12
Jesu yá ámna wáik ká wáin hái pinná táuráng ga me tárákngá yánuk
(Mat 21.33-46; Luk 20.9-19)
1 Kulá wahára átang gu Jesu yá me tárák hára tingga ámna náráwa yánuk. “Ámna káman dá wáin hái káman hingga kumbiná táng hálingga, wáin táulá yáreng hikhilák tátáyan árám pingga, hang it hásák káman átang háleng rákit tátáyan tángga ku hái wa táng ámna kámá yá wahára sup yáupmá tátáya ket yáni hára sangga ku málám hangga mulangán hánám káin kuk. 2 Málám wáin dá páliná tená rám kálu ku yáup nangge káman suring mángga ing inuk, ‘Kungga wáin hái pinná tángngátaráng ámna wa yánátá ku wáin páliná kámá kamát ihángga áwáng*Israel yan kálu ku wáina: Hái kámá iháng kámá ya ket yáni hára tit pin yáni tángngátaráng wawu hái watá páliná tin páliná kátu ku márumá yá ihán páliná kátu ku hái pinná tátá watá ihángngátak.,’ ingga inán kuk, 3 enendu ámna hái pinná tángga áturáng watá káto tángga utang ketná páliná muná hánámá son suring mát kuk. 4 Wáina kangga son yáup ámna nukngá suring mán kung hen kangga wa wáinanyon yáilá hára kátingga táng wáik tát reprepmá narángga kun, 5 son nukngá suring mán kuk, wawu kung hen pukon utkámut táuráng. Enendu nukngá táuppon emá re suring yámán kunggiuráng wawu kámá hánámá ráhángga kámá ráháng kátkámut tánggiuráng.
6 “Kulá káman re pukon suring mámáyan dá átuk, wawu nanggená málámbá wata kikiná hánám narángga átnándak wa suring muk wawu ing mengga, ‘Watán me álo narineráng, me watán milun álo suwineráng.’
7 “Wáina mengga suring muk, enendu nanggená watá kung hen kangga ámna hái káin yáup tángga áturáng watá yáni meme táuráng, ‘Ámna wa áwek watá ku máriya naning gán kutná kutná ihinek. Áwát utkámut tángga ku kutná kutná ná wawu náni ya ihinemán.’ 8 Wáina mengga árong káto tángga átang utkámut tángga mangga sat wáin hái kep káin kuk.
9 “Kulá wáin hái wata márumá yá wu rina hánám táinek? Málám áwinek watá áwáng ámna wáin hái káin sup yáupmá tángga árená wa erek ingmen ráháng kátkámut tángga ku wáin hái wa táng kámá yá pinná tátáya ket yáni hára tinek. 10 Ánutu yan me ing uyená wa kámá sángingga kangngátaráng me muná?
‘It tátá yá sup wáik ingga kangga táng sat kuk,
watá inggálu it hálángngá ya káto hánám átkoek.
11 Táwi málámbá wa táuk
wa nándá katne álosim hánám hálenggoek.’†Kap 118.22-23”
12 Kulá Juda yan ámna hulá wa wáina yánán me tárákngá náwu náni ya mek ingga há narángga ku rina tángga Jesu ket tánin ingga kálu ya suliuráng. Enendu ámna náráwa urum táwi wata hányon pitáuráng, wáina hálendu sangga há yáni kuráng.
Takis Sisa imámá me muná?
(Mat 22.15-22; Luk 20.20-26)
13 Máriya ku Farisi kámá yot Herot tán tombong kámá yot suring yámát Jesu yan káin kung ingirungngitne me kandák kámá rina men kanin ingga wata kuráng. 14 Yáni wu kung Jesu inuráng, “Tiksa, há naremán kák ku me kándáng re menggoelák. Kut yáni háená me árená wawu me tárák káman re yánánggoelák. Me pálipuk wahára re ámna náráwa Ánutu yá tirik tárák rina ta narek wa yánáng tolinggoelák. Kulá rina narelák? Takis Sisa‡Kut Sisa wawu ámna nangge kutná muná, ináku me King wáinanyon du Rom me kálu. imámá wa kándáng me muná? 15 Álo iminemán me ma imindámán?”
