Kadyanshi ka Shinga ka
Yahaya
Ukukpa̱ u kadyanshi
Yahaya, uza ɗa korongi tagara̱da u na vi u rongo ta̱ evu n Yesu aꞌayin a ɗa Yesu yain manyan ma ne pini na a likimba. An nala u wurai, Yahaya tuwa̱ ta̱ u wokoi uzapige a asuvu a atoni a Yesu. A tagara̱da u na vi, u yan ta̱ kadyanshi ka ili iꞌya i gita̱i an wa̱ri kaɓolo n Yesu.
A tagara̱da u na vi tsa wene ta̱ ili iꞌya Yesu dansai n iꞌya u yansai an wa̱ri kaɓolo n ama. Tsa wene ta̱ alabari a uka u aza a Samariya uza ɗa u wushai mini ma una̱ka̱ uma ma Yesu, uka ɗa a ka̱na̱i n unyushi u cingi, kaje ka ne Liꞌazaru uza ɗa u ꞌya̱nga̱sa̱i a ukpa̱, n ili i roku ushani iꞌya u yansai. Yesu isa̱ ta̱ kaci ka ne “Mpa” kala ka lakai uwulukpi ka Kashila̱ a kaletsu ka aza a Yahuda. U wenike ta̱ iryoci ushani iꞌya ya wenike an eyi kaliniki ka shinga ka, kpam aya katyaci ka mayun. Yahaya wenike ta̱ ikunesavu i shindere iꞌya Yesu yain iꞌya i wenikei tyoku ɗa Yesu wa̱ri. U te a asuvu a le u ɗa, an Yesu ta̱na̱sa̱i kawunu, wa̱ ta̱ tyoku u tata u ne, uza ɗa bawu wa a̱sa̱ka̱ manyan ma ne.
Yahaya korongu ta̱ ili i na yi tsa̱ra̱ ama a pityanangu n Yesu, kpaci aya Kawauwi. A masala ma 3 makpa̱nda̱ ma 16, tsa wene ta̱ kadyanshi ka ucira ka ka wenike tyoku ɗa Kashila̱ ka ciga ama a asuvu a likimba u na. Cinda Yahaya wenei ili i na yi n aꞌeshi a ne, u gan ta̱ tsu wushuku n ili iꞌya u danai vi mayun ɗa.
Ili iꞌya iꞌa̱ri a tagara̱da u na vi
Ushipa adama a ucikpala udani vi (1:1-18)
Akani a Yahaya Kalyuɓugi (1:19-34)
Yesu ɗanga̱sai atoni a ne a kagita̱ (1:35-51)
Ikunesavu i shindere i Yesu (2:1–12:50)
Aꞌayin a shindere a makorishi a Yesu: Ukondo u ne n ukpa̱ u ne (13:1–19:42)
Yesu wa̱ ta̱ n uma (20:1-10)
Yesu wenikei kaci ka ne a asu u atoni a ne (20:11–21:25)
1
Udani u ɗa u tsu na̱ka̱ uma
1 Kahu a yain likimba, Udani*Aza a Yahuda a bidya ta̱ Udani vi Kashila̱ ka, kpaci caupa ɗe a tsu isa̱ kala ka Kashila̱ karara wa, shegai “Udani” ko “Tata.” A mkpa̱nda̱ n 10 n 14 n wenike tsu ta̱ an Yahaya wa dansa a kaci ka Yesu an u yankai “Udani” manyan. wa̱ ta̱ pini. Wa̱ ta̱ kaɓolo n Kashila̱, kpam dem Kashila̱ ka. 2 A kagita̱ wa̱ ta̱ kaɓolo n Kashila̱.
3 U yan ta̱ ili iꞌya iꞌa̱ri pini gba̱, ili iꞌa̱ la iꞌya bawu u yain wa.
4 Aya kami ka uma, kpam uma u nala vi u tuko ta̱ ama katyashi. 5 Katyashi ki ka wakana ta̱ a asuvu a karimbi, kpam karimbi ki ka fuɗa ka cimbusa̱ ka wa.
