2
Ụ́ꞌdụ́kọ́ ĩ ní sĩí sẽé kãnísã kụ̃rụ́ Ẽfésõ vé rĩ agá rĩ ní rĩ
“ꞌÍ sĩ kọ̃kọ̃bị́ sẽé mãlãyíkã*2:1 Mãlãyíkã: Vẹ́rẹ̃sị̃ 1, 8, 12, 18 ꞌdĩꞌbée agá, kọ̃kọ̃bị́ ĩ ní ꞌyoó sĩkí sẽé mãlãyíkã rĩ pi ní ꞌdĩri, sĩkí sẽé drị̃koma kãnísã vé rĩ pi ní. kãnísã kụ̃rụ́ Ẽfésõ vé rĩ agá rĩ ní.
Ụ́ꞌdụ́kọ́ ꞌdĩri mávé ni. Ma ꞌbá línyã ẹ́zị̂rị̃ rụụ́pi mâ drị́ ẹ̃ndẹ́pị gé, riípi ẹ́cị́pi aya ẹ́zị̂rị̃ ĩ ní údé dábũ sĩ ĩ ní tãdúꞌbã ẹ́zị̂rị̃ ũꞌbãá kộpi sị́gé rĩ pi ãsámvú gé sĩ rĩ ꞌi. Á nị̃ tã ĩmi ní rií ꞌoó rĩ pi rá, ĩmi ri ẹ̃zị́ nga ũkpõ sĩ, ĩmi úmbékí ẹ́sị́ ĩzãngã rĩ ã nyangárá gá rá, ĩmi ãꞌyĩkí ꞌbá ũnjí rĩ pi vé tã kuyé. ꞌBá ꞌyoꞌbá kínĩ, ĩ Yẹ́sụ̃ vé ꞌbá áyúãyũ ni pi ꞌdĩꞌbée, ĩmi ụ̃ꞌbị̃kí kộpivé tã nị̃ị́ ámá, ĩmi ị́sụ́kí kộpi ũnjõ rú, kộpi adrikí Yẹ́sụ̃ vé ꞌbá áyúãyũ ni pi ku. Ĩmi nyakí ĩzãngã mâ tã sĩ, ĩmi úmbékí ẹ́sị́ ĩzãngã rĩ ã nyangárá gá rá, ĩmi kukí ẹ̃zị́ rĩ ã ngangárá kuyé.
ꞌBo ma tã be ĩmi be anigé, ĩmi kukí ĩmivé lẽngárá ọ́tụ́ drị̃drị̃ rĩ gí. Ĩmi ndrekí drĩ ká, tã ándúrú ĩmi ní ꞌoó múké rĩ, ĩmi kukí nóni ĩmi drị́gé sĩ gí. Ĩmi újákí ẹ́sị́, lẽ ĩmi gõkí tã ꞌoó sụ̃ ándúrú ĩmi ní rií ꞌoó drị̃drị̃ rĩ tị́nị. Ĩmi gãkí dõ ẹ́sị́ újágá sĩ, ma ímụ́ ĩmivé aya ĩ ní údé ãcí ũꞌyũzú sị́ ni gé sĩ rĩ ꞌdụ ĩmi ãsámvú gé sĩ rá.2:5 Aya ĩ ní údé dábũ sĩ ĩ ní tãdúꞌbã ũꞌbãá sị́ ni gé sĩ rĩ ꞌdụ ĩmi ãsámvú gé sĩ rá: Aya ĩ ní tãdúꞌbã ũꞌbãá sị́ ni gé sĩ rĩ vé ꞌdụngárá kộpi ãsámvú gé sĩ rĩ vé ífífí, Yẹ́sụ̃ ri kộpi ku adri ọ́ꞌdụ́kụ́lẹ, kộpivé kãnísã ri gõ íꞌdé rá. ꞌBo tã ĩmi ní ꞌoó múké rĩ, ĩri ꞌdĩ, ĩmi gãkí tã ꞌbá Nĩkõláwũ vé rĩ pi ní rií ꞌoó rĩ sĩ sụ̃ má ní gãá sĩ rĩ tị́nị.
