10
Kwôlo gengiɲ sa kariɲare to iyore naɲ iba
(Mt 19: 1-12, Lk 16: 18)
1 Jésu ay geré ô bô emê wo Judé a cêgi cér wo Jurdê a. Ɓiɲé kwône hô daɲji ligiri a. Ôbi gelji are gaŋ gaŋ, menba, tê pôn a sôŋ ôbi gelji are.
2 *Parisiɲêɲê ka pôni ay tô iyêlê naɲ Jésu wô séliɲ bôri, bay eŋgeriri iyôŋ ba: «Tôô tona kôl wo iba ré dagê tamni hari ba?»
3 Menba, Jésu uwôlji sara iyôŋ ba: «Na kwôli mi a *Moyis na ré kelêŋge kené li ba?»
4 Bay kôli iyôŋ ba: «Moyis na kelêni iyôŋ ba: ‹Kwôni wo ré dage tamni ba, ré buru magtubu toɲ bê tôre kôbre a10: 4 Détéronôm 24: 1.› »
5 Menba, Jésu kôlji iyôŋ ba: «Na wô bô deŋgelé woŋge aɲa Moyis na ré ayiɲ tôô hende to hen béŋge hen. 6 Niɲba, kiriɲa Emen na ay tô ɗé tô terare na, ôbi ɗi gawrê iba naɲ iyore10: 6 Ɗé tô are 1: 27. 7 Na wô bi wo hen aɲa iba ré ɗé ibari naɲ yori aɲ, aɲ ɗé yiri naɲ tamni 8 aɲ bay wôô hen a yiji na gawra wo pôn. Mega hen iyôŋ na, bay na ɓiɲé wôô ré niɲ, niɲba, bay yi mega gawra pôn10: 8 Ɗé tô are 2: 24. 9 Na tôri bi wo hen aɲa kwôni ré nêmê bisiré aŋga Emen day liɲ kurôŋgi yi wo pôn hen né.»
10 Kiriɲa bay ré baɲ iɲ tô na, bay tô Jésu hô eŋgereri gengiɲ sa kwôlê woɲ dagê iyore wo ôbi ré kôl hen. 11 Menba, Jésu kôlji iyôŋ ba: «Kwôni wo dage tamni aɲ eŋgiɲ to ɗaŋgi na, ôbi li têriɲ naɲ tamni to tumô hen. 12 A hena iyore ré dage kurôre aɲ eŋgiɲ iba wo ɗaŋgi na, hende li têriɲ.»
Jésu tô kibri sa kamrê
(Mt 19: 13-15, Lk 18: 15-17)
13 Ɓiɲé eraɲ naɲ kamrê ka dê biɲ Jésu bi ôbi ré uwôl kôbri sarji a, niɲba, bay tôri nayji. 14 Jésu gel wo bay tôri li hen iyôŋ menba, bôri tari, aɲ ôbi kôlji iyôŋ ba: «Ɗéŋge kamrê bi era legen a ɗiba ken jôreŋgeji ré. Wôsa *emê iyére to Emen yi gengiɲ sa ɓiɲé ka yi mega kamrê ka dê dê bay ka hen iyôŋ. 15 Na tu kwôlê a ené kelêŋge hen, kwôni wo gey bi Emen né yi kelma wori mega kema wo dê liɲ hen iyôŋ ré na, ôbi a ulê têri bô emê iyére tori a ré kwôy.»
16 Menba, Jésu ɓu kamrê a kabrêri a aɲ tô kibri a sarji a aɲ uwôl kôbri a sarji a a men.
Ôbi uɲé wo pôni
(Mt 19: 16-30, Lk 18: 18-30)
17 Kiriɲa Jésu ô tô geré na, gawra wo pôni guro aɲ sa cubu gubari tumôri a aɲ eŋgereri iyôŋ ba: «*Rabi wo dôri, na mi a ené lê aɲa ené môriɲ tu geɲ naɲ kunun ba?»
