6
Hesu omongaru cinco mil kwimba'e-pe
(Mt 14.13-21; Mc 6.30-44; Lc 9.10-17)
Ha upe rire Hesu ohasa oho-vy yugwarusu rovái. Upe yugwarusu mokõi héry va'e. Héry Galiléia yugwa. Héry va'e ave Tiberíades yugwa. Ha upéi katu heta eterei oĩ kente kwéry. Ohexa okwa-vy Hesu-pe omogwera gwera ramo hasy va'e-pe. Jahexa e'ỹ va'e hexapyrã-rupi ojapo ramo, ohexa. Upéa-gwi oho Hesu piári hikwái. Upe ramo ha'e ojeupi oho-vy yvyaty-rehe. Upe-py ogwapy-ma oĩ-vy gwemimbo'e kwéry ndive. Oiko-tama judeu kwéry aretegwasu va'e áry héry va'e páscoa.
Ha upéi katu ha'e oma'ẽ ohexa heta eterei kente ogwa'ẽ ou-vy ramo henda-py ohexa. Upe-ma ramo he'i Filipe-pe:
—Mba'e-rami po jajogwa-ta hemi'urã ho'u va'erã mbojape? he'i oporandu Filipe-pe.
Upéa he'i oikwaa hagwã Filipe nhe'ẽ. Ha'e katu oikwaa-ma voi mbava'e tipo ojapo-ta.
He'i íxupe Filipe:
—Jajogwa ramo seis jasy omba'apo va'ekwe repy-rehe mbojape hemi'urã kwéry, nome'ẽi arã peteĩ teĩ ho'u mixĩmi hagwã, he'i íxupe kente kwéry-rehe.
Upe-ma ramo he'i íxupe hemimbo'e Simão Pedro ryke'y, héry va'e André:
—Ko va'e karia'y ogwereko cinco mbojape cevada-gwi ojejapo va'ekwe. Mokõi pira ka'ẽ ogwereko ave. Ha upe va'e ndaha'éi heta kente remi'urã, he'i íxupe André.
10 —Pembogwapy katu íxupe kwéry yvy-rupi, he'i gwemimbo'e-pe. Upe-py heta oĩ kapi'ipety. Ha upéi katu ogwapy-ma hikwái kapi'ipety-py. Cinco mil kwimba'e nunga-rupi ogwapy hikwái. Ndoipapái mitã-pe kunha-pe ave. 11 Upéi ha'e oipyhy mbojape, otima porã Nhandejáry-pe ome'ẽ me'ẽ ogwapy va'e kwéry-pe. Pira ome'ẽ ave ho'useha-rami. 12 Okaru porã hikwái, hygwyatãmba-ma hikwái. Okaru porã rire, he'i gwemimbo'e kwéry-pe:
—Pemono'õ no'õ pembohyru tembi'u rembyre pono onhehundi rei ho'a va'ekwe gwive, he'i gwemimbo'e kwéry-pe.
13 Upe-ma ramo omono'õmba cinco mbojape rembyre. Okaru va'e ho'u porã rire oheja ra'e. Upéa omono'õ no'õ omohynyhẽ nyhẽ doze ajaka jevy hembyre kwéry.
14 Upéi hexapyrã-rupi Hesu rembiapo porã ohexa ramo, he'i ojóupe hikwái:
—Upe va'e ko Nhandejáry nhe'ẽ-py omombe'u va'ety ojekwaa va'erã voi va'ekwe ko yvy ári, he'i ojóupe Hesu-rehe upe pygwa kwéry.
15 Upe-ma ramo he'i opy'a-py Hesu: “A pygwa voi ou-tama xe jopyse mo'ã xe pyhy-vy xe moingo hagwã huvixagwasu ramo” he'i ójehe. Upéa oikwaa ramo okanhy jevy ha'e anho yvyaty-rehe oho-vy.
