6
-Zezu mɩ Nyapɛylɩɩ -Kanyɔ nya
(Mt 12.1-8; Mk 2.23-28)
1 Zuifʋʋ Nyapɛylɩ yabhlo nya, -Zezu -yɔ ɔ 'bɩnɔnya mɩ blekpaanya*'Flooya wa laa -tuauwɛlɩ 'wʋ: «bl'e». 'plɩda, ɔ 'bɩnɔnya -ka bleya 'kwa, wa -ka we 'titli, -zugba wa li we. 2 Wa mɩ 'sa nʋda, Falizɩnyɩma tɔlʋa 'yɩa wa -yɔ nɩ, 'ɩn wa yia wa layɩbhaɛ: «-We -amɩaa tite gbaa, wa 'na nʋnʋ Nyapɛylɩ nya lɛ -nɩ, lɛɛ ka 'gbʋ a nʋ we lɛa?»
3 -Zezu yia we 'bɩgʋpalɩ wa -ylaɛ: «-We nyɩmaa 'wlulapɩlɩnyɔ -Davidɩ nʋa lɛ, -we mɩa cɛlɩda -Lagɔsɛbhɛ 'wʋ, a 'nɩ -slɔ we zɛlɩɩ? 'Ylɩ yabhlo nya, 'ɩn ŋwɔ yia ɔ -yɔ ɔ 'bɩnɔnya 'bha, 4 -Davidɩ plaa -Lagɔɔ bʋbɔbudu zɔ, 'floo wa 'nyɛa -Lagɔ, ɔ 'bhua we 'wʋ, ɔ lia we, 'ɩn ɔ yia ɔ nɔnɔnyaa -nʋ wla, 'ɩn -maa yia we li. Wee 'floo -mɩnɩ, -amɩaa tite nɛɛ, -Lagɔbʋbɔnyaa 'dɛkpʋa 'ka yaa we li.» 5 -Zezu nɛɛ 'ya wa -ylaɛ: «Nyɩmɛɛ Yu mɩa, mɔ -wa Nyapɛylɩɩ -Kanyɔ.»
Nyapɛylɩ nya -Zezu jipea nyɩmɛ ka sɔ 'kua
(Mt 12.9-14; Mk 3.1-6)
6 Nyapɛylɩ yabhlo nya 'ya, -Zezu plaa -Lagɔbudu zɔ, 'ɩn ɔ yia -Lagɔwɛlɩɩ -sloluslolue bhli. -Zugba nyɩmɛ -ɔ ka lilikwɛsɔ 'kua, ɔ mɩ wee -budu zɔ. 7 -Zugba -Lagɔɔ titee gwesanya -yɔ Falizɩnyɩma wʋa -Zezu tenyii, -de ɔ yi nyɩmɛ jipe Nyapɛylɩ nya, 'ɩn sa ɔ'ɔ zʋa tite 'nʋŋwɛ, wa 'ka we gbʋ ɔ 'wlu dɩ. 8 Nɩɩ, -Zezu -yi wa 'wlukʋʋn lapʋpalɩgbʋ, we 'gbʋ, ɔ nɛɛ ɔɔ nyɩmɛ ka sɔ 'kua -ylaɛ: «-Ɩn -sɔ 'wʋ, -ɩn 'yligbe nyɩma weee -zejila 'wʋ.» Ɔɔ nyɩmɛ yia 'wʋsɔ, 'ɩn ɔ yia 'yligbe. 9 -Zezu nɛɛ wa -ylaɛ: «Wɛlɩ 'nɩ na yɩbhaa sa aɩn la. Sa tite gbaa? We nɛɛ wa nʋ gbʋ -zɔnʋ lɛ *Nyapɛylɩ nya yaayɩɩ, wa nʋ gbʋ 'nyuu lɛɛ? Wa pue nyɩmɛ yaayɩɩ, wa 'bha ɔɔ?» 10 -Zezu ylaa wa 'dɛ weee -gʋ -ylilii, 'ɩn ɔ nɛɛ ɔɔ nyɩmɛ -ylaɛ: «-Glo -na sɔ 'wʋ.» -Mɔɔ nʋ 'saa -Zezuu wɛlɩ -gʋ, 'ɩn -mɔɔ sɔ yia 'pʋ. 11 -We -Zezu nʋa lɛ, 'ɩn we yia -Lagɔ titee gwesanya -yɔ Falizɩnyɩma 'cɛ 'nyuu dlɔ la. 'Ɩn -we wa 'kaa -Zezu 'wluo nʋ, 'ɩn wa yia we pʋpalɩ wa 'dɛkpʋa nyɩdɩ.
