27
Ɓo kɛ kwaŋɗye Pol kɛnjɛ kɛ Rom
Kɛ ɓo ma pɛsɔ nde, wusɛ nyîŋa kuka kɛ̀ nɔ Itali kɛ́, ɛ ɓo ɓu̧ Pol ɓenɛ ɓaŋa ɓejɔɓɔ nyɛ wɛtɛ kum ɓesɔja nde Yuliyus. Yuliyus ɓenɛ ɓesɔja ɓenɛ ɓa̧ kɛ wɛtɛ nyaŋgwɛ njɔŋ ɓesɔja te yi ɓo loma nɛ ɗinɔ kumande Ogust kɛ́. Wusɛ ɓendima wɛtɛ kuka te yi wɛtɛ ɗya nde Adramit. Yo ɓa̧ nde, kuka te yâkaŋgwɛ kwa̧ ɗuku nɛ ɗuku goŋgila mɛnɛti mɛ Asi. Sinɛ ɓe wɛtɛ mbam nde Aristark kwa̧, a ɓa̧ mɔ Tesalonik kɛ Maseduwan.
Misi pupɛ ɛ wusɛ kumɛ kɛ Sidɔn. Yuliyus ɓa̧ nɛ kimɔ temɔ suŋgwɛ nɛ Pol. Ɛ nyɛ tikɛ Pol nde, a kɛ̂n ɓɛŋɛ ɓesɔ ɓenɛ, simande a ta dolɔ mɛkamna. Ɛ wusɛ nje nyiŋɛ sendi kuka womɛte kwa̧ nɛ kɛki Siprɛ, kɛto pupɔ ɗikima nje kɛ mbɔmbu wusu njaŋgwɛ wusɛ. Kɛ wusɛ ma si saɓiyɛ nyaŋgwɛ ɗuku te ɛ kwa̧ kɛ kɛki Silisi nɛ Pamfili kɛ́, ɛ wusɛ ɗya̧ kɛ Mira kɛ Lisi. Kumɔ womɛte, ɛ kum ɓesɔja dolɛ wɛtɛ kuka te yi Alɛksaŋdiri, yo ɓa̧ kɛ kɛ̀ kɛ Itali. Ɛ nyɛ nyinje wusɛ kɛte.
Wusɛ kɛndima ɓuɗya mɛtu tɛtɛki. Wusɛ wɔnduma ɓiriki yí kumɔ nɔ kɛ kɛki Nid. Wusɛ tì kɛ̀ se mbɔmbu pulɔ mate na kɛto pupɔ. Ɛ wusɛ goŋgila nɛ wɛtɛ kiriŋgira nde Krɛt yí kɛ̀ nɔ Salmɔnɛ. Wusɛ ɓɛŋma bɔnɛ yí goŋgila nɛ kiriŋgira, hɛ kwaŋma kumɔ kɛ wɛtɛ mbɛy nde Kimɔ mɛɓoŋ kɛ kɛki wɛtɛ ɗya nde Lase.
Mɛtu kwaŋma ɓuɗyate. Ɗukuna kuka nja̧ ɓɛ nɛ wɔ̧, kɛto yo ɓa̧ kɛ ɓeya ŋgimɔ, yite ŋgimɔ kiyna mɛɗye Ɓeyudɛn ma siyɔ. 10 Ɗete, ɛ Pol kandɛ lɛpɔ nyɛ ɓomɔ nde: «Wunɛ njɔŋ, mi kɛ ɓɛŋɛ nde, kɛndi kɛ ta ɓɛ ɓeyate. Mɛyasi ta ɓeyɔ saŋna ɓuɗyate. Yo tí ɓɛ ndi kuka nɛ̀ mɛyasi nyɛpɔ na. Ko wusɛ sendi, hɛ yakama saŋgwa nɛ sɔŋ.» 11 Ko ɗete, kum ɓesɔja ɓa̧ nɛ ɓiɓina temɔ kɛ yi mɔ ɗukuna kuka ɓenɛ sa kuka kinɛ lɛŋgwɛ mɛtɔ kɛ mɛlɛpi mɛ Pol na. 12 Ɓoŋ te tì ɓɛ kimɔ mbɛy tikina kuka kɛte kɛ ŋgimɔ abekata na. Yori yi sulɔ ɓomɔ lɛpima nde, ŋgɛ yo yaka, ɓo kwâŋ womɛte yí sa̧ nje te yi kumɔ kɛ wɛtɛ ɓoŋ nde Fenis ndi kɛ Krɛt, nɛ́ ɓo kwaŋɗye ŋgimɔ abekata womɛte. Ɓoŋ te nɛ nje kwaŋge yiɓa: Pulɔ njɛmbɔ pay gare, ɓu̧ pulɔ ŋgari pay gare sendi. 13 Wɛtɛ mɔnɔ pupɔ nja̧ kwa̧ wulɛ pulɔ nje njɛmbɔ, ɛ ɓo takɛ nde, yasi te yi ɓo lɛpima kɛ́ yakama ndana yɛy. Ɛ ɓo soŋɛ yasi te yi kelɛ nde, kuka tɛ̂ma kɛ ɓembe sombu kɛ́. Ɛ ɓo kwa̧ nɛ ɗuku goŋ nɛ goŋ kɛ kɛki Krɛt.