Y ári ogwata Hesu
(Mt 14.22-33; Mc 6.45-52)
16 Ka'aru ete-ma. Ha hemimbo'e kwéry katu ogwejy oho-vy yugwarusu rembe-py. 17 Upéi onhemboyru kanóa-py. Oho y-rupi hikwái. Cafarnaum tetã-ngoty oho. Pytũ-ma voi ha Hesu katu ne'írã vyteri ogwahẽ ou-vy gwemimbo'e kwéry renda-py. 18 Yvytu eterei-ma ramo opu'ã y. 19 Oipykúi oho-vy cinco quilômetro para'e, seis quilômetro para'e. Ne'írã ogwahẽ ogwahẽse ha-py. Upe-ma ramo ohexa Hesu-pe hikwái y ári ogwata ou-vy ramo ohexa. Ohexa-ma ramo íxupe, onhemondýi voi hikwái.
20 Ha Hesu onhe'ẽ íxupe:
—Xe ae ko, he'i. —Ani pekyhyje teĩ, he'i gwemimbo'e kwéry-pe.
21 Inhe'ẽ ohendu ramo, ovy'a joa ogwerohory íxupe:
—Eike katu kanóa-py, he'i Hesu-pe hikwái.
Upe-ma ramo pya'e ogwahẽ kanóa ogwahẽse ha-py yvy ete-py oho-vy.
Hesu piári oho kente kwéry
22 Ko'ẽmba-ma ramo, kente kwéry opyta va'e y rovái oho e'ỹ va'e he'i ojóupe:
—Mamo po oho ra'e Hesu? he'i ojóupe.
Oĩ ra'e peteĩ kanóa. Upe va'e-py onhemboyru jave hemimbo'e kwéry nonhemboyrúi ra'e Hesu. Hemimbo'e kwéry ae ha'e kwéry anho osẽ oje'ói-vy ra'e Hesu e'ỹ reheve. Upéa-gwi he'i ojóupe: “Mamo po oho ra'e Hesu?” he'i.
23 Upe jave ogwahẽ ou-vy outro kanóa Tiberíades tetã-gwi. Ogwahẽ-ma ou-vy yvy ete-py. Upe tetã-my Nhandejáry Hesu otima porã kuri Nhandejáry-pe upe va'e mbojape-rehe. Upe-py ho'u kuri upe va'e mbojape kente kwéry.
24 Ha upéi katu gwĩ ogwahẽ ramo va'e he'i ojóupe:
—Ko'a-gwi oho nipo ra'e Hesu. Hemimbo'e kwéry oho ave nipo ra'e, he'i ojóupe.
Upéa-gwi onhemboyru-ma kanóa-py hikwái oho y-rupi Cafarnaum-my. Hesu piári oho.
“Mbojape tee-rami pene moingovehaty voi ko xe” he'i ójehe Hesu
25 Ogwahẽ rire oho-vy y rovái otopa Hesu-pe hikwái:
—Araka'e po ereju ra'e ko'a-py, porombo'eháry, he'i íxupe hikwái.
26 Upe-ma ramo he'i íxupe kwéry Hesu:
—Anhetegwa va'e amombe'u-ta peẽ-my. Pe'u kuri upe va'e mbojape pene rygwyatãmba-ma voi kuri. Upéa-gwi peju-ma xe piári. Heroviapyrã-rupi xe rembiapo ramo, ndapeikwaái voi mbava'e-rehe xe rembiapo porã. 27 Ani pepena eterei teĩ pene remi'urã-rehe. Pemoĩ porã ramo jepe, opa arã pendéhegwi. Pemba'apo ae katu pene rembi'u teerã-rehe peiko hagwã opa e'ỹ reheve Nhandejáry ndive. Pene rembi'u teerã ko xe Nhande Ryke'y tee va'e remime'ẽrã peẽ-my. Nhandejáry nhe'ẽ-py xe rembiapo. Upe va'e oikwaa uka-ma kuri peẽ-my Nhandejáry, he'i judeu kwéry-pe.
28 Upéi he'i íxupe hikwái:
—Orojapose voi oipota va'e Nhandejáry orojapo va'erã. Mba'éixa tipo orojapo-ta hemimbota, he'i oporandu-vy íxupe hikwái.
29 —No'ã-rami pene rembiaporã. Xe ko Nhandejáry remimbou. Pejerovia katu xe-rehe, he'i íxupe kwéry.
