1 ((Womi vuoŋ mana die dɩ ga tigiŋ, ama Yisa die dɩ jʋalɩ ga Olivisi Tɩɩsɩ kunkogiri me. 2 Die ka sʋkʋleeliŋ die ʋ yiŋŋi ga Ŋmɩŋ jɩamɩŋ juokpeŋkpɩɩkʋ ma. Die vuosi pam die dɩ taaŋ a giliŋ wo, die ʋ sʋʋŋ kalɩ a piili a daga ba. 3 Die mɩraha dɩdagɩrɩba bataŋ aŋaŋ Farasisi vuosisi bataŋ die dɩ yaa hɔgʋ wʋnyɩ die dɩ dʋagɩna aŋaŋ dembiŋ dieke dɩ kana ka yi ʋ chʋrʋ a keŋ juu ta vaa ʋ zie ba mana nɩŋŋa. 4 Ta die balɩ a yɩ Yisa dɩ, “Dɩdagɩrʋ, tɩ yigi wo hɔgʋ wa gie ta ʋ dʋa aŋaŋ dembiŋ dieke dɩ kana ka yi ʋ chʋrʋ. 5 Tɩ mɩraha sʋŋ Mosisi die baarɩ dɩ hɔgʋ wa mi chanchaaŋ mʋ ba taa wa aŋaŋ tana a kʋʋ mɩŋ, ta fʋnɩŋ, lalɩa fʋ balɩ?” 6 Die ba balɩ wa naa dɩ ba ye ʋ nan balɩ wʋbɩaŋ aŋ ba galɩŋ wa. Ama Yisa die dɩ sʋʋŋ a zʋʋrɩ a nagɩ ʋ nuubiŋ a maaga wɩa tɩŋgbaŋ. 7 Die ba ye a pɩasa Yisa wɩa yaa gamma hɔgʋ wa ma. Womi Yisa die dɩ hagɩ zie a baarɩ dɩ, “Vuodieke dɩ yene ka yi bɩaŋ, die vuoke woliŋ a nagɩ taŋ a taa wa.” 8 Ta die a bɩ sʋʋŋ zʋʋrɩ a maaga tɩŋgbaŋ. 9 Die ba wʋnna balɩkʋ naa wa, die ba mana die dɩ nyɩŋ mi wʋnyɩ wʋnyɩ, nyɩŋkʋraha die wolinne nyɩŋ, ta die va Yisa ta hɔgʋ wa die dɩ ye zie mi. 10 Yisa die dɩ hagɩ zie a pɩasɩ hɔgʋ wa dɩ, “Ba bie sɩa? Vuoŋ ka tɩalɩya dɩ ʋ balɩ a chʋʋsɩ fʋ?”

11 Ʋ yiŋŋi baarɩ dɩ, “Jakʋʋŋ, vuoŋ ka tɩalɩya.” Ta Yisa die dɩ baarɩ dɩ, “N gbaŋ n kaaŋ balɩ a chʋʋsɩ fʋ, gamma ama da bɩ yi bɩaŋ bɩbra.”))

12 Yisa die dɩ balɩ a yi vuosisi bɩbra dɩ, “Manɩŋ n yiwo tɩŋgbaŋka gie vuosi chaanɩŋ, ta vuodieke mana dɩ dɩna n kʋaŋ nan dɩ yaa chaaŋ dieke dɩ chaana ʋ beriŋ, ta ʋ kaaŋ dɩ dɩa mɩa lɩmɩŋ ma.”

13 Ta Farasisi vuosisi die dɩ balɩ a yɩ wa dɩ, “Fʋ nyɩɩna ma fʋ balala yaa gamma fʋ ma, ta wudieke fʋ balala wa dɩ yi yɔrɩ.”

14 Yisa die dɩ yiŋŋi balɩ ba dɩ, “Dɩɩ yi maŋ bala yaa gamma n ma, ama wudieke n bala wa yiwo wusie, dama n sɩba jigidieke n nyɩnna keŋ mɩŋ ta bɩ sɩba jigidieke n ganana. Ama nɩnɩŋ nɩ ka sɩba jigidieke n nyɩnna aŋaŋ jigidieke n ganana. 15 Nɩnɩŋ nɩ die vuoŋ sarɩya yaa gamma vuota chʋara dɩ sɩna dene, ama manɩŋ n ka die vuoŋ sarɩya. 16 Dɩɩ yi maŋ keŋ baa n dii vuoŋ sarɩya, n nan dii ʋ sarɩya aŋaŋ wusie, dama n ka die sarɩya n nyɩɩna ma ama n Chʋa vuodieke dɩ tʋnna mɩŋ wa bie n jigiŋ. 17 Dɩ maagɩya nɩ mɩra sʋŋ dɩ dɩɩ yi vuosi bale dɩ dii siara ta balɩ wʋbalɩmɩŋ wudieke ba bala wa yiwo wusie. 18 Manɩŋ n bala yaa gamma n ma, ta n Chʋa vuodieke dɩ tʋnna mɩŋ dɩaŋ dɩ bala yaa gamma n ma.”

