3
‑Tɛ ‑Yusu nu la꞊a, nyiblo ꞊dʋ, ‑ɛ kɔ dabʋ ꞊kʋ la, 'a 'kʋɛ 'ɛ ‑wɛ la, 'kɩ 'lɩ ‑wuwle‑nyrɔwɔ* ꞊dʋ 'kwli
(Matie 12.9-14; Luku 6.6-11)
1 ‑Wuwle‑nyrɔwɔ ‑bɩ 'kwli, ‑Yusu mu 'lɩ Nyɩsʋa a 'kayu bʋ de. 'Kɩ ɛ yɛɛ 'lɩ nyɩbɛhɩan ꞊dʋ bʋ. Nyɩbɛhɩan a 'mʋ, 'a dabʋ 'kʋ la nɩ. 2 Bʋ nɩ 'ʋ bʋ, ‑ɛ ‑bɩ Falisi꞊tumu* a nyibli, ‑ʋ nɩ 'ʋ, ʋ ‑tʋa 'yie a ke'gbaalɛ, ʋ 'mʋ ‑Yusu 'ye, 'bʋ mɔ, 'bʋ kɔ bʋ nu꞊o, nyɩbɛhɩan a 'mʋ a 'kʋɛ bʋ ‑wɛ, 'kɩ 'lɩ ‑wuwle‑nyrɔwɔ a 'mʋ 'kwli, ‑ɛ di꞊e nu, ‑Yusu 'bʋ nu꞊o, ʋ 'mʋ꞊ʋ ‑tɩ ‑yɛɛ ‑nɩ. (Falisi꞊tumu a nyibli wɛn 'nɩ, 'bʋ nu꞊o, nyiblo a 'kʋɛ bʋ ‑wɛ, ɛ mɔ ‑kʋan a nunuo ꞊nɩɔ. 'Tɩ‑ Nyɩsʋa a tete wɛn 'nɩ, nyiblo 'nɩ 'nuo 'lɩ ‑kʋan, 'kɩ 'lɩ ‑wuwle‑nyrɔwɔ 'kwli.) 3 ‑Ɛ ‑bɩ ‑Yusu lee nyɩbɛhɩan a 'mʋ nɩ, ɛ wɛn: «'Du ye', ‑bʋ ‑nyra 'lɩ nyibli 'nyɩ bʋ.» 4 ‑Ɛ ‑bɩ ‑Yusu 'bɛti Falisi꞊tumu a nyibli a 'mʋ nɩ, ɛ wɛn: «‑Bɩ' Nyɩsʋa a tete pɩ 'lɩ? 'Kɩ 'lɩ ‑wuwle‑nyrɔwɔ 'kwli, nyiblo bʋ nu ꞊haandɛ, kɔ, bʋ nu dɛ ‑hʋan, dɛ a 'dɩ ‑bɩ ‑nu ‑tɛɛ 'lɩ? Nyiblo bʋ wa 'a 'bɩhɩan, 'kɩ 'lɩ ‑wuwle‑nyrɔwɔ 'kwli, ‑ɛ di꞊e nu, ɛ 'nɩ ꞊ha 'kʋ, kɔ, nyiblo bʋ ‑ha 'a 'bɩhɩan a ‑hʋnhlʋn mɛ lɛ bʋ 'wan, dɛ a 'dɩ ‑bɩ ‑nu ‑tɛɛ 'lɩ?» ‑Ɛ ‑bɩ 'waa pɛpɛ, ʋ nu gbee. Ʋ 'nɩ pʋ꞊ʋ win. Ʋ 'nɩ ‑hʋa꞊a ‑Yusu a ꞊wɔn a ꞊tutuo. 