18 Menba, Jésu kôli iyôŋ ba: «Wô mi a jeré uwôgen kwo dôri ba? Kwôni wo dôri naɲ, Emen pôn nêŋ a na kwo dôri. 19 Ju hôn tôô to Emen na ay kôl iyôŋ ba: ‹Duu temare ré men, yiɲ yiɲare toɲ têriɲ ré men, gômse ré men, kôl kwôlê woɲ benare ɗi sa ɓiɲé ré men, liɲ kwôni aŋga habiɲ né men, biɲ ibam naɲ yom kwôlê a men10: 19 Sé nô 20: 12-16, Détéronôm 5: 16-20.› »
20 Ôbi hô kôliɲ Jésu iyôŋ ba: «Rabi, tôô hende to hen en li kêm naɲ kamɲên yeŋ.»
21 Jésu piri aɲ bôri aɲ, kôli iyôŋ ba: «Aŋga pôni bam ya. Ô perê ari uɲé kam kêm ju keléɲ aɲ larirji na, ju céɲ bay nimré. Aɲ ari uɲé ka kwôni yi derômaraŋ a gemem ligi Emen a ya. Menba, jôbi ju era tôn a.»
22 Niɲba, kiriɲa ôbi toy kwôlê bi wo hen iyôŋ na, tiri mêne aɲ ôbi kuriɲ ô ta naɲ tu ɲa wôsa aŋgaɲ uɲé kari mê gaɲ.
23 Jésu bô kwari aɲ kôliɲ bay tôri iyôŋ ba: «Bi ɓiɲé kaɲ bay uɲé ré si bô emê iyére to Emen a na, iyêre gaɲ.»
24 Kwôli kelê Jésu liɲ bay tôri harê. Ôbi hô kôlji iyôŋ ba: «Milɲén, sé bô emê iyére to Emen a na, iyêre gaɲ. 25 Jambal a sé lew si tu iyom libra gôliɲ ôbi uɲé ré si bô emê iyére to Emen a.»
26 Bay tô Jésu hen deŋgôri tiji damaŋ a aɲ bay kôl perêrji a iyôŋ ba: «Niɲba, i a uɲé gelê ba?»
27 Jésu bôrji aɲ kôl iyôŋ ba: «Uɲé gelê na, gawra nêm né, niɲba, Emen nêm. Wôsa Emen nêm lê are kêm.»
28 Piyêr kôli iyôŋ ba: «Gel, nini ɗéɲ are kêm aɲ nini era tôm a.»
29 Menba, Jésu uwôli sara iyôŋ ba: «Na tiri, en kelêŋge, hena kwôni ré ɗéɲ iyére tori, yênêri, yori, ibari, kamni naɲ yagê wori wô san men, wô sa Kwôlo Dôri a men na, 30 ôbi a uɲé haw hen kiriɲ bay ka hen têê arew iyére men, yênê men, yori men, kamrê naɲ yagê a men, aɲ are bay ka hen kêm a era naɲ bô emê, aɲ tôre to cêgi na, ôbi a merê tu geɲ naɲ kwini. 31 Ɓiɲé kwône ka nà ná ka tumô hen na, haw hen na bay a yé bay cêgê men, bay cêgê ka haw hen a herê yé bay tumô men.»
Jésu hô kôl kwôli aŋga ré sa sari a a sôŋ
(Mt 20: 17-19, Lk 18: 31-34)
32 Jésu naɲ bay tôri ôrji geré wô erê Jérusalêm, menba, Jésu ô tumôrji a. Bay tôri deŋgôrji tiji men, tô ɓiɲé ka ô tôrji a hen na, harê liji men. Têê pôn a sôŋ Jésu uwôge bay tôri ka môj kibi wôô hen ligiri a aɲ ay tô kelêji kwôli aŋga ré sa sari a hen kôl iyôŋ ba: 33 «Ken toy, nana erêŋge na Jérusalêm a hen, aɲ bay a ɓeren nôbi *Kema Gawra biɲ damné kaɲ bay bê kwôbe men, bay derê tô tôô to Emen a men, aɲ bay a ɗén kwôlê woɲ temare san a men, bay a nôgen biɲ ɓiɲé ka na Jubɲê ré hen a men. 34 Aɲ bay a ayren men, bay a teben kalê san a men, bay a sên men, aɲ bay a deren aɲ sa wôô, subu tori menba, na jê sé kamɲê.»
