1 ˆVakalamʉle doma tʉrɨ na ɨsɨ ya Itália ko kwaambʉka méeli, maa vakamʉvɨɨka Paúli na vaantʉ vɨɨngɨ ˆvajáa mʉnyololwii mɨkonwii ya mʉkʉ́ʉ́lʉ wa valwi nkoondo ʉmwɨ ˆasewáa Juliáasi. Ʉhʉ, Juliáasi nɨ wa mpuka ya valwi nkoondo va Kaisáari Agúusto mʉtemi mʉkʉʉlʉ ajáa. 2 Aho, tʉkaambʉka*tʉkaambʉka: Aha mʉvai mbuwo Lʉ́ka nɨ hamwɨ ajáa na Paúli na viivaachwe. méeli fuma múuji wa Adiramitío, ˆngʼeene yadomáa na míijii ˆɨrɨ mbarɨmbarɨ ya mayɨya ya ɨsɨ ya Ásia. Mpɨɨndɨ ˆtwiinʉkáa aho, nɨ hamwɨ tʉjáa na Aristáriko mʉʉntʉ ˆamuruma Yéesu, Mʉmakedonía fuma múuji wa Tesaloníike.

3 Lomʉtóondo yaachwe ˆkʉkeere, tʉkafika múujii wa Sidóoni ˆʉrɨ mbarɨmbarɨ ya mayɨya. Aho, Juliáasi akamʉbweeyyirya wʉʉja Paúli ko mʉrekera adome noo valuumbya vijeengi vyaachwe sa vamwaambirirye viintʉ ˆasaakáa. 4 Fuma aho, tʉkakwaata njɨra na méeli yiiswi. Na sa viintʉ ihúmbuuto ratʉkɨtɨráa tʉkakwaatɨra na ʉtʉ́rʉko wa ɨsɨ ˆyarɨɨngɨrɨrwa nɨ maaji ˆɨséwaa Kúpuro sa twiikitirirye ɨro ihúmbuuto. 5 Tʉkafɨrɨra mayɨya ko tweera na ivarwii ra ɨsɨ ya Kilikía na Pamufilía, aho, tʉkafika múujii wa Míira ˆʉrɨ ɨsɨ ya Líkia. 6 Aho, mʉkʉ́ʉ́lʉ wa valwi nkoondo akashaana méeli fuma múuji wa Alekisándiria, ˆyoodoma na Itália, maa akatwaambukya aho méelii.

7 Kwa sikʉ ˆjiri foo tʉkayeenda na méeli kwa uturikiri mpolɨ mpolɨ fʉʉrʉ tʉkasengerera múuji wa Níido. Na sa viintʉ kʉjáa na ihúmbuuto ˆrootʉkɨtɨra tʉdɨɨre doma ja ˆvyeene tatamanyáa, maa tʉkakwaata na nyʉngʉre ya ɨsɨ ˆyarɨɨngɨrɨrwa nɨ maaji ya Kɨréete, tʉkatweera heehi na múuji wa Salimóoni. 8 Tʉkalooka ko tʉrɨkɨra kʉnʉ tookɨɨyambalakana Kɨréete mpaka tʉkafika kʉʉntʉ ˆkʉséwaa Bandáari ˆYabooha, heehi na múujii wa Laséa.

9 Tatuuba lʉyeendo kwa sikʉ ˆjiri foo, na lʉyeendo lʉjáa lwavɨɨha maatʉkʉ vii. Ngovi yo kiirekya kurya ɨkava yalóokire. Jeyyo, Paúli akavakalamya valongooli va méeli yoovasea, 10 “Arumi, nookoona ʉlʉ lʉyeendo lwiiswi reeta lʉrɨ marema na máari ˆjiri foo rɨmɨra jiri. Ɨhɨ méeli na miriwa yaachwe sɨrɨra ɨrɨ mayiyii. Sɨ jeyyo vii tʉkʉ, baa nkaasʉ jiiswi rɨmɨra jiri.”

11 Maa kaa, ʉra mʉkʉ́ʉ́lʉ wa valwi nkoondo kɨrɨ vyo mʉteerera Paúli, yeeye akateerera masáare ya mʉlongooli wa méeli na mweeneméeli. 12 Na sa viintʉ ɨyo bandáari sɨ ɨjáa yabooha so kiikala mpɨɨndɨ ja mpeho, vaantʉ ˆvarɨ foo vakalamʉla twiinʉke aho, sa viiseáa fika tʉrɨ Foiníike, na twiikale ʉko mpɨɨndɨ ja mpeho. Foiníike nɨ bandáari ˆɨrɨ ɨsɨ ya Kɨréete ɨjáa, na ɨjáa yalaanga ivaru ra saame kʉmweéri na ʉtʉ́rʉko kʉmweéri.