ꞌBá bị́ be rĩ, ã yị ꞌí ní tã Índrí Uletere rĩ ní ꞌyoó ꞌbá kãnísã vé rĩ pi ní ꞌdĩri. ꞌBá tã ũnjí ã ũkpõ ndẽépi rá rĩ, ma pẹtị riípi ídri sẽépi, adriípi Múngú vé ọ́mvụ́ múké múké rĩ agá rĩ vé ũꞌa sẽ nya ĩri ní rá.”
Ụ́ꞌdụ́kọ́ ĩ ní sĩí sẽé kãnísã kụ̃rụ́ Sẽmẽrínã vé rĩ agá rĩ ní rĩ
“ꞌÍ sĩ kọ̃kọ̃bị́ sẽé mãlãyíkã kãnísã kụ̃rụ́ Sẽmẽrínã vé rĩ agá rĩ ní.
Íꞌdóngárá gá ꞌdãá ma anigé, ụ́ꞌdụ́ ụ̃dụ̃ vé rĩ gé ma kpá adri anigé, ma drãápi rá, gõópi íngápi ídri rú rĩ ꞌi.
Á nị̃ rá ꞌyozú kínĩ, ĩmi nyakí ĩzãngã rá, vũ drị̃gé nõgó, ĩmi ngá ãkó, ꞌbo ꞌbụ̃ gé ꞌdãá, ĩmi ngá be! Á nị̃ ꞌbá ꞌyoꞌbée kínĩ, ĩ Yãhụ́dị̃, riꞌbá tã ũnjí ꞌyoꞌbée ĩmî rụ́ izazú ꞌdĩꞌbée rá. ꞌBo kộpi adrikí Yãhụ́dị̃ ku, kộpi ꞌbá Sãtánã vé ni. 10 Ĩmi ímụ́ ĩzãngã nya rá, lẽ ĩmi ꞌokí ụ̃rị̃ sĩ ku. Á lẽ lũú ĩmi ní ꞌyozú kínĩ, ãdróko ri ímụ́ ĩmi ụrụkọ ꞌdụ úꞌbé jó ĩ ní rizú ãngũ ũꞌyĩzú rĩ agá, ĩmi ụ̃ꞌbị̃zú ámázú ãní. Ĩmi ímụ́ ĩzãngã nya ũnjí ũnjí ca ụ́ꞌdụ́ be mụdrị́. Ĩmi nyakí dõ ĩzãngã rĩ drãdrã ẽ tị ị́sụ́ drãáãsĩyã, lẽ ĩmi tukí pá tị́tị́ ĩmivé ẹ̃ꞌyị̃ngárá agá, ma ímụ́ kụ̃lá ídri ꞌdániꞌdáni rĩ vé rĩ sẽ ĩmi ní rá.
11 ꞌBá bị́ be rĩ, ã yị ꞌí ní tã Índrí Uletere rĩ ní ꞌyoó ꞌbá kãnísã vé rĩ pi ní ꞌdĩri. ꞌBá tã ũnjí ã ũkpõ ndẽépi rá rĩ, ícó fií drãngárá vú ị̃rị̃ rĩ2:11 Drãngárá vú ị̃rị̃ rĩ: Drãngárá vú ị̃rị̃ rĩ, ĩri ĩzãngã nyangárá ãcí agá mụzú ꞌdániꞌdáni rĩ. ꞌÍ lã Iꞌdangárá 20:6-14; 21:8. agá ku.”
Ụ́ꞌdụ́kọ́ ĩ ní sĩí sẽé kãnísã kụ̃rụ́ Pãrãgámũ vé rĩ agá rĩ ní rĩ
12 “ꞌÍ sĩ kọ̃kọ̃bị́ sẽé mãlãyíkã kãnísã kụ̃rụ́ Pãrãgámũ vé rĩ agá rĩ ní.
