Yesuye mubi ma dokodoo
odoo mapoo eligi
5
5:1—7:29
Yesuye odoo mooloogoodoo bei oso yimapoo sibadee ogoloso, mubi ma dokodoo peleso biaso. Eseme o hamamee dili odoo oso yimapoo sibadeeso. Eseme omapoo yayo Godeeyo to dimapoo eligilame bei mooloogoolone egeesee takaso,
Goomoga sabolo dabalai
(Luka 6:20-23)
Isa 57:15“Edebeeyo Godeeye diba pidilame yimapoo kibiloso doga, diba goomoga sabolo dabalaiso.
Bei, diba Godeeye wiligi doloso ka badoso.
Isa 61:2-3; Yili 7:17Osoloso edebeeyo goohele sabolo pupusigilone doga, diba goomoga sabolo dabalaiso.
Bei, Godeeye diba pidileiso.
Psa 37:11Osoloso edebeeyo mesie sabolo doga, diba goomoga sabolo dabalaiso.
Bei, hamamee mipoo susuga hagee dibada mi dalaiso.
Isa 55:1-2Osoloso edebeeyo goo tekepo Godeeye goomoga goo ee talai ono diya goolee sabolo doga, diba goomoga sabolo dabalaiso.
Bei, diayo Godeeye goomoga goo ee talame, yayo diba pidileiso.
Osoloso edebeeyo emegei sooloo dolone doga, diba goomoga sabolo dabalaiso.
Bei, nei Godeeye dimapoo sooloo dolone badalaiso.
Osoloso edebeeyo hedebe Godee mapoo goo hoodolone doga, diba goomoga sabolo dabalaiso.
Bei, diayo Godee agalaiso.
Osoloso mesie dabalame segeli odoo doloso doga, diba goomoga sabolo dabalaiso.
Bei, Godeeye diba owolo dio dalaiso.
10 1Pita 3:14Osoloso edebeeyo Godeeyo howo woola goo tekepo too maga dala tolone doga, diba goomoga sabolo dabalaiso.
Bei, diba Godeeye wiligi doloso ka badoso.
11 1Pita 4:14Osoloso niyo amapoo tei too goo maga edebeeyo nimapoo to tokenee takoloso dala tenelone nimaga gamenee goo takooga, niba goomoga sabolo dabalaiso. 12 2Chr 36:16; Diye 7:52Esiga niba sigabolone goomege. Bei, Kei mi mapoo nei toowa niyo talame nibada hu sabolo olo mopoodoo doloso moloso. Esiga nimapoo dala tenelone egee do egee dia amawe diayo Godee maga to toloso kokodo takomo silesibili odoo daga hoogoo debei mapoo dala hedebe egeesee tenemeleeso.”
Solu sabolo gadeebugu sabolo
(Maka 9:50; Luka 14:34-35)
13 “Mi toowa mapoo debeli odoo mapoo niyo solu masi ka doso. Esino soluso hadali me poogooga, nayo solu ee see hadalame kasee moodoolaiyo? Esiga solu hadali me poogooga, yo goo mauwe malaiso. Osoloso mi mapoo togobuguga, edebeeyo dokodooga homoso ebidileiso.
14 Yon 8:12; 9:5Esiga mipoo toowa hamapoo debeli odoo susuga mapoo niyo gadeebugu masi ka doso. Bei, mubi ma dokodoo mi edebeeyo bia mologa, mi egee mada malaime. Haye. Yo medee woola molo egeliso. 15 Maka 4:21; Luka 8:16; 11:33Esiga odoo heeso keme pouloso tolo oso koo gagali. Haye. Yo keme pouloso odoo susuga oso o moso kulodu dobolone gadeebugu ee agalame woola pou mageliso. 16 Epe 5:8-9; 1Pita 2:12Egeesi maga niyo mipoo toowa hamapoo debeli odoo mapoo gadeebuguloso dabalai tekepo. Egeeseega odoo susuga oso niyo goo tekepo tolone egee do ogoloso diayo nibada Ama Godee Kei mi ma dokodoo egee bado o hu dokodoo poudileiso.”
Godeeye tei magoo hogugu
