6
Yesuha̱ misiholo duwodi sawisiei kelege dabai degele kuolo͡u dogogu kaha̱ ta̱
(Matyu 12:1-8; Mak 2:23-28)
Misiholo duwodi sawisiei ta kelege, Yesubo͡u dia̱ hebe hai sa duoya ke̱ yai. E̱ dabai degedi o kedia̱ nale̱ fi ke̱ gama, dobogo͟͡uye doso͡u guema, ho ke̱ nala̱mo͡u yai. Ke̱no͡u si Farisi o ilo kedia̱ ke̱ duguomo͡u, Yesuko͡u ko͡u gue yodulo i, ni̱me misiholo duwodi sawisiei kaha̱ kuolo͡u ke̱me kageimo͡u gobolo͡u iya? Kegeimo͡u, Yesuha̱ die ta̱ sima tobou, Devitha̱ degei kaha̱ ta̱ kuguoko͡u nala̱i̱ dala ke̱me ni̱ge huso͟͡uma tawale ili mei sa̱ degei.* 6:3 1 Samuel 21:6 Devitbo͡u e̱ mogo dia̱bo͡u kedia̱ nale̱ nali̱ mei, hegie degele i ke̱ a̱ ni̱moko͡u tobo͡u lamo͡u. Hegie degele imo͡u, Devitha̱ Godiha̱ falai moso̱ko͡u folomo͡u, o͡u si Godiha̱ dihi̱le koko͡u dogogu daladi ke̱ mo͟͡uma na̱i̱. O͡u si ke̱me kuolo͡u, mogo͡u du dalaguadi o kedia̱no͡u nala̱ idiye, ke̱no͡u si Devit e̱ nolu̱gi, e̱ mogo dia̱moko͡u ne ne̱i̱yode tobou. E̱ haba dia̱moko͡u tobou, O Kedia̱ Dihi e̱me misiholo duwodi sawisiei ke̱ dia daladi oyode tobou.
Misiholo duwodi sawisiei kelege, Yesuha̱ o dobogo͟͡u kasaga̱i̱ degei ta bologua̱i̱
(Matyu 12:9-14; Mak 3:1-6)
Misiholo duwodi sawisiei ta kelege, Yesuha̱ egei moso̱ko͡u folomo͡u, o sasa̱i̱ kedia̱moko͡u Godiha̱ ta̱ hehegiei. O ta e̱ dobogo͟͡u dele tei ke̱ne kodu duwei. Farisi o kedia̱bo͡u, Mosesha̱ kuolo͡u yo dulo i o kedia̱bo͡u de Yesuha̱ degeladi ke̱ defe̱i̱do baha duweguei. Yobe, Yesu e̱ misiholo duwodi sawisiei kelege do o ke̱me bologuo̱u̱ba bolo̱ degeibabe, o kedia̱ge e̱ ta̱ saleyodema fima̱ i. Yesuha̱ o kedia̱ kege fima̱ imo͡u tawalemo͡u, o dobogo͟͡u tei koko͡u, na̱ hagua̱ba, o dihi̱le kuoko͡u tafalayedeimo͡u e̱ge o dihi̱le koko͡u hagua̱ tefei. Tafalamo͡u, Yesuha̱ o duwogua kedia̱moko͡u ko͡u gue yodu, di misiholo duwodi sawisiei kelegebe, di midiho̱ kasaga̱i̱ de milolo͡u? Ha midiho̱ bolo̱no͡u milolo͡u? Di o de wouba tofigile? Haba o de bologuo̱u̱ba bolo̱ degeleno͡u? Mosesha̱ kuolo͡u ta̱ege kage tobolo͡u? 10 Kege tobo͡u mamo͡u, e̱ o olo͡u fe̱i̱ kedia̱moko͡u maseligi, dobogo͟͡u tei o koko͡u tobou, ne̱ dobogo͟͡u do̱u̱susuguyedeimo͡u, o kaha̱ dobogo͟͡u do̱u̱susugumo͡u, kuhe bolo̱ degei. 11 Ke̱no͡u si hiye o kedia̱ hoho̱ degeli mei, gofo͟͡u hiyedo degemo͡u, dio͟͡uno͡u Yesube kage degele de tugulo tobolo͡u i.