Nyaŋgwɛ pupɔ kɛ kwa̧ kɛ maŋ
14 Yasi wɛtɛ, kinɛ kikɔ kɛ́, ɛ wɛtɛ ɓeya nyaŋgwɛ pupɔ ɗya̧ wulɛ pulɔ kiriŋgira. Ɓo jéɓa pupɔ te nde Erakilɔŋ. 15 Ɛ pupɔ mɛnda kɛ kuka, ɗeti te yi kɛndɔ kɛ̀ nɔ mbɔmbu tì ɓɛ se na. Ɛ wusɛ tikɛ ɗukuna kuka kandɛ mɛwowɔ kɛ̀ nɔ. 16 Kɛ wusɛ ma kumɔ kɛ kɛki wɛtɛ mɔnɔ kiriŋgira nde Koloda kɛ́, ɛ wusɛ wɔndɛ ɓiriki yí sutɛ nɛ mɔnɔ landi. 17 Kɛ ɓotu ɓete ɓe kelɛ mɛsay kɛ kuka ɓaka ma si ɓendiɗye mɔnɔ landi kɛ to kuka kɛ́, ɛ ɓo nje ɓu̧ mɛkɔl mɛte yi yakama sukɔ kuka kɛ́ kanje nɔ. Ɓo gwa̧ wɔ̧ nde, kuka mɛ nje kɛ̀ nda kɛ wɛtɛ mbɛy nde Sirit yi ɓa̧ nɛ mɛsɛy kɛte kɛ́. Ɗete, ɛ ɓo piɗyɛ mɛyasi mɛte yi kelɛ nde, kuka kɛ̂ndi tɛtɛki kɛ́. Yasi wɛtɛ ndana, ɛ pupɔ ɓu̧ wusɛ nɛ kuka wowɔ nɔ. 18 Nyaŋgwɛ pupɔ yinɔri ka̧ mbɔmbu njaŋgwɛ wusɛ ɓuɗyate. Misi pupɛ, ɛ ɓo nyɛ ɓɔ kɛ soŋna mɛmapi mɛte yi ɓa̧ kɛ mɔy kuka kɛ́ ɓetɛ kɛ ɗuku. 19 Ya tu wɛtɛ kɛ kɔŋte, ɛ ɓo nɛ ŋguru wan ɓetɛ mɛsumba mɛsay mɛ kuka kɛ ɗuku. 20 Ɓuɗya mɛtu kwaŋma, wusɛ tì ɓɛŋɛ misi mɛ yesɔ ho ɓesisɔ̧ na. Nyaŋgwɛ pupɔ ɓa̧ kɛ kwa̧ ɓuɗyate. Ɗete, wusɛ tì takɛ se nde, wusɛ ta ju̧ na.