5 ‑Ɛ ‑bɩ ‑Yusu 'ye꞊e nɩ, ‑ɛ mɔ, nyibli a 'mʋ, 'waa 'lulɛ‑hihie nyre yɩ, kɔ, ʋ 'yɩ nyiblo ꞊dʋ a nyaɩ ‑kɔ. Ɛ nɔ‑ nu꞊o, ‑Yusu 'ɛ ‑ha 'lɩ yrʋ yigbakla, 'ɛ yɩ ꞊nʋ 'ye, kɔ, 'kla 'ɛ 'yɛ꞊ɛ ‑wliye. ‑Ɛ ‑bɩ kɛ‑ ɛ pʋ nyɩbɛhɩan a 'mʋ yɩ, ɛ wɛn: «Hrʋ ‑na dabʋ ‑mʋ', ‑ɛ 'kʋ,» ‑ɛ ‑bɩ, ɛ hrʋ꞊ʋ nɩ. Bʋ hrʋ 'kɩ 'a dabʋ a 'mʋ, ɛ 'hrɩ 'klɔ, 'ɛ bi 'ʋ 'a dɩɔnʋ a ‑ta'. 6 ‑Tɛ ‑Yusu nu꞊o, nyiblo a 'mʋ a 'kʋɛ, ɛ ‑wɛ, ‑ɛ ‑bɩ Falisi꞊tumu a nyibli a 'mʋ, ʋ ‑hɔn 'ʋ ‑tɛ a 'mʋ nɩ, 'ʋ mu 'hra pa mɔ, ʋ kɔ 'kɩɩn Helɔdɩ a nyibli 'hʋɛn‑, ‑tɛ ‑mʋ' ʋ di ‑Yusu a 'lɩla nu, 'ʋ mu 'a ꞊tɔ lɛ ꞊mʋɔ mɔ.
Nyibli ‑hʋɔhʋɩ ‑mʋ', ‑ʋ mi 'lɩ ‑Yusu ‑mɔ
(Matie 4.23-25; 12.15-21; Luku 6.17-19)
7 'Tɩ‑ dɛ a 'mʋ, ɛ 'mʋ ‑hi mɔ mu, ‑ɛ ‑bɩ 'kɩ ‑Yusu mu 'lɩ Galileblʋgba a 'yru wien, ɛ kɔ 'a ‑nagbopʋ* 'hʋɛn‑, nyibli ‑hʋɔhʋɩ 'ʋ kʋɛ꞊ɛ ꞊wien. Nyibli a 'mʋ, ‑ʋ ‑bɩ ‑hʋɛn 'lɩ Galileblʋgba 'kwli, ‑ʋ ‑bɩ 'ʋ ‑hʋɛn 'lɩ Sudeblʋgba, 8 kɔ Jrusrɛdɩɔ, kɔ Yidumeblʋgba 'kwli, kɔ 'blʋgba ‑mʋ', ‑ɛ nɩ 'lɩ Sudɛn a 'nikɩ, kɔ 'blʋgbɩ, ‑ʋ ꞊glaa 'lɩ 'dɩɩ ‑mʋ', ‑ʋ mɔ Tilɩ kɔ Sidɔ 'hʋɛn‑ 'kwli. Nyibli a pɛpɛ a 'mʋ, ‑ʋ ‑hʋɛn 'lɩ 'waa 'dɩɩ klɛ, ꞊wlɩlɛkɛɛ‑tɛblɩ a pɛpɛ ‑mʋ', ‑Yusu ‑nu, ɛ nɔ‑ kɔ ‑tɩ ʋ 'wɩn. Ɛ nɔ‑ nu꞊o, 'ʋ di 'nɛ꞊ɛ ‑mɔ. 9 ‑Ɛ ‑bɩ ɛ lee nɛ 'a ‑nagbopʋ nɩ, bʋ ꞊mʋɛ ꞊nɛ 'blagbɩ lɛ, ‑ɛ di꞊e nu, dakɔ 'bʋ yɩ꞊ɩ ‑hʋnhlʋn lɛ nɩ ‑kɩkɛ ‑nɩ, ɛ 'mʋ 'lɩ꞊ɩ 'kwli 'ya. 10 'Kɩ 'lɩ ‑nyrɔwɔ nɩ ‑do a 'mʋ 'kwli, 'tɩ‑ ɛ 'mʋ 'lɩ 'yru wien mu, ɛ nu꞊o nɩ, nyibli ‑hʋɔhʋɩ a 'kʋɛ 'ɛ ‑wɛ. Ɛ nɔ‑ nu꞊o, nyibli a pɛpɛ ‑mʋ', ‑ʋ kɔ 'hʋɩ ‑hren, 'ʋ 'kɩkɛ ‑nɩ, 'ʋ yɩ 