11
Diosta nɨjkultɨttuz
Au Diosta nɨjkulturuzne Dios kaiztɨt aizpa watcha i mɨmtumakpas, wenamtachin. Dios aumɨza kin namtɨt aizpa apain sapparachikas, aune Dios aumɨza kin namtɨt aizpa pianmakpas. Diosta tɨriztawane, aune sappanapas. Aumɨza kin namtɨt aizpa izarachikas, aune an tɨnta namat kit Dios kaizta aizpa watcha i minñanash. Ñamin uztaruz Dios kaizta aizpa watcha i nɨjkularɨt akwa, Diosne usparuzpa “wat awa mai” kiznara.
Au Dios kaizta aizpa watcha i nɨjkulamtu akwa, aune Dios au sukas au chiyukas sarɨt pianmakpas. Dios au su sarachasmin, chinkas wachi. Us tɨnta akwa, Diosne paiña pit kaiz kit wan wa aizpa sarɨt.
Abelne Dios kaizta aizpa watcha i nɨjkulta. Abel us piantarɨt aizpa Diosta mɨlarawane, Diosne Abelpa wat min kit paiña mɨlam sapta. Diosne Caín mɨlat aizpa saptachi, Diosta nɨjkultachi akwa. Abel Diosta nɨjkulta akwa, Diosne paiña kwail sɨnam sat kit Dios iztakin wat sara. Abel irɨtkas, aune mama Abelpa kamtumakpas. Aune uskana Dios kaizta aizpa watcha i nɨjkultawamakpas.
Enocne Dios kaizta aizpa watcha i nɨjkulta. Enoc uztasmin, Diosne chiyura ussa mɨlta. Ɨtchasmin, usne irachi. Dios ussa chiyura mɨltɨt akwa, an sukin awane ussa wanmalarachi. Dios pɨnkɨhta Enocpa parɨt: “Us Dios ɨnintɨt aizpa mɨrɨt akwa, Diosne Enocpa wat min kit kwizta chiyura mɨlta.” Gn 5.21-24 Dios kaizta aizpa watcha i nɨjkultuchimikane Dios pashit aizpa kisachi. Diosta wakpuj wainshimtumikane Dios watcha uzi nɨjkultawa. Diosne ussa saimturuza us kin namtɨt aizpa mɨlananazi.
Noéne Dios kaizta aizpa watcha i nɨjkulta. Dios Noéra “mamaz payura nane an su pi pɨnninnash” kuruntawane, Noéne chinkas iztachin Dios kaizta aizpa watcha i nɨjkul kit ishkwat kit kwisha katsa kanua samɨzta, paiña kwaltuza watsat mɨlnana. Noé Dios kaizta aizpa watcha i nɨjkultɨt akwa, Diosne Noéra watsat mɨlnat kit Dios kaizta aizpa nɨjkultuchiruza ilnara. Noé Dios kaizta aizpa watcha i nɨjkultɨt akwa, Diosne Noéra wat namnin kit ussa watsat mɨlta.
Abrahamne Dios kaizta aizpa watcha i nɨjkulta. Diosne Abrahamta akwat kit mamaz su mɨlan namta. Us mɨnta ɨmtu pianchikas, Abrahamne Dios ɨnintɨt aizpa mɨt kit paiña sukis puzta, Dios sun su mɨlan namtɨt aizpa sapnapa. Abraham Diosta nɨjkultasmin, sun suwara Dios mɨlan namtɨt sukin puztuasmin, Abrahamne ɨranchuruz sat kit mamaz suras awakana uzta. Abraham paiña pashpara, Isaacta, kawirawane, Isaacne sun Dios mɨlam namtɨt sukin uz kit ɨranchuruz sat kit Abraham uztakana uzta. Isaac paiña pashpara, Jacobta, kawirawane, Jacobne sun suwara Dios mɨlan namtɨt sukin uz kit ɨranchuruz sat kit Isaac uztakana uzta. Diosne sun kutñaruza sun su mɨlan namnara. 10 Abraham an sukin mɨlan namtɨt aizpa sapshimtuasmin, usne Diosta tɨrizta, mamaz pɨpulura, chiyura, ɨnpa, Dioskasa minpa payukima uznapa. Diosne an pɨpulura sarɨt.
11 Sarane Dios kaiztɨt aizpa watcha i nɨjkulta. Sara kwisha ɨnkwa parɨt akwa, usne pashpa mɨlsachi. Usne Dios kin namtɨt aizpa watcha i nɨjkulta, wenamtachin, pashpa wanapa. Pashpa warawane, Sarane pɨja ishta. Suas pashpa taizta. Sara ɨnkwa parɨtkas, Abraham ɨlapa parɨtkas, uspane Dios kaizta aizpa watcha i nɨjkulpail kit pashpa kawirailta. 12 Abrahamkas kwisha ɨlapa parɨtkas, usne pashpa kawirat kit papihsh namta. Paiña pashpane akkwan pashpa kawirara, aiznakima. Maza ampukis wan Abrahampa pashparuz kawiara. Kɨmaruz wiansachi. Pi ksukas wiansachi. Sunkana Abrahampa kwal wiansachi, aiztɨt akwa.
