Giovanni
Gospel Of John
Tè̤hébè Ré̤ Dố Nyě
Li tè̤thè́krṳ̂̌mila Giovanni yětôba ma a héluô̌ ná Jesǔ Krístu ma Cò́marya alǎ̤angó̤ tacṳ́prè̤ tôprè̤. “È hyǎ htwǒ prè̤lu hekhuphú rò a hyǎ ohtwǒprè̤ dố pè̤klè̌.” (1:14) Phú li yětôba héní̤dû, ǔ rǎo liyětôba ma thyáphú prè̤hốli tahe ki zṳ̂́e ná Jesǔ ma prè̤me̤lwóhteka̤ ǔ dố Cò́marya ò́lya̤ ná a ki hyǎ pǎ yěnuô tôprè̤, htuô̌to è ma Cò́marya aphúkhǔ tôprè̤, rò dố èthǐ zṳ̂́e lǔ akhu-akhyěrò a ki ní̤bè lahyǎ thè́htwǒprè̤, ǔ rǎo pé̤ èthǐ phúnuô. (20:31)
Bí liyětôba héplǒré̤ pé̤ htuô̌hò́ ná Jesǔ ma Cò́marya alǎ̤angó̤ tacṳ́prè̤ tôprè̤ hò́ htuô̌nuô, a héluô̌ ré̤lốke tè̤me̤ tè̤pro̤tè̤prya̤ è́myěè́cô rò tè̤me̤ tè̤pro̤tè̤prya̤ yěnuô a dyéluô̌ ná Jesǔ ma prè̤me̤lwóhteka̤ ǔ tôprè̤ hò́, htuô̌to è ma Cò́marya aphúkhǔ tôprè̤ hò́. Htuô̌rò a héluô̌plǒ pé̤ tè̤me̤ tè̤pro̤tè̤prya̤ tahe angó̤lasá. Kayǎ tahehe nuô, a zṳ̂́ka̤nyá̤ka̤ Jesǔ phútě, rò ǔ krwǒ lǔkhyě phútě ari-akyǎnuô, a hésoluô̌ pé̤ bí liyětôba akǔ. Htuô̌rò a rǎluô̌ pé̤ pó̤ ná ǔ thè́hte Jesǔ rò ǔ htésûtaǎyǎsû lǔ tahe ari-akyǎ.
Bí ǔ pṳ̂́ tyahí Byacè Jesǔ to nuôtôthè̌ ná ǔ mṳ̂̌thyěhtya tyahí lǔ to nuôtôrǒ ari-akyǎ yěnuô, ǔ rǎmárǎdyǎ o è bí Amǎ̤du 13-17 akǔ yěnuô. Htuô̌to è ná a khǒpacè̤̌ tahe a tè̤bò́thyóbò́lǎ ní̤ lǔ, a tè̤taritaryǎ one tahe ná a dyéhè̌dyére ní̤ èthǐ tahe ari-akyǎ yěnuô ǔ rǎmárǎdyǎ o kuô̌dû bínuô. Amǎ̤du dố khyělố tahenuô a hésoluô̌ pé̤ ná ǔ pṳ̂́ Jesǔ ná Khwí Pilato sudyǎmyá ce̤myá lǔ ari-akyǎ, ǔ mṳ̂̌thyěhtya lǔ ari-akyǎ ná atè̤thyě ihtòhtwǒprè̤ ka̤khyě ari-akyǎ, ná a thyěihtò ka̤khyě htuô̌ nuô a dyéluô̌ pé̤ ané̤ ná a khǒpacè̤̌ tahe ari-akyǎ.
Giovanni dyadu rǎdû pè̤ ní̤bè dǐtû́ tè̤htwǒprè̤ tacṳ́prè̤ ashyězṳ́ ní̤krǎ yěnuô dố Krístu a o ari-akyǎ. Kayǎ dố a zṳ̂́e ná Jesǔ ma klyá, tè̤má̤tè̤cò́, ná tè̤htwǒprè̤ tahenuô, thè́htwǒprè̤ ashyězṳ́yě a ki htwǒhò́ lǔtè̤ cáhtya khǒnyá̤yě tǎ̤plehyǎ acṳ́cṳ́ ahtû̌htû̌ hò́. Giovanni a tè̤dyéluô̌plǒ ryá tôcôma má̤hò́ bí a thè́zṳ̂́ zṳ̌luô̌ pé̤ ǔ ná dốthudốthè́ ari-akyǎ tahe akhè̌nuô, a nò̌e talômyá pé̤ ǔ ná tǎ̤tè̤ dố ǔ lé̤klǒ nò̌e è mò̤́hémò̤́lǐ tahe. Hékuốré̤, a nò̌e pé̤ ǔ ná htyě, khò́mǔ, tè̤lǐ, prè̤kyě̤thímí, thímí tahe, thòbǐthèmò̤́, ná thòbǐthè tahe.