6 Kashila̱ ka suku ta̱ vuma roku, uza ɗa a ka isa̱ Yahaya,†Yahaya u makpa̱nda̱ ma na mi Yahaya Kalyuɓugi ɗa, Yahaya kasuki uza ɗa korongi tagara̱da u na vi u ɗa wa. n kadyanshi. 7 U tuwa̱ ta̱ u tonuko ama ukuna u mayun u katyashi vi, tsa̱ra̱ ya dem u pityanangu adama a ili iꞌya u danai vi. 8 Aya katyashi ki wa, shegai u tuwa̱ ta̱ u tonuko ama ukuna u mayun u katyashi vi. 9 Aꞌayin a ɗa baci katyashi ka mayun ki ka tuwa̱i a likimba, ka na̱ka̱ ta̱ ama gba̱ katyashi.
10 Udani vi wa̱ri ta̱ a likimba, kpam Kashila̱ ka yan ta̱ manyan n eyi an u yain likimba, kpam gba̱ n nala ama a likimba a reve yi wa. 11 U tuwa̱ ta̱ a uyamba u ne, shegai ama a ne a wusha yi wa. 12 Ama roku a wusha yi ta̱, kpam a wushuki n eyi. Adama a nala u zuwa le a wokoi mmuku n Kashila̱. 13 Aꞌayin a ɗa isheku i le i matsa le a likimba, ilimaci i nala i zuwa le a woko mmuku n Kashila̱ wa. Kashila̱ ka ka zuwa le a wokoi mmuku n ne.
14 Udani vi u woko ta̱ vuma, kpam u rongoi n a̱tsu. Wa̱ ta̱ ushaɗangi n ukuna n shinga n u mayun. Tsu wene ta̱ tsupige tsu ne; wata, tsupige tsa u wushai vi, kpaci aya koshi Maku ma Tata.
15 Yahaya dana ta̱ ukuna u mayun a kaci ka Udani vi, kpam u tonukoi ama, “Uza ɗa n yanka ɗa̱ kadyanshi a kaci ka ne aya gai na vi, ‘Uza roku ɗa pini wa tuwa̱ a kucina̱ ku va̱, u la mu ta̱ tsupige, kpaci wa̱ ta̱ pini kahu mpa.’ ” 16 Adama a nala, uciga u ɗa wa ciga tsu cika ɗa u tsu yansa̱ka tsu ukuna u shinga,† kpam u tsu zuwusuka tsu ta̱ una̱ u shinga maco. 17 Musa ɗa tukoi ama Mele, Yesu Kawauwi kpam u tukoi ama ukuna u shinga n u mayun. 18 Kotsu uza wa̱ la u wenei Kashila̱ wa. Shegai Maku mi ma zuwa ta̱ ama a revei tyoku ɗa Kashila̱ ka̱ri, kpaci aya koshi Maku ma ma̱ri ili i te n Kashila̱ ki, kpam wa̱ri evu n Tata.
Yahaya Kalyuɓugi danai ukuna u Yesu
(Matiyu 3:1-12; Marku 1:1-8; Luka 3:1-18)
19 Azapige a aza a Yahuda a Urishelima a suki aɗara̱kpi n aza a Levi ubana ara Yahaya a weci yi ko ya wa̱ri.
20 Yahaya kpa̱ɗa̱ le uwushunku wa, shegai u dansai n ele karara, “Mpa Kawauwi ki wa.”
21 Aku a wece yi, “Aɗa baci Kawauwi ki wa, aɗa yai? Aɗa Iliya‡Adama a ɗa Kashila̱ ka bidyai Iliya ubana a zuba n uma u ne, ɗa aza a Yahuda aꞌa̱ri a uvana ugono u ne. vi?”
U wushunku le, “Aꞌa, mpa wa.”
