Mɛsay
mɛte yi
Ɓotu ɓe Tomun
ɓe Yesus kelma
Mɛkana mɛte yɔkɔ, yo ndi sendi Lukas kɛtɛ yo. Kɛ bosa mɛkana mɛte yi nyɛ kɛtima kɛ́, a yekiɗya nda yi Yesus kelma nɛ mɛsay kumɔ kɛ yesɔ te yi nyɛ ɗuwa̧ nɔ kɛ̀ nɔ ɗyoɓɔ kɛ́.
Mɛkana mɛte kɛ teɗye sendi wusɛ nda yi bosa mɛnjɔŋ mɛ ɓotu ɓete ɓe tikɛ temɔ kɛ yi Yesus Krist kandima nɔ kɛ́. Yo kɛ lɛpɔ sendi nda yi Kimɔ Sisiŋ nja̧ nɔ kɛ yotu bosa ɓejekɛ ɓe Yesus kɛ yesɔ Paŋtekot, lɛpɔ sendi nda yi ɓo kandima nɛ pelna Kimɔ Tom nyɛ ɓotu ɓete ɓe yeti Ɓeyudɛn ɓaka.
Wusɛ yakama ɓakɛ mɛkana maka kɛ nyaŋgwɛ mɛŋgaɓiyɛ yitan jɔ yitati:
1. Ɓejekɛ ɓe Yesus kɛ laɗye njena Kimɔ Sisiŋ (kumte 1).
2. Kandɛ kɛ yesɔ te yi Kimɔ Sisiŋ nja̧ nɔ kɛ yotu ɓejekɛ kɛ́ kumɔ kɛ yesɔ te yi Sol yeŋsama nɛ temɔ kɛ́ (kumte 2-8).
3. Kandɛ kɛ yesɔ te yi Sol yeŋsama nɛ temɔ kɛ́ kumɔ kɛ bosa kɛndi te yi nyɛ ka̧ pelɛ nɛ Kimɔ Tom kɛ́ (kumte 9-12).
4. Kasi bosa kɛndi pelna Kimɔ Tom te yi Sol ka̧ pelɛ kɛ́ (kumte 13-14).
5. Nyaŋgwɛ mɛwesiɗya mɛte yi kwaŋnama kɛ Yerusalɛm kɛ́ (kumte 15).
6. Kasi kɛndi yiɓate (kumte 15-18).
7. Kasi kɛndi yitatite (kumte 18-21).
8. Kasi kɛndi yinite tɛmɛ kɛ Yerusalɛm kɛ̀ nɔ Rom (kumte 21-28).
1
Yesus kɛ yɔkwɛ kɛ̀ ɗyoɓɔ
Mbam Teyofil, kɛ bosa mɛkana mɛte yi mi kɛtima kɛ́, mi yekiɗya mɛyasi hɛnɛ te yi Yesus kelma nɛ̀ yi nyɛ teɗya ɓomɔ kɛ́. Mi yekiɗya yo kandɛ kɛ kandinate kumɔ kɛ yesɔ te yi Njambiyɛ yɔkiɗya nɛ nyɛ kɛnjɛ ɗyoɓɔ kɛ́. Piŋɔ te yi nyɛ tì pa ɓendɔ kɛ̀ ɗyoɓɔ, ɛ nyɛ kelɛ nde, Kimɔ Sisiŋ nyɛ̂ki mɛmboŋga nyɛ ɓotu ɓete ɓe nyɛ tɔkuma nde, ɓotu ɓe tomun ɓenɛ ɓaka. A saŋgwama nɛ mɛbɔnɛ gwe. Kɛ kɔŋte, ɛ nyɛ nje punjɛ yotu nyɛ ɓo, gba nyɛ nɛ ŋguru wenɛ nɛ joŋ. A teɗya nyɛ ɓo nde, yo gbakasi nɛ mɛnje ɓuɗyate. Ɗete, a punja yotu nyɛ ɓo kɛ mɛtu kamɔni. Ɛ nyɛ ɗiki lɛpɔ mɛyasi nyɛ ɓo kɛ kasi *Kandɔ Njambiyɛ.
