13
Kono Kikopu Aminaoledawano Iyatulame Oi 
 Mak 4.1-9; Luk 8.4-8  
 1 Ebe atu egelalo Ya꞉sute moto gune pemaigate, ebete epo iyatulaema꞉ Ga꞉lili Paka꞉ balalo nokoliti,   2 ebene epo bilibilinomate ebetamo da꞉pelamiya, ebete peamo olote gito okoliya wiyasiya epate damela balalo pelamota꞉oniya.   3 Ebene ebete iba꞉tamo tanalo epetapi bilibilinomo iyatulame oiamo eba awokalilamelo tabo idi ma kunu giya, “Lumagi idite pali amio bai dosiyodili kono kikopu aminaola꞉go ebo ti.   4 Ebete aminaola꞉go eba tonatolo kikopu epetapi iba꞉te gabamo gudiya, ebema꞉ olaolate pelamete ebo penaiya.   5 Kikopu epetapi iba꞉te nokola damelamo gudiya, ebolo damela kawoa꞉. Ebema꞉ iba꞉te samonomamo maimiya mabu damela bidobidoa꞉,   6 ebene egelate da꞉pioli iba꞉te nalawoiya mabu ibino dolodolo magumamo ka꞉tolamea꞉, iyo, iba꞉te ebema꞉ samonomamo a꞉elaiya.   7 Kikopu epetapi iba꞉te moemoe uwago damelamo gudiya, ebema꞉ ebe uwagate dapepeiya kono ebo anakapulamiya.   8 Wiyasiya kikopu epetapi iba꞉te wade damelamo gudiya, ebema꞉ iba꞉te apepeote ebo noloiya, epetapi 100 teta꞉mo, epetapi 60 teta꞉mo, epetapi 30 teta꞉mo bilibilinomoma꞉ eda꞉iya.”   
 9 Ya꞉sute walo na꞉kegiya, “Galagodawa, a꞉ma꞉ wadenomamo nolowia!”   
Ya꞉sukono Iyaiya Iyatulame Oino Mabu 
 Mak 4.10-12; Luk 8.9-10  
 10 Ebe tetelo Ya꞉suko waloma꞉tapiate ebetamo pelamete na꞉pegeliya, “Beda꞉ mabuma꞉ a꞉ma꞉ oiamo epo diyatulama꞉wenaka?”   
 11 Ya꞉sute tabo eba wiyalo iba꞉tamo negiya, “Godote Kawo Elawodawama꞉ deda꞉na, ebe tanalono magumu kelawa꞉ema꞉ nale elawo la꞉tamo ikalaimata, iyo, ebe tanalono waminaole tanalo la꞉ iyatawaimata. Wiyasiya nale ebe iyatawa tanalo epetapiatamo kikalamea꞉.   12 Nanitabola, Godokono tabo olowioma꞉ lumagigodolo wadewade woki da꞉pola꞉na, Godote ebetamo wadewade tanalo bilibilinomo ikameote ebeno tepo magumu ketabokaimene. Wiyasiya lumagigodolo wadewade woki pola꞉na꞉no, ebegodolo kebe kapiyakapiya tanalate da꞉pola꞉na Godote ebegodone walo ka꞉kuwatemene.   13 Ebe mabuma꞉ nale epo oiamo iyatulamenakomo, mabu iba꞉te naimano tabono magumu wadite kuminakoa꞉, iyo, iba꞉te olowite atumu kiyatawaonakoa꞉.   14 Ebema꞉ Godokono woki awokalimidawa Aisayate ibino tanaloma꞉ degiya ebe tabote nanitaboma꞉ eda꞉. Ebete iyalo tetelo ma kunu giya,  
‘La꞉ tabo bolowinakomata  
wiyasiya a꞉kiyatawaoawenakoma,  
iyo, la꞉ magumu bowadinakomata  
wiyasiya a꞉kuma꞉wenakoma.   
