6
పాఁచ్ వెయిల్ జిన్క యేసు అన్నిమ్ దిలిసి
(మత్త 14:13-21; మార్కు 6:30-44; లూకా 9:10-17)
1 ఇన్నెచి పడ్తొ యేసు గలిలయ ప్రాంతుమ్తె అన్నె గెచ్చ, జా గలిలయచి సముద్రుమ్ గాడు జీన ఒత్తల్తొ గెలన్. జా గాడుక ‘తిబెరియ గాడు’ కి మెనుల. 2 జలె, జబ్బుల్క జో యేసు చెంగిల్ కెర్త దేముడు అబ్బొసి దిలి అదికారుమ్క రుజ్జు దెకయ్త కమొ జేఁవ్ దెక తిలి రిసొ, ఒగ్గర్జిన్ జనాబ్ గాడుచి ఒడ్డువాట్ ఇండ యేసుచి పట్టి గెచ్చుక బార్ జల. 3 జలె, యేసు జోచ సిస్సుల్ తెన్ ఏక్ మెట్టయ్ వెగ, వెస అస్తి. 4 యూదుల్చి *6:4 పూర్గుమ్ పొది యూదుల్ ఐగుప్తు దేసిమి తా గొతిమాన్సుల్ జలిస్ తెంతొ ప్రబు రచ్చించుప కెర్లిసి ఏద కెర్తి పండుగు, ఈంజ. జా పండుగ్క నే పులయ్ల పోడియొ రిత పోడియొ కవుల.పస్కా మెంతి పండుగు అన్నెక్ సుట్టు పాసి జెతయ్. 5 యేసు దెకిల్ పొది, ప్రెజల్ జట్లు జట్లు తెన్ జోతె జెతిసి దెక, పిలిప్ మెలొ సిస్సుడుక “ఈంజేఁవ్ ప్రెజల్ కతి రిసొ అమ్ కీసి అన్నిమ్ గెనుక?” మెన పుసిలన్. 6 కిచ్చొ కెరుక గే యేసు జానె, గని, జోచి రిసొ పిలిప్ కెద్ది దయిరిమ్ తెన్ నంపజతయ్ గే దెకితి రిసొ దస్సి మెన యేసు పుసిలన్.
7 జలె, పిలిప్ జోక, “ఈంజేఁవ్ మాన్సుల్ ఎత్కిజిన్క ఇదిల్ ఇదిల్ జవుస్ దెంక జలె, †6:7 నెంజిలె, దొన్ పుంజొజిన్ మాన్సుల్క ఏక్ దీస్చి కూలి డబ్బుల్ దెతి ఎదిలి డబ్బుల్.వెయి వెండ్లుచ పోడియొ జలెకు నే బెరె” మెన సంగిలన్. 8 గని సీమోను పేతురు మెలొ సిస్సుడుచొ అంద్రెయ మెలొ బావొసి జేఁవ్ సిస్సుల్తె అస్సె. 9 ఈంజొ, జలె యేసుక “ఓదె, ఇన్నె తిలొ ఇదిలోసొ నాడు ఎక్కిలొక పాఁచ్ పోడియొ చి దొన్ని ఇదుద్ల మొస్స అస్తి, గని ఎత్కిజిన్క తెద్దిలి కీసి వంట దెంక జయెదె!” మెన సంగిలన్. 10 యేసు “ఎత్కిజిన్క వెసవ దాస” మెన సిస్సుల్క సంగిలన్. జలె, ఒత్త చెంగిలి వెసితి రితి గర్చి చివ్వర్ తిలి టాన్ ఒగ్గర్ అస్సె, చి ఎత్కిజిన్ ప్రెజల్ వెసిల. ఎక్కి మున్సుబోదల్క లెక్క కెర్లె, జేఁవ్ మొత్తుమ్ పాసి పాసి పాఁచ్ వెయిల్జిన్ జల.
11 జలె, యేసు జేఁవ్ పోడియొ నఙన, “తూయి ఈంజ అన్నిమ్ దా దయ కెర్లది” మెన దేముడు అబ్బొస్క ఉచర, వెస తిలస ఎత్కిజిన్క పాఁవితి రితి వంట దిలన్. మొస్సతెన్ కి దస్సి కెర, జేఁవ్ పేట్ బెర్తు కతి రితి వంట దిలన్.