Yesuha̱ ta̱-bolofe̱i̱-mala̱-suluguadi-o olo͡u fe̱i̱ 12 kege makai
(Matyu 10:1-4; Mak 3:13-19)
12 Sawisiei ta, Yesuha̱ ile, bito̱u̱ ta koko͡u felei, diho̱ baga̱ tobo͡u lamo͡u. Folo, hulia̱me Godiko͡u diho̱ baga̱ tobolo͡u gi, sabiyei. 13 Sabiyoumo͡u, e̱ dabai degedi o kedia̱ haguisoumo͡u, dia̱ haguasieimo͡u, e̱ dabai degele ile o olo͡u fe̱i̱ 12 kege makai. Ni̱me ma̱ ta̱-bolofe̱i̱-mala̱-suluguadi-oyode tobou. 14 O ta e̱ hu̱be Saimon. Yesuha̱ e̱ hu̱ gehe̱ tibe Pita. E̱ mala̱bo͡u de, e̱ hu̱be Andru. Haba Jemsbo͡u Jonbo͡u Filipbo͡u Bartolomyubo͡u de. 15 Haba Matyubo͡u, Tomasbo͡u, Alfiusha̱ dihi Jemsbo͡u. Tabe Saimon, e̱ hu̱ tabe Selot. 16 Haba Jemsha̱ dihi Judas. Tabe Judas Iskariot, Yesu ho o kedia̱moko͡u sesegulo o ke̱.
Yesuha̱ do o su̱do bologuo̱u̱mo͡u bolo̱ degele i
(Matyu 4:24-25; Mak 3:7-12)
17 Kegemo͡u, Yesuha̱ e̱ dabai degedi o kedia̱ mugua, imi̱ sabeko͡u tafalaguali dugube, e̱ dabai degele idi o ilobo͡u, sa Jerusalem o sasa̱i̱bo͡u, haba sa Judia kile o sasa̱i̱bo͡u su̱do kedia̱ kefeguo dalaguamo͡u dugulo i. To̱ biya̱ hafe̱i̱ sa Tairbo͡u, sa Saidonbo͡u tie o sasa̱i̱ su̱done kefeguo dalaguamo͡u dugulo i. 18 O kedia̱ mo͡u haguasili mei, Yesuha̱ egei hehegieiba dulamo͡u haguasiei, haba e̱ die do kagei kageine bologua̱yadomo͡u kuhe haguasiei. Damale̱do, duo kasaga̱i̱ye tolo͡u i kedia̱ne haguasieimo͡u, Yesuha̱ bologuo̱u̱mo͡u bolo̱ degele i. 19 O sasa̱i̱ olo͡u fe̱i̱ kedia̱ Yesu duguomo͡u, kugulamo͡u degele i, e̱me nele̱ hiyedo kaha̱ degeimo͡u, do o koyoha̱, e̱ dobogo͟͡uye Yesu kugumo͡u be, do bolo̱ degei.
Yesuha̱ o ilo kedia̱moko͡u hoho̱bo͡u mabeedei, haba o ilo kedia̱moko͡u be ni̱o͡u tawaibo͡u yode tobou
(Matyu 5:1-12)
20 Kegemo͡u, Yesuha̱ e̱ dabai degele idi o kedia̱moko͡u maselemo͡u ko͡u gue tobou,
Bi mei o dia̱ma, ni̱ hoho̱bo͡u ma, Godiha̱ e̱ sa ke̱me ni̱ biyodei kaha̱ degeimo͡u. Godiha̱ge ni̱ wolo͡u dalayode tobou.