19 Die ba pɩasɩ wa dɩ, “Fʋ Chʋa wa bie sɩa?”

Ta Yisa die dɩ yiŋŋi balɩ ba dɩ, “Nɩ seŋ ka sɩba mɩŋ yaa n Chʋa wa. Dɩɩ yi nɩ tɩŋ sɩba mɩŋ nɩ tɩŋ nan dɩ sɩba ʋ Chʋa gbaŋ.”

20 Yisa die balɩ wa wɩaha gie mana saŋŋa dieke ʋ dagɩnana vuosisi Ŋmɩŋ jɩamɩŋ juokpeŋkpɩɩkʋ ma jigidieke Ŋmɩŋ piini adaka dɩ benne wo; ama vuoŋ die ka yigi wo, dama ʋ yigiŋ saŋŋa die ye ka tʋgɩya.

21 Yisa die dɩ bɩ a balɩ ba dɩ, “Manɩŋ n nan ga, ta nɩ nan dɩ dɩa a yaala mɩŋ ama nɩ kaaŋ ye mɩŋ, ta nan keŋ kpi aŋaŋ nɩ wʋbɩatɩ. Nɩ kaaŋ bɩagɩ ga jigidieke n ganana.”

22 Die wɩa Juu vuosi nyɩŋkʋraha die dɩ pɩasa taŋ dɩ, “Ʋ baarɩ dɩ, ‘Nɩ kaaŋ bɩagɩ a ga jigidieke n ganana wa.’ Ʋ yaala ʋ kʋʋ wa ʋ gbaŋ yaa?”

23 Yisa die dɩ bɩ bala gʋtɩ dɩ, “Nɩnɩŋ nɩ yiwo tɩŋgbaŋka gie sɩɩtɩ, ama manɩŋ n yiwo arɩzanna sɩɩtɩ. Nɩnɩŋ nɩ nyɩŋ wa tɩŋgbaŋka gie me, ama manɩŋ n ka nyɩŋ tɩŋgbaŋka gie me. 24 Die wɩa maŋ balɩ nɩ dɩ nɩ nan kpi aŋaŋ nɩ tʋntʋmbɩatɩ. Ta dɩɩ yi nɩ ka yi mɩŋ yada dɩ n yiwo vuodieke n yine wo nɩ seŋ kpi aŋaŋ nɩ tʋntʋmbɩatɩ mɩŋ.”

25 Die ba pɩasɩ wa dɩ, “Manɩa yine fʋ?”

Yisa die dɩ yiŋŋi balɩ ba dɩ, “N yiwo vuodieke n balala nɩ a nyɩŋ piiliku me dɩ n yiye wo. 26 Wɩa pam benne maŋ tɩŋ nan balɩ a chʋʋsɩ nɩ; ama vuodieke dɩ tʋnna mɩŋ wa yiwo wusietieŋ ta manɩŋ n bala dʋnɩa ka gie vuosi wudieke n wʋnna a nyɩna ʋ jigiŋ.”

27 Ama vuosisi die ka sɩba dɩ ʋ bala ba yaa gamma ʋ Chɔɔŋ Ŋmɩŋ wɩa. 28 Die wɩa Yisa die dɩ balɩ ba dɩ, “Saŋŋa dieke nɩ keŋ kɔtɩ manɩŋ Vuota Bʋa ŋmɩŋsikpeŋ, saŋka mi nɩ nan mɩŋŋɩ dɩ n yiwo vuodieke n yine, ta sɩba dɩ n ka yie wɩɩŋ aŋaŋ n gbaŋ gbaŋ n yiko, ama n bala wudieke n Chʋa dɩ dagɩna mɩŋ dɩ n balɩ wa mɩŋ. 29 Wʋnɩŋ vuodieke dɩ tʋnna mɩŋ wa bie n jigiŋ. Ʋ ka va mɩŋ dama n yie wudieke dɩ nannana ʋ sʋŋ saŋŋa mana mɩŋ.”

