Baluwa yavili ilembwîje na
Petulo
Ulongoledi wa baluwa yavili ya Petulo
Baluwa yavili ya Petulo ìlembwije na Ntume Petulo. Vatalamu va Bibiliya vàtenda kuva Petulo áilembile baluwa aino avèlè ku Loma kabla ya kuhwa kwake, mmyaka ya 60 kutandikila mwaka wavelekwejije Yesu Kilisto. Uchocho, Petulo àichema baluwa aino kuva baluwa yake yavili (sula ya 3:1), bahi ìmbekuva, talehe ilembwîje baluwa aino yavele bada ya talehe aila ilembwîje baluwa inandi. Baluwa aino Petulo àvalembidile vakúkulupila vammalele.
Petulo àlembile baluwa aino uchinga avakamye vakúkulupila mitima vaikale maisha la kumweshimu Nnungu, na kuvaduma vanalapapate mahundo la vakúhunda va kulambila (sula ya 2). Uchocho, Petulo àvahimya vakúkulupila vanavapilikanile vanu vahaûla kuva, Nnungu ànatima kuitimisa ahadi yake ya kuuya kwanga Yesu. Na badala yake Petulo àvahaulila kuva Nnungu nanga patima, henga àhumya wasa uchinga vanu vanji vapohwe (sula ya 3:8-9). Kwa kuva Nang'olo àmbeitimisa ahadi yake ya kuuya, bahi vakúkulupila vàlembelewa vaikale maisha lambone lankatapalila Nnungu (sula ya 3:14).
Uinjipihi wa baluwa yavili ya Petulo
1. Sula ya 1:1-2, Petulo àlitambulanga mwene na avala vavalembîla baluwa aino.
2. Sula ya 1:3-21, Petulo àvakumbusa kuikala maisha lambone kwa kuva, Nnungu ànitwing'a dimongo dya kuikala kwa namuna aneyo (sula ya 1:3-21).
3. Sula ya 2:1-22, Petulo àvaduma vakúkulupila kwamba vakúhunda va kulambila, na kulonjelela kwamba chinu chimbevakôja vakúhunda vakulambila, kuntululilo.
4. Sula ya 3:1-17, Petulo àmalilila baluwa yake kwa kuvakamya mitima vakúkulupila vaikale maisha lambone, uvalipanganiha kwajili ya kuida kwa Yesu Kilisto mwanda wavili.
1
Ntandiliko wa baluwa yanga Petulo
1 Baluwa aino ìhaloka kwang'une Simoni nguchêmwa Petulo,*Munsitali auno ìlembwije “Simoni Petulo,” malina anelo mavili lávele la munu yumo, yani Petulo. Simoni lyávele lina linji lyanga Petulo. ntumishi na ntume wanga Yesu Kilisto. Nangu nìnnembila mwenu mmanu mujaliwîje ing'ulupa uila yamana malinga itujaliwije hwetu kwa haki ya Nnungu wetu na ya Mpohi Yesu Kilisto.
2 Nangu ngùyuwa inema na amani ìyenjejeke namene kwenu mwenu kwa indila ya kummala Nnungu na Yesu Nang'olo wetu.
Kuchemwa na kutandolwa na Nnungu
3 Kwa dimongo dyake dya chilungu, Nnungu àtupele vitukutuku vyammalele vilembelêwa uchinga tuikale chihi kwa namuna yalembela Nnungu. Tùlapwechedile anelo lammalele kwa kummala nang'e atuchemîle tukumile ukulu na uwambone wake mwene. 4 Bahi kupapatana na ukulu na uwambone wake, Nnungu àtujalidile dinujo ding'ulu na dyamana dyanatuahidite, uchinga kwa dinujo anedyo tupate kukumila hali yake ya chilungu na kupalanyoka muiyondongeki itendîhwa na tama dibaya dya pachilambo. 5 Bahi ing'anya ya anelyo, tumbama namene kuyenjeja uwambone muing'ulupa yenu, na muuwambone wenu, yenjejanga kummala Nnungu, 6 na mukummala Nnungu, yenjejanga kulikamulanga, na mukulikamulanga, yenjejanga kupililila, na mukupililila, yenjejanga kuikala kwa namuna yalembela Nnungu, 7 na mukuikala kwa namuna yalembela Nnungu, yenjejanga kutamwana mmene kwa mmene, na mukutamwana mmene kwa mmene, vatamwe na vanu vanji. 8 Mukàva na dinudyo anedyo na dikàhalija kukulumuka, dìmbennyululiha mwenu kutumika saana na kupa saana vihepo kwa kummala mwalehu Nang'olo wetu Yesu Kilisto 9 Kwa kuva, munu akee na dinudyo anedyo, àputele meho, na akáhulula kulola kulehu. Nang'e àniluvalila kuva ànihahulwa sambi dyake dya anepo kala.
10 Bahi mmakukulupila avangu, tumbama namene kuikala kwa namuna imaîha kuva mùnitandolwa na kuchemwa na Nnungu. Na mukàtenda uchocho, mwiko mukambeyanguka. 11 Na kwa namuna aneyo muchimujaliwe kwa inema yake kuinjila mu Ufalume ukee na ntululilo wa Nang'olo na Mpohi wetu Yesu Kilisto.
12 Bahi ing'anya ya anelyo, nangu nìmbekuva uninkumbusanga mambo anelo maduva lammalele, ikànava mùnilamala na mùnihwinga muuhiu umupwechedile. 13 Nangu ngwòna kuva, nni chinu chambone nintakatuhange kwa indila ya kunkumbusanga mambo anelo muuhiku wammalele unimbekuva mun'gongwe auno, yani mmili wangu. 14 Kwa kuva, nangu ǹnimala kuva ngùvele pepi kuuleka mmili auno, malinga Nang'olo wetu Yesu Kilisto changulangujije. 15 Henga nìmbetumbama namene uchinga panimbekuhwa muhulule kulakumbukila mambo anelo maduva lammalele.
Vanu vashuhudidîle ukulu wanga Kilisto
16 Uhiku aula utuchinnyundanga mwenu kuyamba habali dya dimongo na kuuya kwanga Nang'olo wetu Yesu Kilisto, hwetu nanga patuchitumila dinano dya kulambila ditungwîje na vanu vavêle na ulamba, henga hwetu túnilyonela tuvene na meho letu, ukulu wake. 17 Kwa kuva, ápwechedile eshima na ukulu kuhaloka kwanga Atata Nnungu, apala palinnyidilidile lidi kuhaloka kwanga Nnungu avêle na ukulu nkulu, ulihaula kuva, “Ayuno nni Mwanangu unintamwa, ungukatapaliwa nawe!”†Matayo 17:5, Mako 9:7, Luka 9:35. 18 Hwetu tuvene túnilipilikana lidi anelyo kuhaloka kulihunde patunavele pamo na Yesu nnichinga lyanaswe.
19 Anelo lammalele lànitumaihija uhiu wa ujumbe wa manabii. Na mwenu mùmbetenda saana mukàkamulana na ujumbe anewo. Ujumbe anewo ùvele muchi chibatali chilangâja pachinu pavêle lupi, mpaka liduva alila lyantululilo palimbekucha, na Kilisto, inondwa ya kulyamba pambelangaja mmitima yenu. 20 Pamo na anelo, mumale kuva nanga unabii Mmalemba Lanaswe uhalokâna na kumala kwanga munu mwene. 21 Kwa kuva, nanga ujumbe wohewo wa chinabii uhalekêne na itamwi yanga munu, henga vanu vátangwele lahalêke kwanga Nnungu akuno uvalojwa na Umumu Wanaswe.