Ụ́ꞌdụ́kọ́ ꞌdĩri, ĩri ꞌbá adriípi ị́lị́ ãco sị́ be ciípi ílébe ílébe rĩ be rĩ vé ni.
13 Á nị̃ vũrã ĩmi ní rizú adrizú rĩ rá, ĩmi ri adri vũrã Sãtánã vé mãlũngã rụzú rĩ gé. Ádarú ĩmi áwíkí rụ́ mávé rĩ rụụ́ kuú tị́tị́. Ụ́ꞌdụ́ ĩ ní Ãnĩtípã pá tuúpi tị́tị́ mávé tã ũlũngárá gá rĩ ꞌdịzú drãzú kụ̃rụ́ agá vũrã Sãtánã vé mãlũngã rụzú ꞌdãri gé rĩ gé, ĩmi tukí pá tị́tị́ ĩmivé ẹ̃ꞌyị̃ngárá agá.
14 ꞌBo ma tã be mãdãŋá ĩmi be anigé, ꞌbá ụrụkọ ĩmi ãsámvú gé ꞌdĩlé anigé áwíkí ímbángárá Bãlámũ vé rĩ rụụ́ kuú tị́tị́. Bãlámũ ímbá Bãlákã2:14 Kãlãfe 22-24 ri, Bãlákã ụ́cị́ ꞌbá Ĩsẽrélẽ vé rĩ pi ẽ drị̃ fií ũnjĩkãnyã ꞌoó, kộpi rikí ínyá ĩ ní ꞌbãá kuú ngá ĩ ní údé drị́ sĩ múngú rú rĩ pi ní rĩ nyaá, kộpi fikí rií ọ̃wụ̃ ꞌbãá mụzú. 15 ꞌBá ụrụkọ kpá ĩmi ãsámvú gé ꞌdĩgé anigé áwíkí ọ́njụ́ kuú ímbángárá Nĩkõláwũ vé ũnjõ vé ꞌdĩri agá tị́tị́. 16 Lẽ ĩmi újákí ẹ́sị́, ĩmi gãkí dõ ẹ́sị́ újágá sĩ, ma ca ĩmi vúgá ꞌdĩlé úꞌdíkírĩŋá nõgó, ma ẹ̃ꞌdị́ ꞌdị ꞌbá ẹ́sị́ újáꞌbá kuyé rĩ pi be ị́lị́ ãco má tị gé nõri sĩ.
17 ꞌBá bị́ be rĩ, ã yị ꞌí ní tã Índrí Uletere rĩ ní ꞌyoó ꞌbá kãnísã vé rĩ pi ní ꞌdĩri. ꞌBá tã ũnjí ã ũkpõ ndẽépi rá rĩ, ma ímụ́ mánã§2:17 Mánã: Mánã ri ãnyãngã Múngú ní ĩsẽé ꞌbá Ĩsẽrélẽ vé rĩ pi ní rĩ. Ĩsẽ sâ kộpi ní adrizú ãngũ ãꞌwí cínyáfã rú rĩ agá ꞌdãá ílí pụ̃kụ́ sụ rĩ gé. ꞌÍ lã Wụ̃ngárá 16:1-36. ĩ ní zụ̃ụ́ rĩ pi ã ụrụkọ íꞌdụ́ sẽ ĩri ní. Ma kpá írã mvá imve ĩ ní rụ́ úꞌdí sĩí rụ́ꞌbá ni gé ꞌbá ãzi ní nị̃ị́ kuyé ꞌdãri íꞌdụ́ sẽ ĩri ní, ꞌbá ẹ́ꞌyị́pi rĩ ꞌyéŋá nị̃ ọ́ꞌdụ́kụ́lẹgúsĩ.”
Ụ́ꞌdụ́kọ́ ĩ ní sĩí sẽé kãnísã kụ̃rụ́ Tãyĩtírã vé rĩ agá rĩ ní rĩ
18 “ꞌÍ sĩ kọ̃kọ̃bị́ sẽé mãlãyíkã kãnísã kụ̃rụ́ Tãyĩtírã vé rĩ agá rĩ ní:
Ụ́ꞌdụ́kọ́ ꞌdĩri, ĩri Mvá Múngú vé mị be dị̃ị́pi sụ̃ ãcí tị́nị, ãzini pá be dị̃ị́pi sụ̃ aya ĩ ní vuú kaá úká sĩ rĩ tị́nị rĩ vé ni.