-Zezu -saa -bha ɔ tietienya kugbua lɛ 'sɔ
(Mt 10.1-4; Mk 3.13-19)
12 We bhla, -Zezu yia -Lagɔ bhubhoee 'gbʋ -gɔgɔ 'wlu mnɩ, 'ɩn ɔ yia -Lagɔ bhubhoeda -tʋ zlɩ yia ɔ -zlɩlɩ. 13 Zlɩ zlɩa, ɔ yia ɔ 'bɩnɔnya la. Wa glaa, 'ɩn ɔ yia nyɩma kugbua lɛ 'sɔ -bha -sa. 'Ɩn ɔ yia wa la ɔ tietienya. 14 Wa ŋnɩ nɩ: 'Simɔɔ (-ɔ ka -baŋnɩ ɔ zʋa Piɛlɩ) -yɔ -mɔɔ bheli Andlee, 'Zake -yɔ *Zaan, Filipʋ -yɔ Batlemii, 15 Matie -yɔ Toma, Alɩfeee 'yu 'Zake -yɔ 'Simɔɔ wa laa *Zelɔtʋ, 16 'Zakee 'yu Zudasɩ -yɔ Zudasɩ Isɩkaliɔtʋ, -ɔ 'kaa -Zezu wla ɔ tʋnyɩma kwɛɛ.
-Zezu mɩ nyɩmaa -zlo -sloluda, -zugba ɔ jipe 'sa guzʋnya
(Mt 4.23-25)
17 -Zezu -yɔ ɔ tietienya kugbua lɛ 'sɔ 'bhʋa -gɔgɔ 'wlu, 'ɩn ɔ yia da ylalaa yabhlo 'yligbe, -zugba ɔ 'bɩnɔnya tɔlʋaa -zlo mɩ -bha dɛ. Nyɩma -duun 'bhʋa Zudee -yɔ -Zeluzalɛmʋ -dʋdʋ -gʋ, we -yɔ Tilɩ -yɔ Sidɔɔn -gbenya mɩa gumunyuu -gɔgɔ -gʋ. 18 Wa 'dɛ weee yia, -Zezuu wɛlɩɩ yukwli pʋlʋe -yɔ ɔ 'ka wa jipee 'gbʋ. Nɩɩ, -wa zuzu 'nyii mɩa sɩalɩda, -Zezu ka wa jipe. 19 Nyɩma duun 'yɩbha wa 'ka ɔ kwɛzɩ, -we ka gbʋ -wa, 'tɩtɛ bhʋa ɔ 'wʋ, we mɩ wa 'dɛ weee jipeda.
'Wʋtʋtʋe -dlɔɔ -yɔ gbʋnyuuu gbʋ
(Mt 5.1-12)
20 -Zezu ylaa ɔ 'bɩnɔnya, 'ɩn ɔ nɛɛ wa -ylaɛ:
«Amɩa bobabhanya,
'wʋtʋtʋe -dlɔɔ mɩ amɩaa -nʋ nya,
nɩɩ, -Lagɔ pɩlɩ aɩn 'wlu la.