12 ఎత్కిజిన్ పేట్ బెర్తు కయ్లి పడ్తొ, “ఆరి పాడ్ జవుస్ నాయ్ మెన, సేంసిల గండల్ గుడ్డ ఆన” మెన సిస్సుల్క యేసు సంగిలన్. 13 జలె, ఎత్కిజిన్ కయ్ల జేఁవ్ పాఁచ్ పోడియొచ సేంసిల గండల్ సిస్సుల్ గుడ్డిల. గుడ్డిలె, బార గంపల్ బెర్తు జల.
14 జలె, దేముడు అబ్బొసి దిలి అదికారుమ్క రుజ్జు దెకయ్లి ఈంజ కామ్ ప్రెజల్ దెక కెర, “ఒహొ, ‘అంచి కబుర్ సూనయ్తొసొక బూలోకుమ్తె బార్ కెరిందె’ మెన దేముడు సంగిలొసొ ఈంజొయి” మెన సంగితె తిల. 15 తెదొడి, జోక రానొ కెర్తి రిసొ దెరుక మెన ప్రెజల్ కోర్ప జల, గని జోవయించి ఉద్దెసుమ్ చిన కెర, యేసు జోవయింక ముల దా, ఎక్కిలొ గెచ్చ, మెట్టయ్ అన్నె గెలన్.
యేసు పానిచి ఉప్పిరి ఇండితయ్
(మత్త 14:22-27; మార్కు 6:45-52)
16 సాంజ్ జతికయ్, అందర్ జంక దెర తిలి, చి యేసు జోవయింతె అన్నె ఉత్ర జెంక నేతయ్చి రిసొ సిస్సుల్ “గెరి గెచ్చుమ!” మెన గడ్డె గెచ్చ, 17 జోవయించి దోనితె వెగ, గాడు ఒత్తల్తొ తిలి కపెర్నహూమ్ పట్నుమ్తె గెచ్చుక మెన, దోని జీనవుక దెర్ల.
18 ఇదిల్ దూరి జీనయ్లి పొది, వాదు ఒగ్గర్ కెర్లి, చి వెల్లెల కెర్టల్ కెరుక దెర్లి. 19 దస వెల్లెల కెర్టల్ కెర్తిస్తె జేఁవ్ పాసి పాసి దొన్ని కోసుల్ దూరిక దోని ఇండయ్తికయ్, యేసు పానిచి ఉప్పిరి ఇండ జా, దోనిక పాసి పాఁవిలన్. జో దస్సి పాసి ఇండ జెతె తతికయ్, సిస్సుల్ దెక, “డుంబొ, కిచ్చొ గే!” మెన, బియఁ గెల. 20 యేసు జోవయింక “తుమ్ బియఁ నాయ్. ఆఁవ్వి జెతసి” మెన దయిరిమ్ సంగిలన్. 21 తెదొడి సర్ద తెన్ జోకయి దోనితె వెగయ్ల, చి బేగి జేఁవ్ గెతి ఒడ్డుతె దోని పాఁవ గెలి.
ప్రెజల్ యేసుక చజిలిసి
22 జలె, జా గెలి దీసి పోడియొ మొస్స కయ్ల ప్రెజల్ సగుమ్జిన్, అన్నెక్ దీసి ఎద గాడు ఒత్తల్తొ రకితె అస్తి. ‘గెలి దీసి ఎక్కి దోని తిలి’ మెన, ‘యేసు జోచ సిస్సుల్ తెన్ దోనితె వెగె నాయ్, చి జో నెంతె సిస్సుల్ ఉట్ట గెచ్చ తిల’ మెన, జేఁవ్ ప్రెజల్ ఉచార కెర అస్తి. జాకయ్, యేసుచి రిసొ ‘మెట్టయ్ తెంతొ ఉత్ర జెంక నేతయ్. కిచ్చొగె’ మెన రకితె అస్తి. 23 రకితె తిలె, తిబెరియ పట్నుమ్ తెంతొ, వేర దోనివొ అయ్ల. గెలి దీసి యేసు దేముడు అబ్బొస్క ఉచర వంట దిల పోడియొ కయ్ల జేఁవ్ ప్రెజల్ తిలిస్తె, జలె, జేఁవ్ దోనివొ అయ్ల. 24 జెతికయ్, జోచ సిస్సుల్ కి యేసు కి ఇన్నె నాయ్ మెన ప్రెజల్ దెక, జేఁవ్ అప్పె అయ్ల దోనివొతె వెగ, యేసుక చజుక మెన, కపెర్నహూమ్ పట్నుమ్తె గెచ్చ పాఁవిల.