19 Á nị̃ tã ãrẽvú céré ĩmi ní rií ꞌoó rĩ pi rá. Ĩmivé lẽngárá, ĩmivé ẹ̃ꞌyị̃ngárá, ĩmivé ẹ̃zị́ ngangárá, ãzini ẹ́sị́ ĩmi ní úmbé ĩzãngã nyangárá gá rĩ, á nị̃ rá. Tã ĩmi ní ꞌoó ãndrũ rĩ ndẽ ándúrú ĩmi ní ꞌoó drị̃drị̃ rĩ rá.
20 ꞌBo ma tã be ĩmi be anigé. Ĩmi ãꞌyĩkí ũkú Yẽzẽbélĩ*2:20 Yẽzẽbélĩ: Ũkú Yẽzẽbélĩ ko ꞌbá Ĩsẽrélẽ vé rĩ pi ẽ drị̃ múngú ĩ ní údé drị́ sĩ rĩ pi ị̃njị̃ị́ nĩ. ꞌÍ lã 1 ꞌBãgú 16:29-31; 18:4-19; 2 ꞌBãgú 9:22. ꞌyoópi ꞌi nẹ́bị̃, mávé ãtíꞌbá ẽ drị̃ koópi mụzú tã ũnjí agá rĩ vé tã, ĩcĩcĩkĩ ꞌbá rĩ pi rií ngá ĩ ní údé drị́ sĩ múngú rú rĩ pi ị̃njị̃ị́, sẽ kộpi rikí ínyá ĩ ní rií sẽé ngá ĩ ní údé múngú rú rĩ pi ní rĩ nyaá, íwí kộpi ícá kuú ọ̃wụ́ rú. 21 Á ku kõdô ĩri ní sâ ẹ́sị́ újázú, ã ku rí ọ̃wụ̃ ꞌí ní rií ꞌbãá rĩ rá, ꞌbo gã ẹ́sị́ újágá sĩ. 22 Kúru ma ímụ́ ĩri ꞌbe ĩzãngã nya gbọ́lọ́ drị̃gé ꞌbá ọ̃wụ̃ ꞌbãꞌbée ĩri sĩ rĩ pi be, kộpi újákí dõ ẹ́sị́ ku, kộpi ímụ́ ĩzãngã nya ũnjí ũnjí. 23 Ma ĩrivé anjiŋá rĩ pi úꞌdị́ ũdrã rá. ꞌBá kãnísã vé rĩ pi céré ímụ́ nị̃ ámá ꞌyozú kínĩ, á nị̃ tã ꞌbá rĩ pi ẽ ẹ́sị́ agá ꞌdãá rĩ rá, ãzini á nị̃ tã ꞌbá rĩ pi vé úmĩ agá ꞌdãá rĩ rá. Ma ímụ́ ꞌbá ãlu ãlu ũfẽ tã ĩri ní ꞌoó rĩ vú sĩ. 24 ꞌBo á lẽ ꞌyoó ĩmi ụrụkọ adriꞌbá Tãyĩtírã gá ꞌdĩlé ĩrivé ímbángárá ũnjí ꞌdĩri gãꞌbá sĩ, ãzini Sãtánã vé tã ĩ ní ũzụ̃ụ́ kuú mũdũmũdũ rú rĩ nị̃ꞌbá kuyé rĩ pi ní ꞌdíni, má ícó tã ẹ̃njị̃ẹ̃njị̃ ãzi ꞌbãá ĩmi drị̃gé dị̃ị́ ku. 25 Múké ni, lẽ ĩmi ũbĩkí mâ pámvú mụzú, cĩmgbá lókí má ní ĩgõzú rĩ gé.