A doku a wece yi, “Avu Matsumate§Musa yan ta̱ kazuwamgbani n aza a Isaraꞌila u da Kashila̱ ka sukunku le ta̱ Matsumate tyoku u ne. Pini nala, aza a Yahuda aꞌa̱ri a uvana Matsumate mi. ma a ɗanga̱sai vi ma?”
U wushuki, “Aꞌa, mpa wa.”
22 Aku a doku a wece yi, “Aɗa yai? Wushunku tsu tyoku ɗa tsa ba tsa tonuko aza ɗa a suku tsu. Ya vu bidyai kaci ka vunu?”
23 Yahaya wushunku le n kadyanshi ka Ishaya matsumate:
“Mpa kala̱ga̱tsu ka ka sala̱sa a kakamba, n ka dansi,
‘Lapulai ure adama a Asheku a ɗa a ka tuwa̱!’ ” ◊Isha. 40:3.
24 Afarishi a ɗa a suki atsumate yi. 25 A wece yi, “Aɗa baci Kawauwi, ko Iliya, ko Matsumate ma a ɗanga̱sai vi wa, niɗa va lyuɓugusu ama naha?”
26 Yahaya wushunku le, “Mpa n mini ma ma lyuɓugusu, shegai n gogo‑na naha uza roku ɗa pini a asuvu a kakuma̱ ka ama uza ɗa bawu i revei. 27 Aya uza ɗa wa tuwa̱ a kucina̱ ku va̱. Mpa n ra̱tsa n surukpa isirikatsu i akpata a ne wa.”
28 Yahaya wa lyuɓugusu ama a ilyuci i Batani, kasana n Aga̱ta̱ a Urudu nte ili i na yi i gita̱i pini gba̱.
Yesu ɗa Maku ma Kondom ma Kashila̱
29 An kain ka wansai, Yahaya wenei Yesu, an wa gawunsa n eyi, aku u tonukoi ama, “Maku ma Kondom ma Kashila̱† ka yankai manyan tsa̱ra̱ u cimbusuka̱ ama a likimba unyushi u cingi u le ma na. 30 Aya gai ma dansa̱ka an n danai, ‘Uza roku ɗa pini wa tuwa̱ a kucina̱ ku va̱, u la mu ta̱ tsupige, kpaci wa̱ ta̱ pini kahu mpa.’ 31 Ma̱ri n reve an aya wa, shegai ma̱ri ulyuɓugusu n mini tsa̱ra̱ n zuwa aza a Yahuda a reve ko aya yai.”
32 Aku Yahaya danai, “N wene ta̱ Kulu Keri ku wuta̱i a zuba ku cipa̱i ara ne yavu kaɗya ku woko yi pini. 33 Ma̱ri n reve an aya wa, shegai an Kashila̱ ka suku mu n lyuɓugu ama n mini, ɗa u tonuko mu, ‘Vu wene baci Kulu Keri ku cipa̱i ara uza roku aku ku woko yi pini, vuma u nala vi aya ya vana vi. Aya wa lyuɓugu ama n Kulu Keri.’ 34 N wene ta̱ ili i nala yi i gita̱i n Yesu. Adama a nala, n tonuko ɗa̱ ukuna u mayun, aya Maku ma Kashila̱ mi.”
Atoni a Yesu a kagita̱
35 An kain ka wansai, Yahaya pini n u lyuɓugusi ama kaɓolo n ama a re a asuvu a atoni a ne, 36 aku u wenei Yesu wa wala, u danai, “Maku ma Kondom ma Kashila̱ ma gai na vi!”
37 An atoni a re yi a panai Yahaya danai nala, a tonoi Yesu. 38 An Yesu kpatalai u wenei a ka tono yi, u wece le, “Ndya ya bolo?”
Aku a wushuki, “Rabbi,† nte va rongo?” (“Rabbi;” wata, “Kawenishiki.”)
39 U wushunku le, “Tuwa̱i i wene.” (Aꞌayin a nala yi evu n ulapa u uwule u nishi u ɗa u kaara.) Aku a lazai n eyi a wenei asu vi, a rongoi pini hal kaara ka rukpa̱i.