'ʋ꞊ʋ 'hʋɩ ꞊gbee ‑nɩ, 'a ‑nɛ nyiblo, ɛ 'mʋ ‑Yusu lɛ ‑hrɛn, 'a 'kʋɛ 'mʋ ‑wɛ. 11 'Waa 'bio ‑mʋ', ‑ʋ kɔ ke' 'kuo ‑hʋɩn* nɩ 'ʋ, 'bʋ mɔ, 'bʋ 'ye꞊e, ʋ 'gblɛ kwlɩ, 'kɩ 'ʋ꞊ʋ ye', kɔ, 'ʋ 'yɛɛ 'lɩ win dɩakɩ, ʋ wɛn: «‑Mɔ mɔ Nyɩsʋa a 'Yu.» 12 Kɛɛ, ‑Yusu yɩ ꞊nʋ 'nɩ ‑lee ‑nɩ, 'kɩ 'lɩ win 'yaklɩ 'kwli, ‑ɛ mɔ, ʋ 'nɩ 'lee 'lɩ nyiblo ꞊dʋ, nyiblo a 'dɩ ‑bɩ ɛ pa 'mʋ.
‑Tɛ ‑Yusu ‑ha la 'lɩ nyibli nɩ ‑pu ꞊tu 'ʋ 'hʋɛn, ʋ 'mʋ 'a ‑mɔnanyʋ* ‑hɛ
(Matie 10.1-4; Luku 6.12-16)
13 ‑Tɛ dɛ a 'mʋ, ɛ ‑hi, 'kɩ ‑Yusu 'ya 'lɩ dʋgba ‑bɩ 'lu. ‑Ɛ ‑bɩ nyibli ‑mʋ', ɛ ‑hʋɛ ‑bʋ mɔ 'a ‑mɔnanyʋ, ʋ nʋ‑ ɛ ‑da, 'ʋ mu 'ʋ꞊ʋ 'hʋɩ. 14 Ʋ mɔ nyibli nɩ ‑pu ꞊tu 'ʋ 'hʋɛn. Ʋ nʋ‑ ɛ ‑ha 'lɩ nyibli a 'mʋ 'nyɩ, 'ɛ nu ꞊nʋ 'a ‑mɔnanyʋ ‑mɔ', ‑ɛ di꞊e nu, ʋ 'mʋ 'ʋ꞊ʋ 'hʋɩ nɩ, ti a pɛpɛ, kɔ, ɛ 'mʋ ꞊nʋ ‑tɛblɩ 'nyɩ lɛ tɛ, ʋ 'mʋ 'a ꞊haantitie nyibli pʋ, 15 kɔ, ɛ 'mʋ ꞊nʋ 'klɩ ‑nyi, 'kɩ bʋ bla 'kuo ‑hʋɩn* ‑mʋ', ‑ʋ nɩ 'ʋ nyibli ke' lɛ. 16 'A ‑mɔnanyʋ nɩ ‑pu ꞊tu 'ʋ 'hʋɛn a 'mʋ, 'waa 'nyrɛ mɔ: Simɔ, ‑Yusu ꞊tue Piɛlɩnyrɛ, 17 kɔ Sebede a 'yonʋ, ‑ʋ mɔ Sakɩ kɔ 'a 'dɩayɩ Saan 'hʋɛn‑. ‑Yusu ꞊tue ꞊nʋ Bʋanɩsɛsɩnyrɛ, ‑ɛ ꞊hɛn 'nyrɛ 'yonʋ ‑mʋ', ‑ʋ 'wɩ ‑mamʋɛ yɩ; 18 kɔ Adre, kɔ Filipʋ, kɔ Batelemi, kɔ Matie kɔ Toma, kɔ Sakɩ, ‑ɛ mɔ Alʋfe a 'yu, kɔ Tade, kɔ Simɔ. Simɔ a 'mʋ, 'kɩ ɛ nɩ 'lɩ nyibli ‑mʋ', ‑ʋ 'yɛ nɩ ‑hʋa Romakʋɛ 'nyɩ; 19 kɔ Judɩa Yisikalio. Ɛ mɔ nyiblo ‑mʋ', ‑ɛ di ‑Yusu 'a yraanyibli ‑jɩ' pʋ.
