17
Cha Paul Ud Thessalonica
1 Langoy cha Paul kan Silas ud Amphipolis ya Apollonia ot gummatongcha ud Thessalonica un awechen chi sinagogan cha Judio. 2 Ked liyugali kan Paul un pin-a umoy si sinagoga. Tiɏuʼn Sabyechu un lakasongsongbyat kan cha tagu mipanggop si ugud Apudyus. 3 Impakaawatla ya pilaloklokala un masapuɏʼn mapaligatan si Kristu ya matoy ked umuli matagu kasin. Kalala, “Ha allaʼn Jesus un pin-ak ibyegbyega kan chikayu, ked siya Kristu.” 4 Lamati cha uchum un Judio, ot litun-udcha kan Paul ya Silas. Lamati bo cha achuʼn mangapudyus un Gentil ya cha langangatuʼn byebbyebyai.
5 Ngim maapos cha achipun mamatiʼn Judio ot chilagupcha cha mangkatingang si cha kekkesa ta manggulucha inggala lagulu losan cha umili. Ummoycha lillok chi byeɏoy Jason, singsingtoncha cha Paul kan Silas ta ipeɏawacha chicha si inggewan cha amod un tagu. 6 Ngim achipuncha pun chicha maochesan, giluyudcha si Jason ya cha uchum un mamati ot illiyoycha kan cha papangat si siudad, ot ipakupakuycha un, “Cha allaʼn tagu langgulugulucha si ili-ili ked allachà utlaʼn siudad taku. 7 Ked limangilin Jason chicha. Losan un mitun-ud kan chicha, sumuplingcha si lintog chi Emperador un kangkalanchaʼn awed chi sabyaliʼn Ari un mangngachen Jesus.” 8 Chingngeɏn pun cha papangat ya amod un tagu chi hachiʼn impabyasuɏcha, patungedcha lachalagen. 9 Ot lampiyansaoncha si Jason ya cha uchum un mamati ot ibukatcha chicha.
Cha Paul Kan Silas Ud Berea
10 Si hachiʼn labi imbuun cha mamati cha Paul kan Silas ud Berea. Gummatongcha pun udchi, ummoycha si sinagogan cha Judio. 11 Cha Judio ud Berea, bibiɏu ugalicha lu cha iThessalonica, ti ammancha chongɏon chi ugud Apudyus ya ileɏgew un acha-achaɏoncha ta ilancha lu tuttuwa ibyegbyegan Paul. 12 Achu cha lamati kan chicha, pati cha achuʼn lelleɏakiʼn Gentil ya cha langangatuʼn byebbyebyai.
13 Ngim laammuwan pun cha Judio un inggew ud Thessalonica un imbyegbyegan Paul chi ugud Apudyus ud Berea, ummoycha udchi ot silubsubcha cha amod un tagu ta manggulucha. 14 Ot kakman cha mamati imbuun si Paul si igid chi byeybyey, ngim latelan cha Silas kan Timothy ud Berea. 15 Cha leɏakiʼn lamiɏun kan Paul intiɏudcha siya inggalaʼd Athens. Sakbyey un langulinchaʼd Berea, imbilin Paul kan cha Silas kan Timothy un chesonchaʼn mituntun-ud kan siya.
Si Paul Ud Athens
16 Si languuwayan Paul kan chicha ud Athens, patunged laasusu somsomokla si intullongla cha achuʼn silan-apudyus si hachiʼn siudad. 17 Ot ummoy si sinagoga, lakasongsongbyat kan cha Judio ya cha mangapudyus un Gentil. Ileɏgew bo un lakaug-uggud kan cha taguʼn awed si mekit ya lakasongsongbyat kan cha taguʼn inggew udchi. 18 Inggew bo cha mimistulun cha Epicurean*17:18 Epicurea, kalancha lu lummoswa lawa lubung, lappun langwa. Kalancha lu matoy chi tagu, ha ispiritula lappun. Ked ha koola si biyegla ked ganggalasola si malungpaɏala si losan un piola. Ha Stoic kalancha ha ispiritula lappun lu matoy. Ngim kalancha ha tagu masapuɏn suɏutola awed si somsomokla ulay lu awed sakit, sigeb willu galas un maliklala si long-egla, ti somsomok chi masapuɏn mangituray si long-eg. ya Stoic un pin-a lakasongsongbyat kan siya. Kalan cha uchum, “Himmaga ibyegbyegan chi allaʼn aginlalastug un tagu?” Kalan cha uchum, “Siya lin ibyegbyegala kàichatun apudyus.” Imbyegacha hachi, ti pin-an Paul imbyegbyega chi bibiɏuʼn chameg mipanggop kan Jesus ya umuliyan mataguwan kasin.†17:18 Anastasis - ugud un lauseɏ si Greek si umuliyan mataguwan. Cha iyAthens langkamalicha si somsomokcha un Jesus ya Anastasis ked ngachen cha chuwan apudyus.