40 Uza te a asuvu a atoni a re yi aya Andurawu utoku u Simo Bituru uza ɗa aꞌa̱ri tata u te. 41 Ili iꞌya Andurawu gita̱i uyan iꞌya u zamai utoku u ne vi u tonuko yi, “Tsu wene ta̱ Kawauwi ka a yanka tsu kazuwamgbani ki!” (N Tsiyahuda a yanka ta̱ manyan n “Kawauwi” kpam ili iꞌya i te n udani u “Kirisiti” n Tsiheline.) 42 Aku Andurawu bidyai utoku u ne vi ubana ara Yesu.
Yesu kondono yi u danai, “Aɗa Simo, kala ka tata u vunu ka Yahaya. A ka isa̱ vu ta̱ Kefa.” (“Kefa” ili i te iꞌya n “Bituru.”)*Kalen ka aꞌala a Kefa n Bituru ka “katali.”
Yesu ɗanga̱sai Filibu n Nataniya
43 An kain ka wansai, Yesu yawunsai u bana a Galili. Aku u ba u cinai Filibu, u tonuko yi, “Tono mu.”
44 Besaida ɗa ilyuci i Filibu, n ilyuci i Andurawu n Bituru. 45 Filibu ba u boloi Nataniya, aku u tonuko yi, “Tsu wene ta̱ vuma ɗa Musa korongi ukuna u ne a Mele mi. Kpam dem ntsumate n korongu ta̱ ukuna u ne. Aya Yesu maku ma Isuhu, kpam ilyuci i ne iꞌya Nazara.”
46 Shegai Nataniya wece yi, “Ili i shinga iꞌa̱ la ya wuta̱ a Nazara?”
Filibu wushunku yi, “Tuwa̱ vu wene.”
47 An Yesu wenei Nataniya wa raɓa evu n eyi, aku u danai, “Eyi na matsikaya ma aza a Yahuda ma mayun ma. Uza maryafuka ɗa wa.”
48 Nataniya wece yi, “Niɗa vu yansai vu reve mu?”
U wushunku yi, “Kahu Filibu isa̱ vu, n wene vu ta̱ a kulu ku maɗanga ma kapopi.”
49 Aku Nataniya tonuko yi, “Kawenishiki, avu Maku ma Kashila̱ ma. Aɗa Magono ma aza a Yahuda.”
50 Yesu danai, “Wushuku ɗa vu wushuki na̱ mpa an n tonuko vu n wene vu ta̱ a kulu ku maɗanga ma kapopi? Va wene ta̱ ili iꞌya i lai i naha ugbonguro.”
51 U tonuko le kpam, “Mayun n tonuko ɗa̱, Ya wene ta̱ zuba u kukpa̱ kpam atsumate a zuba a Kashila̱ n a yuwi n a cipi a zuba u Maku ma Vuma.”
*1:1 Aza a Yahuda a bidya ta̱ Udani vi Kashila̱ ka, kpaci caupa ɗe a tsu isa̱ kala ka Kashila̱ karara wa, shegai “Udani” ko “Tata.” A mkpa̱nda̱ n 10 n 14 n wenike tsu ta̱ an Yahaya wa dansa a kaci ka Yesu an u yankai “Udani” manyan.
†1:6 Yahaya u makpa̱nda̱ ma na mi Yahaya Kalyuɓugi ɗa, Yahaya kasuki uza ɗa korongi tagara̱da u na vi u ɗa wa.
‡1:21 Adama a ɗa Kashila̱ ka bidyai Iliya ubana a zuba n uma u ne, ɗa aza a Yahuda aꞌa̱ri a uvana ugono u ne.
§1:21 Musa yan ta̱ kazuwamgbani n aza a Isaraꞌila u da Kashila̱ ka sukunku le ta̱ Matsumate tyoku u ne. Pini nala, aza a Yahuda aꞌa̱ri a uvana Matsumate mi.
◊1:23 Isha. 40:3.
*1:42 Kalen ka aꞌala a Kefa n Bituru ka “katali.”