17 Loum 3:31“Esiga Moseseeye tei magoo hogugu sabolo osoloso Godee maga to toloso kokodo takomo silesibili odoo oso Godeeyo to hogugu ee ayo peegoo magalame ka simidoo, niyo dee na goolee. Haye, ayo egeesee selame ka sibile. Esino ayo wulo diayo taka goo susuga ee tobuloso talame ka simi. 18 Luka 16:17; 21:33Esiga ayo nimapoo taka. Mipoo toowa sabolo kei sabolo mauwe pegelega osee mologa, Godeeye tei magoo ma kulodu hu bei pepuso heeso peegoo osugobalaime. Esino tei oso taka goo susuga oso tobuloso peledabalaiso. 19 Yem 2:10Esiga edebeeyo Godeeye tei magoo ma kulodu tei pepooko hedebe mapoo mesilega badolone, emegei dimapoo goo egeesi masi moodoolame eligimo siloga, yo Godeeye wiligi doloso badeli mapoo diya pepooko doloso badalaiso. Esino edebeeyo Godeeye tei magoo susuga mapoo mesiloso badolone, emegei dimapoo goo egeesi masi moodoolame eligimo siloga, yo Godeeye wiligi doloso badeli mapoo toowa doloso badalaiso. 20 Esiga ayo nimapoo taka. Niyo Godeeye tei magoo mapoo mesie goo oso tei eligili odoo sabolo, osoloso Pelisi odoo sabolo oso Godeeye tei magoo mapoo mesili goo ee dagadilega poogooga, niba Godeeye wiligi doloso badalaime.”
Kamanali goo
21 Exo 20:13; Deut 5:17“Esiga Godeeye olo daga hoogoo ibada amawe dimapoo to egeesee taka goo ee niba olo duso, ‘Emegei bei mauwe wooloomalai tei. Esiga edebeeyo emegei bei mauwe wooloomaga, o goo midileiso.’ 22 1Yon 3:15Esino goo hamaga ayo see egeesee takooso. Edebeeyo emegei dimapoo kamana sabolo badoga, yo goo midili mapoo ido palaiso. Osoloso edebeeyo emegei dimapoo no tokenee odoo daga, niyo yo wiligi odoo tebisa dimapoo ido peleso o goo midilei tekepo. Osoloso edebeeyo emegei dimapoo no boobada odoo daga, yo nei Dou mi mapoo toodalai tekepo.
23-24 Maka 11:25Esiga nayo Godee mapoo emegei di bi tenelame badolone epedee omapoo nee odoo oso namapoo egee gowoomolo gooleebuguga, nee emegei di bi ee omapoo magoloso see saga dileso nee odoo omapoo emegei di to takee. Osoloso see wedi sibileso emegei di bi egee Godee mapoo tenee.
25 Esiga namapoo goweli odoo oso no goo midilei mapoo ido duga, no eli domopoo yibolo dulone yayo namapoo gowe egee molo pagalame yibolo saga emegei dee. Esino nayo goo egeesi moodelega poogooga, yayo no goo midili odoo mapoo ido peleso nee goo midileiso. Egeeseega goo midili odoo oso no neliga moso gibadeli odoo mapoo tenelaiso. Egeeseega see yayo no neliga moso ma kulodu toosoolaiso. 26 Esiga ayo namapoo taka, no neliga moso ee ma kulodu badolone nayo peegoo dilei eli agalaime. Esino molee yayo hesia sabolo tobuloso nayo yimapoo teneega, no peegoo dileiso.”
Adaba kooka sobo goo heli teli goo sabolo, osoloso sobo pegeli goo
(Mat 19:19; Maka 10:11-12; Luka 16:18)
27 Exo 20:14; Deut 5:18“Esiga niba to egeesee taka olo duso, ‘Adaba kooka sobo sabolo kooka giso sabolo goo heli talai ee tei,’ diso. 28 Esino ayo nimapoo egeesee takooso, edebeeyo emegei dia kooka sobo mapoo howo todolone goo goolee ma kuloduga yibolo goo heli talame gooleega, o goo goolee oso yo sobo egee olo goo heli tooso. 29 Mat 18:9; Maka 9:47Esiga nee howo deedee oso no goo tokenee talame gido duga, nee howo deedee egee tabigilei tekepo. Bei, nee howo bakadio sabolo badolone Dou mi mapoo dilei tekeponee. Esino nayo howo hedebe sabolo Kei mi ma dokodoo gadilei tekepo. 30 Mat 18:8; Maka 9:43Osoloso nee dee deedee oso no goo tokenee talame gido duga, nee dee deedee ee kobigilei tekepo. Bei, nee dee bakadio sabolo badolone Dou mi mapoo dilei tekeponee. Esino nayo dee hedebe sabolo Kei mi ma dokodoo gadilei tekepo.
31 Deut 24:1-4; Maka 10:4Osoloso niba to egeesee taka olo duso, ‘Edebeeyo osobo pagalame gooleega, yo sobo pegeli peipa mapoo to hoguguloso osobo mapoo tenee,’ diso. 32 1Kol 7:10-11Esino ayo nimapoo goo hamaga egeesee takooso, nosobo na peegee. Esino kooka sobo agayo giso hee sabolo goo heli too daga, yayo osobo egee pagalai tei mauwe. Esino yayo wulo goo hee maga osobo poogooga, yayo osobo ee goo tokenee mapoo gido duso. Bei, sobo ogoso giso hee mapoo obuoga, yo odoo heeyo giso ee peedee huso. Osoloso edebeeyo sobo omoye poogoo ee huga, yo odoo heeyo osobo ee peedee huso.”