Wáina inát Jesu málám nangnarungngeráng ingga há narángga yánuk, “Náuta ku nák nangnarungnging goeráng?” Ing yánángga ku yánuk, “Sup táulá wa tángga áwát no káin.” 16 Wáina yánán sup táulá wa táng áwáng imát kangga ku yánuk, “Náwu ni utniná me ni kutná?”
Ingga yánán yáni wu inuráng, “Sisa yan.”
17 Wáina inát tu Jesu yá yánuk, “Náut Sisa yan wa Sisa imángga, náut Ánutu yan wa Ánutu imineráng.” Wáina yánán kangga hárámuturáng.
Tátárut rámá ya Sadyusi yá Jesu ináng suliuráng
(Mat 22.23-33; Luk 20.27-40)
18 Kulá ámna urum káman kut yáni Sadyusi wawu ámna náráwa kámurená wu ma tárutnándáráng ingga narángngátaráng watá Jesu ináng sulinin ingga Jesu yan káin áwuráng. 19 Áwáng átang ináng suliuráng, “Tiksa, Moses yá me ing uyingga ting námuk, ámna káman dá kámutang áwáná nanggená muná sáinek wawu kulaná yá náráwa wa tángga tatning gán da nangge marángga tinek. 20 Rám káman tatning kukulak sewen dá átkiuráng. Átang tat yáni táwi watá áwáná káman táuk enendu nanggená muná átang kámutuk. 21 Wáina hálendu son kulaná wata hangga hára watá náráwa kawát wa táuk wa wáinanyon kámurán, son wata hangga hára watá táuk wa wáinanyon kámutuk. 22 Wáina re táng kung táng kung tatning kukulak sewen wa nangge yáni muná re átang kámut háliuráng, hang pukon da ku náráwa kawát yáni watá hányon kámutuk. 23 Tatning kukulak sewen wata áwá yáni háliuk, wata ku máriya tátárut kálu ku ni hánám ba áwáná ku wa háleinek?”
24 Wáina inát Jesu yá yánuk, “Táwi yan me uyená me Ánutu yan háláng wa ma naráráng me rina, hálendu kandák wa menggoeráng? 25 Rám kámurená yá tárutneráng wahára wu náun áwán ma átnándáráng, ináku angelo yá alek káin átnándaráng wáina átneráng. 26 Hang ámna náráwa kámurená yá tárutneráng watán me wu Moses yan papia káin pingnga káman ma hám sángingga kangngátaráng. Káráp isikimo hára káráp pá ranggatuk rám wahára Ánutu yá Moses inuk, ‘Nák ku Abraham, Aisak me Jekop watán Ánutu.’§Son Ihuk 3.6 27 Ánutu wawu kámurená yan Ánutu muná, ináku ámna átkuku yáni pálak watán Ánutu. Iná sándá wa meráng wawu kandák hánám hálek!”
Meng rákit mená resim bá ku táwi hánám?
(Mat 22.34-40)
28 Lo yan tiksa káman áwángga naruk ku Sadyusi yá Jesu yot meme tánggarát, málám naruk ku me hurikngá Jesu yá álo kámá hánám yánángga árán narángga málám hang wáinanyon inuk, “Ánutu yá meng rákit mená nándá isusut ta miuk wahára ku resim bá ku meng rákit mená kátu wa iháng hátek?”
29 Wáina inán Jesu yá miuk, “Táwi hánám bu ná: ‘Israel sán kámuk hánám narineráng, Táwi Ánutu náni wu káman re. 30 Táwi Ánutu ka wata pahála yot, irukka yot, hálángga yot me nanaráka yot kámuk hánám kikiná wata narinelák.’**Lo 6.4-5 31 Hang wata hangga ná ku ná: ‘Kaya kikiná narángngátalák, wáinanyon nangge nukka ya kikiná narinelák.’††Pris 19.18 Me nukngá náta torong káin ma árak.”
