Aldukaja Duwe Jesú zʉnekuane shalda gaune zʉñgajienapanaldiamak
Meja ai kalta gauwane: Aldukaja jalde kalta gauwatshak, Ajanashatone kalta jiaga gauwane. Eñki juldiú saná naldagálde. Aldukaki Pábulduja Duwe Jesú shalda san san guashi neyatogatshak anuñka juizha agapa neyatone (Ajsh 16.10-17; 20.5-15; 21.1-18; 27.1–28.16), naldatshak méldiku nane (Kls 4.14).
Mekuetshi kalta gauwane: Jejié kaltaki Aldukaja ezua izhgajañguxa Teyupildu axezhukatshi gauwane. Anuñka Jatetshi múldigaba za tuñkakueja jañguxáki, Teyupilduki Alduma zalda kabia, saneka nane, Aldukaja Duwe shalda kalta gauwaldiamak agakuañneklde. Guatshak jalde kaltaki Aldukaja Duwe ipananekuetshi jiaga agakauwane nakldá.
Jinak ai kalta gauwane: Aldukajañki matshuwi nekue kauwijí ubak naldi Duwe Jesú atshaté, shizhiyaté atunauxa izuká, guñgueni ji agabene muldetua jañgua xaldek jalde kalta gauwane. Ekíki Duwe Jesú ipananekue muldetua e za namak jañgui, alduna iyashaldiamak. Ekíga na, axautshikuek jiaga Duwe shalda agabeyaka aldaldaldiamak. Atshake juldiúkueja kauwisaná za Jateja kezhgakuxane nalguák, ajíkue aldé ajañguxa. Guatshak Duwe Jesúja zʉnake juldiú saná naldagáldekue jiaga aldéñ iyapanatshake Jateja kaksaneshi, ají kaldekshane shizhiyane katuñshaldiamak kalta gauwane.
Ji, ji shalda guashi jalde kalta gaune:
1. Aldukaja Teyupilduk ji shalda akbene (1.1-4)
2. Juañ nik majaukshakue sakí kukane, Duwe Jesú sakí kukane (1.5–2.52)
3. Duwe Jesú Jatetshi jiba atshaldiamak janagatune (3.1–4.13)
4. Duwe Galdildeyaxa izhoshi, Jatetshi jiba atshane (4.14–9.50)
5. Duwe Jesú Jeldusaldéñ neñká neyatoguéñ, Jatetshi jiba atshiji, shizhiji neyatone (9.51–19.27)
6. Duwe Jeldusaldéñ izhogatoguéñ sakí atshane (9.28–21.38)
7. Duwe Jesú shuigueni mokue izhgatene (22.1–24.53)
Aldukaja
Duwe Jesú zʉnekuane shalda gaune
1
Matshuwi nekuejañki Duwe Jesú jai kagik izhogatoguéñ atshiji, shizhiyatone shalda kalta axauwane. Ekí axauwanekuejañki kauwijí ubak naldi Duwe atshatonauxa atunekueja zʉñmeyanamakga zʉñgabeji kalta axauwane. Aikueki Jatek axazauwi ají múldigaba guakakue. Guatshak nas jiaga Duwe naxaldixa zegapananéñ zhinik muldetua zekldauxabé izukajiñgaba izhokugakna ai shalda, Duwe Teyupilduk, ma janshibé kalta migakauwaldikue itshananuge.1.3 Ajsh 1.1 Ekíki Duwe shalda shi mixaldiyane namakldega ne mikualdaldiamak.
Juañ nik majaukshakue kukaldixa akuaklde
Guatshak juldiú sanákue*1.5 Juldeya baxe aksaneka sáñkalda Eldode izhogatogué baxañ, ezua sigí Sakaldiyaki Jatek múldigaba agaskaitshixa na naldá. Eñki Jatek múldigaba agaskaitshixa nane Abiya na agatsekue1.5 1Cr 24.10 na naldá. Asewá Isabél jiaga Jatek múldigaba agaskaitshixa nane Aldóñ ldaxega na naldá. Ai mozhua nekueki Jateja jian izhoxa guiyaba kaxabajaneja guagamak za ajanashixakue. Akna Jateja tuwiñki, kagatsaldazhé, jian za izhukakue katuñka. Naldatshak ni ezua sukua kaxaldegazhé. Munzhiki somá axaldegazháka nalguamakga na, mozhua aldamakga dueba, wezhu na aldaldá.