పరలోకుమ్తె బెదితి సెక్తి దెతి పోడియొ
25 ప్రెజల్ గాడు జీన, యేసుక చజ, జో తిలిసి జానన “గురుబాబు, కెఁయ ఉట్ట అయ్లది?” మెన పుసిల. 26 యేసు జోవయింక, “తుమ్ ఆఁవ్ నిజుమి కచితుమ్ కిచ్చొ మెంతసి మెలె, తుమ్ ఒత్త పేట్ బెర్తు పోడియొ కా కెర సుకుమ్ జలి రిసొ అంక చజుక అయ్లదు, గని అంచి అదికారుమ్క రుజ్జు దెకయ్లి జా కామ్చి గుర్తు అర్దుమ్ కెరన్లి రిసొ నాయ్. 27 ఆఁగ్ సుకుమ్ కెర్తి అన్నిమ్ గట్రచి రిసొ తుమ్ ఉచర్తె తా నాయ్. జా ఎత్కి పాడ్ జతిసి. అన్నిమ్, మెన పరలోకుమ్తె బెదితి సెక్తి దెతిస్క టాలి కెర్లె, జయ్యి అన్నిమ్క కోర్ప జా. జయ్యి అన్నిమ్, జలె, కెఁయఁక తెఁయఁక తా గెతిసి. జయ్యి అన్నిమ్. జలె, ఆఁవ్ మాన్సు జా జెర్మున్ అయ్లొసొ తుమ్క దెయిందె. జయ్యి తుమ్క ముక్కిమ్. జా దెంక అంక అదికారుమ్ కీసి తంక మెలె, దేముడు అబ్బొ, దేముడు, అంచి అదికారుమ్చి రిసొ సాచి సంగ జోచి ముద్ర దా అస్సె,” మెన ప్రెజల్క యేసు సంగిలన్.
28 తెదొడి జేఁవ్ ప్రెజల్ జోక “దేముడుచ కమొ అమ్ కెరుక మెలె, అమ్ కిచ్చొ కెర్లె జయెదె?” మెన పుసిల. 29 యేసు జోవయింక “దేముడు తుమ్క కిచ్చొ పూచి తియార్తయ్ మెలె, ఆఁవ్ జో తెద్రయ్లొసొక తుమ్ పూర్తి నంపజంకయ్” మెన సంగిలన్. 30 సంగితికయ్, జేఁవ్ జోక “జలె, ‘జో తెద్రయ్లొ రచ్చించుప కెర్తొసొ తుయి’ మెన అమ్ దయిరిమ్ తెన్ నంపజతి రిసొ తుచి అదికారుమ్క కిచ్చొ గుర్తు అమ్క దెకయ్తె? కిచ్చొ వెల్లి కామ్ కెర అమ్క రుజ్జు దెకయ్తె? 31 అమ్చ పూర్గుమ్చ వెల్లి బయిలె బుల్తె తిలి పొది, ‡6:31 జా బయిలు దేసిమి బుల్తె తిలి పొది కిచ్చొ కతిసి యూదుల్క నాయ్, చి ఎత్కి అదికారుమ్ తిలొ దేముడు రోజుక ఆగాసుమ్ తెంతొ జా ‘మన్నా’ మెలిసి సువితె తిలన్. ఏక్ రగుమ్ పిట్టల్ కి సేడయ్తె తిలన్; ‘పోడ కతు’ మెన. నిర్గమకాండుమ్ 16:1-36.‘మన్నా’ మెలి పోడియొ రితిసి కతె తిల. జాకయ్,
పరలోకుమ్తె తెంతొ చి పోడియొ రితిసి జోవయింక జో దిలొ
మెన దేముడుచ కొడొతె రెగ్డ అస్సె, గెద” మెన సంగిల.