32 Wáina inán lo yan tiksa watá miuk, “Kándáng hánám melák, tiksa. Ánutu wu nukngá kámá muná, málám káman re ingga pálipuk hánám melák. 33 Ánutu ya pahán náni yot, nanará náni yot me háláng náni yot kámuk hánám kikiná narinemán, me náni ya kikiná narángngátamán wáinanyon nangge nuk náni ya kikiná narinemán, watá ku kutná kutná Ánutu ya towet sing mát káráp pá rang hálingngátak me taha hulá hulá ting mángngátaráng wa iháng hátek.”
34 Jesu yá káuk ku me wa kándáng hánám narángga topmá inán kangga inuk, “Kák ku Ánutu yan átkuku wa sang kung mulangán ma áralák.” Wáina inán kangga ku wahára átang gu ámna yá me nukngá ináng susuliya pitáng muráng.
Ámna náráwa son iháhá wawu ni nanggená?
(Mat 22.41—23.7; Luk 20.41-47)
35 Jesu yá Táwi yan it káungá hánám kumbiná kinan me yánáng tolingga kungga átang gu yánuk, “Rina ta ku lo yan tiksa yá ku ing menggoeráng, ‘Ámna ni Ánutu yá ámna náráwaná son iháháya miuk wawu Devit nanggená’? 36 Iruk Káungá yá Devit málámba pahálá kinan átang pahálán hangga árán ing miuk,
‘Táwi Ánutu yá Táwina ing inuk,
“Ketna álák kálu putung árátá,
no káyamya wa ráhángga iháng hang ting se árát ko wa iháng hátingga átnelák.” ’‡‡Kap 110.1
37 “Devit málámbá ku Táwina ingga miuk, rina tángga ku son du nanggená?”
Wáina men ámna náráwa urum tái áturáng watá narángga herongnge hánám naruráng.
38 Wáina mengmeng gu yánuk, “Lo yan tiksa wa kándáng kánggápáng átneráng. Lap hákhásák tánggánengga sengsulingga átning kungngátaráng, hang náhángga meng tárut táng námániráng ingga maket álele wa átning kungngátaráng, 39 me umi sinak táená káin me miti itná káin kome máta káin átnin ingga narángngátaráng. 40 Hang yáni wu náráwa kawát wa yángyárungngingga it yáni náut wa yáni ya ihángngátaráng, hang náhániráng ingga sáponga wawu hásák hánám wa tángngátaráng. Máriya rám kálu ámna wáinaná wawu márapmá táwi hánám wa ihineráng.”
Náráwa kawát tá tahaná Ánutu ya ting muk
(Luk 21.1-4)
41 Jesu málám Ánutu yan sup titi komená tangtang putung átang gu áwáng sup tingga kungkung tángga árát tu wa kápángga átkiuk. Sup yáni pálak ámna máro hánám bá yon áwáng sup tátáwi yon tingga kunggiuráng. 42 Kulá waháranyon ukuro kawát káman dá áwáng sup isikimo yará tárákngá wu wan toea ina wa tiuk.
43 Wa kangga Jesu málám disaepelná mantán áwát yánuk, “No pálipuk hánám ing sánin, náráwa kawát ukuro watá ku sup táwi hánám wa kátu iháng hátingga Ánutu yan pingnga tek. 44 Kátu táwi wawu há átyámek háranan kátu re ihángngáwáng teráng, iná wa wawu kámá málám háláng imán átnát wawu muná, pukon du wa tángngáwáng tek wa rewe.”
*12:2: Israel yan kálu ku wáina: Hái kámá iháng kámá ya ket yáni hára tit pin yáni tángngátaráng wawu hái watá páliná tin páliná kátu ku márumá yá ihán páliná kátu ku hái pinná tátá watá ihángngátak.
†12:11: Kap 118.22-23
‡12:14: Kut Sisa wawu ámna nangge kutná muná, ináku me King wáinanyon du Rom me kálu.
§12:26: Son Ihuk 3.6
**12:30: Lo 6.4-5
††12:31: Pris 19.18
‡‡12:36: Kap 110.1