30 Upéi judeu kwéry:
—Néi, he'i, —Mba'éixa ne rembiapo porã-ta heroviapyrã-rupi, orohexa va'erã orogwerovia hagwã. Ehexa uka ore-vy nde pu'akaha-rupi ne rembiaporã oropondera hagwã hese.
31 Yma va'ekwe nhane ramoigwasu amyrĩ kwéry tekwaty e'ỹ-my oime jave va'ekwe ho'u va'ekwe tembi'u héry va'e maná:
“Ome'ẽ va'ekwe íxupe kwéry yváy gwigwa mbojape ho'u va'erã.”*Êx 16.4; Sl 78.24
Upéixa omoĩ va'ekwe kwatia-rehe Nhandejáry nhe'ẽ, he'i íxupe omombe'u-vy.
32 Upéi he'i Hesu:
—Anhetegwa amombe'u-ta peẽ-my. Ndaha'éi Moisés ome'ẽ va'ekwe nhane ramói kwéry-pe upe va'e yváy gwigwa mbojape. Nhandejáry remime'ẽgwe ae upe va'e. Ko'ánga katu Nhandejáry ome'ẽ peẽ-my yváy gwigwa mbojape tee va'e. 33 Upe mbojape tee Nhandejáry mba'e voi yváy gwigwa ogwejy va'ekwe pene moingove va'erã, he'i judeu kwéry-pe.
34 —Eme'ẽ me'ẽ katu ore-vy upe va'e mbojape, porombo'eháry, he'i íxupe hikwái.
35 —Xe ko mbojape tee ramigwa pene moingove va'e. Peteĩ teĩ xe moirũ va'e gwive ivare'a e'ỹ va'e-rami oiko va'erã. Ojerovia va'e gwive xe-rehe ijy'uhéi e'ỹ va'e-rami oiko va'erã, he'i. 36 —Ha'e kuri peẽ-my, Peẽ ko xe rexa ramo jepe, ndapejeroviái joty xe-rehe. 37 Entéro xe rerovia uka va'e gwive xe Ru, xe moirũ va'erã. Xe-vy ou va'erã gwive, namboyke mo'ãvéi-ma va'erã íxupe. 38 Ndaha'éi ajapose va'e mante ajapo hagwã agwejy va'ekwe aju-vy yváy-gwi. Xe mbouhare remimbota ae mante ajapo va'erã agwejy aju-vy. 39 Ha xe mbouhare remimbota no'ã-rami. Ndoipotái xe amokanhy ni peteĩ xe moirũ uka va'ekwe gwive. Oipota xe amoingove jevy íxupe kwéry. Gwĩ omano va'ekwe opu'ã jevyha áry-py, oipota xe amoingove jevy enterove va'e xe moirũ uka va'ekwe gwive. 40 Xe Ru remimbota no'ã-rami. Oipota xe rexa va'e gwive, xe rerovia va'e gwive ave oiko opa e'ỹ reheve hendive. Upe va'e amoingove jevy va'erã gwĩ omano va'ekwe oikove jevyha áry-py, he'i judeu kwéry-pe Hesu.
41 Upe-ma ramo judeu kwéry ndojohu porãi inhe'ẽ:
—“Xe ko Nhandejáry gwigwa. Mbojape-rami aju pene moingove hagwã” he'i kuri Hesu, he'i ojóupe hikwái.
Hesu nhe'ẽ ndojohu porãi voi. Upéi he'i jevy hikwái:
42 —Upe va'e ko José ra'y voi. Ha'e Hesu voi. Túvy isy ndive ikwaapy voi-ma upe va'e. Aipo-rami, ma'erã po, “Xe ko yváy-gwi agwejy va'ekwe” he'i kuri nhande-vy, he'i ojóupe hikwái. Ndojohu porãiry Hesu nhe'ẽ.
43 Upe-ma ramo ha'e he'i:
—Anive penhe'ẽ poxy xe-rehe, he'i. 44 —Ndou mo'ãi xe-vy avave ojéhegwite. Xe Ru xe mbouhare xe moirũ uka ramo ae, xe moirũ va'erã. Gwĩ omano va'ekwe oikove jevyha áry-py, amoingove jevy va'erã xe reroviaha-pe.