32 ప్రెజల్ యేసుక దస్సి సంగితికయ్, జో జోవయింక, “తుమ్క కిచ్చొ నిజుమి కచితుమ్ ఆఁవ్ సంగితసి మెలె, తుమ్చ పూర్గుల్క పరలోకుమ్ తెంతొ చి పోడియొ మోసే దిలిసి నెంజె. దేముడు అబ్బొయి దిలిసి. జలె, తుమ్క నిజుమ్ జలి పోడి రితి, నిజుమ్ జలి పోడి దేముడు అబ్బొ అప్పె పరలోకుమ్ తెంతొ తెద్రవ దా తుమ్క దెతయ్. 33 దేముడు అబ్బొ దిలి జయ్యి పోడియొ, కిచ్చొ జయెదె మెలె, పరలోకుమ్ తెంతొ అప్పె రితి ఉత్ర అయ్లిసి. జయ్యి పోడి ఒండి లోకుమ్చక సరి జతి జీవ్ దెతిసి” మెన యేసు సంగిలన్.
34 యేసు దస్సి సంగితికయ్, “బాబు, జయ్యి పోడి అమ్క దెతె తా” మెన ప్రెజల్ సంగిల. 35 జలె, యేసు జోవయింక, “సరి జతి జీవ్ దెతి జా పోడి ఆఁవ్వి. కో అంక పూర్తి నంపజా §6:35 మెలె ‘అంచి తెన్ బెదుల, అంచి రాజిమ్తె బెదుల’.అంచితె జెవుల గే, జోవయింక చూ, తాన్ కెఁయఁక అన్నె కెరె నాయ్. 36 గని, ‘అంక దెకిలెకి తుమ్ నంప కెర్సు నాయ్’ మెన తుమ్క అగ్గె తెంతొ సంగితసి.
37 “ ‘నంపజా రచ్చించుప జతు’ మెన కక్క దేముడు అబ్బొ అంచితె తెద్రయెదె గే, జెవుల, చి కో అంక నంపజా జెవుల గే, జోవయింక కెఁయఁక కి ‘తుమ్క నెసి’ మెన ఉదడి నాయ్. 38 ఆఁవ్ పరలోకుమ్ తెంతొ అయ్లిసి కిచ్చొక మెలె, అంచి సొంత ఇస్టుమ్ అయ్లి రితి కెరుక నాయ్, గని, అంక తెద్రయ్లొసొ సంగిలిసి నెరవెర్సుప కెరుకయ్. 39 అంక నంపజతి రిసొ కక్క జో అంచితె తెద్రయెదె గే, జోవయింతె కక్క నే పిట్టయ్తె, వెల్లి తీర్పు కెర్తి జా ఆకర్ దీసిక, జోవయింక జియడ పరలోకుమ్తె బెదవుక అస్సె. 40 మెలె, అంచొ అబ్బొసి జలొ దేముడుచి ఇస్టుమ్ కిచ్చొ మెలె, ‘దేముడు ప్రబుచొ ఎక్కి పుత్తుసి ఈంజొయి’, మెన ‘ఈంజొయి అమ్క దొర్కు జలొ రచ్చించుప కెర్తొసొ’ మెన, కో అంక చిన పూర్తి నంపజవుల గే, పరలోకుమ్తె బెదితి జీవ్ జోవయింక దొర్కు జయెదె, చి వెల్లి తీర్పు కెర్తి జా ఆకర్ దీసిక జోవయింక జియడ పరలోకుమ్తె బెదయిందె. ఈంజయ్ అబ్బొసి జలొ దేముడుచి ఇస్టుమ్” మెన యేసు సంగిలన్.