13 Mpeho ya kifwiiriri ˆɨkaande fwɨɨra fuma ivaru ra saame, vakiisea kiimikirirya varɨ mɨryʉʉngʉ yaavo. Aho, vakakʉʉla náanga, maa vakakwaata njɨra na mbarɨmbarɨ ya ɨsɨ ˆyarɨɨngɨrɨrwa nɨ maaji ya Kɨréete. 14 Kamʉsaambo kiduudi vii keende ˆtʉkalooke, maa rɨkʉʉja ihúmbuuto ˆradalavadalaava ˆraséwaa Ihúmbuuto ra Ʉtʉ́rʉko Itʉʉmba fuma Kɨréete, rɨkawuva. 15 Ɨro ihúmbuuto rɨkavaa lʉvaru lwa méeli, aho, tʉkasiindwa nɨ rɨra ihúmbuuto, tʉkɨɨrekera, maa tʉkatwaalwa na katɨ na katɨ ya mayɨya.

16 ˆTʉkafike nyʉngʉre ya ɨsɨ nduudi ˆyarɨɨngɨrɨrwa nɨ maaji ˆɨséwaa Kaúuda, tʉkava twakítiririiwe kiduudi rɨra ihúmbuuto nɨ ɨyo ɨsɨ. Aho, tʉkadaha chʉngʉla mashʉ́wa yo honerya vaantʉ kwa uturikiri. 17 Vatʉmami va méeli ˆvakahʉmʉle kwiirʉtɨrɨra ɨra mashʉ́wa, vakiiyingirya na méelii. Aho, vakariingirirya ndihi na itakwii ra méeli, maa vakiichuunga méeli neeja sa ɨdɨɨre wʉnɨka. Vabweeyya jeyyo sa voofáa kʉtwaalwa na isaárii ra mbarɨmbarɨ ya Síriti, vakaburukirya náanga sa méeli ɨyeende mpolɨ mpolɨ, maa vakarekera méeli ɨkʉndʉlwe nɨ ɨro ihúmbuuto.

18 Ihúmbuuto rɨkavaa méeli mʉnʉmʉʉnʉ, sa jeyyo, lomʉtóondo yaachwe ˆkʉkeere, maa vatʉmami va méeli vakaanda fweitɨra miriwa na luujii. 19 Sikʉ ya katatʉ, maa vakaanda fweita saama ja méelii na mayiyii kwa mɨkono yaavo veeneevyo. 20 Sikʉ ˆjiri foo jikalooka baa koona mwaasʉ na nyényeeri tʉkʉ. Rɨra ihúmbuuto ˆradalava rɨjáa rakonkomala kuwuva mʉnʉmʉʉnʉ, maa re kwiilaangya kwiiswi hona tʉrɨ, kʉkasira vʉʉ.

21 Na vaantʉ ˆvakiikale sikʉ ˆjiri foo baa kurya tʉkʉ, Paúli akɨɨma katɨkatɨ yaavo, maa akavasea, “Arumi, vijáa mʉʉnteerere mpɨɨndɨ ˆtʉjáa Kɨréete. Ngaarɨ ʉsaambʉ ʉhʉ na mukube ʉhʉ mʉʉnéhire. 22 Haaha noovaloomba mʉfafye mɨtɨma yaanyu, sa kusiina mʉʉntʉ baa ʉmwɨ ˆarɨ taaha nkaasʉ yaachwe tʉkʉ. Nɨ méeli vii noo ɨrɨ nyɨmɨra. 23 Nɨɨnɨ ndɨrɨ mʉʉntʉ wa Mʉlʉʉngʉ na ndɨrɨ mʉtʉmami waachwe. Uchikʉ wa isikʉ, murimʉ waachwe mʉʉja waanfʉ́mɨɨre, 24 na waanséire jei, ‘Paúli koofa tʉkʉ, weewe nɨ mpaka wɨɨme mbere ya Kaisáari. Laanga! Mʉlʉʉngʉ kwa ʉwoloki waachwe, akʉhɨ́ɨre weewe nkaasʉ ya vaantʉ voosi ˆʉrɨ novo méelii.’ 25 Haaha arumi itemi, sa Mʉlʉʉngʉ nimwiiláangyaa tʉmama arɨ yara ˆmeene aangwyɨɨrɨɨré. 26 Maa kaa, nɨ mpaka tʉfweitɨrwe kaɨsɨ kaduudi ˆkarɨɨngɨrɨrwa nɨ maaji vii.”