Tè̤hébè tôtó̤ ná tôtó̤
Tè̤hébè ré̤ dố nyě 1:1-18
Giovanni Baptista ná Byacè Jesǔ a khǒpacè̤̌ aré̤lố tahe 1:19-51
Jesǔ a tè̤phyétè̤me̤ 2:1-12:50
Dố khyělố tôklè́ bí vǐ̤ Jerusalem akǔ ná akhǎsò̌khǎshyé tahe 13:1-19:42
Byacè Jesǔ thyěihtò ka̤khyě, dyéluô̌khyě ǔ ná ané̤, ná a kahtyakhyě dố mò́khu ari-akyǎ 20:1-31
Jesǔ dyéluô̌ pé̤ khyěthyá ané̤ ná ǔ dố Galilea ké̤ 21:1-25
1
Krístu Ma Cò́marya Alǎ̤angó̤ Tacṳ́prè̤ Tôprè̤
1 Dố Cò́marya*1:1 Cò́phrya byálya̤ hí hekhu to akhè̌pǎnuô, ǔ è́ lǔ ná tè̤lǎ̤tè̤ngó̤†1:1 Tè̤lǎ̤tè̤ngó̤ angó̤lasá ma má̤hò́ kayǎ tôprè̤prè̤ dố è ma má̤ prè̤cyá̤prè̤dè rò a dyéluô̌ pé̤ pè̤ ná Cò́marya. yětôprè̤nuô, a ohtuô̌dû hò́. Tè̤lǎ̤tè̤ngó̤ yěnuô a o kuô̌ ná Cò́marya rò tè̤lǎ̤tè̤ngó̤ yěnuôma má̤hò́ Cò́marya hò́. 2 Dố Cò́marya byálya̤ hí hekhu to akhè̌pǎnuô è otố̤kuô̌ ná Cò́marya dố kalúkhè̌ pǎ cò́.
3 Cò́marya nò̌byálya̤ dǐtû́ lǔ tè̤pwǒ̤tôcô. Tè̤ dố a byálya̤ to nuô a o tôcô꤮ to. 4 È ma tè̤htwǒprè̤ a khǎshyékhǎrya̤ rò tè̤htwǒprè̤ yěnuô a dyé tè̤lǐ dố ǔ pwǒ̤꤮ tôprè̤ agně. 5 È ma athyáná tè̤lǐ rò a lǐtakhè̌ dố tè̤khítè̤lò̤ aklè̌ rò tè̤khítè̤lò̤ me̤pé̤kyǎ cyá̤ lǔ to.
6 Cò́marya nò̌hyǎ kayǎ tôprè̤ dố amwi̤ ná Giovanni Baptista. 7 Thyáphú kayǎ pwǒ̤꤮ tôprè̤ ki ní̤huô̌ a tè̤hésodônyǎ tahe rò a ki zṳ̂́enyá̤e agněnuô, a hyǎ hésothè́gně pé̤ ǔ ná kayǎ dố Cò́marya nò̌hyǎlya̤ lǔ phú tè̤lǐ yěnuô tôprè̤ ari-akyǎ. 8 Giovanni nuôma tè̤lǐ má̤to. Manárò è ma prè̤ hyǎ hésothè́gně pé̤ ǔ ná tè̤lǐ ari-akyǎ tôprè̤. 9 Tè̤lǐ má̤lakǒ yěnuô, a kíré̤ hyǎnuô̌ hò́ dố hekhuyě hò́, rò a ki lǐtakhè̌ htyaluô̌ pé̤ ǔ pwǒ̤꤮ tôprè̤.