21 Njombu yaŋa, ɓomɔ tì ɗyena se na. Ɛ Pol kwa̧ tɛmɛ kɛ ɓembe ɓomɔ lɛpɔ nde: «Wunɛ njɔŋ, má wunɛ wokuma mɛn mbɛ, ɗiyɔ kɛ Krɛt kinɛ kwa̧ na. Wunɛ má woku mɛn mbɛ ɗete, ma wusɛ tì saŋgwa nɛ ɓeya yasi te yikɛ na, ma mɛyasi tì ɓeyɛ na. 22 Ndana, ko ɓɛkɔ ɗete, mi kɛ kombile lɛpɔ nyɛ wunɛ nde, wunɛ wɛ̂ɗya mɛtemɔ mun, kɛto mumɔ wɛtɛ nɛ wɛtɛ kɛ njoka yun tí gwe na, ndi kuka ta yambile. 23 Mi lɛ́pi ɗete, kɛto muka nɛ tu wɛtɛ jaki Njambiyɛ punja yotu nyɛ mi nje lɛpina nyɛ mi. Njambiyɛ te ɛ ɗiyɛ nɛ mi kɔ, yɔkɔ yi mi kelɛ mɛsay nyɛ nyɛ kɔ, jaki wenɛ nja̧ lɛpɔ nyɛ mi nde: 24 ‹Pol, wɛ tî gwaki wɔ̧ yaŋa na. Yo gbate nde, wɛ ta tɛmɛ kɛ mbɔmbu *Sesar jɔse lɛpi yɔ. Ɗukwɛ nde, Njambiyɛ ta joŋgwɛ ɓomɔ hɛnɛ te yi wɛ kɛndɛ wúnɛ ɓo kɛ kuka ɓaka kɛto yɔ.› 25 Wunɛ njɔŋ, ɗete wunɛ wɛ̂ɗya mɛtemɔ mun, kɛto mi kɛ tikɔ temɔ kɛ yi Njambiyɛ nde, mɛyasi ta kwaŋna nda yi nyɛ lɛpima nyɛ mi kɛ́. 26 Yasi wɛtɛ, yo gbate nde, pupɔ ta ɓu̧ wusɛ kɛ̀ ɓetɛ kɛ goŋ wɛtɛ kiriŋgira.»
27 Mɛtu kamɔ jɔ yitati kwaŋma, kɛ tu kamɔ jɔ yinite, wusɛ ɓa̧ ndi kɛ wowɔ kɛ̀ wari kɛ̀ wari kɛ wɛtɛ nyaŋgwɛ ɗuku nde Adiriya. Nɛ ɓembe tu ɓotu ɓete ɓe ɗikima kelɔ mɛsay kɛ kuka ɓaka takima nde, wusɛ mɛ kɛ wuta nɛ yiŋa mɛnɛti. 28 Ɛ ɓo ɓetɛ yiŋa yasi kɛ ɗuku yí ɓɛŋɛ nɛ ɗimɔ te. Ɛ ɓo ɓɛŋɛ nde, ɗimɔ te kumma nda mɛta kamɔtati jɔ yitan jɔ yiɓa. Kumɔ nɛ mbɛt mbɔmbu, ɛ ɓo ɓetɛ sendi dolɔ nda mɛta kaɓa jɔ yitan jɔ yitati. 29 Ɓo gwa̧ kaŋ nde, kuka nje ɗumɔ yiŋa mɛtari. Ɛ ɓo piɗyɛ mɛyasi yini te yi ɓa̧ kɛ ŋganja kuka yi kelɛ nde, kuka tɛ̂ma kɛ kiya mbɛy kɛ́. Ɓo piɗya yo kɛ ɗuku, ɛ ɓo gɔrɛ nde, misi pûpu nɛdɔ.
30 Ɓotu ɓete ɓe ɗikima kelɔ mɛsay kɛ kuka ɓaka saŋma nje te yi kwa̧ li̧ yo. Ɛ ɓo ɓu̧ mɔnɔ landi ɓetɛ kɛ ɗuku, kelɔ mɛmbɔlɛ nde, ɓo kɛ kɛ̀ piɗyɛ mɛyasi mɛte yi kelɛ nde, kuka tɛ̂ma kɛ kiya mbɛy kɛ́. Mɛyasi mɛte ɓa̧ kɛ ɗyoy kuka. 31 Ɛ Pol lɛpɛ nyɛ kum ɓesɔja, lɛpɔ sendi nyɛ ɓesɔja nde: «Ŋgɛ ɓomɔ ɓaka tí ɗiyɛ kɛ mɔy kuka na, wunɛ tí ju̧ na.» 32 Ndana, ɛ ɓesɔja pɛsɛ mɛkɔl mɛte yi ɗikima ɓiye mɔnɔ landi kɛ́ tikɔ yo nde, yo kwâŋ.