యేసుచి రిసొ యూదుల్ అన్మానుమ్ జలిసి
41 ‘పరలోకుమ్ తెంతొ ఉత్ర అయ్లి పోడి ఆఁవ్వి’ మెన యేసు సంగిలి రిసొ, ఒత్త తిల జేఁవ్ యూదుల్చ వెల్లెల మాన్సుల్ జోచి రిసొ కోపుమ్ జా, 42 ఇసి మెన లట్టబన్ల. “ఈంజొ యేసు యోసేపుచొ పుత్తుసి, గెద. జోచ అయ్యస్అబ్బొస్క జానుమ్, గెద. దస్సి జలె, ‘పరలోకుమ్ తెంతొ ఉత్ర అయ్లయ్’ మెన కిచ్చొక సంగితయ్?” మెన ఆఁసిల.
43 జేఁవ్ దస్సి జతికయ్, యేసు జోవయింక కిచ్చొ జబాబ్ దిలన్ మెలె, “ఆఁవ్ సంగిలిస్చి రిసొ అన్మానుమ్ జా లట్టబన నాయ్. 44 అంక తెద్రయ్లొ దేముడు అబ్బొ మాన్సుచి పెట్టి జోవయింక సికడ బుకార్లెకయ్ జేఁవ్ అంక నంపజా జెవుల. అయ్లె, వెల్లి తీర్పు కెర్తి జా ఆకర్ దీసిక జోవయింక జియడ పరలోకుమ్తె బెదయిందె. 45 పూర్గుల్చి అత్తి సంగిల దేముడుచ కబుర్లుచ కొడొతె రెగ్డ అస్సె.
దేముడు జేఁవ్ ఎత్కిజిన్క సొంత సికడెదె”
మెన రెగిడ్లి కోడు. దేముడు అబ్బొ జోవయింక సంగిలిసి కో సూన సికుల గే, అంక నంపజా జెవుల.
46 “జోతె తెంతొ అయ్లొసొక పిట్టవ, కోయి దేముడు అబ్బొక కెఁయ దెకితి నాయ్. ఎక్కిలొయి జోక దెక అస్సె. 47 జలె, ఆఁవ్ తుమ్క కిచ్చొ నిజుమి కచితుమ్ సంగితసి మెలె, అంక కో సత్తిమ్ తెన్ నంపజవుల గే, జేఁవ్ నంపజలి తెంతొ, పరలోకుమ్చి రాజిమ్తె బెదయ్ అస్తి. 48 సరి జతి జీవ్ దెతి పోడి, ఆఁవ్వి.
49 “తుమ్చ పూర్గుమ్చ జా వెల్లి బయిలె బుల్తె తిలి పొది ‘మన్నా’ మెలి జా పోడి కయ్లెకి, మాములుమ్ మొర్తి సమయుమ్ జా అయ్లె పొది, మొర గెల. 50 ఆఁవ్ అప్పె సంగితిసి, జలె, పరలోకుమ్ తెంతొ దొర్కు జతి ఈంజయ్ పోడి, జలె, కిచ్చొక ఉత్ర జా అస్సె మెలె, ఈంజయి పోడి, కో కవుల గే, మొర్లె పొది సిచ్చ తిలి మొర్నుతె గెతి నాయ్. 51 పరలోకుమ్ తెంతొ ఉత్ర అయ్లి జీవ్ దెతి పోడి ఆఁవ్వి. ఈంజయ్ పోడి కో కవుల గే, పరలోకుమ్తె గెచ్చ కెఁయఁక తెఁయఁక చెంగిల్ జివుల. జలె, ‘జోవయించి పాపుమ్చి సిచ్చ జతి మొర్నుతె గెతు నాయ్, గని అంచి వరుమ్ నఙ రచ్చించుప జతు’ మెన ఆఁవ్ కిచ్చొ పోడి దెయిందె మెలె, అంచి *6:51 ఈంజ లోకుమ్చి పాపుమ్ గెచ్చయ్తి రిసొ జో అర్పితుమ్ జంక తిలిస్చి రిసొ ‘అంచి ఆఁగ్ దెయిందె’ మెన యేసు టాలి సంగితయ్.ఆఁగ్” మెన సంగిలన్.