10 A hyǎ ohtwǒprè̤ htuô̌hò́ dố hekhuyě hò́. Rò a byálya̤ ní̤dû cò́ hekhuyě tadû́rò è ma kayǎ phútě tôprè̤nuô hekhuphú thè́gněplǒ lǔ to. 11 A hyǎ dố a htyěphúké̤phú ní̤dû yětahe a o tadû́rò akayǎ ní̤dû tahe è́sû lǔ to. 12 Manárò kayǎ dố a è́sû lǔ tahe rò a zṳ̂́enyá̤e lǔ tahenuô a dyéhtwǒhtya èthǐ ná Cò́marya a phúmòphúkhǔ tahe. 13 Èthǐ htwǒhtya cyá̤ Cò́marya a phúmòphúkhǔ ná phú kayǎ lé̤klǒ opacè̤̌lya̤ ní̤dyé aphú nuôtahe má̤to. Htuô̌rò phú muố̤phè̌ a tè̤thè́zṳ̂́thè́lò̌ rò aphú o ní̤dyédû nuô má̤to. Má̤tôkhónuô, èthǐ htwǒhtya cyá̤ Cò́marya a phúmòphúkhǔ phú Cò́marya athè́plò oní̤dû nuôprè́.
14 Kayǎ dố ǔ è́ è ná tè̤lǎ̤tè̤ngó̤ yětôprè̤nuô, a hyǎhtwǒ phú prè̤lukayǎ nuô rò a hyǎ ohtwǒprè̤ hò́ dố pè̤klè̌. Pè̤ myáhtyehò́ a tè̤taryědu taryěhtǔ. Cò́marya aphúkhǔ yǒ otû́ tôprè̤prè́ akhu-akhyě, è ní̤bè lò̌plǐ cò́ tè̤taryědu taryěhtǔ yě dố aphè̌o cò́. È ma kayǎ dố a lốbǎ ná tè̤bwítè̤taryě ná tè̤má̤tè̤cò́ tôprè̤.
15 Giovanni hésothè́gně è ari-akyǎ rò a è́htǒhtya, “Phú vǎ héso htuô̌pé̤hò́ thǐ è ari-akyǎ, ‘Kayǎ dố a ki hyǎ dố vǎkhyěkhu pǎ tôprè̤nuô a taryěpro̤prya̤ duhtǔklò̌ cò́ ná vǎ pǎ, me̤těhérò bí vǎ opacè̤̌lya̤ híto akhè̌nuô, a one htuô̌dûhò́.’ ” 16 Abwíataryě olốobǎ cò́ akhu-akhyě, pè̤ lò̌꤮ plǐ ní̤bè kuô̌dûhò́ tè̤bwítè̤taryě tôcô htuô̌ tôcô dố lǔo hò́. 17 Cò́marya dyétǎ̤ tè̤thyótè̤thya ná Mosè rò Mosè dyétǎ̤ dǐtû́ ná pè̤, tadû́rò Jesǔ Krístu mamá̤ kayǎ dố a dyétǎ̤ pé̤ pè̤ tè̤bwítè̤taryě ná tè̤má̤tè̤cò́. 18 Ǔ myáhtyenò́ Cò́marya tôprè̤꤮ to tadû́rò, aphúkhǔ otû́ tôprè̤ yěnuôma má̤hò́ Cò́marya hò́ dố a otố̤kuô̌ ná a Phè̌ yě dyéluô̌htyahò́ pè̤ ná Cò́marya hò́.
Giovanni Baptista Héso Pé̤ Ǔ Ná Jesǔ Ari-akyǎ
(Matteo 3:1-12, Marko 1:1-8, Luka 3:15-17)
19 Bètôphuố Judaphú khuklò́khuklyǎ dố a o dố vǐ̤ Jerusalem akǔ tahe nò̌cuố bwídu ná Leviphú dố a me̤cwó̤ tè̤lǔhǒdu tahe dố Giovanni a o rò a nò̌sudyǎ lǔ, “Nè̤ ma ǔpě?” Rò Giovanni héluô̌ thè́gně pé̤ èthǐ, 20 “Vǎ ma Messia má̤to.” A ò́lya̤ lá̤lá̤lǐlǐ sûpé̤ èthǐ phúnuô.