 15 Mabu me epono woki alatidiolamiya,  
ibi nanitabo tanalo olowima꞉ ubia꞉nola,  
ebema꞉ iba꞉te galo emopioliya,  
ega꞉walo ibino balidi atumu a꞉mula꞉oliya.  
Ebema꞉ iba꞉te ibino balidi mula꞉olea꞉noma꞉ neda꞉otaleka꞉,  
ibino balidite naimano wade tanalo bulamena꞉,  
ega꞉walo ibino galote nolowiotaleka꞉,  
iba꞉te ibino tepo magumuno woki  
wadenomamo malagidilolete natamo bolobila꞉na꞉,  
ebema꞉ na modobola ibi wadekobi midilima꞉.’ ”   
 16 Ebene Ya꞉sute ebe waloma꞉tapiatamo negiya, “Godokono kalakala kawonomo la꞉godolo bitana, mabu la꞉ la꞉imano balida꞉mo ebeno iyaiya tanalo wadenomamo nulamenamata! Iyo, la꞉le la꞉imano galamo Godokono nanitabo tanalo wadenomamo nolowionamata!   17 Nale la꞉tamo nani tabo gemo, dopamo tetelo Godokono woki awokalimipi ega꞉walo tuputupu ilukuli epo epetapi, iba꞉te ubi kawonomo iyatinamiya la꞉le dulama꞉wenama ebe kawokawo tanalo ulaema꞉, wiyasiya iba꞉te ka꞉modobiya꞉, ega꞉walo ibi ubila la꞉le dolowiawenama ebe tanalo kolowioma꞉, wiyasiya iba꞉te ka꞉modobiya꞉.”   
Kono Kikopu Aminaoledawano Iyatulame Oino Magumu 
 Mak 4.13-20; Luk 8.11-15  
 18 “Ebema꞉ la꞉ kono kikopu aminaola꞉go da꞉ti ebe lumagino oino magumu nolowiala꞉.   19 Godote Kawo Elawodawama꞉ deda꞉na, epate ebe tanalono tabo olowite magumu wadenomamo iyatawaoa꞉no, ebe tetelo Saitanate pete ibino tepo magumune ebe tabo walo ka꞉ka꞉puwatelaemene. Mako epo gabamo da꞉gudi, ibi ebe kono kikopu keba kunula꞉ka꞉ eba kunula.   20 Ega꞉walo epo epetapiate nokola damelamo da꞉gudi, ibi ebe kikopula. Iba꞉te Godokono tabo dolowima꞉na꞉, ebe tetenomolo kalakalago kelaema꞉na꞉,   21 wiyasiya ibino tepo magumulo dolodolo puliyala. Ebema꞉ iba꞉te Godokono woko magumulo tete da꞉pesamo ilukula꞉tepate, ebene Godokono taboma꞉ temeteme tanalate iba꞉tamo da꞉pemaimioma꞉na꞉ ega꞉walo epate ibino tanaloma꞉ degelama꞉na꞉, iba꞉te samonomamo kalautioma꞉na꞉.   22 Epo epetapi iba꞉te moemoe uwago damelamo da꞉gudi, ibi ebe kikopula. Iba꞉te Godokono tabo kolowima꞉na꞉, wiyasiya iba꞉te inamabu kawonomamo malagidilolena ega꞉walo ibino ilukuli tanaloma꞉ woki bilibilima꞉ eda꞉ona. Ebema꞉ ibino tepo magumulo ebakobako woki bilibilinomo ba꞉pola꞉na, me wokino tanalate wade tabo eba anakapumilo, ebene iba꞉te a꞉ka꞉noloma꞉na꞉.   23 Wiyasiya epo epetapi iba꞉te wade damelamo da꞉gudi, ibi ebe kikopula. Iba꞉te Godokono tabo olowite wade iyatawa lawete nanitabonomolo ka꞉noloma꞉na꞉, epetapi 100 teta꞉mo, epetapi 60 teta꞉mo, epetapi 30 teta꞉mo ka꞉noloma꞉na꞉.”   