21 Amɩa ŋwɔ mɩa da 'bhada,
'wʋtʋtʋe -dlɔɔ mɩ amɩaa -nʋ nya,
-we ka gbʋ -wa, lʋa a yia.
Amɩa mɩa da wida,
'wʋtʋtʋe -dlɔɔ mɩ amɩaa -nʋ nya,
-we ka gbʋ -wa, nyaa a yia.
22 Nyɩma -ka aɩn 'wʋnyɛ,
wa -ka aɩn kwnɛɛ -sa, wa -ka aɩn vɛlɩ,
'ɩn wa -ka amɩaa daa gbʋnyuu gba Nyɩmɛɛ 'Yuu 'gbʋ,
'wʋtʋtʋe -dlɔɔ mɩ amɩaa -nʋ nya.
23 «-Mʋʋ 'sasʋkpa -gbʋnya -ka aɩn ylɩ, a lɩtɛ 'mʋna nya. Nɩɩ, amɩaa -tnʋʋ 'kadɩ mɩ -mɔ aɩn wʋda -Lagɔɔ -gbɛ. Nɩɩ, 'sa wa dʋkpasɩ palɩ bhaa -Lagɔgbʋʋ -falɩpanya 'klɩyɩe 'wʋ.
24 Amɩa, 'ŋnɩmnɩnya,
gbʋnyuu mɩ amɩaa -nʋ nya,
a ka amɩaa zʋzɔnʋnya kwɛɛ -seli dʋdʋ -gʋʋ 'gbʋ.
25 Amɩa -wa lʋa da,
gbʋnyuu mɩ amɩaa -nʋ nya, -we ka gbʋ -wa,
ŋwɔ yia aɩn 'bhaa yia.
Amɩa -wa mɩa da nyada,
gbʋnyuu mɩ amɩaa -nʋ nya, -we ka gbʋ -wa,
gu yia aɩn 'wʋwlʋa, 'ɩn a 'ka wi.
26 Nyɩma weee -ka amɩaa gbʋzɔnʋ gbada -mɩ,
-zugba gbʋnyuu mɩ amɩaa -nʋ nya.
Nɩɩ, 'sa wa dʋkpasɩ nʋ bhaa
yoyogbʋʋ -falɩpanya.
A -kalɩ amɩaa nyɩma 'nyiii zɛ
(Mt 5.38-48, 7.12)
27 «Amɩa -wa pʋlʋa da 'mɩ yukwli, ɩn nɛɛ aɩn -ylaɛ: a -kalɩ amɩaa tʋnyɩmaa zɛ, -wa nyɛa aɩn 'wʋ, a nʋ wa zʋzɔnʋ 'wluo. 28 -Wa bhlɩa aɩn gwɛzɛ, a ŋwna wa 'nyu la, -wa palɩa aɩn 'klɩyɩe 'wʋ, a bhubhoe -Lagɔ wa 'ŋnɩ nya. 29 Nyɩmɛ -ka -na yukwli yabhlo 'kpa 'wʋsʋbha, -ɩn 'bhiti ɔ -yla we -bʋdʋ. 'Ɩn ɔ -ka -na -gʋslunaa 'wʋbhu, -ɩn 'na 'tʋtɔlʋ -na -bana ɔ kwɛɛ -nɩ. 30 Nyɔɔo nyɔɔ -ka -mɩ -lu -zlalɩ, -ɩn 'nyɛ we ɔ. 'Ɩn nyɔɔ -ka -na -lu 'wʋbhu, -ɩn 'na 'yɩbhalɩ we -yɔ la -nɩ. 31 -We a 'yɩbhaa nyɩma nʋ aɩn -yla lɛ, amɩa nʋ 'ya we lɛ wa -yla.