Goo talame tei mageli
33 Deut 23:21; Lev 19:12; Num 30:2“Osoloso daga hoogoo ibada amawe dimapoo to egeesee taka ee niba olo gooleedooso, ‘No goo tei moodoolame Godee mapoo tei magooga, tei egee na gababie,’ diso. 34 Isa 66:1; Yem 5:12; Mat 23:22Esino ayo goo hamaga see egeesee takooso, no goo hee moodoolame tei na ye. Esiga no Kei mi eyo hu hesialoso tei na ye. Bei, mi egee Godeeye wiligi doloso badeli oso. 35 Isa 66:1; Psa 48:2Osoloso mipoo toowa eyo hu hesialoso tei na ye. Bei, mi egee Godeeye o homo kokusoloso badeli mi oso. Osoloso Yelusalem mi eyo hu hesialoso tei na ye. Bei, mi egee wiligi odoo Godeeyo mi oso. 36 Osoloso nee wiligi mapoo sigolone tei na ye. Bei, nayo egee takoo goo oso nee wiligi ma kulodu wudu heeso opusomo dalai tebile. 37 Esiga odoo heeso nimapoo sibileso takolone tou hagee teye dee takooga, niyo goo egee talai goomogoga, yimapoo hedebe niyo goomoga goo ee takee. Osoloso niba goo ee talai gowooga, niyo hedebe gowe goo ee takee. Bei, niyo egeesee selega poogooga, niba gamenee takooso. Esiga gamenee takeli goo ee Saiten maga siboso.”
Nei su teli goo
(Luka 6:29-30)
38 Exo 21:24; Lev 24:20; Deut 19:21“Osoloso niba to egeesee taka olo duso, ‘Odoo heeso no woolone nee howo tabuguga, nei odoo o howo tabigilei tekepo. Osoloso see odoo heeso nee maga mapoo woolone mei hedebe dobuguga, nei o mei dobigilei tekepo.’ 39 Esino ayo goo hamaga see egeesee takooso, no odoo heeso namapoo tokenee goo kasee moodooga, nayo yimapoo nei goo egeesi masi na moodee. Esiga odoo heeso nee haleegi mapoo kobuguga, see nee haleegi hodio mapoo kobugulame heligi magalai tekepo. 40 Osoloso edebeeyo nee sedi talame goomogolone no goo midili mapoo ido duga, nayo nee sedi egee sabolo osoloso nee kekeisu dugo sabolo yimapoo tenee. 41 Osoloso odoo heeso o bi kadaloso yibolo mi hee koola mapoo dilame sibileso no giga, see nayo yibolo hodobo o bi eli sage kadadilei tekepo. 42 Esiga edebeeyo namapoo bi howaga, yimapoo wulo tenee. Osoloso edebeeyo namapoo bi hoowadalai goomogoga, yimapoo tenee.”
Nimapoo ha teli odoo sooloo dele
(Luka 6:27-28, 32-36)
43 Lev 19:18“Esiga niba to egeesee taka olo duso, ‘Nee odoo sooloo dolone namapoo ha teli odoo hegie,’ diso. 44 Exo 23:4-5; Luka 23:34; Diye 7:60; Loum 12:14, 20Esino ayo goo hamaga nimapoo egeesee takooso, nimapoo ha teli odoo ee sooloo dele. Egeeseelone nimapoo dala teneli odoo halo Godee mapoo takolone ka debee. 45 Esiga niyo goo hageesee tolone doga, goo oso niba tei ibada Ama Kei mi ma dokodoo badeli Godeeyo owolo dio doloso egee do goo ee ka eligiso. Egeesi ma kulodu Godeeyo howo woola tekepo debeli odoo sabolo osoloso tokenee teli odoo mapoo osoko pa sabolo howo sabolo tobuloso tenemoloso. 46 Esiga niba hedebe nimapoo sooloo deli odoo ee sooloo dolone doga, niba nei tekepo talaisomo? Haye, talaime. Bei, tokenee teli odoo sabolo egeesee seliso. 47 Osoloso niyo hedebe nee odoo mapoo mo odoo dolone badoga, egee goo tekepowo? Haye, peegoo debeli odoo sabolo goo hageesee teliso. 48 Lev 19:2; Deut 18:13Esiga nibada Ama Godeeye odoo susuga sooloo dolone egee bado egeesi masi niba nosee odoo susuga sooloo dolone ka debee.”