Kuba Uwagate Pali Magumulo Demaimiya Ebe Iyatulame Oi 
  24 Ebene Ya꞉sute oi idi epo eba iyatulamelo na꞉kegiya, “Godote Kawo Elawodawama꞉ deda꞉na, ebe tanalote ebe dubu idite ebeno pali amio bai osiyodilote wade kono kikopu daminaoli eba kunula.   25 Idoko idilo epo bilibilinomate delaoniya, eba꞉go gowelaodawama꞉ deda꞉nami ebe dubute penate kuba uwago kikopu pali magumamo pamionate gito toni.   26 Walone tetelo konote apepeote da꞉noloiya, kuba uwagate maimiote konono dolodolo ebo aupulatoliya,   27 ebene pali namutudawano wokopiate ebetamo pelamete ebe napaniya, ‘A꞉ma꞉ pali magumamo wadewade kikopu amiata, wiyasiya me kuba uwagate kebene kemaimile?’   
 28 “Ebete tabo eba wiyalo negi, ‘Ago gowelaodawa idi, ebete ami.’  
“Ebene wokopiate ebe nalatediya, ‘Modobola꞉ka꞉ a ebe kuba uwago kemagobelemalema꞉?’   
 29 “Namutudawate wiyasiya negi, ‘Ao, la꞉le demagobela꞉ema, diyala, la꞉ atu tetelo wadewade kono epetapi da꞉bemagobelema.   30 Ebema꞉ modobola iba꞉te kapimiya napepeoma꞉na꞉, wiyasiya walone nao kono uwate tetelo nale wokopi kanalemamo iba꞉te dopamo kuba uwago magobelete elamo kiyalekema꞉, ebene iba꞉te wadewade nao kono uwatete naimano pali inamabu alomono motamo kapalomoma꞉na꞉.’ ”   
Mastada Kikopuno Iyatulame Oi 
 Mak 4.30-32; Luk 13.18-19  
 31 Ebene Ya꞉sute oi idi ibi eba iyatulamelo na꞉kegiya, “Godote Kawo Elawodawama꞉ deda꞉na ebe tanalo mastada kikopu keba kunula꞉ka꞉ eba kunula, iyo, tete idilo dubute me kikopu lawete ebeno pali magumamo gito ami.   32 Nanitabola, me opo kawonomolo kewa kikopu kawokawonomo ba꞉pola꞉na wiyasiya mastada kikopu ebe da꞉pesonomola. Wiyasiya numa꞉la꞉, lumagite daimene ebe da꞉peso kikopute apete kewa bilibilinomo epetapi kodoilimene, ebene olaolate pelamete ebe kewa katomolo ba꞉pilukulionama꞉na꞉.”   
Palowa Bae Gamagamaimino Tuwae Inamabuno Iyatulame Oi 
 Luk 13.20-21  
 33 Ebene Ya꞉sute oi idi ibi eba iyatulamelo na꞉kegiya, “Godote Kawo Elawodawama꞉ deda꞉na ebe tanalo palowa bae gamagamaimino tuwae inamabu keba kunula꞉ka꞉ eba kunula. Kamiyale idite modobo palowa lawete gamagamaimino inamabu kela꞉mo aminalete ebo ewegedi, ebene gamagamaimino inamabute palowa lawenomo eba lawelo palowa baete unamo ebo maigi.”   
Ya꞉sute Epo Oiamo Diyatulamenaki Ebe Tanalono Mabu 
 Mak 4.33-34  
 34 Ya꞉sute me tanalo epo bilibilinomatamo iyatulame oiamo kiyawaonaki, ma kunu ebete tanalo idi iba꞉tamo iyatulame oia꞉no ka꞉kiyawaonakia꞉.   35 Ebe tanalote emaigiya Godote ebeno woki awokalimidawado degiya, ebe tabote nanitaboma꞉ keda꞉ma꞉. Ebete iyalo tetelo tabo ma kunu giya,  
“Na Godote epatamo tabo kiyawao tetelo  
iyatulame oiamo kiyawaonakomo.  