32 «-Wa -kalɩa amɩaa zɛ, we -ka -maa -bhloo 'dɛɛ zɛ a -kalɩ, a 'na pʋpalɩ 'wlukʋʋn la -nɩ nɩɩ, -Lagɔ yia aɩn 'pɛnɩa we 'gbʋ -nɩ. Gbʋnyuu -lɛnʋnya -kalɩ 'ya -wa -kalɩa wamɩaa zɛ, we 'nɩ saa? 33 -Wa nʋa aɩn 'nanɩ 'wʋ, a -ka maa -bhloo 'dɛ 'nanɩ 'wʋnʋ, -Lagɔ 'nɩa aɩn 'pɛnɩa yi. 'Sa gbʋnyuu -lɛnʋnya -maa nʋ 'ya, we 'nɩ mʋʋ? 34 Nyɩma -wa saa amɩaa kpagbʋ, a -ka -maa -bhloo 'dɛ kpagbʋ -yɔfa, lɛɛ -lu a 'ka 'yɩ we 'pɛnɩe nya -Lagɔɔ kwɛɛa? Gbʋnyuu -lɛnʋnya mɩa nɩ, gbʋnyuu -lɛnʋnya wa fa kpagbʋ -yɔ. 'Ɩn wa 'ka we 'bɩgʋpalɩ -nʋ 'yɩɩ 'gbʋ! 35 We 'gbʋ, ɩn nɛɛ aɩn -ylaɛ, a -kalɩ amɩaa tʋnyɩmaa zɛ. A nʋ zʋzɔnʋ lɛ. A fa kpagbʋ, amɩaa dlɩ 'na -tʋlʋ we 'bɩgʋpalɩ -nʋ -yla -nɩ. Nɩɩ, Yalɩ -Lagɔ yia aɩn 'pɛnɩa, 'ɩn a 'ka ɔ 'yua -zɛ. -Lagɔ mɩ zʋzɔnʋʋ lɛnʋnyɔ nya, -wa 'nɩa 'nanɩ -yi -yɔ nyɩma 'nyiii gbɛgbɛɩn. 36 Sa amɩaa Dide -Lagɔ kaa nyazɩdlɩ nɩ, amɩa -ka 'ya 'sa nyazɩdlɩ.
A 'na 'bhulu nyɩma -putuu -yɔgbʋ 'wʋ -nɩ
(Mt 7.1-5)
37 «A 'na 'bhulu nyɩma -putuu -yɔgbʋ 'wʋ -nɩ, -Lagɔ yi amɩaa -yɔgbʋ 'wʋbhu. A 'na dɩlɩ nyɩma wa gbʋnyuuu 'gba 'wlu -nɩ, -Lagɔ yi amɩaa -nʋ aɩn 'wlu dɩ. A tɩ nyɩmaa -yɔgbʋ 'wʋ, 'ɩn -Lagɔ 'ka amɩaa -yɔgbʋ 'wʋtɩ. 38 A 'nyɛ nyɩma, 'ɩn -Lagɔ 'ka aɩn 'nyɛ. A -ka 'sa nʋ, 'ɩn -Lagɔ slua amɩaa bi 'wʋ -lu, 'ɩn wa bhua we, 'ɩn we kʋa, 'bhie, we sloa gwe -yɔ la. Sa a nyɛa nyɩma, 'sa -Lagɔ yia aɩn 'nyɛa.»
39 'Ɩn -Zezu yi 'yaa wa gbʋʋ nine yabhlo 'palɩ: «'Lɔlɔnyɔ mneni ɔ 'ka 'lɔlɔnyɔɔ su lakpa, 'ɩn ɔ 'ka ɔ 'yoo da -sloluu? Wa -ka 'sa nʋ, 'ɩn wa 'dɛ 'sɔ bhlilia 'bhʋka 'wʋ, we 'nɩ mʋʋ?
40 «Nɩɩ, 'kpɩakpɩanyɔ yabhlogbɔɔ 'nɩ ɔ -slolunyɔ 'wʋzi. 'Kpɩakpɩanyɔ -ɔ -ka 'wʋsibhli, ɔ -kanyɔ ɔ -yɔ ɔ mnenia 'wʋ.