45 Yma va'ekwe omoĩ va'ekwe kwatia-rehe Nhandejáry nhe'ẽ-py omombe'u va'ety nhe'ẽ. A-rami omoĩ va'ekwe: “Enterove va'e-pe ombo'e-ta Nhandejáry” he'i. Upéixa ramo entéro Nhandejáry nhe'ẽ ohendu va'e, Nhandejáry ombo'e íxupe va'e gwive, upe va'e gwive ou xe-vy.*Is 54.13 46 Xe Ru-pe katu avave ndohexái va'e. Ha xe katu Nhandejáry-gwi aju va'ekwe ahexa va'e íxupe.
47 —Anhetegwa va'e amombe'u-ta peẽ-my. Xe rerovia va'e gwive oikove-ma va'erã opa e'ỹ reheve Nhandejáry ndive. 48 Xe ko mbojape tee-rami pene moingove va'e. 49 Yma va'ekwe pene ramói kwéry ho'u va'ekwe maná héry va'e. Tekwaty e'ỹ-my ho'u hikwái. Ho'u ramo jepe, omano joty va'ekwe. 50 Ãy katu ko va'e yváy gwigwa va'e mbojape tee ramigwa ndaha'éi upe maná héry va'e ramigwa. Ko mbojape tee ramigwa ho'u va'e gwive ae nomano mo'ãvéi-ma va'erã. Oikove meme va'erã Nhandejáry ndive. 51 Xe katu yváy-gwi agwejy va'ekwe aju-vy pene moingoveharã. Mbojape tee-rami xe ko pene moingove va'e. Upe mbojape tee ho'u va'e gwive oikove meme va'erã. Upe mbojape tee ame'ẽ va'erã kente kwéry-pe oikove hagwã. Upe mbojape tee xe rete voi, he'i ójehe judeu kwéry-pe.
52 Upéa nhe'ẽ ohendu ramo, onhe'ẽ poxy-ma ojóupe:
—Hesu he'i kuri ja'u hagwã hete, he'i mo'ã ojóupe. —Mba'éixa po Hesu ome'ẽ-ta nhande-vy gwete ja'u va'erã, he'i.
Upéa-gwi ogweropoxy Hesu nhe'ẽ hikwái.
53 Upe-ma ramo he'i judeu kwéry-pe:
—Anhetegwa va'e amombe'u-ta peẽ-my. Xe ko Nhande Ryke'y tee va'e. Xe rete ndape'úi ramo, xe rugwy ndape'úi ramo, pemano va'erã, ndapeikovéi va'erã, name'ẽi va'erã peẽ-my pende rekoverã. 54 Xe rete ho'u va'e gwive, xe rugwy ho'u va'e gwive, ame'ẽ-ta íxupe hekoverã. Gwĩ omano va'ekwe oikove jevyha áry-py, amoingove jevy va'erã íxupe kwéry. 55 Xe rete ko pene rembi'u teerã voi. Xe rugwy pene rembi'u teerã voi. 56 Xe rete ho'u va'e, xe rugwy ho'u va'e, xe moirũ tee va'e. Xe py'apy-py areko íxupe va'e voi. Opy'apy-py xe rereko voi ave. 57 Nhandejáry Nhande Ru nhane moingove va'e xe mbou va'ekwe. Ome'ẽ va'ekwe-gwi xe-vy xe rekoverã, xe aiko ave. Upéixa ete voi xéhegwi okaru va'e ame'ẽ va'erã íxupe hekoverã. 58 Ko va'e mbojape tee ramigwa yváy-gwi ogwejy va'ekwe kuri he'i xe-rehe. Ndaha'éi nhane ramói kwéry ho'u hagwe-rami. Ho'u ramo jepe, omano joty va'ekwe hikwái. Ko va'e mbojape tee ramigwa ae ho'u va'e gwive oiko meme va'erã, he'i judeu kwéry-pe Hesu.