30 Vuosi pam die dɩ wʋŋ ʋ balala wɩaha gie wo, ta yi wo yada.

31 Die Yisa die dɩ balɩ yi Juu vuodiekemba dɩ yine wo yada dɩ, “Dɩɩ yi nɩ dɩ n dagɩkʋ, nɩ seŋ yiwo n kʋaŋandɩɩsɩrɩŋ; 32 ta nɩ nan dɩ sɩba wusieke ta wusieke nan gbatɩ nɩ taaŋ.”

33 Die ba yiŋŋi balɩ wa dɩ, “Tɩnɩŋ tɩ yiwo Abarahami haagɩsɩ ta ye ka yi vuoŋ yɔŋɩsɩ. Lalɩa fʋ bala dɩ, ‘Tɩ nan ye gbatɩtaanɩŋ?’ ”

34 Yisa die dɩ balɩ a yɩ ba dɩ, “Wusie maŋ bala nɩ, vuodieke nɩŋ mana dɩ yinene bɩaŋ yiwo bɩaŋ yɔmʋ. 35 Yɔmʋ nɩŋ ka gʋtɩ ʋ tieŋ deŋ me, ama tigiŋ bʋa nɩŋ gʋtɩ wa deŋ me yaa gamma haahuu. 36 Dɩɩ yi manɩŋ Ŋmɩŋ Bʋa wa dɩ gbatɩ nɩ a taaŋ, nɩ nan seŋ ye gbatɩtaanɩŋ. 37 N sɩba dɩ nɩ yiwo Abarahami haagɩsɩ, ama nɩ mɩa dɩ nɩ kʋʋ mɩŋ mɩŋ, dama nɩ ka yaala nɩ tuo n dagɩkʋ. 38 Manɩŋ n bala wudieke n Chʋa dɩ dagɩna mɩŋ mɩŋ, ama nɩnɩŋ nɩ yie wudieke nɩ chɔɔŋ dɩ bala nɩ.”

39 Ba yiŋŋi balɩ wa dɩ, “Tɩ chɔɔŋ yiwo Abarahami.”

Ta Yisa die dɩ yiŋŋi balɩ ba dɩ, “Dɩɩ yi nɩ seŋ yi Abarahami ballɩ nɩ nan dɩ yie wudiekemba die ʋ yine wo mɩŋ. 40 Ama nɩ yaala nɩ kʋʋ mɩŋ mɩŋ n balala nɩ wusie dieke Ŋmɩŋ dɩ nagɩna a yɩ mɩŋ wa mɩŋ. Abarahami nɩŋ die ka yi wɩɩŋ sɩba naa. 41 Nɩ yie wudieke gbaŋ gbaŋ nɩ chɔɔŋ dɩ yinene wo.”

Die ba yiŋŋi balɩ wa dɩ, “Ŋmɩŋ gbaŋ gbaŋ yine tɩ chɔɔŋ dieke nyɩɩna ma tɩ yalla, ta tɩ yi ʋ ballɩ wusie.”

42 Yisa die dɩ balɩ a yɩ ba dɩ, “Ŋmɩŋ dɩ tɩŋ seŋ yi nɩ chɔɔŋ nɩ nan dɩ cho mɩŋ, dama n nyɩŋ wa Ŋmɩŋ jigiŋ ta wa bie gie lele wo gie. N ka keŋye aŋaŋ n gbaŋ gbaŋ hagɩrɩŋ ama wʋnɩŋ ʋ tʋnna mɩŋ. 43 Bɩa wɩa nɩ ka sɩba wudieke n balala wa chɩaŋ? Dɩ yiwo nɩ kana ka bɩagɩ wʋmma wudieke n balala wa mɩŋ. 44 Nɩnɩŋ nɩ yiwo nɩ chɔɔŋ, Sitaani ballɩ ta yaala nɩ yime nɩ chɔɔŋ wa choti. Piiliku me wo die ʋ yiwo vuokʋʋrʋ, ta bɩ wo wusie, dama wusie wo ʋ ma halɩ bɩta gbaŋ. Ʋ keŋ chɩba ŋmɩnchɩbɩsɩ ka ŋaaŋ yiwo ʋ tʋntʋŋkʋra, dama ʋ yiwo ŋmɩnchɩbɩtieŋ, ta ŋmɩnchɩbɩsɩ mana nyɩŋ wa ʋ jigiŋ. 45 N balala nɩ wusieke wɩa, die wɩa nɩ ka yi n balɩkʋ yada wa. 46 Nɩ jabɩa baaŋ bɩagɩ dagɩ n wʋbɩaŋ? Dɩɩ yi maŋ bala wusie, bɩa wɩa nɩ ka yi mɩŋ yada? 47 Vuodieke dɩ nyɩnna Ŋmɩŋ jigiŋ wʋmma Ŋmɩŋ wʋbalɩka mɩŋ; ama nɩnɩŋ nɩŋ nɩ ka nyɩŋ Ŋmɩŋ jigiŋ, die wɩa nɩ zeti dɩ nɩ wʋŋ wa.”