5:3: Isa 57:15

5:4: Isa 61:2-3; Yili 7:17

5:5: Psa 37:11

5:6: Isa 55:1-2

5:10: 1Pita 3:14

5:11: 1Pita 4:14

5:12: 2Chr 36:16; Diye 7:52

5:14: Yon 8:12; 9:5

5:15: Maka 4:21; Luka 8:16; 11:33

5:16: Epe 5:8-9; 1Pita 2:12

5:17: Loum 3:31

5:18: Luka 16:17; 21:33

5:19: Yem 2:10

5:21: Exo 20:13; Deut 5:17

5:22: 1Yon 3:15

5:23-24: Maka 11:25

5:27: Exo 20:14; Deut 5:18

5:29: Mat 18:9; Maka 9:47

5:30: Mat 18:8; Maka 9:43

5:31: Deut 24:1-4; Maka 10:4

5:32: 1Kol 7:10-11

5:33: Deut 23:21; Lev 19:12; Num 30:2

5:34: Isa 66:1; Yem 5:12; Mat 23:22

5:35: Isa 66:1; Psa 48:2

5:38: Exo 21:24; Lev 24:20; Deut 19:21

5:43: Lev 19:18

5:44: Exo 23:4-5; Luka 23:34; Diye 7:60; Loum 12:14, 20

5:48: Lev 19:2; Deut 18:13