19 Ot illaɏacha si Paul ot illiyoycha siya si sangwalan cha kukunsiseɏ un ngadloncha Areopagus. Ot kalancha, “Lu makwa ipakaammum kan chikami chi allaʼn kàichatun tudtuchu un pin-am ibyegbyega, 20 ti cha uchum un imbyegbyegam, lappun chingchingngeɏmi kamatchi ked pionmi un maammuwan lu simma piolaʼn uguchon.” 21 Imbyegacha hachi ti losan cha taguʼn iyAthens ya ulay cha lakaumili kan chicha, eɏgewonchaʼn mangibyegbyega mipanggop si hachi ya manchochongngeɏ si kàichatuʼn tudtuchu.
22 Oli pun summiked si Paul si sangwalan cha Areopagus ot kalala, “Chikayuʼn iyAthens, mailak un ipapatiyu un manchaychayaw si apudyusyu. 23 Si langaggakayak si allaʼn siudadyu ot intullongku cha lugeɏʼn pin-ayu manchaychayawan, inggew chi inchesak un chachattulan un lakasuɏat chi ugud un, ‘Para si Apudyus un chaampunmi maagammuwan.’ Hachiʼn Apudyus un chaychayawonyu un ulay lu achipunyu ammu siya, ked siya inyak ipakaammu kan chikayu si sala. 24 Siya Apudyus un langwa si pita ya cha losan un inggew, ked achipun inggew si templo un kingwan cha tagu, ti siya Apu ud langit ya pita. 25 Achipunla masapuɏ tuɏung chi tagu. Siya mismu mangatod si biyeg cha losan, angos ya losan un masapuɏ taku. 26 Killingwan Apudyus chi ossaan un tagu si chamu ked siya lampeɏpuwan cha losan un kalasin cha tagu ot killingwala chicha un inggew si intilun chi pita. Siya langikodchong si timpu un manturayan chi kacha ili ya kiged cha lugeɏ un inggewancha. 27 Killingwala hachi ta sington cha tagu siya ked maochesancha otyan si pin-acha malingsingtan, ti chakampun un adchayuwan si kacha osa kan chitaku. 28 Awed chi imbyegan chi osa,
‘Siya mangatod si biyeg taku, ya siya mangayyuwan kan chitaku si
malidtidchaɏalan taku ya mataguwan taku.’
Kalan bo cha uchum un kachechegchegtu,
‘Aalakla chitaku bo.’
29 “Ked gapu ta aalak chitaku kan Apudyus, masapuɏʼn achi taku otyan kalan un miyisu kila-Apudyusla si kilaapudyus cha allaʼn silan-apudyus un byalituk willu pilak willu byetu un killingwan cha lalaing un tagu. 30 Pileɏaus Apudyus cha timpu un lappun tagammun cha tagu kan siya. Ngim si sala, imbilinla kan cha losan un tagu ta mambyabyawicha kan cha byasuɏcha. 31 Ti ingkodchongla eɏgew un manguisala kan cha losan un tagu utla lubung. Awed bo taguʼn chilutukala un manguis un ustu kan chicha. Pilaloklokala un siya chilutukala si lalaguwala kasin kan siya.”
32 Chingngeɏcha pu imbyegan Paul mipanggop si umuliyan cha latoy mataguwan kasin, liyokyok cha uchum siya ngim kalan cha uchum, “Pionmi un chongɏon kasin chi mipanggop si alla.” 33 Ot tilelan Paul cha kukunsiseɏ. 34 Ngim cha uchum kan chicha lichogacha kan siya ot lamaticha. Osa kan chicha ked si Dionysius, osan membron chi kukunsiseɏ un Areopagus. Osa bo byebyai un mangngachen Damaris ya awed bo cha uchum.
*17:18 17:18 Epicurea, kalancha lu lummoswa lawa lubung, lappun langwa. Kalancha lu matoy chi tagu, ha ispiritula lappun. Ked ha koola si biyegla ked ganggalasola si malungpaɏala si losan un piola. Ha Stoic kalancha ha ispiritula lappun lu matoy. Ngim kalancha ha tagu masapuɏn suɏutola awed si somsomokla ulay lu awed sakit, sigeb willu galas un maliklala si long-egla, ti somsomok chi masapuɏn mangituray si long-eg.
†17:18 17:18 Anastasis - ugud un lauseɏ si Greek si umuliyan mataguwan. Cha iyAthens langkamalicha si somsomokcha un Jesus ya Anastasis ked ngachen cha chuwan apudyus.