21 Hegie dege dalagua o dia̱ma, ni̱ hoho̱bo͡u ma, habage ni̱ nale̱ na̱ma guoko͡u degele ile kaha̱ degeimo͡u.
O dia̱ma, ni̱ ifi gosolo iliye, ke̱no͡u si hoho̱bo͡u ma, habage ni̱ hoho̱ dege yilo̱ kaha̱ degeimo͡u.
22 O sasa̱i̱ dia̱ma, ni̱me oe dafa iliye, ke̱no͡u si ni̱ hoho̱bo͡u ma. Ni̱ O Kedia̱ Dihi ke̱ sesele ili kaha̱ degeimo͡u, ni̱me oe igile fila̱ba, susuga tobolo͡u ba, ni̱ hu̱be kasaga̱i̱no͡u degeiba dugubabe, ni̱ hoho̱bo͡u mabeedei. 23 Dia̱ kege degeibabe, ni̱ hoho̱bolo͡u, hobo͡u ga siama, ni̱ hebe bolo̱do ke̱me hebenito͡u ko͡u dala kaha̱ degeimo͡u. Ko͡u guai o kedia̱ midiho̱ kasaga̱i̱ ko͡u milolo͡u idibe, habage-degele-duguo-tobo͡u di-o kedia̱moko͡u ne ke̱no͡u tefele milolo͡u idi.
24 Selebo͡u o dia̱ma, ni̱o͡u tawaibo͡u, ni̱ hebe bolo̱ ta molo͟͡u mei. Yobe, ni̱me bi olo͡u fe̱i̱ ko͡u mo͟͡umamo͡u, ni̱ ko͡u le hoho̱ degele ili kaha̱ degemo͡u.
25 O dia̱ma, ni̱ nale̱ na̱ma guoko͡u dege dalaguaye, ni̱o͡u tawaibo͡u, ni̱me habagebe hegie degele ile kaha̱ degemo͡u.
O yilo̱ ili o dia̱ma, ni̱o͡u tawaibo͡u, ni̱ gosoulugi, gesei mei degele mei kaha̱ degemo͡u.
26 O dia̱ma, oe ni̱ hu̱ hebele fogulo iliye, ke̱no͡u si ni̱o͡u tawaibo͡u. Ni̱ ko͡u guai o kedia̱ge ogo͡u gai egei tobo͡u di o kedia̱ hu̱ne hebele fogulo i deiyode tobou.
Yesuha̱ge ni̱ ho o tagamabeedei
(Matyu 5:38-48)
27 Yesuha̱ haba ko͡u gue tobou, ma̱ ta̱ dudi o dia̱ma, a̱ ni̱moko͡u tobolo͡u kuhe̱. Ni̱ ho o kedia̱ tagama. O ni̱moko͡u dafadi o kedia̱moko͡u ne midiho̱ bolofe̱i̱ ke̱no͡u hehegiema. 28 O koyoha̱ ta̱ kasaga̱i̱ ni̱moko͡u tobo͡u babe, ni̱ge Godiha̱ e̱moko͡u midiho̱ bolofe̱i̱ ke̱no͡u hehegieyede tobo͡u ma. O koyoha̱ ni̱ wala deibabe, ni̱ge Godiha̱ o koko͡u solo͡u do degeyedema diho̱ baga̱ tobo͡u ma. 29 O koyoha̱ ne̱ hamogou iloko͡u fo̱u̱babe, na̱ haba hamogou ilone seseguyedei. O koyoha̱ ne̱ yukuei hiyouye mo͟͡ubabe, haba na̱ ne̱ yukuei ta ke̱ne e̱moko͡u ne̱yedei. 30 O koyoha̱ na̱moko͡u bi ta molo͟͡uyodema yodubabe, na̱ mo͡u nele̱no͡u. Haba o taha̱ ne̱ bi ta hiyouye mo͟͡ubabe, e̱moko͡u hobo͡u boholo͡u ne̱yede tobo͡u da. 31 Ni̱ge o ilo kedia̱ ni̱moko͡u kage degele tagale ili ke̱me, ni̱ dia̱moko͡u ne ke̱ saga̱i̱no͡u tefele degemabeedei.