52 యేసు జా సంగితికయ్, యూదుల్చ వెల్లెల మాన్సుల్ బమ్మ జా, “అమ్ కతి రిసొ ఈంజొ మాన్సు జోచి ఆఁగ్ అమ్క కీసి దెంక జయెదె?” మెన ఎక్కిలొ తెన్ ఎక్కిలొ లట్టబ్తె తిల. 53 జాకయ్ యేసు జోవయింక, “తుమ్క ఆఁవ్ నిజుమి కచితుమ్ కిచ్చొ సంగితసి మెలె, ఆఁవ్ మాన్సు జా జెర్మున్ అయ్లొసొచి ఆఁగ్ తుమ్ నే కయ్లె, అంచి లొఁయి తుమ్ నే పిల్లె, తుమ్చి పెట్టి కిచ్చొ జీవ్ తయె నాయ్. 54 అంచి ఆఁగ్ కో కవుల గే, అంచి లొఁయి కో పివుల గే, దేముడుచి రాజిమ్తె బెదితి జీవ్ జోవయింక దొర్కు జా అస్సె, చి వెల్లి తీర్పు కెర్తి జా ఆకర్ దీసిక, జోవయింక జియడ, పరలోకుమ్తె బెదయిందె. 55 జాకయ్, అంచి ఆఁగ్ ముక్కిమ్ జలి అన్నిమ్, అంచి లొఁయి ముక్కిమ్ జలి పితిసి జయెదె. 56 కో అంచి ఆఁగ్ కతి రితి అంచి లొఁయి పితి రితి జతతి గే, జో అంచి పెట్టి తత్తతి, చి ఆఁవ్ జోచి పెట్టి తయిందె.
57 “జీవ్ తిలొ దేముడు అబ్బొ అంక ఈంజ లోకుమ్తె తెద్రయ్లొ. జోచి జీవ్ అంచి పెట్టి అస్సె, చి జోచి జీవ్కయ్ ఆఁవ్ జితసి. దస్సి అంకయ్ కో కయ్లి రితి జా అంక జోచి పెట్టి తియనుల గే, అంచి జీవ్చి రిసొ జేఁవ్ కి జివుల. 58 పరలోకుమ్ తెంతొ ఉత్ర అయ్లి పోడి ఈంజయి. తుమ్చ పూర్గుమ్చ కయ్లి రగుమ్ నెంజె. గని, ఈంజయ్ పోడియొ కో కవుల గే, పరలోకుమ్తె గెచ్చ కెఁయఁక తెఁయఁక జివుల” మెన యేసు సికడ్లన్. 59 యేసు కపెర్నహూమ్ పట్నుమ్చి జేఁవ్ యూదుల్చి సబ గెరి ఇసి మెన సికడ్లన్.
యేసు సంగిలి బోదనచి రిసొ జో తెన్ బులుక ములిలిసి
60 యేసుక ఇదిల్ నంపజా సిస్సుల్ జంక దెర్ల మాన్సు, జలె, జో సంగిలిసి సూన కెర, జోవయింతె సగుమ్జిన్ బమ్మ జా, “జా కోడు అల్లర్చి! జా కోడు కో సూనుల!” మెన సంగిల. 61 జో నిసాన్ల సిస్సుల్ కి అన్మానుమ్ లట్టబ్తతి మెన యేసు పెట్టి జానిలన్, చి “ఆఁవ్ అప్పె సంగిలిస్చి రిసొ తుమ్ అన్మానుమ్ జతసు గే? 62 జలె, ఆఁవ్ మాన్సు జా జెర్మున్ అయ్లొసొ ఆఁవ్ అగ్గె తిలిస్తె అన్నె వెగ గెతిసి తుమ్ దెకిలె, కీస్ జస్తె! 63 జీవ్ తిలెకయ్ మాన్సు జియెదె. జీవ్ నెంజిలె, ఆఁగ్ కామ్క నెంజె. ముక్కిమ్ జలి ఆఁవ్ సంగిలి జీవ్ కిచ్చొతె మెలె, ఆఁవ్ తుమ్క సంగిల కొడొతెయ్ అస్సె. 64 గని తుమ్చితె సగుమ్జిన్ నంపజతి నాయ్” మెన జోవయింక సంగిలన్. జోవయింతె కో నంపజతి నాయ్ గే, అన్నె పడ్తొక జోక మార్తసచి అత్తి కో దెర దెయెదె గే, యేసు అగ్గె తెంతొ జానె. 65 తెదొడి అన్నె, “జాకయ్ ‘దేముడు అబ్బొ జా సెక్తి దిలెకయ్, నెంజిలె కో కి అంక నంపజంక, అంచితె జెంక నెతిర్తి’ మెన తెదొడి సంగిలయ్” మెన సంగిలన్.