Wɛtɛ yesɔ kɛ ɓenɛ ɓo ma ɗiyɔ kɛ kiya mbɛy kɛ́, ɛ nyɛ lɛpɛ nyɛ ɓo nde: «Kpɛ, wunɛ tî ɗukwɛ kɛ Yerusalɛm kɛ̀ womaŋa na. Yasi wɛtɛ, wunɛ ɗîy laɗye yasi te yi Saŋmbɛ kpoma kɛ́, yasi te yi mi lɛpima nyɛ wunɛ kɛ́. Kɛto Jaŋ tɔpuma ɓomɔ kɛ mɔrɔku, yasi wɛtɛ, kɛ yun, ɓukwa̧ ndi mɔnɔ mɛtu nɛ mbɛt Njambiyɛ ta tɔpɛ wunɛ kɛ Kimɔ Sisiŋ.» Ndana, ɛ ɓotu ɓe tomun ɓe wesiɗyama ɓaka diyɛ nyɛ nde: «Nyaŋgwɛ Kumande, yo kɛ ŋgimɔ te yɔkɔ yi wɛ kɛ nje tɛmbiɗye kandɔ Isarayɛl, na nam mɛnɛti mɛnɛ nɛ kɔkɔ?» Ɛ Yesus yeŋsa nyɛ ɓo nde: «Yeti wunɛ yâkaŋgwɛ duwɛ mɛŋgimɔ nɛ̀ mɛtu mɛte na, kɛto yo Saŋmbɛ pɛsɛ yo nɛ ŋguru wenɛ. Yasi wɛtɛ, wunɛ ta ɓu̧ ɗeti komɛ Kimɔ Sisiŋ ta nje kɛ yotu yun kɛ́. Wunɛ ta ɓɛ ɓotu ɓete ɓe ta lɛpɔ gbakasi kɛ mɛyasi mɛte yi mi kelma kɛ́. Wunɛ ta lɛpɔ kasi mbɛ kɛ Yerusalɛm, kɛ Yuda hɛnɛ, kɛ Samari, kɛ̀ kumɔ kɛ njena mɛnɛti.»
Kɛ Yesus ma si lɛpina ɗete kɛ́, ɛ Njambiyɛ yɔkiɗye nyɛ kɛnjɛ ɗyoɓɔ kɛ misi man. Ɛ kulutu kwa̧ petɔ nyɛ, ɓo kinɛ ɓɛŋɛ nyɛ se na. 10 Piŋɔ te yi ɓo ɓa̧ ndi kɛ seŋgile ɗyoɓɔ yite Yesus ndi kɛ kwa̧ nɛ kɛ́, ɓo sém semɔ, ɓembam yiɓa ɗyaŋma nɛ wumna mɛlambɔ kɛ yotu tɛmɛ kɛ kɛki yan 11 lɛpɔ nyɛ ɓo nde: «Wunɛ ɓotu ɓe Galile, kɛto ŋge yi wunɛ ɗiyɛ ndi womɛri yí seŋgile ɗyoɓɔ kɛ́? Yesus te yɔkɔ yi Njambiyɛ soŋma kɛ njoka yun kɛnjɛ ɗyoɓɔ kɔ ta ɓasiɗye nje ndi nda yi wunɛ ɓɛŋma nɛ nyɛ kɛ kwa̧ kɛ́.»
Matiyas kɛ ɓu̧ mbɛy Yudas
12 Ndana, ɛ ɓotu ɓe tomun ɓe Yesus nje yɔkwɛ mate kɛ *Keki mɛoliviye kɛ̀ Yerusalɛm. Keki te ɓa̧ kɛ kɛki Yerusalɛm, lɔndɔ te yakama kumɔ kilomɛta wɛtɛ. 13 Kɛ ɓo ma ɗya̧ kɛ Yerusalɛm kɛ́, ɛ ɓo ɓendɛ kɛ̀ kɛ wɛtɛ toŋgari kɛ tu̧ kwey kɛ njenate komɛ ɓo ɗikima wesiɗya kɛ́. Yo ɓa̧ Piyɛr nɛ̀ Jaŋ nɛ̀ Jak ɓenɛ Andere nɛ̀ Filip nɛ̀ Tomasi nɛ̀ Bartelemi ɓenɛ Matiyo ɓu̧ Jak te mɔnɔ Alfe nɛ̀ Simɔn te yi ɓo jeɓa nde Mɔnɔ kandɔ kɔ, nje ɓu̧ Yude, mɔnɔ Jak. 14 Ɓo hɛnɛ ɓa̧ ndi ŋgiŋ wɛtɛ, ɗiki wesiɗya yí ŋgwɛta ɓenɛ ɓaŋa ɓoma. Mariya te nyaŋgwɛ nɛ Yesus nɛ̀ ɓemaŋ nɛ Yesus ɓa̧ sendi kɛ njokate.