48 Die Juu vuosi die dɩ yiŋŋi balɩ Yisa dɩ, “Tɩ ka yaa wusie tɩ bala dɩ yiwo Samaria vuoŋ ta jɩmbɩaŋ dɩ yallɩ fʋ wa?” 49 Yisa die dɩ yiŋŋi a balɩ ba dɩ, “Jɩmbɩaŋ ka yallɩ mɩŋ. Manɩŋ n yɩ wa n Chʋa Ŋmɩŋ jɩlɩma ta nɩnɩŋ nɩ daansa mɩŋ yɔrɩ. 50 Manɩŋ n ka yaala bɩrɩŋ a yɩa n gbaŋ. Ama Ŋmɩŋ yaalala ka yɩa mɩŋ, ta ʋ bɩ yi wusie sarɩyadiiru. 51 Wusie maŋ bala nɩ, vuodieke mana dɩ dɩna n wɩaha kaaŋ wɔŋ kpi.”

52 Ta Juu vuosisi die dɩ balɩ a yɩ wa dɩ, “Lele tɩ wa sɩba a baarɩ dɩ jɩmbɩaŋ yalla fʋ. Abarahami die kpiye mɩŋ, ta Ŋmɩŋ naazʋalɩba dɩaŋ die dɩ kpi, ama baarɩ dɩ, ‘Vuodieke nɩŋ mana dɩ dɩna n wɩaha kaaŋ wɔŋ kpi.’ 53 Tɩ chɔɔŋ Abarahami die kpiye mɩŋ, tɩ yaa tama dɩ ka yile dɩ tɩaŋ Abarahami mɩŋ? Ŋmɩŋ naazʋalɩba gbaŋ die kpiye mɩŋ. Mɩnɩa fʋ yile dɩ yiye?”

54 Yisa die dɩ yiŋŋi a balɩ ba dɩ, “Maŋ tɩŋ bɩra n gbaŋ, n bɩrɩkʋ nan yi yɔrɩ. Ama vuodieke dɩ bɩrɩnana mɩŋ yiwo n Chʋa, vuodieke gbaŋ gbaŋ nɩ bala dɩ ʋ yiwo nɩ Ŋmɩnnɩ. 55 Nɩnɩŋ nɩ ye ka sɩba wa, ama manɩŋ n sɩba wa mɩŋ. Dɩɩ yi maŋ baarɩ dɩ n ka sɩba wa, n nan bɩrɩŋ ŋmɩnchɩbɩtieŋ sɩba nɩnɩŋ. Ama n sɩba wa mɩŋ ta dɩ ʋ wɩaha. 56 Nɩ chɔɔŋ Abarahami die yaa sʋgɩfɩalɩŋ pam, ʋ bala ʋ ye saŋŋa dieke n bala n keŋ tɩŋgbaŋka gie me wo; die ʋ seŋ ye ke mɩŋ, ta ʋ sʋŋ die dɩ fɩalɩ.”

57 Juu vuosisi die dɩ balɩ a yɩ wa dɩ, “Ye ka tʋgɩ bɩna baŋɩsɩ-nʋ, lalɩa fʋ yi ye Abarahami?”

58 Yisa die dɩ yiŋŋi balɩ ba dɩ, “Wusie maŋ bala nɩ, ba kenne mɩra Abarahami wa, ta n wɔŋ beri mɩŋ.”

59 Die wɩa, ba nagɩ tana dɩ ba taa wa, ama Yisa die lɔbɩrɩ ʋ gbaŋ ta nyɩŋ Ŋmɩŋ jɩamɩŋ juokpeŋkpɩɩkʋ ma.