Ezua ldiuwañ Jatek múldigaba agaskaitshixakue Sakaldiya na agatsekue, Jate axazakuagaldi jibatshakue kagatsalguakna aldéñki ai jiba atshiji na guatoxá. Atshaga meja Jatek ezua we juma izhuka akiyogakue agatsé atualdiamak ajanashamakga aldiyá. Amak aldiyatshake Sakaldiya agatsé atuñguakna, ai akiyoxal juldú.1.9 Ex 30.1-8; 1R 7.48-50 10 Amak akiyogatogatshake, saldiñga jubaldeldi zhekualdekueki Jate axazakuashi na aldoxá.
11 Amak yogatogueñki, ezua Jateja guaklde uldeñka eni yogatogualdi jibatshaldi mual akizhañká. 12 Amak akizhañkatshake, Sakaldiyaki she she she ishkaldakuikshi, zhe akzukuá. 13 Guakna guaklde uldeñkaja ekí akbeyá:
—Zhe mikzegagába. Saldiñga netshi Jatejañki agakuañnekbaldamak maldukanéñ zhinik na, misewá Isabélki somá sigí sukue axaldexaldixa. Eñki Juañ axamizhaxaldixa. 14 E somáki matshuwi zeñ mikzukualdixa. E kukatshakna, kágubakue matshuwi zeñ kakzukualdixa. 15 Jinake naldakí. Eñki Jateja tuwiñki akzé tualdixa nak. Aldéñki ni mitsák jigaba mastukshakue tugazhíta naldaldixa.1.15 Nm 6.1-5; Lk 7.33 Ne kukagá noxaldieñga, Jatetshi Alduna za auxaga axaldeshi na, eja za aksaneka naldaldixa. 16 Atema nexaldinik matshuwi asaná Isayélkue Jatek agijuldunaté nukakue mokue agakualdikshaldixa. 17 Misukuáki Jatetshi múldigaba naldiñga zʉxaitshixa Eldiyak ají Aldunaja kama ageshi aksaneka nanamakga aksanegatshakna kágubakue kauwijí sukuakue mokue kajañgushiji, keshkabakualdixa.1.17 Mal 4.5-6 Ekíga na, jian izhukakueja “Jatek akldunamak izhoxaldikue shakldá” izhajanamakga, amak atshasʉ́ñ akzekakue ekíga itshani kezhokshaldixa. Ekí atshatshakna nauwijí Sáñkalda naldi nagatshak, kágubakueja muldetua iyapanaldiamak janaktualdixa nzha.
18 Ekí akbeyatshakna Sakaldiyaja aklduká:
—Nas, nasewá nañki agubisha dueba, wezhu nek guáñkalde ne, ¿sakí shi amak somá zʉñkaldexaldixa nakualdaka na?
19 Guñguake guaklde uldeñka Galdabiélja akiyó:
—Saldiñga netshi Jatejañga naski axazauwaldikuamak niuwi nagene nakna, aldéñ tsaldiñga janshizhe mixatshaldixa mikbeyal nakaxane.1.19 Dn 8.16; 9.21 20 Naldatshak mikbeñkuge “namak nzha” jañguazhámaldeñ zhinik na, kaiga zukuaxabiksánaldinik mikbenugamak zexaldixa ldiuwañ yo ekí mizhoxaldixa. Ne ai ldiuwañ zegatshake, mikbenugamak zexaldixaga nakldá.
21 Ekí zegatogatshake jubaldeldi ashekualdekueki Sakaldiya jiyagatuwi na, “¿jinak Jate axazakuagaldi maldé itsegapanká?” izhgalduká. 22 Guatogueñki eni zhinik akzʉxaitatshake zukuagaksá guanega nalguakna, káuxaldak nuxa kaxazguaxaldiamak atshá. Ekí atuatshakna “eni Jateja jigaba tuñshé tiuwi” kakldék.
23 Amak Jate axazakuagaldi jiba axatshiji aksaldiñguake ajuldi ne. 24 Ekí zeguenik anuñka zegatshake asewá Isabélki somá axaldexaldá. Guñguake jatshiwa saxa ajuldi za izhoshi na: 25 “Kaiga zʉna Saldiñga netshi Jate guañ najañgui, somá naxaldekshaldá. Akna somá naxaldegazháka shalda kágubakue jiwak nagazukuxa nazikuxá guxa tiuwi” akldeshi na izhoxá.