13 Iarachasmin, suntuzne Dios usparuza mɨlan namtɨt aizpa sapparachi, Dios kaizta aizpa watcha i nɨjkularɨtkas. An sunkin Dios usparuza mɨlan namtɨt aizpa sapparachikas, uspane Dios kaizta aizpa watcha i nɨjkulat kit chiyura wan sappanazi pianmai. An sukin uztuasmin, uspane “pailta payukima an sukin uzanawas” minñarachi. 14 “Apas chi makpas” kizturuzne mamaz sura sayamtu. Uspane wantuza “chiyu sura sayamtu” kainanamtu. 15 Uspane uspa ñamin su uzarakin kaiyashitchi, uspa kailna minñarachi akwa. 16 Uspane anza wat su, chiyura su, pashiara. Katmizna Diosne uspa akwa mamaz su sara, Dios uztukin puranpa. Dios uspa akwa mɨtsalchi akwa, Diosne “nane uspa Dios ish” kiztu.
17-18 Ñamin Diosne Abrahamta ka kin namtɨt: “Up painkul, Isaac kawirawane, usne akkwan pashpa mɨlnazi, akkwan kwal aiznakima. Abrahampa kwal munanazi,” Gn 21.12 ka kizta. Dios Abraham minta aizpa piankamtɨt akwa, usne Abrahamta ɨninta, paiña painkulta, Isaacta, piantanapa. Abraham Dios kaizta aizpa watcha i nɨjkultane, usne Dios ɨnintɨt aizpa kishina. Us piantarɨt aizpa Diosta mɨlashimtu akwa, Abrahamne Dios ɨnintɨt aizpa mɨt kit maza painkul mɨjatmikasha, Isaacta piantashina. Sun akwa Abrahamne Dios kin namtɨt aizpa watcha i nɨjkulta. 19 Abrahamne Diosta nɨjkul kit ka minta: “Diosne Isaacta irɨttas mamasa kakulninshina.” Isaac irachikas, Abrahamne ussa mamasa sapta, kamkis kakultɨtmikakana.
20 Isaacne Dios kaizta aizpa watcha i nɨjkulta. Isaacne Diosta paikwara, Jacobkas Esaúkas Dios kin namtɨt aizpa mamaz payura sappanapa, Dios usparuza wat kiwainanapa.
21 Jacobne Dios kaizta aizpa watcha i nɨjkulta. Jacobne inapain azi. Tɨwil putnaintuasmin, Dios iztakin sumtɨttuasmin, Jacobne Diosta paikwara, paas Joséwa painkultuza wat kiwainnanapa. Gn 47.31–48.20
22 Joséne Dios kaizta aizpa watcha i nɨjkulta. Irachasmin, Joséne Israel awaruz Egipto suras puzanazi kiznat kit ɨmtu payura paiña sɨh uspakasa mɨlnapa ɨninnara, Canaán sura kamanapa.
23 Moiséspa papihshkas akkuhshkas Dios kaiztɨt aizpa watcha i nɨjkulpailta. Moisés ainki tuasmin, papihshkas akkuhshkas kutña mishkima uspa watsal iztɨt pashpara puintɨt mɨjara. Katsa mikwa wan ampu pashparuza piantanapa ɨnintɨt akwa, uspane katsa mikwa ɨnintɨt aizpa ishkwailtachi, mɨshichiwail. Katmizna uspane (papihshkas akkuhshkas) Moisésta piantarachi.
24 Moisésne Dios kaizta aizpa watcha i nɨjkulta. Moisés ɨlapa parawane, usne nat kit “Faraónpa, katsa mikwawa pashune ap akkuhsh chi” kizta. “Nane paiña painkul chish,” ka kizta. 25 Moisésne Israel awakasa uzna narɨt. Katsa mikwa sukin naiztukas, usne katsa mikwa kwaltuz kwail kiarɨtkana kishitchi. 26 Us Israel awakasa wanmaktɨt akwa, Moisésne Cristo naiztɨtkana naizta, Egipto sura uztuz ussa kwayarɨt akwa. Egipto su mikwa pa kiarɨtkas, Moisés paiña papihsh kiznakana pa kishitchi. Usne Egipto su uzturuzkana uzshitchi, uspa kwail kiarɨt akwa. Moisésne Dios mɨlamtu aizpa an wari minta. Egiptowa pialne wat chi minta. Moisésne Diosta tɨrizta, Dios ussa mamaz payura mɨlan namtɨt aizpa sapnakima.