‑Tɛ ‑Yusu a 'dʋkʋɛ ‑hʋɛ bʋ gba la꞊a
20 ‑Tɛ ɛ ‑hi, ‑ɛ ‑bɩ ‑Yusu mu 'lɩ 'kayu bʋ, ɛ kɔ 'a ‑nagbopʋ* 'hʋɛn‑, Kɛɛ, nyibli ‑hʋɔhʋɩ ꞊glaa 'lɩ꞊ɩ lɛ de. Ɛ nu꞊o, ʋ 'nɩ ‑kɔ꞊ɔ 'hru, 'kɩ bʋ di dɛ. 21 ‑Tɛ a 'dʋkʋɛ 'wɩn ‑tɩ a 'mʋ, ‑ɛ mi 'lu ‑mɔ, ‑ɛ ‑bɩ 'waa 'mumu, ʋ daa ꞊nɛ, 'a 'lu ‑hɔn 'ʋ 'hru wlɔn. Ɛ nɔ‑ nu꞊o, 'ʋ bi 'hru wlɔn, 'kɩ 'ʋ 'a gbʋgba a ‑ta'.
Nyibli wɛn 'nɩ, 'ku ‑hʋan* nɩ 'ʋ ‑Yusu ke'
(Matie 12.22-32; Luku 11.14-23; 12.10)
22 Nyɩsʋa a tetetɔɔnyʋ ꞊dʋ, ʋ nʋ‑ ‑hɔn la 'lɩ Jrusrɛdɩɔ 'kwli, 'ʋ hlee la ‑Yusu a dɛ kɩ, ʋ wɛn: «‑Yusu ‑bʋ, Bɛsebulɩ, ‑ɛ mɔ 'kuo ‑hʋɩn a nyiblo gbagbʋ Satan, ɛ nɔ‑ nɩ 'ʋ꞊ʋ ke', ɛ nɔ‑ yɩ꞊ɩ 'klɩ ‑nyi, 'kɩ bʋ bla 'kuo ‑hʋɩn, ‑ʋ nɩ 'ʋ nyibli ke' lɛ.» 23 Bʋ pʋ 'kɩ lɛ, ‑ɛ ‑bɩ ‑Yusu da ꞊nʋ nɩ, 'ɛ ni 'ledʋɩ, 'ɛ ‑hɩhɩɛ ꞊nʋ klɛ, ɛ wɛn: «꞊Bɩ Satan ‑wɛ 'lɩ bʋ bla 'a dɩɔnʋ lɛ nɩ? 24 ꞊Bʋ pʋʋ ꞊nɛ dɛ yɩ: 'Kɩ 'lɩ 'blʋgba 'kwli, nyibli 'bʋ 'bɛ ꞊tɩɔ lɛ, 'blʋgba a 'mʋ, ɛ di bi ꞊hlɔn. 25 'Ya 'ʋ 'lu de, 'kayu a 'dʋkʋɛ 'bʋ 'bɛ ꞊tɩɔ, 'kayu a 'mʋ, ɛ di lɛ 'nɩ ‑gbɛ. 26 ‑Ɛ ‑bɩ Satan 'bʋ yɩ 'a dɩɔnʋ yɩ nɩ ‑wɛn, ɛ 'yɩ 'lɩ꞊ɩ 'lɩ ‑wɛ bʋ nu ꞊dedede, 'a 'klɩ di bʋ 'nɩ ‑wɛ. 27 Ɛ 'wɩ yɩ, nyiblo ꞊dʋ 'yɩ 'lɩ꞊ɩ 'lɩ ‑wɛ, bʋ pa 'lɩ 'klɩnɩnyɔ a 'kayu bʋ, bʋ mu ‑tɛblɩ 'yri, 'bʋ mɔ, 'bʋ 'yɩ 'klɩnɩnyɔ a 'mʋ ‑mʋa ‑nɩ. Kɛɛ, 'bʋ mʋa ꞊nɛ, ‑ɛ ‑bɩ 'hru pɛ 'ʋ bʋ, 'kɩ bʋ 'yri 'a 'kayu a ‑tɛblɩ a pɛpɛ.