32 Ni̱ge o ni̱ tagadi kedia̱no͡u tagaibabe, ni̱ hu̱be hiye degele mei. O midiho̱ kasaga̱i̱ degedi o kedia̱ne o dia̱ tagali o kedia̱moko͡u ne hoho̱ degele idi. 33 Ni̱ge ni̱moko͡u midiho̱ bolo̱do hehegili o koko͡u no͡u midiho̱ bolo̱do hehegieibabe, ni̱ hu̱be hiye degele mei. O midiho̱ kasaga̱i̱ degedi o kedia̱ne ke̱no͡u tefele degele idi kaha̱ degemo͡u. 34 Ni̱ge ni̱ bi heliofe̱i̱ nele̱ i ke̱ haba boholo͡u molo͟͡uyode tawaibabe, ni̱ hu̱be hiye degele saga̱i̱ mei. Yobe, midiho̱ kasaga̱i̱ degedi o kedia̱ne die mogo dia̱moko͡u bi heliofe̱i̱ nele̱ i ke̱ boholo͡u molo͟͡uyode tawale idi. 35 Ni̱ ho o kedia̱ tagama. Dia̱moko͡u midiho̱ bolofe̱i̱ ke̱no͡u hehegiema. Ni̱ dia̱moko͡u bi nele̱, haba boholo͡u molo͟͡uyode tawadama. Kegeibasi, ni̱ hebe bolo̱do ke̱ mala̱ba, ni̱me damale̱do Godiha̱ sisigo̱ degele. Damale̱do, ni̱ge ni̱moko͡u ho degedi o tagama. Yobe, Godiha̱ge o e̱moko͡u bolofe̱i̱yode tobolo͡u idiyo mei o kedia̱moko͡u be midiho̱ bolo̱do ke̱no͡u hehegiedi. Midiho̱ kasaga̱i̱ degedi kedia̱moko͡u ne ke̱no͡u tefele hehegiedi. 36 Ni̱ Aye Godiha̱ ni̱moko͡u solo͡u do degedi. Ni̱ne ke̱no͡u tefele omoko͡u solo͡u do degemabeede tobou.
Midiho̱ o tae degeli ke̱ fidama
(Matyu 7:1-5)
37 Yesuha̱ haba ko͡u gue tobou, midiho̱ o tae degeli ke̱ fidama, Godiha̱ ni̱moko͡u ne ke̱no͡u tefele degeiye deba. Midiho̱ nogoha̱ milolo͡u ke̱ hobo͡u fidama. O tae hagi̱ ni̱moko͡u ta degeibabe, mo͡u duguo fogo͡u mabeedei. Kegeibasi, Godiha̱ne midiho̱ kasaga̱i̱ ni̱ milolo͡u idi ke̱ne gebe meiyodele. 38 Ni̱ bi ta o kedia̱moko͡u ne̱i̱babe, Godiha̱ne ni̱moko͡u bi ta nele̱. E̱ge bologua̱ fileba, ama̱ma̱i̱ ke̱ ni̱moko͡u nele̱. Damale̱do, e̱ fileba hiyedo folodo ama̱ma̱i̱do ke̱ ni̱ molo͟͡u. Yobe, ni̱ o tako͡u ne̱di ke̱me, Godiha̱ne ke̱no͡u tefele ni̱moko͡u nele̱yode tobou.
39 Kegemo͡u, Yesuha̱ ta̱ makai ta ko͡u gue tobou, diho̱ du degei o taha̱ yogo diho̱ du degei o ta wolo͡u ilebe de bolo̱? A̱ge diliebe uloudu fiyasigiledadili. 40 Soko͡u lo͡u dihiyege e̱ tisabe gabama feli mei. Soko͡u lo͡u dihi kaha̱ tewe mo͟͡ubasi, e̱ tisa tefele.