Duwe Jesú kukaldixa akuaklde
26 Guane nalgué Isabél tezhuwa saxa itsegatogueñki, Jateja aldéñ guaklde uldeñka Galdabiélga Galdildeya baxe kuíbuldu Nasaldéxa gaxá. 27 Exaki ezua munzhi Maldiya sigí izhguajagáldega nalgué, Juséki sáñkalda Dabí nanetshi atukuaga na akuxaldixa jeñ ashisha akuanekue na naldá.1.27 Mt 1.18 28 Nalgué na, Jateja guaklde uldeñka ai munzhik akizhañkaji ekí axazguák:
—Saldiñga netshi Jate atemajañ zeñ majañguane nakldók. Aldéñ naldiñga ma nañga na izhók.
29 Ekí akbeyatshake Maldiyajañki: “¿Jinak shi ekí naxaldegapán?” zhikldukshiñgaba 30 guñguake Jateja guaklde uldeñkaja ekí akbeyá:
—Munzhi, Jateja atemajañ guañ majañguane nogéñ zhe mikzegagába nogwá. 31 Kaiga zhinik somá sigí sukue mixaldegapanaldixa. Amak mixaldegatshak eñki Jesú axemizhaxaldixa.1.31 Is 7.14; Mt 1.21-23 32 Eñki akaldak akzé giemi naldaldixa. “Saldiñga netshi Jate akaldak akzetshi Asukuá giemi nakldá” akuaxaldixa. Nauwijate, Saldiñga netshi Sáñkaldajañga mimibama Dabí sáñkalda sanexaldixa itenamakga misukuáki izhaxaldixa. 33 Amak izhagatshake, e zʉnake Jakóp shtukuakue juldiú sanákuetshi sáñkalda izhoshiñga na, ni mitsák sanegaksá guazhíta nakldá.1.32-33 2S 7.12-14,16; Is 9.7
34 Guake Maldiyaja:
—Naski sigí izhguajagáldugega ne, ¿sakí shi amak somá naxaldexaldixa na? —aklduká.
35 Guñguake akiyó:
—Jatetshi Aldunaga mixagatanatshake, Saldiñga netshi Jate akaldak akzetshi kamaga mixagatani, ejañga somá mikzalshá gualdixa. Akna, somá mixaldexaldixaki janshizhe, sha atshagálde, “Saldiñga netshi Jatetshi Asukuá giemi nakldá” akuaxaldixa nzha. 36 Akze, mizhú Isabél naldiñki wezhu, somá axaldegazháka akuaka nane naldatshak jiaga, somá axaldexaldá gueni tezhuwa saxa na itsegatók. 37 Akze namak, Nauwijatejañga ni jiki atshazhákaki naldazhé giemi nakldá —na akbeyá.1.37 Gn 18.14; Jer 32.16,27
38 Guake Maldiyajañki:
—Naski Saldiñga netshi Sáñkaldak axazauñkuge, ají nashi naugakna nakbemaldamak aldéñki shi naxatshiji —na guaxá.
Ekí akbeyatogueniki, Jateja guaklde uldeñkaki ne na gua.
Maldiyaja aldú Isabél axabizhane
39 Ekí nukañguenik Maldiya janazhiktuñgueniki, mija kuíbuldu Juldeya baxe gaxakue akshashá zeñka ne. 40 Amak neyatshak augwi Sakaldiya tshuk juldungueni aldú Isabél axazguák. 41 Ekí axazguaká nukatshake, ají somá dzhizhaxaga kamakualdi wi wi atshatshaga na, Isabélki Jatetshi Alduna muldetua auxaga axaldaldaldiamak ijuldú. 42 Guakna ekí jaldáñ guak:
—Ma zʉnake Saldiñga netshi Jateja saldiñga munzhikue zeñ kajañguxa guashiñki zhakaldak zeñ majañguxa. Ekíga na, somá sigí sukue mixaldexaldixa zeñ jañguxa ni tuñkú. 43 ¿Jinak Jate ekí atemajañ zeñ najañgui, nají Sáñkalda tshabaga naxabizhakue jañgué? 44 Maldaxazguaká nukaldatshaga na, nají somá kamakualdi dzhizhaxaga zeñ akzukui wi wi na atshá. 45 Jateki aldéñ naldiñga zeñ majañguxa nakldá. Jinake naldakí. Aldéñ janshizhe mixatshaldixa mikbeyatshak namak jañguamalde nak —na aldanik akbeyá.