21 Èthǐ sudyǎ pó̤, “Ki me̤phúnuôrò, nè̤ ma ǔpě? Nè̤ ma Prè̤pro̤ Elia è̌?” Rò Giovanni hésû èthǐ, “má̤to.”
Htuô̌rò èthǐ sudyǎ pó̤, “Nè̤ ma prè̤pro̤‡1:21 Judaphú zṳ̂́e ná prè̤pro̤ ki hyǎ pǎ tôprè̤ dố Cò́marya ò́lya̤ dố a ki nò̌hyǎlya̤ lǔ pǎ nuôtôprè̤ è̌?” Rò a hésû, “má̤to.”
22 Htuô̌rò èthǐ hé, “Thyáphú pè̤ ki ka̤ héluô̌bè́ pé̤ kayǎ dố a nò̌cuố sudyǎ pè̤ tahe agněnuô, hésoluô̌ pé̤ pè̤ ná nè̤ ma ǔpě? Nè̤ hé ní̤dyé nè̤né̤ ná nè̤ ma ǔpě?”
23 Giovanni hésû phú Prè̤pro̤ Isaiah hénuô, rò a hésû èthǐ, “Vǎ ma kayǎ tôprè̤ dố a è́htǒhtya dố ké̤sè̌htyěkya̤ lò̤́tamákhu, ‘Me̤cò́ one pé̤ lahyǎ Byacè lé̤hyǎ klyá agně ní꤮,’✡1:23 Isaia 40:3 a ki è́htǒ pé̤ ǔ nuôtôprè̤ prè́.”
24 Pharisěophú tahe nò̌hyǎ kayǎ yětahe dố Giovanni a o, 25 rò èthǐ hyǎ sudyǎ pó̤ Giovanni, “Nè̤ ki má̤ Krístu má̤toto, Prè̤pro̤ Elia má̤toto, prè̤pro̤ dố Cò́marya ò́lya̤ dố a nò̌hyǎ lǔ nuôtôprè̤ má̤toto kihérò nè̤ cuố plwǒ pé̤ tuố̤ ǔ htyě me̤tě?” Èthǐ hé lǔ phúnuô,
26 Rò Giovanni hésû èthǐ, “Vǎ plwǒ pé̤ ǔ ná htyě tadû́rò dố thǐklè̌ nuô kayǎ o tôprè̤ manárò thǐ thè́gně lǔ to. 27 A hyǎ dố vǎkhyěkhu pǎ prè́ tadû́rò vǎ ki ilyěkyǎ pé̤ prè́ a khupháplye̤ pǎ prè́nuô vǎ kò ná lǔ to.”
28 Lò̌꤮ tè̤me̤-ané̤ yětahe nuôma, a htwǒhtya bí Jordano htyělyǎ̤muố̤ bè́rè̤̌, dò̌ Bethania, bí Giovanni lé̤plwǒ pé̤ ǔ htyě nuôtôpho.
Cò́marya Athímíphú Dố A Phyécuốkyǎ Kayǎ Hekhuphú A Tè̤thû́
29 Dốkhyě tônyěnuô, Giovanni myáhtye Jesǔ hyǎ dố a o rò a hé, “Myámò̌, Cò́marya athímíphú dố a phyévǐkyǎ kyǎ prè̤lu hekhuphú a tè̤thû́tè̤ora tahe yěnuô tôprè̤. 30 Vǎ héso htuô̌hò́ thǐ, ‘Kayǎ tôprè̤ ki hyǎ dố vǎkhyěkhu pǎ prè́ tadû́rò a taryěpro̤prya̤ duhtǔklò̌ ná vǎ pǎ, me̤těhérò bí vǎ opacè̤̌lya̤ tyahíto nuô, a one htuô̌ré̤hò́.’ È ma má̤ kayǎ dố vǎ héso pé̤ thǐ nuôtôprè̤ hò́. 31 Kayǎ dố vǎ héso pé̤ thǐ dố aré̤khè̌ tôprè̤ nuôma ǔpěnuô vǎ thè́gněto tadû́rò thyáphú Israelphú ki thè́gně tǎ̤te̤ è agněnuô, vǎ hyǎ plwǒ pé̤ ǔ ná htyě prè́.”