27 Moisésne Dios kaiztɨt aizpa watcha i nɨjkulta. Usne Egipto sukis puz kit aliz kultɨt katsa mikwara ishkwatchi. Diosta iztachikas, Diosta kwairachi. Moisésne us kuruntɨt aizpa kanpara, Dios uskasa kwinta kit akwa. 28 Moisésne Dios kaiztɨt aizpa watcha i nɨjkulta. Usne wan Israel awaruza pɨrikuruza piantanapa ɨninnara, Pascua pishta izanapa. Suasne pɨrikuwa aimpi pirulta wintawane, uspane pɨjta ɨsalkinkas pɨjta kanmalkinkas nɨara, ángel uspa an ñancha painkultuza ininnamanpa.
29 Judío awaruzne Dios kaizta aizpa watcha i nɨjkulara. Katmizna uspane mittɨwara Kwanam Pira pilpara kwakkara. Egipto awa sun pimin kwakkashimtuasmin, uspane kwaara.
30 Judío awaruzne Dios kaizta aizpa watcha i nɨjkulara. Uspane Jericó pɨpulura siete payukima pɨlsamtaara. Kapal pɨlsaarawane, Diosne Jericó pɨpuluwa kalpialtuza azpian kit nainninnara, Israel awa Diosta nɨjkulara akwa. 31 Jericó kalpial naintachasmin, suane, maza ashampane, Rahab muntɨtmikane, Jericó pɨpulura uzta. Kwail ashampa akwa, usne ñamin akkwan ampukasa chaarɨt. Rahab Dios kaizta aizpa watcha i nɨjkultɨt akwa, usne Jericó awakasa irachi. Ñamin paas Judío awaruzne Jericó pɨpulura puintain ailta, sun pɨpulura iznapa. Ailtawane, Rahabne uspa paasta wat sapnat kit paiña yal nammɨlat kit paiña yalkin kulnaninta. Uspa paasta kiwaintɨt akwa, usne Jericó awa nɨjkultachiruzkasa irachi.
32 ¿Uruza mamaz kwinta kinsa? Mamaztuzpa kwinta kisachish. Mama we ish. Nane uruza Gedeónpakas, Baracpakas, Sansónpakas, Jeftéwakas, Davidpakas, Samuelpakas, Dios kainammtuzpakas kwinta kisachish. 33 Uspane Dios kaizta aizpa watcha i nɨjkulara. Mazantuzne waya kit kit katsa mikwaruza anuppanara. Mazantuzne awaruza ɨninnara, nil uzninnanapa. Katmizna uspa Diosta paikuara akwa, usne usparuza kiwainnara, Dios mɨlan namtɨt aizpa sappanapa. Mazantuz ishuruzkasa sɨpparɨtkas, Diosne usparuza katsa ishukis puzninnara, ishu kumanpa. 34 Awa mazantuza katsa ĩnkin kiaintɨtkas, uspane impaktarachi. Mazantuzne imasarɨt, awa usparuza mashtikasa piantashiamtasmin. Najtɨttuzne tɨnta kularɨt. Mazantuzne tɨnta waya kiat kit aliztuza anuppanara. Diosne anparuzakas kiwainnara, Diosta nɨjlularɨt akwa. 35 Ashampawa pashparuz iarɨtkas, Diosne sun pashparuza kuhsninnara, mamasa uzanapa.
Awa mamaztuza naizninnarawane, uspane iara, Diosta kwairashitchi akwa. Uspa apa iarane, uspane chiyura uzanawas pianmai. Diosne anpparuzakas kiwainnanara, uspa Diosta nɨjkularɨt akwa. 36 Awane mamaztuza ishanat kit ilnara. Awane usparuza cadenakasa kaanarɨt kit kajchira sɨpnarɨt. 37 Mamaztuzne iarɨt, usparuza uk kinarɨt akwa. Awane mamaztuza tɨ kɨzmukasa kakwakin tɨtnara, ianapa. Mamaztuzne pɨriku ayakasa cabra ayakasa kwaarɨt, kamisha mɨjchi akwa. Mazantuzne ɨnkalparain chaara, uspa yal mɨjchi akwa. Mamaztuzne puiza namarɨt. Awane mamaztuza aim kinarɨt, naizanakima. 38 Sun naiztaruzne an wat awa mazi. Mamaztuza naiznintaruzne kwail awa mazi, naizturuza uspa sukis kwainarɨt akwa. Uspane ɨnkalparakas, awa purachiwarakas, awa mi karɨttuzkanain chaara. Sun naizarɨmturuzne an wat sura uzanazi. An sukin uzaraasmin, uspane uk kultakas pil kultakas uzara.
39 Diosne wan naiztaruzpa wat minñara, Dios kaizta aizpa watcha i nɨjkularɨt akwa. Mɨnminkas an sukin Dios usparuza mɨlan namtɨt aizpa mama sapparachi, 40 Dios au akwa chiwazha an wat kinashimtu akwa. Diosne paiña kal kapal pailshira, ñamin uzarɨtkas ma payu uzturuzkas Dios mɨlan namtɨt aizpa parejuin sappanapa, wan Diosta nɨjkulturuz Dioskasa uzanapa.

11:5 Gn 5.21-24

11:17-18 Gn 21.12

11:21 Gn 47.31–48.20