15 Kɛ wɛtɛ yesɔ mɛwesiɗya man ɓotu ɓete ɓe ma tikɔ temɔ kɛ yi Kumande Yesus Krist ɓaka wesiɗyama kumɔ nda ɓomɔ gɔmay jɔ kaɓa. Ɛ Piyɛr tɛmɛ kɛ njoka yan lɛpɔ nyɛ ɓo nde: 16 «Wunɛ njɔŋ, yo ɓa̧ nde, yasi te yi Kimɔ Sisiŋ kandima lɛpɔ nɛ mbɔmbu kɛ kasi Yudas kɛ́ kêlnaŋgwɛ. Kimɔ Sisiŋ kandima lɛpɔ yo kɛ mɛkana mɛ Njambiyɛ kɛ numbu Kumande Davit. Yo Yudas te kɛndɛ nɛ njɔŋ ɓotu ɓete ɓe ɓiyma Yesus ɓaka. 17 Yudas ɓa̧ wɛtɛ mɔ njɔŋ su, a ɓa̧ nɛ ŋgaɓiyɛ kɛ mɛsay musu. 18 Mbam kɔ ɓoŋma mɔni te yi ɓo nya nyɛ kɛto ɓeya kɔtu mɛkele mɛnɛ kɛ́ ɓɔmɔ nɛ ŋgwaŋ. Ɛ nyɛ nje ɓalɔ nɛ ŋgiŋ. Ɛ mɔy nɛ ɓundɛ nyaliyɛ kɛ ɓembe, ɛ mɛnja mɛnɛ hɛnɛ si nyɛŋgwɛ kɛ puyɛ. 19 Ɓotu ɓe Yerusalɛm hɛnɛ wokuma kasi te, ɛ ɓo lo ŋgwaŋ te kɛ numbu yan nde Hakɛldama, yite nde Ŋgwaŋ mɛkiyɔ. 20 Yo kɛtinate kɛ mɛkana mɛ Njambiyɛ kɛ mɛkana mɛ Ɓesom nde: ‹Tu̧ nɛ ɓɛ̂ki welɛ. Mumɔ tî ɗiy sendi kɛte na.› Yo kɛtinate sendi nde: ‹Nɛ̀ wɛtɛ mumɔ ɓôŋ numbu mɛsay mɛnɛ.› 21 Ɗete, yo kimɔte nde, wɛtɛ mumɔ njâki nje nyiŋɛ kɛ njɔŋ su. Mɔ te yâkaŋgwɛ ɓɛ kɛ njoka ɓotu ɓete ɓe sinɛ ɓo ɗikima kɛndɔ ɓaka. A yâkaŋgwɛ ɓɛ mɔ te yi sinɛ ɓo ɗikima kɛndɔ kɛ mɛtu hɛnɛ te yi Kumande Yesus joŋnama nɔ sinɛ ɓo kɛ́. 22 Mɔ te yâkaŋgwɛ ɓɛ yɔkɔ ɛ joŋnama sinɛ ɓo kandɛ kɛ ŋgimɔ te yi Jaŋ tɔpuma nɛ Yesus kɛ mɔrɔku kumɔ kɛ yesɔ te yi nyɛ ɗuwa̧ nɔ kɛ njoka su kɛ ɗyoɓɔ kɛ́. Wɛtɛ mumɔ kɛ njoka ɓotu ɓete njâki nyiŋɛ kɛ njɔŋ su, na ɓɛ sendi mɔ te ɛ ta lɛpɔ gbakasi kɛ kasi womiya Kumande Yesus.» 23 Ɛ ɓo tɛmbiɗye ɓembam yiɓa: Yosɛp te yi ɓo jeɓa nde Barsabas yi ɓo loma sendi nyɛ yiŋa ɗinɔ nde Yustus kɔ, nje ɓu̧ Matiyas. 24 Ndana, ɛ ɓo ŋgwɛta nɛ Njambiyɛ lɛpɔ nde: «Nyaŋgwɛ Kumande, wɛ yɔkɔ ɛ duwɛ mɛtemɔ mɛ ɓomɔ hɛnɛ, teɗya wusɛ mɔ te yi wɛ tɔkuma kɛ njoka ɓomɔ ɓaka yiɓa, 25 na ɓu̧ mbɛy Yudas kɛ mɛsay nɛ̀ kɛ lɛpina Kimɔ Tom te yi nyɛ tikima kɛ̀ kɛ mbɛy te yi yakama nɛ nyɛ kɛ́.» 26 Kɛ kɔŋte, ɛ ɓo kelɛ tay. Ɛ tay teɗye Matiyas. Ɛ ɓo nyinje nyɛ kɛ njɔŋ ɓotu ɓe tomun ɓete ɓari kamɔ jɔ wɛtɛ.