Iyo, nale me opo dosiyodiliyamo  
ebe tetene wagilimite me teta꞉mo pemaiga,  
kebe tanalate waminaole magumulo da꞉pola꞉namiya,  
na ebe tanalo ma kunu kawokalilaemamo.”   
Kuba Uwagate Demaimiya Ebe Iyatulame Oino Magumu 
  36 Ebene Ya꞉sute epo bilibilinomo miyapate moto guamo gito nodoliya. Ebe tetelo ebe waloma꞉tapiate ebetamo pelamete na꞉pegeliya, “Kono pali magumulo dapepeiya ebe kuba uwagono magumu keba kunula꞉ka꞉? A꞉ma꞉ a niyatuama꞉.”   
 37 Ya꞉sute ibino tabo eba wiyalo negiya, “Wade kono kikopu kebe dubute kaminaolile, ebe Epono Naniwila.   38 Ebema꞉ ebeno pali ebe me opo kawonomola, wadewade kono kikopu ibi Godokono Unu Duliyomolono gudila, ega꞉walo kuba uwago ibi Saitanakono gudila.   39 Kuba uwago dami ebe Saitanatela, ega꞉walo nao kono uwate tete ebe me opono uwomula, ega꞉walo nao kono uwatepi ibi Godokono nopopila.   40 Ebema꞉ wokopiate kuba uwago magobelete elamo diyalekiya, me opono uwomu eba kunu kitanamene.   41 Ebe tetelo Epono Naniwite ebeno nopopi kapalibolemene. Ebema꞉ piyate ebeno epago eba ilukulinalo kuba dosiyodilolenaka, nopopiate ibi bilibilinomo puwatete   42 kawonomo elate dowaena ebe baiamo gito ka꞉niyalekema꞉na꞉, ebene iba꞉te ebolo lalo eba oliomolelo kawonomamo ebo kiimima꞉na꞉.   43 Wiyasiya Godokono tuputupu ilukuli guda꞉godolo ebeno alote kawonomamo ka꞉pukuilaemene, ibino Nabiwino Unu Duliyomololo da꞉pukuilamena eba kunu. Galagodawa, a꞉ma꞉ wadenomamo nolowia!”   
Waminaole Manino Iyatulame Oi 
  44 “Godote Kawo Elawodawama꞉ deda꞉na, ebe tanalo ebe lumagite kawo mani ega꞉walo wadewade inamabu iyalo tetenomolo damelamo dowaminaoliya eba kunula. Walone tetelo ebete ebo a꞉iya, ebene ulama bilibilinomo da꞉petoiya lumagi idite damela obobo woko eba osiyodilolo ebe wadewade inamabu ebo ulamiya. Ebe tetelo ebete kalakalago walo kitiolete, ebene ebeno motamo tote ebeno inamabu bilibilinomo maniamo na꞉midiolete modobo mani ebo nelawiya. Ebene ebe maniamo ebete ebe damela lawete, ebe damela magumulo waminaolelo da꞉pola꞉niya ebe wadewade inamabuate ebenoma꞉ ebo eda꞉iya.”   
Wiya Kawo Negegeno Iyatulame Oi 
  45 “Ega꞉walo Godote Kawo Elawodawama꞉ deda꞉na, ebe tanalo ebe olowame lumagite wadewade negege inamabu ola꞉go depata꞉na eba kunula.   46 Egela idilo ebete kapiya negege wadenomo dumi, ebe tetelo ebeno inamabu bilibilinomo maniamo na꞉midiolete modobo mani nelawete, ebene ebe maniamo ebete ebe wade negege lawete ebenoma꞉ ebo midi.”   