41 «Bʋɛɛ gɔ -lɛ mɩa -na bhelii 'yliya 'wʋ, 'mʋ -na yɩa -yɔ, 'ɩn su -kibhe 'kadʋ -we mɩa -na 'yliya 'wʋ, -ɩ'ɩn 'yɩ we -yɔ. Lɛɛ -lu ka 'gbʋa? 42 -Mɩ, -mɔmɔ kaa su -kibhe 'kadʋ 'yliya 'wʋ, 'ɩn -ɩ'ɩn 'yɩa we -yɔ, sa -na gba -na bheli -ylaɛ: ‹Na bheli, -ɩn 'tide 'mɩ 'yi, ɩn 'ka -mɩ wee bʋɛɛ gɔ 'yliya 'wʋ -saa?› Wɛlɩ 'sɔ -nyɩmɛ, -ɩn -sa -slɔ -na 'dɛ su -kibhe 'kadʋ 'yliya 'wʋ, -ɩn 'ka layɩ, 'bhie, -ɩn 'ka bʋɛɛ gɔ -na bhelii 'yliya 'wʋ -sa.
Suu 'bhue -yɔ wa yibhelia we
(Mt 7.16-20, 12.33-35)
43 «Su -zɔnʋ'ʋ tnʋ 'bhue 'nyuu, 'ɩn su 'nyuu'u tnʋ 'bhue -zɔnʋ. 44 Suu 'bhue -yɔ wa yibhelia we. Wa'a -sa magloo mnɛwia 'wlu, 'ɩn wa'a -sa *-dlɔya 'ylɩlɩɩ su 'wlu. 45 Nyɩmɛ -zɔnʋ mɩa, gbʋzɔnʋ mɩa ɔ dibhe 'wʋ, 'mʋ ɔ nʋa lɛ. 'Ɩn nyɩmɛ 'nyuu mɩa, gbʋnyuu mɩa ɔ dibhe 'wʋ, 'mʋ ɔ nʋa lɛ. Nɩɩ, gbʋnya bhʋa nyɩmɛɛ dibhe 'wʋ, mʋ tlaa ɔ ŋwɛɛ.
-Budu 'sɔɔ gbʋʋ nine
(Mt 7.24-27)
46 «Lɛɛ ka 'gbʋ, a la 'mɩ ‹-amɩaa -Kanyɔ, -amɩaa -Kanyɔ›, 'ɩn -we na gbaa aɩn -yla, 'ɩn a'a nʋ we lɛa? 47 Nyɩmɛ -ɔ yia na -gbɛ, -ɔ pʋlʋa na wɛlɩ yukwli, 'ɩn ɔ nɔa we -gʋ, ɔ 'wʋwlʋ na yia aɩn 'klʋslolua. 48 Ɔ 'wlʋ sa nyɩmɛ -ɔ yia ɔ -budu 'sʋbhaa, 'ɩn ɔ yia 'wʋtɔlɔ -bhʋka 'bhlu, 'ɩn ɔ yia we gwe glu palɩ tʋkpa -gʋ, mɔ. 'Nyu 'kadʋ lʋa, we -gbligbli yilia wee -budu -yɔ, we 'nɩ we -wlɔ, wee -budu mɩ 'sʋbhada 'nanʋʋʋ 'gbʋ. 49 'Ɩn nyɩmɛ -ɔ pʋlʋa na wɛlɩ yukwli, 'ɩn ɔ'ɔ nɔa we -gʋ nɩ, ɔ 'wlʋ sa nyɩmɛ -ɔ 'sʋbhaa ɔ -budu dʋdʋ klo -gʋ, 'ɩn ɔ 'nɩa we gwe glu 'pa, mɔ. 'Nyu 'kadʋ lʋa, we -gbligbli yia, 'ɩn we yia we -wlɔ -bha -bhlokpadɛ. 'Ɩn wee -budu yia lamumni weee.»