26 ꞌBá tã ũnjí ã ũkpõ ndẽépi rá, mâ pámvú ũbĩípi cĩmgbá ụ̃dụ̃ gé rĩ, ma ũkpõ sẽ ĩri ní, ĩri ꞌbá rĩ pi ẽ drị̃ ọ́rụ́ ãngũ rĩ pi drị̃gé sĩ céré, 27 sụ̃ má ní ũkpõ drị̃ ọ́rụ́zú rĩ ị́sụ́ má Ẹ́tẹ́pị vúgá rĩ tị́nị,
“ ‘Ĩri kộpi ẽ drị̃ ọ́rụ́ túré aya rú ni sĩ,
ĩri kộpi ũndĩ kpélékpélé sụ̃ ũdrí ní ọfụụ́ rĩ tị́nị.’2:27 Sãwụ́mã 2:9
28 Ma kpá ĩri ní mãrãbã ụ̃ꞌbụ́tịŋá vé rĩ sẽ.2:28 Mãrãbã ụ̃ꞌbụ́tịŋá vé rĩ: Yẹ́sụ̃ kĩnĩ ꞌi mãrãbã ụ̃ꞌbụ́tịŋá vé rĩ. ꞌÍ lã Iꞌdangárá 22:16.
29 ꞌBá bị́ be rĩ, ã yị ꞌí ní tã Índrí Uletere rĩ ní ꞌyoó ꞌbá kãnísã vé rĩ pi ní ꞌdĩri.”

*2:1 2:1 Mãlãyíkã: Vẹ́rẹ̃sị̃ 1, 8, 12, 18 ꞌdĩꞌbée agá, kọ̃kọ̃bị́ ĩ ní ꞌyoó sĩkí sẽé mãlãyíkã rĩ pi ní ꞌdĩri, sĩkí sẽé drị̃koma kãnísã vé rĩ pi ní.

2:5 2:5 Aya ĩ ní údé dábũ sĩ ĩ ní tãdúꞌbã ũꞌbãá sị́ ni gé sĩ rĩ ꞌdụ ĩmi ãsámvú gé sĩ rá: Aya ĩ ní tãdúꞌbã ũꞌbãá sị́ ni gé sĩ rĩ vé ꞌdụngárá kộpi ãsámvú gé sĩ rĩ vé ífífí, Yẹ́sụ̃ ri kộpi ku adri ọ́ꞌdụ́kụ́lẹ, kộpivé kãnísã ri gõ íꞌdé rá.

2:11 2:11 Drãngárá vú ị̃rị̃ rĩ: Drãngárá vú ị̃rị̃ rĩ, ĩri ĩzãngã nyangárá ãcí agá mụzú ꞌdániꞌdáni rĩ. ꞌÍ lã Iꞌdangárá 20:6-14; 21:8.

2:14 2:14 Kãlãfe 22-24

§2:17 2:17 Mánã: Mánã ri ãnyãngã Múngú ní ĩsẽé ꞌbá Ĩsẽrélẽ vé rĩ pi ní rĩ. Ĩsẽ sâ kộpi ní adrizú ãngũ ãꞌwí cínyáfã rú rĩ agá ꞌdãá ílí pụ̃kụ́ sụ rĩ gé. ꞌÍ lã Wụ̃ngárá 16:1-36.

*2:20 2:20 Yẽzẽbélĩ: Ũkú Yẽzẽbélĩ ko ꞌbá Ĩsẽrélẽ vé rĩ pi ẽ drị̃ múngú ĩ ní údé drị́ sĩ rĩ pi ị̃njị̃ị́ nĩ. ꞌÍ lã 1 ꞌBãgú 16:29-31; 18:4-19; 2 ꞌBãgú 9:22.

2:27 2:27 Sãwụ́mã 2:9

2:28 2:28 Mãrãbã ụ̃ꞌbụ́tịŋá vé rĩ: Yẹ́sụ̃ kĩnĩ ꞌi mãrãbã ụ̃ꞌbụ́tịŋá vé rĩ. ꞌÍ lã Iꞌdangárá 22:16.