Maldiyaja Jate akldé akzukuane
46 Guake Maldiyaja ekí na guagapaná:
“Saldiñga netshi Sáñkalda nagatsauxa akldé akzamakga akzukualdikue.
47 Ega na Nauwijate Nekualka nak nají aldunak zeñ nakzukuxa.1.46-47 Is 61.10; Hab 3.17-18
48 Akze, naski ni me jiaga naldazhúge, egaba ají nashi nuxa naugé nezhikjuizhanshakí izhuka.
Akna, kaiga zhinik niuwizhíne yo, saldiñgaja aldéñ sakí atemajañ zeñ najañguane shalda nakuagataná nakldá.
49 Jinake naldakí. Saldiñga netshi Jateki janshizhe, sha atshagálde, auxaga kama axaldé izhukaki atemajañ janshizhe naxatshane nak.
50 Akze, Jateki nauwibamakuexa zhinik niuwizhinexá jiaga
axabeti zhema akizhukakueki guañ kajañgualga nogataná nzha.
51 Jatejañki saldiñga aksuikualdi kama axaldéñ zhinik guagasá atemajañ janshagatsegaba atshane.
Aldéñki káguba sekuazhikshiji, kakzá naldazháuxa akzé itshankakue nuk ezua ezua kaldeñshi na,
ji ajanashaldixa janagatunekue nuk kagitamakuane.
52 Ekíga na, sáñkalda akldé akzekueki kakjieñguane.
Ne ai itsaldagálde axajankakue niñkauwañki akldé kakzukuane.
53 Káguba jika agajueshkakueki ji kagajuezhaldiauxa kagene.
Naldatshak kabiakue niñkauwañki, ni ji naldakí kaldeñshane nzha.1.53 Sal 107.9; 113.7
54 Guatshak Jateja nauwisanákueki guañ kajañgualdixa kakbenanamak,
akjuizhanakí aldéñ kaxazauñka Isayélkuañ zʉñgaunexalga za nogatuka.
55 Akze, nauwibama Abaldahám atukuakue juizhi guañ zañga kajañgualdixa kakbenanamak,
amak zʉñkatshijiñga nagatuka nakldá.”1.55 Gn 17.7; 26.3; Sal 105.8-9
56 Ekí guagueni Maldiyaki aldú na anuñka smaigua izhogueniki mokue ajuldi ne na gua.
Juañ nik majaukshakue kukane
57 Guatshak Isabél somá guxaldixa ldiuwañ zegatshake, amakbeñga sigí sukue axaldék. 58 Jateja ekí atemajañ guañ jañguane aldukatshakna akyó izhukakueja, akajakueja e nañga zeñ na kakldexá.
59 Guatshak juldiú sanákueki sigí sukue nauwa abeñguamak ai somá kukañguenik, ábigua ldiuwi itseguake abeñgualdieñka awaldé.1.59 Lv 12.3 Akuñguenik exa nenekueja ajate axezhogamakga, Sakaldiya, axeyaldaxaldixa akuagatshakna 60 ajabajañki:
—Eñki ekí axezhogazháldixa, Juañ axezhogakue naldaldixa nakldá —na guaxá.
61 Guakna akiyayó:
—Mikajakue ezua ekí axezhuka naldakí naldashá.
62 Guñguenik ajatek asukuá me axezhaxaldixa agaldukaldiamake káuxaldak nuxa agalduká.
63 Guakna jika akzuñgualdiamak shishiñgueni, “Juañ axezhoxaldixa nakldá” akzuñguá. Ekí atuatshakna saldiñgaja “¡sakí shi ekí axezhogaka na!” ajañguá. 64 Ekí ajateja akzuñguatshak, ubañga mokue zukuaxaldá. Guñguenik ají múldigabak naldi Jate akldé akzamakga akzukualdá. 65 Sakí zeklde eñgui akyó izhukakueja aldukatshak, “¡sakí ekí zeká!” ajañguá. Ekíga na, Juldeya baxe gaxakue akshashá zeñka izhukakueja jiaga, ekí zeklde shalda na izhgabeyatoxá. 66 Saldiñga ekí zeklde aldukanekuejañki: “Saldiñga netshi Jatejañki ai somá ají kamak agauneshi izhogéñ zhinik na, ¿ji nexaldixa ne?” na izhgaldukajá.