33 Yite misi tì pa pupɔ na, ɛ Pol kombile lɛpɔ nyɛ ɓomɔ hɛnɛ nde, ɓo ɗyênaŋgwɛ. Ɛ nyɛ lɛpɛ nde: «Yo mɛ muka mɛtu kamɔ jɔ yini yi wunɛ ɗiyɛ nja kinɛ ɗyena, laɗye ndi nde, pupɔ pâŋ wɛyɛ kɛ́. 34 Ndana mi kɛ ŋgwɛta nɛ wunɛ nde, wunɛ ɗyênaŋgwɛ kɛto joŋgwɛ ɗyun. Kɛto ko gbɛla nyiŋɔ to mumɔ wɛtɛ nɛ wɛtɛ kɛ njoka yun tí saŋna na.»
35 Kɛ nyɛ ma si lɛpɔ ɗete kɛ́, ɛ nyɛ ɓu̧ mampa nyɛ Njambiyɛ wosoko kɛ misi mɛ ɓomɔ hɛnɛ nje lekɛ yo kandɛ ɗyenate. 36 Ɛ ɓo hɛnɛ ɓu̧ ɗeti kwa̧ ɗyena sendi. 37 Wusɛ ɓa̧ hɛnɛ ɓomɔ gɔmay yiɓa jɔ kamɔtan jɔ kaɓa jɔ yitan jɔ wɛtɛ kɛ mɔy kuka. 38 Kɛ ɓomɔ ma si ɗyena yaka kɛ́, ɛ ɓo soŋɛ mapi mɛɗye te yi ɓa̧ kɛ mɔy kuka kɛ́ ɓetɛ kɛ maŋ kayɛ nɛ ɗitɔ te.
39 Kɛ misi ma pupɔ kɛ́, ɓotu ɓete ɓe ɗikima kelɔ mɛsay kɛ kuka ɓaka tì duwɛ mɛnɛti mɛte na. Yasi wɛtɛ, ɓo ɓɛŋma wɛtɛ ɓakwɛ nɛ mɛsɛy kɛte. Ɛ ɓo pɛsɛ nde, ɓo ta ɓɛŋɛ, simande ɓo yakama kelɔ nde, kuka kɛ̂n kɛ̀ nda mate. 40 Ɛ ɓo pɛsɛ mɛkɔl mɛ mɛyasi mɛte yi kelɛ nde, kuka tɛ̂ma kɛ kiya mbɛy kɛ́ tikɔ mɛyasi mɛte kɛ mɔy ɗuku, wunjɛ nyaŋgwɛ mɛyasi mɛte yi yeŋsa ɗyoy kuka teɗye nje kɛ́. Ɛ ɓo kaŋɛ lambɔ te yi kelɛ nde, pupɔ ɓôŋ kuka kwa̧ nɔ kɛ́ kɛnjɛ kwey. Ndana, ɛ ɓo ɓu̧ nje ŋgindi. 41 Yasi wɛtɛ, ɛ ɓo kɛ̀ saŋgwa nɛ yiŋa kundu mɛsɛy kɛ sombu. Ɛ yo kelɛ nde, kuka ndâki womɛte. Ɗyoy kuka kɔkila mɛnɛti kwa̧ nda, ɛ mɛkumbɔ mɛnda kɛ ŋganji te, ɛ yo kandɛ posiyate, kɛto mɛkumbɔ ɓa̧ ɗetinate. 42 Ɓesɔja kombila nde, ɓo ta si wo ɓejɔɓɔ, ma mumɔ nje mɔkɔ kwa̧ ɓɔmbɔ. 43 Yasi wɛtɛ, kum ɓesɔja kwaɗya joŋgwɛ Pol. Ɗete, ɛ nyɛ petɛ ɓesɔja nde, ɓo tî kel yasi te yi ɓo kpoma kɛ́ na. Ɛ nyɛ lɛpɛ nde, ɓotu ɓete ɓe duwɛ mɔku ɓaka kânda ɓalɔ kɛ ɗuku mɔkɔ ɓendɔ ŋgindi, 44 nɛ̀ ɓukwɛ te ɓari ɓêndi mɛɓam ho mɛpɛl mɛ kuka. Ɗete, ɛ ɓomɔ hɛnɛ ɓendɛ ŋgindi nɛ tɛ.