32 Htuô̌rò Giovanni hésothè́gně pé̤ ǔ, “Vǎ myáhtye htuô̌hò́ Thè́ Sǎsè̌ Byacè o dố mò́khu hyǎlya̤ o dố lǔlo̤ thyáná htulwí̤ nuôhò́. 33 Dố aré̤khè̌ nuôma vǎ thè́gněhí ná è ma kayǎ htwǒ phúyěnuô tôprè̤ híto tadû́rò Cò́marya dố a nò̌ vǎ dố vǎ ki plwǒ pé̤ ǔ ná htyě yětôprè̤nuô a hé vǎ, ‘Shyé꤮ nopǎ nuô, ki nè̤ myáhtye Thè́ Sǎsè̌ Byacè hyǎlya̤ o dố kayǎ tôprè̤ alo̤ pǎ hénuô è ma má̤hò́ kayǎ dố a ki plwǒ pé̤ ǔ ná Thè́ Sǎsè̌ Byacè pǎ nuôtôprè̤ hò́.’ 34 Tè̤htwǒhtya phúyěnuô, vǎ myáhtye htuô̌hò́ akhu-akhyě, vǎ hésocò́ pé̤hò́ thǐ ná è ma Cò́marya aphúkhǔ má̤lakǒ tôprè̤ hò́.”
Jesǔ A Khǒpacè̤̌ Aré̤lố Tahe
35 Ano tônyěnuô Giovanni kahtò oró̤kuô̌ khyěthyá ná a khǒpacè̤̌ thè́nyě̤. 36 A myáhtye Jesǔ cuố dố klyálo̤ rò a hé, “Myámò̌ lahyǎ, Cò́marya athímíphú dố ǔ ki lǔhtya lǔ pǎ nuôtôprè̤.”
37 A khǒpacè̤̌ yěthè́nyě̤ ní̤huô̌ Giovanni hébèngó̤ phúyě rò a krwǒcuốkuô̌ Jesǔ akhyě. 38 Bí Jesǔ tarí myáka̤khyě akhè̌, a myáhtye èthǐ krwǒcuốkuô̌ lǔ dố khyě rò a sudyǎ èthǐ, “Thǐ myápṳ̌ ǐtě?”
Èthǐ hésû, “Rabbi, nè̤ omyěotǒ hi bítě tômětě?” (Rabbi angó̤lasá ma Thárá)
39 Rò a hésû èthǐ, “Krwǒcuốmyá kuô̌dû vǎ,”
Rò kayǎ yěthè́nyě̤ krwǒcuốmyá kuô̌ lǔ a lé̤omyě khǎlé̤. Èthǐ cuốmyáhtye kuô̌ lǔ lé̤o rò èthǐ okuô̌ lǔ bínuô tuố̤dố mò̤́khípaló̤. Jesǔ è́ èthǐ akhè̌nuôma a tǒbí mò̤́kwí̤lya̤ lwǐ̤mû̌ akhè̌nuô.
40 Èthǐ ní̤huô̌ htuô̌ Giovanni Baptista hé, “Myámò̌ lahyǎ, Cò́marya athímíphú dố ǔ ki lǔhtya lǔ pǎ nuôtôprè̤,” phúnuô htuô̌rò èthǐ krwǒcuốkuô̌ Jesǔ akhyě. Dố a krwǒcuốkuô̌ Jesǔ akhyě yěthè́nyě̤ aklè̌nuô, tôprè̤ ma Simonè Petru apuố̤ Andrea prè́. 41 A cuố myápṳ̌ ré̤lố avyá̤ Simonè rò a héso pé̤ lǔ, “Pè̤ myáhtyehò́ Messia hò́” (Messia angó̤lasá ma Krístu)§1:41 Messia bèbè, Krístu bèbè angó̤lasá ma prè̤me̤lwóhteka̤ ǔ tôprè̤ a mwi̤dumwi̤htǔ dố Cò́marya ò́lya̤ ní̤dyé lǔ nuôtôprè̤. 42 yětôphuốrò a thǔcuố Simonè dố Jesǔ a o.
Jesǔ myá lǔ rò a hé lǔ, “Nè̤ ma Giovanni aphúkhǔ Simonè. Ǔ ki è́ nè̤ mwi̤ ná Kepha pǎ,” (Kepha angó̤lasá ma Petru).*1:42 Kepha ma Aramaic myěcô ngó̤, Petru ma Greek myěcô ngó̤, mwi̤yě nyě̤cô lò̌ angó̤lasá ma “lò̤́.”