Sakaldiyaja Jate akldé akzamakga akzukuane
67 Guñgueni Jatetshi Aldunaja auxaga aksaneshiñga somátshi ajate Sakaldiyak ekí na guakshá:
68 “Nasʉñ juldiú saná Isayélkuañki Saldiñga netshi Sáñkalda, Nauwijatega za akaldak akzamakga kuizakzukuí.
Jinake naldakí. Nasʉñ ají kuíbuldukuañki zʉnekualdal naklde nak.
69 Aldéñga ezua kamakue zʉnekualdal zʉñgakagatukaki,
Eñki nauwibama sáñkalda Dabí, axazauñka nanetshi atukuaga1.69 Sal 132.17 ni zʉñgakagatók.
70 Akze, mauzeñga zhinik Jateja ají múldigaba naldiñga zʉxaitshixa izhgakuxananekuek ekí zʉñkatshaldixa kakuakshanane.
71 Aldéñga ezua zʉnekualdal zʉñgakaxanaldixak na, sha zʉnakundana akzekakuek,
aguldiji kizhukakuek zʉñgubiji guakuak zʉnekualdaldixa.
72 Akze, Saldiñga netshi Jatejañki nauwibamakue guañ kajañgui, atukuakue jiaga ekí kajañgualdixa kakbeji,
kauwizhéñ na ishkualdi izhogapananane, ne akjuizhanáaki zʉñkatshaldixaga.1.72 Ex 2.24; Lv 26.42; Sal 106.45-46
73 Akze, aldéñga nauwibama Abaldahám axakildashi na,1.73 Gn 17.7
74 kaguldiji kizhukakue zʉñgubiji guakuak zʉnekualdaldixa akbenane.
Amak zʉñkatshiji, zʉñgauneshiñga na zhe zʉñzegakí aldéñ za axazauwi na,
75 kagik izhoxalga nogakualdieñki ají za naldi,
axazauwi akldunamak jian izhogakualdixa nakldá.”
76 Gueniki asukuá shalda jiaga Jatetshi Aldunaja ekí na guakshá:
“Nasukuá, ma zʉnake ‘Saldiñga netshi Jate akaldak akzeja ají múldigaba naldiñga zʉxaitshixa nakldá’ makuaxaldixa nakldá.
Jinake naldakí. Jateja nauwijí Sáñkalda zʉnekualdal gaxaldixaki kágubakueja iyapanaldiamak janakaktuwi, axañga jiúñgulda axakbeñgui jana maxatshaldiamak makaxane nak.1.76 Mal 3.1
77 Amak axatshiji na, kágubakue sha ajanashixa Jateja sakí kaxabeti, kekualdaldixa ne shi kabaxaldiyaldixa.
78 Jinak ekí zʉnekualka naldakí. Nauwijateki atemajañ guañ zʉnajañguxa nak.
Ekí zʉnajañguéñ zhinik na, niuwi zʉndañkashamakbé ezua jékaldaxa zhinik zʉnekualdal zʉñgakaxaldixa.
79 E zʉñgakagakíñgaki, sha katshixaga tuañ zʉñzukuane nak shuixaki zhe zʉñzukuxa.
Ne ai Zʉnekualkaki aldunaxa mu zʉñzekui guxá jana zʉñzukuatshakna, Jate na señgaba zhe noxa shi zʉñkaldiyaldixa nzha.”1.79 Is 9.2
Ekí na guakshá.
80 Guñgueni somáki guildegatogatshake aldunak jiaga kamakue guildegatoshi na, asaná Isayélkuek Jatetshi múldigaba kakbeyakíñgaki, zʉk zeñka za na izhoxá.

1:3 1.3 Ajsh 1.1

*1:5 1.5 Juldeya baxe

1:5 1.5 1Cr 24.10

1:9 1.9 Ex 30.1-8; 1R 7.48-50

1:15 1.15 Nm 6.1-5; Lk 7.33

1:17 1.17 Mal 4.5-6

1:19 1.19 Dn 8.16; 9.21

1:27 1.27 Mt 1.18

1:31 1.31 Is 7.14; Mt 1.21-23

1:33 1.32-33 2S 7.12-14,16; Is 9.7

1:37 1.37 Gn 18.14; Jer 32.16,27

1:47 1.46-47 Is 61.10; Hab 3.17-18

1:53 1.53 Sal 107.9; 113.7

1:55 1.55 Gn 17.7; 26.3; Sal 105.8-9

1:59 1.59 Lv 12.3

1:69 1.69 Sal 132.17

1:72 1.72 Ex 2.24; Lv 26.42; Sal 106.45-46

1:73 1.73 Gn 17.7

1:76 1.76 Mal 3.1

1:79 1.79 Is 9.2