41 Na̱ no͟͡u ne̱ diho̱ko͡u hebe sie̱i̱ hiyedo ke̱ dala ke̱me ta duguli meibe, kofai ne̱ mogoha̱ diho̱ko͡u dala ke̱me kageimo͡u duguo tobo͡u ya? 42 Na̱ hebe sie̱i̱ hiyedo ne̱ diho̱ko͡u dala ke̱ ta duguli meibe, na̱ge kofai ne̱ mogoha̱ dihi̱ledu dala ke̱me kageimo͡u mala̱ filala̱mo͡u yode tobo͡u ya? Na̱me ta̱eno͡u tobo͡u di o. Na̱ hebe sie̱i̱ hiye, ne̱ dihi̱ledu dala ke̱buko͡u tele fila̱ba, ne̱ diho̱ bolofe̱i̱ degeiba duguoba, hobo͡u kofai nogoha̱ dihi̱ledu dala ke̱ kuhe mala̱ fila̱.
Hebe kasaga̱i̱yege kolo kasaga̱i̱ ma̱di
(Matyu 7:16-20, 12:33-35)
43 Yesuha̱ haba ko͡u gue tobou, hebe bolofe̱i̱yege kolo kasaga̱i̱ degei ta male̱ mei. Nebe ke̱no͡u tefei, hebe kasaga̱i̱yene kolo bolofe̱i̱ ta male̱ mei. 44 Oyege hebeye kolo molu̱ koko͡u duguomo͡u, hebe ke̱me bolofe̱i̱da, ha, kasaga̱i̱dade kuhe tawale idi. Oye kiyou ga idibe, aye̱ yoya ke̱ ga idiyo mei. Goho kolo ga idibe, hebe aye̱bo͡u koko͡u ga idiyo mei. 45 O bolofe̱i̱ e̱ duledube fima̱i̱ bolofe̱i̱yeno͡u daladi. Kegei kaha̱ e̱ge midiho̱ bolofe̱i̱ ke̱no͡u degedi. O do̱u̱do mei, e̱ duledube fima̱i̱ kasaga̱i̱yeno͡u daladi. Kegei kaha̱ e̱ge midiho̱ kasaga̱i̱no͡u degedi. O e̱ duledu fima̱i̱ kagei kagei ama̱ma dalamo͡u be, e̱ mogouyene ta̱ yo͟͡u fi̱ye molu̱ ke̱no͡u tefele tobo͡u di.
Moso̱ togodi midiho̱ bolo̱u̱
(Matyu 7:24-27)
46 Yesuha̱ haba ko͡u gue tobou, kageimo͡u ni̱ a̱moko͡u Hiye O, Hiye O dele idiye, ke̱no͡u si ni̱ ma̱ ta̱ ta sesediyo mei? 47 O koyoha̱ a̱moko͡u hagua, ma̱ ta̱ ke̱ dulo seseibabe, a̱ge o kegei kaha̱ midiho̱ ke̱me ni̱moko͡u hegilamo͡u. 48 O ke̱me moso̱ togodi o sa̱ degei. Yomogoube, o kaha̱ aso͡u mo͡u gulido dege damamo͡u, mouti gofo͟͡udo ke̱no͡u fofoguei. Moutimamo͡u, koto͡u moso̱ tegei. To̱ hiyedo giho͟͡uma, moso̱ ke̱ ko͡u bilalamo͡u degeiye, ke̱no͡u si bileli mei. Yobe, e̱ moso̱ ke̱ bologua̱do tegei kaha̱ degemo͡u. 49 O koyoha̱ ma̱ ta̱ ke̱ dulo sese ho fogo͡u babe, e̱me toto͡u degei o, e̱ moso̱be mihi̱ko͡u do tegei ke̱ sa̱ degei. Mihi̱ damamo͡u moutili mei. Habage, to̱ giho͟͡uye haguamo͡u, moso̱ ke̱ totono͡u bila fila̱mo͡u makoma mei degei.

*6:3 6:3 1 Samuel 21:6