27 Uchikʉ wa sikʉ ya ikimi na ine (14) ˆʉkafike, tʉjáa tʉkaarɨ toofiindwa nɨ rɨra ihúmbuuto kʉnʉ na kʉra haantʉ ha mayɨya ya Adiriáati. Kati na kati ya uchikʉ ʉwo, vatʉmami va méeli vakiisea vaséngerɨɨre fika ɨsɨ ɨmwɨ. 28 Sa jeyyo, vakakiimya ludihi luujii sa vataange ʉlɨ́ɨ́hɨ wa maaji, vakashaana nɨ míita makumi yanɨ (40). ˆVakaseese na mbere kiduudi, vakashaana míita makumi yatatʉ (30). 29 Aho, vakaanda koofa vookiisea méeli ifaanaa ɨhamɨre mwaalaliwye, sa jeyyo, vakafweitɨra náanga ine na nyuma ya méeli. Maa vakaanda loomba kweere chaangʉ.

30 Vatʉmami va méeli vasaakáa tɨɨja fuma méelii, aho, vakakiimya ɨra mashʉ́wa luujii kʉnʉ vookiibweeyya ja voosaaka fweitɨra náanga na ivaru ra mbere ya méeli. 31 Aho, maa Paúli akamʉsea mʉkʉ́ʉ́lʉ wa valwi nkoondo na valwi nkoondo ˆvarɨ ɨsɨ yaachwe, “Koonɨ ava vatʉmami va méeli sɨ vachɨ́hɨɨre na suusu aha méelii, nyuunyu sɨ mʉrɨ hona tʉkʉ.” 32 Reerʉ, valwi nkoondo vakakera ndihi ˆngʼeene jijáa jachuunga ɨra mashʉ́wa, maa vakɨɨreka ɨwyɨɨre na luujii ɨsʉmʉlwe nɨ maaji.

33 ˆKʉkasengerere kweera, Paúli avakalaamyáa voosi varye chákurya, kʉnʉ yoosea, “Isikʉ mufíkiirye sikʉ ikimi na ine (14) ntɨ ˆmoololokera vii baa kei sɨ mʉnaarya chochoosi tʉkʉ. 34 Haaha kalaami murye chákurya, sa ɨkyo noo kɨrɨ valamurirya. Kusiina baa ʉmwɨ waanyu ˆarɨ taaha lʉjwɨ́ɨrɨ lwaachwe tʉkʉ.” 35 Paúli ˆakahʉmʉle lʉʉsa ayo, akatoola mʉkáate, akamʉdʉʉmba Mʉlʉʉngʉ mbere ya vaantʉ voosi, akabendʉlabendʉla, maa akaanda kurya. 36 Aho, voosi vakiiheera mʉtɨma, maa vakaanda kurya. 37 Na vaantʉ voosi tʉjáa aho méelii, nɨ magana yavɨrɨ, makumi mufungatɨ na vasasatʉ (276). 38 Voosi ˆvakarye no kiikuta, vakafweita miriwa ya ngáano na luujii, sa méeli yaangʉhe.

39 ˆKʉkeere, vatʉmami va méeli vakoona ɨsɨ, maa kaa, sɨ vɨɨtaangáa ɨra ɨsɨ tʉkʉ. Kei, vakoona haantʉ maaji ya mayɨya ˆyɨɨngɨra ˆharɨ nɨ isaáre. Vakalamʉla koonɨ viri dahɨka vɨɨtwaale méeli na aho. 40 Aho, vakakera ndihi ja náanga, maa vakajireka mayiyii. Vakachʉngʉla ndihi ya usukáani wo wolorera méeli, maa vakachʉʉnga lweénda ncholwii ya ngururyo ya mbere, sa mpeho yɨɨkʉndʉle méeli na mbarɨmbarɨ ya mayɨya. 41 Maa kaa, méeli ˆɨkaseese kiduudi vii, mpula ya méeli ɨkakita na ngururu isaárii, maa ikiibokera aho. Nyuma ya méeli ɨkava yoovawa nɨ mapúunta ya maaji mpaka méeli ɨkaanda wʉnɨka.

42 Aho, vara valwi nkoondo vakalamʉla vavʉʉlae vara vaantʉ voosi ˆvachuungwa, sa vakɨtɨre mʉʉntʉ yoyoosi kooyerera, maa atɨɨje. 43 Maa kaa, ʉra mʉkʉ́ʉ́lʉ wa valwi nkoondo sɨ asaakáa Paúli ʉʉlawe tʉkʉ, sa jeyyo, akavakaanʼya vara valwi nkoondo vareke bweeyya jeyyo. Aho, akalairirya, vara ˆvamányire kooyerera, viifweitɨre na luujii sa vafɨrɨre na nyambʉko. 44 Na vara ˆveene sɨ vamányire kooyerera, vatoole mbáwo, vamwɨ mabéendʉ ya méeli sa vooyerere novyo. Jeyyo, noo ˆvyeene tafɨrɨra voosi nkaasʉ fʉʉrʉ nyambʉko.