Si Jak naɲ Ja uwôliɲ Jésu are
(Mt 20: 20-28)
35 Kam Jébédé ka wôô Jak naɲ Ja eraji ligi Jésu aɲ kôli iyôŋ ba: «Rabi, nini gey bi jeré li aŋga nini eŋgerem hen béni.» 36 Menba, Jésu kôlji iyôŋ ba: «Na mi a kené gey bi ené li béŋge ba?»
37 Bay uwôli sara iyôŋ ba: «Béni bi niné sa ô merê kwo pôn sa kôm woɲ gusurô a men, kwo pôn sa kôm woɲ maa a men bô emê iyére tom a.»
38 Menba, Jésu uwôlji sara iyôŋ ba: «Aŋga ken eŋgere hen ba, ken hôn dô bi ba? Ka nêmê yê kam kaɲ bô emê ka na yê hen ba? Men batêm to bay a lên hen na, ka nêmê lê ba?»
39 Bay hô kôliɲ Jésu iyôŋ ba: «Niɲa nêmê yê seŋge.» Menba, ôbi uwôlji sara iyôŋ ba: «Ka yê kam kaɲ bô emê ka na yê hen men, batêm to bay ka lên hen kôba ka lê a men haŋge, 40 niɲba, kwoɲ merê sa kôbi woɲ gusurô a men, kwoɲ maa a men na, na nôbi a gengé ré, niɲba, na Iban a gengé kiriɲ wô ɓiɲé kari ka ôbi na ɓu sa têrji niɲ hen.»
41 Menba, bay tô Jésu ka ba môj hen, kiriɲa toy hen iyôŋ na, bôrji tarji sa si Jak naɲ Ja. 42 Jésu uwôgeji kêm aɲ kôlji iyôŋ ba: «Ken toy, kilmé ka sa terare a na ôm sa ɓiɲé kaji men, ɓiɲé ka damné kôba gôliɲ sarji a men. 43 Niɲba, kenbay ba bi yi hen iyôŋ perêrŋge a ré. Perêrŋge a hen aɲa kwôni ré gey yé kwo dami ba, bi yi mana woŋge men, 44 kwo gey yé kwo tumô ba, bi yi lema woŋge men. 45 Na hen iyôŋ a, nôbi Kema Gawra ené era sa terare a nà na wo ɓiɲé ré yi manê kaɲê ré, niɲba, na wô yé mana woji men, ayê yen biɲ temare têbiɲ sa ɓiɲé kwône a men.»
Jésu berare Bartimé ôbi tu tiɲ
(Mt 20: 29-34, Lk 18: 35-43)
46 Jésu naɲ bay tôri men naɲ kwônê ɓiɲé a men saji sa iyé Jériko. Kiriɲa bay ca sé aɲ Jériko na, ôbi tu tiɲ kwo pôni hini ôm Bartimé kema Timé mô bêŋgê geré wô uwôlê are. 47 Ôbi toy wo ré na Jésu wo Najarêt menba, ôbi uwôgiri kaŋ a ta: «Jésu, *kuŋga kelma Dabid, bô tu ɲa tiɲê.»
48 Menba, ɓiɲé kwône nayri bi ôbi ré wôm tôŋ, niɲba, ôbi hô ôm naɲ nééri a: «Kuŋga kelma Dabid, bô tu ɲa tiɲê.»
49 Menba, Jésu ɗebu tôŋ aɲ kôl iyôŋ ba: «Uwôgaŋgiri na.» Bay uwôga ôbi tu tiɲ bi wo hen aɲ kôli iyôŋ ba: «Uwôl bôm pô, aɲ ju hena ta era uɲéri wôsa ôbi uwôgem.»
50 Ôbi tu tiɲ bi wo hen uwôl bargay kari kaɲ kelanê aɲ, aɲ hena kerêd sa têri a era ligi Jésu a. 51 Jésu ay kwôlê aɲ eŋgeriri iyôŋ ba: «Na mi a jeré gey bi ené li bem ba?» Ôbi tu tiɲ bi wo hen kôli iyôŋ ba: «*Raboni, en gey gelé kiriɲ.»
52 Menba, Jésu kôli iyôŋ ba: «Ô, ayê bôô wom gôliɲ naɲ ju.» Menba, kiriɲ bay ka hen na, ôbi gel kiriɲ hôriɲ aɲ ôbi ay geré ô tô Jésu a.