Kamauno Iyatulame Oi 
  47 “Ega꞉walo Godote Kawo Elawodawama꞉ deda꞉na, ebe tanalo ebe lumagite namo bilibilinomo uwatolema꞉ kamau kolomamo daubi eba kunula.   48 Ebene namo bilibilinomate detaiya ebe tetelo wokopiate kamau kolomo balamo anamiyamidate wadewade namo bagowamo eba alomolo kubakuba namo gito iyalekiya.   49 Ebema꞉ me opono uwomu eba kunu kitanamene. Ebe tetelo Godokono nopopiate pelamete kuba osiyodilolepi tuputupu ilukuli epagodone powagailite   50 kawonomo elate dowaena ebe baiamo gito ka꞉niyalekema꞉na꞉, ebene iba꞉te ebolo lalo eba oliomolelo kawonomamo ebo kiimima꞉na꞉.”   
Godokono Kawo Elawodawa Tanalono Magumu Delawiya Ebe Lumagino Tanalo 
  51 Ebema꞉ Ya꞉sute ebe waloma꞉tapiatamo negiya, “La꞉ me tanalo bilibilinomo wadenomamo na꞉kiyatawawenama?”  
Iba꞉te tabo eba wiyalo negeliya, “Iyo, a modobola.”   
 52 Ebene Ya꞉sute iba꞉tamo walo na꞉kegiya, “Godokono Totomu iyatulamepi magumulo, potele Godokono Kawo Elawodawa tanalono magumu lawenomo delawi, ebe lumagi kawo moto namutudawa keba kunula꞉ka꞉ eba kunula. Ebe mulo dubuno motolo kawokawo wadewade inamabuate ba꞉pola꞉na, ma kunu tagalatagala inamabu ega꞉walo olioli inamabu kapimiya ba꞉pola꞉mena, ebema꞉ ebete ebeno ubilo ebe iyaiya inamabu epatamo ba꞉powaulatelenakomene ibi wadenomamo kowalubilinama꞉.”   
Nasalete Duliyomolo Epate Ya꞉suko Ubia꞉noma꞉ Deda꞉iya 
 Mak 6.1-6; Luk 4.16-30  
 53 Ebene Ya꞉sute ebe iyatulame oi kiyawao dolopoligiya, ebete ebe duliyomolone tote   54 ebeno okoli duliyomolo Nasaleta꞉mo walo na꞉ka꞉tiya. Ebete epono balidi ibilamole motolo ibi eba iyatulamitalo iba꞉te anoanolo negelitiya, “Me dubuno mulo iyatulame woki ebete kebolo kiyatawile? Ega꞉walo ebete anoano tanalo pokono elawamo kosiyodilolenale?   55 Ebe kapeneta dubuno gudula, ebeno menoko ebe Ma꞉litela. A iyatawala ebeno ekaki Ya꞉imesiko, Yausepeko, Saimonoko, ega꞉walo Yudasiko,   56 iyo, ebeno ekaki buwelemele bilibilinomate ago bilukulina. Ebema꞉ me dubute ebeno elawo ega꞉walo mulo kebolo kuwatile?”   
 57 Ebene iba꞉te ebe ubia꞉noma꞉ eba eda꞉utalo Ya꞉sute ibi nanaliya, “Godokono woki awokalimidawa epate ebe unamo kadipatema꞉na꞉, wiyasiya ebeno duliyomolo epo ega꞉walo ebeno moto epo iba꞉te ebe ubia꞉noma꞉ beda꞉onakoma꞉na꞉.”   58 Ebema꞉ Nasalete epono nanitabokobi midia꞉ mabuma꞉ Ya꞉sute ibino duliyomololo anoano tanalo bilibilinomo kosiyodiloliya꞉, ebete ibino taneba magumulo kapiyakapiyanomo osiyodiloliya.