Jesǔ È́ní̤ Philipu Ná Nathanael
43 Ano tônyě mò̤́lǐ akhè̌nuô, Jesǔ dyalya̤ hò́ athè́plò dố a ki cuố dố Galilea ké̤. A myáhtye Philipu rò a hé lǔ, “Cuố! Krwǒkuô̌ vǎkhyě rò htwǒhtyakuô̌ vǎ khǒpacè̤̌ ha.”
44 Philipu ma vǐ̤ Bethsaidaphú, a otố̤ thyákuô̌ hò́ vǐ̤ ná Andrea ná Petru o ní̤dyé vǐ̤nuô tôvǐ̤ hò́. 45 Philipu myáhtye Nathanael rò a hé lǔ, “Pè̤ myáhtyehò́ kayǎ dố Mosè rǎ lǔrilǔkyǎ dố li tè̤thyótè̤thya akǔnuô ná prè̤pro̤ tahe rǎkuô̌ lǔrilǔkyǎ nuô tôprè̤ hò́. È ma Joseph aphúkhǔ Jesǔ rò è ma vǐ̤ Nazarèphú.”
46 Rò Nathanael sudyǎ Philipu, “Tè̤twó̤tè̤ryá tôcôcô ohtya cyá̤ sálé̤ nyǎ dố vǐ̤ Nazarè akǔ è̌?”
Rò Philipu hésû lǔ, “Cuố꤮, vǎ cuốzṳ̌ nè̤.”
47 Bí Jesǔ myáhtye Nathanael hyǎ dố lǔo akhè̌nuô, a hé Nathanael ari-akyǎ, “È ma Israelphú má̤lakǒ tôprè̤. A lahǒlahya kuô̌ǔ takhyá꤮ to.”
48 Rò Nathanael sudyǎ lǔ, “Nè̤ cuố thè́gně cyá̤ vǎ phútě?”
A hé rò Jesǔ hésû lǔ, “Bí Philipu è́ tyahí nè̤ to akhè̌nuô, vǎ myáhtye nè̤ o bí kadwímò̤́lè̤̌ nuô.”
49 Nathanael hésû lǔ, “Rabbi꤮ nè̤ ma Cò́marya aphúkhǔ má̤nyǎ hò́, nè̤ ma Israel akhwí má̤lakǒ cò́ hò́.”
50 Jesǔ hé lǔ, “Vǎ hé nè̤ ná vǎ myáhtye nè̤ dố kadwímò̤́lè̤̌ nuôma nè̤ zṳ̂́e má̤lakǒ vǎ ná vǎ ma Cò́marya aphúkhǔ, Israel akhwí tôprè̤nuô è̌? Nè̤ ki myáhtyepó̤ tè̤pro̤tè̤prya̤ duklò̌lố cò́ ná yětahenuô pǎ.” 51 Htuô̌rò Jesǔ hé èthǐ, “Vǎ hésocò́cò́ thǐ, thǐ ki myáhtye mò́khu bámǒ rò Cò́marya tanéphú tahe ki kahtya kalya̤ dố prè̤lu aphúkhǔ má̤hò́ vǎyě alo̤nuô pǎ.”
*1:1 1:1 Cò́phrya
†1:1 1:1 Tè̤lǎ̤tè̤ngó̤ angó̤lasá ma má̤hò́ kayǎ tôprè̤prè̤ dố è ma má̤ prè̤cyá̤prè̤dè rò a dyéluô̌ pé̤ pè̤ ná Cò́marya.
‡1:21 1:21 Judaphú zṳ̂́e ná prè̤pro̤ ki hyǎ pǎ tôprè̤
✡1:23 1:23 Isaia 40:3
§1:41 1:41 Messia bèbè, Krístu bèbè angó̤lasá ma prè̤me̤lwóhteka̤ ǔ tôprè̤ a mwi̤dumwi̤htǔ dố Cò́marya ò́lya̤ ní̤dyé lǔ nuôtôprè̤.
*1:42 1:42 Kepha ma Aramaic myěcô ngó̤, Petru ma Greek myěcô ngó̤, mwi̤yě nyě̤cô lò̌ angó̤lasá ma “lò̤́.”