66 జలె, జా దీసి జో సంగిలిసి ఓర్సుప జంక నెత్ర కెర, జోవయించి పట్టి గెతె తిలసతె ఒగ్గర్జిన్ సిస్సుల్ అన్మానుమ్ జా, ఒత్త తెంతొ జో తెన్ బుల్తి నాయ్. 67 జేఁవ్ దస్సి జతికయ్, జో నిసాన్ల బారజిన్ సిస్సుల్క యేసు, “తూమ్ కి అంక ముల దా ఉట్ట గెతె గే?” మెన పుసిలన్. 68 “ప్రబు, అమ్ అన్నె కత్తెయ్ గెచ్చుమ్దే? దేముడుచి రాజిమ్తె బెదుక కీసి గే తుచయ్ కొడొతె సూనుక జతయ్, గని అన్నె కత్తెయ్ నాయ్. 69 జాకయ్ ‘దేముడుచి సుద్ది తిలొసొ†6:69 దేముడు తెద్రయ్లొ రచ్చించుప కెర్తొసొ జలొసొ, క్రీస్తు తుయి’ మెన తుకయ్ అమ్ నంపజా అస్సుమ్, కచితుమ్ జానుమ్” మెన సీమోను పేతురు దయిరిమ్ తెన్ సంగిలన్.
70 తెదొడి యేసు జేఁవ్ బారజిన్క కిచ్చొ జాగర్త సంగిలన్ మెలె, “తుమ్ బారజిన్ ఎత్కిక ఆఁవ్ నిసాన్లయ్, గెద. గని, తుమ్చితె కి సయ్తాన్చొ సేవ కెర్తొసొ ఎక్కిలొ అస్సె” మెన సంగిలన్. 71 కచి రిసొ దస్సి సంగిలొ మెలె, సీమోను ఇస్కరియోతు మెలొ ఎక్కిలొచొ యూదా మెలొ పుత్తుస్చి రిసొ. కిచ్చొక మెలె, పడ్తొ, జేఁవ్ జోక మార్తి రిసొ, విరోదుమ్ సుదల్చి అత్తి యూదా యేసుక దెర దెయెదె మెన తెదొడి కి యేసు జానె.
*6:4 6:4 పూర్గుమ్ పొది యూదుల్ ఐగుప్తు దేసిమి తా గొతిమాన్సుల్ జలిస్ తెంతొ ప్రబు రచ్చించుప కెర్లిసి ఏద కెర్తి పండుగు, ఈంజ. జా పండుగ్క నే పులయ్ల పోడియొ రిత పోడియొ కవుల.
†6:7 6:7 నెంజిలె, దొన్ పుంజొజిన్ మాన్సుల్క ఏక్ దీస్చి కూలి డబ్బుల్ దెతి ఎదిలి డబ్బుల్.
‡6:31 6:31 జా బయిలు దేసిమి బుల్తె తిలి పొది కిచ్చొ కతిసి యూదుల్క నాయ్, చి ఎత్కి అదికారుమ్ తిలొ దేముడు రోజుక ఆగాసుమ్ తెంతొ జా ‘మన్నా’ మెలిసి సువితె తిలన్. ఏక్ రగుమ్ పిట్టల్ కి సేడయ్తె తిలన్; ‘పోడ కతు’ మెన. నిర్గమకాండుమ్ 16:1-36.
§6:35 6:35 మెలె ‘అంచి తెన్ బెదుల, అంచి రాజిమ్తె బెదుల’.
*6:51 6:51 ఈంజ లోకుమ్చి పాపుమ్ గెచ్చయ్తి రిసొ జో అర్పితుమ్ జంక తిలిస్చి రిసొ ‘అంచి ఆఁగ్ దెయిందె’ మెన యేసు టాలి సంగితయ్.
†6:69 6:69 దేముడు తెద్రయ్లొ రచ్చించుప కెర్తొసొ జలొసొ,