngozú.
18 Kúru Yõsépã ẹ́drị́pị́ị ní ímụ́zú kũmũcí ũtị̃zú ĩ drị̃ sị̃zú vũgá Yõsépã ẹndrẹtị gé. Kộpi ní ꞌyozú kínĩ, “ꞌBâ tụ́gẹ̃rị̃ mívé ni.”
19 Yõsépã ní ꞌyozú kộpi ní kĩnĩ, “Ĩmi adrikí ụ̃rị̃ sĩ ku. Ĩmi ụ̃sụ̃kí ma Múngú ꞌi ícópi ĩmi ĩrĩŋãápi? 20 Ĩmi lẽkí kõdô ma ꞌoó ũnjí, ꞌbo Múngú újá tã ũnjí ĩmi ní lẽé ꞌoó mâ rụ́ꞌbá gá rĩ ícá tã múké rú, tã ꞌi ngaápi nõri, ã nga rí ꞌi fũú tị ni gé bẽnĩ, mâ pa rí ꞌbá kárákará pi vé ídri. 21 Lẽ ĩmi ꞌokí ụ̃rị̃ sĩ ku, ma ngá ĩmi ní lẽé rĩ pi sẽ ĩmi ní rá, ãzini ma ngá ĩmivé anjiŋá rĩ pi ní lẽé rĩ sẽ kộpi ní rá.” Yõsépã ũmĩ ẹ́drị́pị́ị ẽ ẹ́sị́, átá átángá rĩ ẹ́sị́ be mãdã, sẽ kộpi ẽ ẹ́sị́ adri ãní ãyĩkõ sĩ.
Yõsépã vé drãngárá
22 Yõsépã pi rikí adrií ãngũ Ẽjẽpétõ vé rĩ agá ꞌdãá ꞌí ẹ́tẹ́pị vé ꞌbá ꞌbẹ̃tị́ ãsámvú gé rĩ pi be trụ́. Yõsépã adri caá ílí be mụ̃dụ̃rụ̃lụ̃ ãlu mụdrị́ (110). 23 Yõsépã adri ílí be ãco, ndre Ẽfẽrémã vé anji ĩ ní tịị́ úyú na gá rĩ pi rá. Ndre kpá anji Mákĩrĩ vé rĩ pi rá. Mákĩrĩ ri mvá Mãnásẽ vé ni, Yõsépã ꞌdụ anji Mákĩrĩ vé rĩ pi adrií anji ívé ni rú.
24 Yõsépã ní ꞌyozú ẹ́drị́pị́ị ní kĩnĩ, “Ma ri drãdrã. ꞌBo Múngú ri ímụ́ ĩmi tã mba rá, ĩri ĩmi jị fũ ãngũ Ẽjẽpétõ vé nõri agásĩ, ĩri ĩmî drị̃ ko mụzú ãngũ ĩri ní ẹzịị́ Ãbũrámã ní, Ĩsákã ní, ãzini Yõkóbũ ní rĩ agá ꞌdãlé rá.”
25 Kúru Yõsépã ní Ĩsẽrélẽ ẹnjịpị́ị sẽzú ũyõ sõzú ꞌí ẹndrẹtị gé, ĩri ní ꞌyozú kĩnĩ, “Múngú kãdõ ímụ́ ĩmi ĩzã koó, ĩmî drị̃ koó mụzú vúlé ꞌdãá, ĩmi jịkí mávé fã mụzú ĩndĩ.”
26 Yõsépã ní kúru drãzú Ẽjẽpétõ gá ꞌdãlé, ị́sụ́ ãkũdẽ ĩri ílí be mụ̃dụ̃rụ̃lụ̃ ãlu mụdrị́. Kộpi ní ĩrivé ãvũ njõzú dáwã ãvũ ní ŋmazú ku rĩ sĩ, kộpi ní ãvũ rĩ ꞌbãzú sọ̃ndụ́kụ̃ agá.