59 Upe va'e he'i Cafarnaum tetã-my, ombo'e mbo'e jave Hesu judeu kwéry oporahéi haty-py. Oipota ojerovia tee ójehe gwete rehegwa nhe'ẽ, gwugwy rehegwa nhe'ẽ ave omombe'u-vy íxupe kwéry.
“Ne nhe'ẽ ae mante orohendu ramo, oroiko meme-ma va'erã Nhandejáry ndive”
he'i Hesu-pe Pedro
60 Upéa nhe'ẽ ohendu ramo, heta oĩ hemimbo'e kwéry va'e ndojohu porãi inhe'ẽ:
—Ipohýi voi upe va'e nhe'ẽ. Ndikatúi nhahendu. Kiva'e po ohendu-ta, he'i ojóupe hikwái.
61 Ha Hesu katu opy'a-py oikwaa-ma gwemimbo'e kwéry he'i va'e: “Ndojohu porãi xe nhe'ẽ” he'i ojéupe.
Upéi he'i gwemimbo'e kwéry-pe:
—Xe reja-ta tipo peẽ, he'i. —ndapejohu porãi-gwi xe nhe'ẽ? he'i. 62 —Peẽ ko xe rexa va'erã para'e Nhande Ryke'y tee va'e xe ajeupi jevy aha-vy ramo xe rekwagwe-py. Upéixa xe rexa ramo, xe reja joty arã joty tipo, he'i. 63 —Nhandejáry Nhe'ẽ Marangatu tee va'e ko nhane moingove va'e. Ha nhande kwéry katu nhandejéhegwi mba'eve ndajajapói va'e. Ha xe nhe'ẽ katu pehendu ramo opyta pende py'a py'apy-rupi nhe'ẽ marangatu ramo. Pene moingove va'e ave xe nhe'ẽ. 64 Xe nhe'ẽ pehendu ramo jepe, oĩ joty pene pa'ũ-my xe rerovia e'ỹ va'e, he'i gwemimbo'e kwéry-pe.
Oikwaa voi ra'e kiva'e va'e po ndogweroviái voínte va'erã ra'e íxupe. Kiva'e po omombe'u hesegwa va'erã ra'e ija'e'ỹha-pe oikwaa-ma ra'e ave.
65 He'i jevy gwemimbo'e kwéry-pe:
—Oĩ pene pa'ũ-my xe rerovia e'ỹ va'e. Upe va'e-gwi ete ha'e kuri peẽ-my, “Ndou mo'ãi avave xe-vy ojéhegwi. Xe Ru, Tou, he'i ramo ae, ou va'erã” ha'e kuri peẽ-my, he'i gwemimbo'e kwéry-pe.
66 Inhe'ẽ ohendu ramo, heta oĩ íxupe omoirũ va'e ojere íxugwi. Nomoirũsevéi íxupe.
67 Upe ramo he'i upe doze gwemimbo'e kwéry-pe:
—Ha xe rejase tipo peẽ ave, he'i.
68 Ha Simão Pedro katu:
—Oroheja ramo, ndaipóri ore mbo'eharã oroho hagwã ha'e-py, ore Járy. Ne nhe'ẽ ae mante orohendu ramo, oroiko-ma va'erã opa e'ỹ reheve Nhandejáry ndive. 69 Ko'ánga katu orogwerovia tee-ma. Ne mbou tee va'ekwe nipo ra'e Nhandejáry. Nde reko marangatu tee nipo ra'e, he'i íxupe Pedro.
70 Upe ramo Hesu:
—Xe apoporavo va'ekwe pepyta hagwã doze. Oroporavo ramo jepe, peteĩ pene pa'ũ-my oĩ joty anháy nhe'ẽngenduha, he'i gwemimbo'e kwéry-pe.
71 Upéa he'i ramo omombe'u Simão Iscariotes ra'y Judas-rehe. Hese gwarã nhe'ẽ omombe'u. Ha Judas katu doze hemimbo'e kwéry va'e voi. Indivegwa jepe, omombe'u joty va'erã ija'e'ỹha-pe Hesu rehegwa.

*6:31 Êx 16.4; Sl 78.24

*6:45 Is 54.13