28 Ɛ mɔ ꞊han‑tɩ ꞊nɩɔ, 'nɩ yɩ 'a mɔ꞊ɔ ‑lee ‑nɩ, ‑ɛ mɔ, Nyɩsʋa ‑wɛ 'lɩ bʋ 'wʋwla nyibli a dɛ 'kuku a pɛpɛ nɩ, 'ye ꞊bɩɩ ʋ ‑ha Nyɩsʋa 'yri lɛ. 29 Kɛɛ, nyiblo ‑bʋ, ‑ɛ di Nyɩsʋa a ‑Hihiu* 'yri lɛ ‑ha, Nyɩsʋa 'yɩ 'lɩ꞊ɩ 'lɩ ‑wɛ, bʋ 'wʋwla 'a dɛ 'kuku a 'mʋ, 'klɔ ‑mɔ 'klɔ, ‑ɛ nu꞊o, ɛ nu dɛ 'kuku, ‑ɛ hie 'klɔ.»
30 Kɛ‑ ‑Yusu nu la 'waa klɛ‑hɩhɩalɛ, ‑ɛ nu꞊o, ʋ wɛn 'nɩ, 'ku ‑hʋan nɩ la 'ʋ꞊ʋ ke'.
‑Yusu a 'dii kɔ 'a 'dɩayɩnʋ 'hʋɛn‑
(Matie 12.46-50; Luku 8.19-21)
31 'Kɩ ʋ nɩ 'lɩ 'kayu nɩ ‑do a 'mʋ bʋ, ‑ɛ ‑bɩ ‑Yusu a 'dii kɔ 'a 'dɩayɩ nyɩbɛpʋ 'hʋɛn‑, ʋ nyre 'ʋ nɩ. 'Kɩ ʋ hree 'lɩ ‑patʋ', 'ʋ tɛ 'lɩ nyiblo, 'ɛ mu ‑Yusu da mɔ. 32 Nyibli ‑hʋɔhʋɩ nɩ bʋ, 'ʋ ꞊glaa 'lɩ ‑Yusu lɛ. ‑Ɛ ‑bɩ, kɛ‑ ʋ pɩ꞊ɩ yɩ: «'Ye kɛ, ‑na 'dii kɔ ‑na 'dɩayɩnʋ, 'kɩ ʋ nɩ 'ʋ ‑patʋ', ‑mɔ ʋ dɛ.» 33 ‑Ɛ ‑bɩ ɛ wɛn: «‑Ʋ ‑bɩ nɩ 'ʋ, 'ʋ mɔ 'na 'dii kɔ 'na 'dɩayɩnʋ 'hʋɛn‑ ‑wɛ,» 34 'ɛ 'du 'yii ye', 'ɛ 'ye nyibli ‑mʋ', ‑ʋ nɩ blɛ, ‑ʋ ꞊glaa 'lɩ꞊ɩ lɛ, ɛ wɛn: «Ba 'ye kɛ, nyibli ‑bʋ, ʋ nʋ‑ mɔ 'na 'dii, 'ʋ mɔ 'na 'dɩayɩnʋ ‑wɛ. 35 Nyibli ‑mʋ', ‑ʋ ni Nyɩsʋa a kɩwɛɛnlɛ, ʋ nʋ‑ mɔ 'na 'dɩayɩnʋ, kɔ 'na 'dii ‑wɛ.»